ثبات کیفیت در خودروهای داخلی

دنیای اقتصاد: جدیدترین گزارش کیفی خودروهای داخلی حکایت از آن دارد که محصولات تولیدی خودروسازان کشور طی فروردین‌ماه سال‌جاری نسبت به ماه گذشته افت‌و‌خیزی نداشته و خودروهای تولیدی ثبات کیفی خود را حفظ کرده‌اند.در این گزارش که روز گذشته از سوی شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران اعلام شد، ۳۱ خودروی تولیدی و مونتاژ داخل، مورد ارزیابی کیفی قرار گرفته و با توجه به رده قیمتی‌شان، در پنج گروه دسته‌بندی شده‌اند. بر این اساس، خودروهای موردنظر در گروه‌های قیمتی بالای ۱۰۰ میلیون تومان، ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون، ۵۰ تا ۷۵ میلیون، ۲۵ تا ۵۰ میلیون و زیر ۲۵ میلیون تومان گروه‌بندی شده و متناسب با شرایط کیفی‌شان، «ستاره» کسب کرده‌اند. در روشی که این شرکت برای ارزیابی کیفی خودروها لحاظ می‌کند، هر محصولی بسته به امتیازات کسب شده، بین یک تا پنج ستاره کیفی دریافت می‌کند.

این در حالی است که طی ارزیابی کیفی فروردین‌ماه، هیچ‌کدام از خودروها موفق به کسب بیش از چهار ستاره نشده‌اند. بنابراین گزارش، اخذ یک ستاره، نشان‌دهنده حداقل کیفیت یک خودرو است و هرچه تعداد ستاره‌ها بالاتر باشد، به معنای آن است که آن خودرو از سطح کیفی بهتری برخوردار است. براساس این گزارش از بین ۳۱ خودرویی که مورد ارزیابی کیفی قرار گرفته‌اند، تنها ۴ خودرو چهار ‌ستاره کیفی را از آن خود کرده‌اند؛ بنابراین ۹/ ۱۲ درصد از خودروهای یاد شده توانستند به کیفیت ایده‌آل دست یابند. از سوی دیگر ۸ خودرو سه ستاره کیفی را به‌دست آورده‌اند. این به معنای آن است که ۸/ ۲۵ درصد خودروها، کیفیت متوسطی را دارا هستند. همچنین، ۵ خودرو نیز ۲ ستاره کیفی را به‌دست آوردند. به‌عبارت بهتر ۱۲/ ۱۶ درصد خودروها نیز دارای کیفیت حداقلی هستند، اما قابل تامل‌ترین بخش این گزارش آن است که ۱۴ خودرو تنها یک ستاره کیفیت را دریافت کرده‌اند که این نشان می‌دهد نزدیک به ۱۶/ ۴۵ درصد خودروها دارای کیفیت نازلی هستند. همچنین طبق این گزارش هیچ خودروی داخلی موفق به کسب پنج ستاره کیفی نشده است. بر این اساس، مزدا۳، سراتو، سوزوکی گرندویتارا و رنو ساندرو چهار محصولی به شمار می‌روند که در ارزیابی کیفی فروردین‌ماه موفق به کسب بیشترین ستاره کیفی یعنی چهار ستاره شده‌اند. این در شرایطی است که ۲۷ خودرو دیگر بین یک تا سه ستاره کیفی به دست آورده‌اند.

اما اعلام کیفیت خودروها بر حسب «ستاره‌های دریافتی» در حالی است که پیش‌تر شرکت بازرسی با ارزیابی کیفی خودروها در ۹ معیار مختلف، عددی را به‌عنوان «مجموع نمرات منفی» برای هر خودرو اعلام می‌کرد و این «عدد» نشان‌دهنده سطح کیفی بود. بر این اساس، هر خودرویی که نمره منفی کمتری دریافت می‌کرد، طبعا از کیفیت بالاتری برخوردار بود و هرچه نمره موردنظر بالا می‌رفت، نشان از پایین بودن کیفیت خودروها داشت. این ۹ معیار شامل «سیستم فنربندی، تعلیق و فرمان»، «سیستم موتور و انتقال قدرت»، «سیستم ترمز»، «تجهیزات الکتریکی»، «تزئینات داخلی و خارجی»، «نفوذ آب»، «بدنه»، «رنگ» و «صداهای غیرعادی» بود. با این حال، ازآنجاکه شرکت بازرسی باز هم جزئیات نمرات منفی خودروهای داخلی را در ارزیابی کیفی فروردین‌ماه اعلام نکرده، مشخص نیست کدام خودرو در کدام معیارها دارای نقاط ضعف و قوت است. این در حالی است که پیش‌تر با اعلام جزئیات نمرات منفی، مشتریان می‌توانستند انتخاب بهتری داشته باشند، زیرا متوجه نقاط ضعف و قوت خودروها می‌شدند. به‌عنوان مثال، مشتری پراید یا پژو ۴۰۵ با مشاهده جزئیات نمرات منفی این خودروها، متوجه می‌شد که آنها مثلا در سیستم ترمز چه وضعی دارند یا سیستم تعلیق‌شان شرایط مناسبی دارد یا خیر.کارشناسان معتقدند عدم انتشار گزارش کیفیت خودروهای داخلی به صورت کامل موجب می‌شود، مصرف‌کنندگان خودروی مورد نیاز خود را بدون شناخت و آگاهی انتخاب کنند. وقتی در گزارش کیفی خودروهای داخلی تنها تعداد ستاره‌های کیفی خودروها اعلام و نمرات منفی حذف می‌شود قدرت انتخاب درست از مصرف‌کننده گرفته می‌شود. این در حالی است که خودروهایی که تعداد ستاره یکسان دارند مطمئنا از نظر کیفی، ایمنی و رفاهی مشابه یکدیگر نیستند و تفاوت‌ها و ایرادهای مختلفی دارند که از طریق همین نمرات منفی مشخص می‌شود.

