ابزار مالی خروج از رکود تورمی

دکتر غلامرضا کاظمی

کارشناس بازار سرمایه

صنعت لیزینگ در اقتصاد جهانی به‌عنوان ابزار مالی مهم برای تشویق و ترغیب سرمایه‌گذاری نقش بی‌بدیلی در توسعه اقتصادی کشورها بازی می‌کند. به گونه‌ای که حدود ۳۰ درصد از سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در کشورهای توسعه یافته از طریق لیزینگ‌ها صورت می‌گیرد.با نگاهی اجمالی به آمارهای جهانی صنعت لیزینگ می‌توان دریافت که این صنعت با عبور از بحران‌های اقتصادی بین‌المللی مزیت‌های خود را به منصه ظهور گذاشته است. گزارش جهانی صنعت لیزینگ نیز نشان می‌دهد که حجم فعالیت‌های ۵۰کشور صاحب نام این صنعت از رقم ۸۸۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۳ با رشدی ۷ درصدی به رقم ۹۴۴میلیارد دلار در سال ۲۰۱۴ رسیده است.

این فعل و انفعالات در صنعت لیزینگ جهان در حالی اتفاق می‌افتد که از ظرفیت‌های این صنعت در ایران که راهگشای بخش عمده‌ای از مشکلات تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان است و تجربه جهانی نیز این موضوع را تایید می‌کند، به نحو شایسته و مطلوب استفاده نمی‌شود. این در حالی است که در شهرهای بزرگ کشور و مخصوصا تهران نوسازی ناوگان حمل و نقل شهری، خرید واگن‌های مترو برای تسریع جابه‌جایی‌ها و کاهش شلوغی ایستگاه‌ها را می‌توان از طریق تامین مالی لیزینگ‌ها اجرایی کرد. این مهم علاوه بر رضایت عینی شهروندان باعث کاهش آلودگی هوا و نیل به هدف مهم شهر تهران یعنی «هوای پاک» خواهد شد.همچنین لیزینگ با تامین مالی ۷۰ درصد از قیمت مسکن با نرخ سود مصوب می‌تواند در خانه‌دارشدن شهروندان نقش مهمی را ایفا کند.به‌طور متوسط سهم صنعت لیزینگ در تولید ناخالص داخلی (GDP) کشورهای دنیا حدود ۲درصد است که این نسبت برای ایران حدود ۵/ ۰درصد است و نشان‌‌دهنده ظرفیت بالقوه ایران برای افزایش معاملات لیزینگ است.

امروزه وقتی از رکود تورمی سخن به میان می‌آید همه اذهان متوجه کارکردهای لیزینگ در این حوزه می‌شود، چراکه در شرایط رکود تورمی که قیمت‌ها رشد و قدرت خرید مصرف‌کنندگان کاهش می‌یابد، تنها ابزار مالی کارآ لیزینگ است که می‌تواند تقاضای موثر در اقتصاد ایجاد کند. یعنی لیزینگ می‌تواند متقاضیان یک کالا یا محصول را به لحاظ کمی افزایش دهد تا بدین سان شکاف بین عرضه زیاد و تقاضای کم را پوشش دهد.به بیان دیگر اعطای تسهیلات به شیوه لیزینگی رشد تولید منهای تورم را به دنبال دارد، یعنی از یکسو به واسطه افزایش قدرت خرید مصرف‌کنندگان، تقاضای محصول افزایش می‌یابد و به رشد تولید دامن می‌زند و از سوی دیگر لیزینگ به‌عنوان یک ابزار مالی کارآمد، می‌تواند نقدینگی را به سمت سرمایه‌گذاری مولد هدایت کند.

ایجاد اشتغال پایدار در واحدهای کوچک و متوسط یکی از مزایای به‌کارگیری لیزینگ در جوامع مختلف است. لیزینگ‌ها زمینه لازم برای افزایش سرمایه‌گذاری داخلی در درون اقتصاد را فراهم می‌آورند و بنگاه‌های اقتصادی کوچک که فاقد دارایی پایه هستند، از طریق لیزینگ می‌توانند دارایی خریداری شده را به‌عنوان وثیقه تسهیلات دریافتی به‌کار گیرند و این موضوع به رونق فضای کسب و کار کمک و بنگاه‌های اقتصادی کوچک را به لحاظ اقتصادی فعال می‌کند.

به بیان اولی می‌توان گفت لیزینگ‌ها به‌عنوان تنها ابزار مالی در دسترس می‌توانند اقتصاد یک کشور را با تامین مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط (SMEها) در ایجاد فرصت‌های شغلی منتفع سازند. در کل لیزینگ در هر صنعتی که وارد شود می‌تواند چرخ‌های توسعه آن صنعت را به حرکت درآورند و این توسعه اقتصادی در کل به بدنه جامعه نیز تزریق می‌شود. سخن آخر اینکه حال که ضرورت حضور صنعت لیزینگ بیش از هر زمان دیگری در رونق و شکوفایی اقتصاد شهروندان کشورها محسوس است و دولت‌‌ها و شهرداری‌ها نیز به مزایای این صنعت در اقتصاد اذعان دارند، ضرورت دارد که با حمایت دولتمردان و مسوولان، ظرفیت‌های بالقوه این صنعت در اقتصاد کشور به‌صورت بالفعل نمایان شود تا اثرات مثبت آن را در تحقق برنامه‌های توسعه اقتصادی دولت در قالب برنامه‌های عمرانی کشور شاهد باشیم.