وضعیت ایده‌آل‌های داخلی

آن‌طور که شرکت بازرسی اعلام کرده، در گروه خودروهای بالای ۱۰۰ میلیون تومان، که تنها دو عضو دارد، نیو مزدا۳، چهار ستاره کیفی را دریافت کرده است. این خودرو که در بخش خصوصی خودروسازی کشور مونتاژ می‌شود، تغییرات کیفی را نسبت به ماه گذشته تجربه نکرده است. گرند ویتارای تولیدی در ایران‌خودرو خراسان نیز که دیگر عضو گروه موردنظر به‌شمار می‌رود، بدون تغییر کیفی خاصی نسبت به گزارش قبلی و با چهار ستاره، در گروه بالای ۱۰۰ میلیون تومانی‌ها جا خوش کرده است. مزدا۳ در گروه بهمن مونتاژ می‌شود و سوزوکی گرندویتارا نیز چند سالی است که میهمان ایران خودرو خراسان شده و اتفاقا ماه گذشته ۴ میلیون به قیمت آن اضافه شده است.

سراتو همچنان در صدر

اما در گروه قیمتی ۷۵ تا ۱۰۰ میلیون تومان که ۳ خودرو را در خود جای داده است، کیاسراتو محصول مونتاژی سایپا توانسته با اخذ ۴ ستاره کیفی در صدر گروه بنشیند؛ این خودرو در مقایسه با ماه گذشته تغییرات کیفی به خود ندیده است. بعد از کیا سراتو، با دو خودروی چینی مونتاژی تیگو ۵ و JAC-S۵ در این گروه روبه‌رو می‌شویم. در این بین، تیگو۵ محصول شرکت مدیران خودرو دارای سه ستاره است و این یعنی در مقایسه با ماه گذشته تغییر خاصی نداشته است. همچنین JAC-S۵ محصول شرکت کرمان موتور که سومین خودروی این رده قیمتی است با دریافت دو ستاره تغییرات کیفی را نسبت به ماه پیش به خود ندیده است. در این گروه پیش‌تر‌ هایمای مونتاژی ایران خودرو نیز به چشم می‌آمد اما در ارزیابی فروردین‌ماه اثری از این محصول چینی نیست. شرکت بازرسی معمولا خودروهایی را که تولید نشده یا دارای تیراژ اندکی هستند، در ارزیابی خود شرکت نمی‌دهد، این در حالی است که‌ در آمار فروردین‌ماه تنها ۲ دستگاه از این خودرو به تولید رسیده است.

چینی‌هایی با کیفیت متوسط

سری هم اما به گروه خودروهای ۵۰ تا ۷۵ میلیون تومان بزنیم، گروهی که به طور کامل در قرق چینی‌ها قرار دارد. در این گروه، آریزو۵ که در مدیران خودرو مونتاژ می‌شود، دارای سه‌ستاره کیفی بوده و در مقایسه با گزارش قبلی تفاوتی نکرده است. همچنین JAC-J۵ نیز که در سایپا مونتاژ می‌شود با دو ستاره و بدون تغییر در مقایسه با گزارش قبلی، در رده دوم جا خوش کرده است. بعد از این محصول اما MVM۵۵۰ مدیران خودرو به چشم‌ می‌خورد که این محصول نیز دو ستاه کیفی را از آن خود کرده و در مقایسه با گزارش قبلی تغییری نکرده است. همچنین لیفان X۶۰ که در شرکت کرمان موتور مونتاژ می‌شود، با دارا بودن یک ستاره کیفی در رتبه چهارم ایستاده است. این خودرو نیز نسبت به گزارش قبلی تفاوتی در ستاره‌بندی را به خود ندیده است.در گروه ۵۰ تا ۷۵ میلیون تومانی‌ها در حالی JAC-J۵ و MVM۵۵۰ در رتبه دوم و سوم جای گرفته‌اند که در گزارش ماه گذشته خودروی چانگان محصول شرکت سایپا و برلیانس محصول شرکت پارس خودرو، هر دو با سه ستاره کیفی به ترتیب رتبه دوم و سوم را دارا بودند، اما در گزارش اخیر خبری از وضعیت کیفی دو خودرو مدنظر نیست.

صدرنشینی خانواده تندر

اما نگاهی به شلوغ‌ترین گروه یعنی خودروهای ۲۵ تا ۵۰ میلیون تومان که ۱۷ خودرو را در خود جا داده است، بیندازیم. در این گروه که بیشتر خودروهای داخلی و البته چینی جمع هستند، با یک محصول چهار ستاره به نام رنو ساندرو روبه‌رو می‌شویم و باقی خودروها نیز سه، دو یا تک‌ستاره‌اند. براساس گزارش شرکت ‌بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، رنو ساندرو به‌عنوان صدرنشین این گروه، توانسته در ارزیابی فروردین‌ماه چهار ستاره کیفی را از آن خود کند. ساندرو که به‌نوعی مدل‌هاچ‌بک تندر-۹۰ به‌شمار می‌رود، هم‌اکنون در چهار مدل (ساندرو معمولی دنده‌ای، ساندرو معمولی اتومات، ساندرو استپ وی دنده‌ای و ساندرو استپ وی اتومات) در پارس‌خودرو به تولید می‌رسد. این محصول در مقایسه با گزارش ماه گذشته تغییر خاصی را به خود ندیده است.از ساندرو که بگذریم، تندر-۹۰‌ها در چهار مدل پارس تندر، اتومات و تندر۹۰ پارس خودرو و تندر ۹۰ ایران خودرو در گروه ۲۵ تا ۵۰ میلیون تومانی‌ها جا ‌خوش کرده و تمامی آنها نیز سه ستاره کیفی را به‌دست آورده‌اند. در این بین، ایران‌خودرو علاوه‌‌بر تندر معمولی، مدل اتومات این محصول را نیز تولید می‌کند و پارس‌خودرو نیز به جز مدل E۲ معمولی، پارس تندر را نیز به تولید می‌رساند. هیچ کدام از تندرها در مقایسه با گزارش کیفی ماه گذشته، تغییری را از جنبه کسب ستاره به خود ندیده‌اند.

بعد از تندرها، پژو ۲۰۶ اس‌دی و پژو ۲۰۶ به ترتیب با دریافت سه ستاره در مقام ششم و هفتم جا خوش کرده‌اند. خودروهایی که در گروه ۲۵ تا ۵۰ میلیون تومانی‌ها آخرین خودروهای دارای سه ستاره کیفی به حساب می‌آیند. این دو خودرو نیز در مقایسه با ماه پیش تغییرات کیفی را به خود ندیده‌اند. این دو محصول از تیراژ بالایی برخوردار بوده و در حال حاضر اولین محصول پرتیراژ و پر‌فروش ایران‌خودرو به‌شمار می‌روند. در گروه موردنظر اما New MVM ۳۱۵، دنا و سمند سورن تنها خودروهای دو ستاره به حساب می‌آیند که در مقایسه با گزارش قبلی تغییری از جنبه کسب ستاره نداشته‌اند. در این بین New MVM ۳۱۵ محصولی چینی است که در مدیران خودرو مونتاژ می‌شود. سایر خودروهای این گروه شامل پژو پارس ایران خودرو، پژو ۴۰۵ ایران‌خودرو خراسان، پژو پارس ایران‌خودرو مازندران، سمند تبریز و پژو پارس فارس تولید شده در ایران‌خودرو تبریز، ام‌وی‌ام ۱۱۰ و تیبا ۲ همه تنها یک ستاره کیفی دارند و تغییر خاصی نیز نسبت به گزارش قبلی شرکت بازرسی و کیفیت نداشته‌اند.

کیفیت خودروهای زیر 25 میلیون

اما در گروه خودروهای زیر ۲۵ میلیون تومان که ۵ عضو را در خود جای داده است و به دسته ارزان قیمت‌ها مشهور هستند، تیبا سایپا توانسته بهترین عضو گروه لقب بگیرد؛ این موضوع در حالی است که این خودرو تنها یک ستاره کیفی دارد و نسبت به گزارش قبلی نیز تغییری به خود ندیده است. این گروه البته چهار عضو دیگر هم دارد که اتفاقا آنها نیز تنها دارای یک ستاره هستند. پراید ۱۳۱، پراید ۱۱۱، پراید ۱۳۲ و پراید ۱۳۱ پارس خودرو چهار محصول موردنظر هستند که البته با توجه به عدم‌اعلام نمرات منفی آنها، مشخص نیست کدام یک دارای کیفیت بهتری در مقایسه با سایرین است. البته اگر به همین ستاره‌های اعلامی اکتفا کنیم، معنایش این است که کیفیت هر پنج خودرو گروه زیر ۲۵ میلیون تومانی‌ها، تقریبا در یک سطح قرار دارد. این در حالی است که به‌نظر می‌رسد جزئیات کیفی این خودروها متفاوت از یکدیگر بوده و شبیه هم نیست. به عبارت بهتر، اگر شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران، جزئیات نمرات منفی خودروهای این گروه را اعلام کند، متوجه خواهیم شد که آنها در معیارهای مختلف با تفاوت‌هایی البته شاید جزئی مواجه هستند.