کارنامه تجارت در ثلث دوم

دنیای اقتصاد: آمارهای هشت ماه منتهی به آبان سال جاری مهر تاییدی است بر اینکه حجم صادرات ایران همچنان از برنامه هدف‌گذاری شده تا پایان سال ۱۳۹۵ عقب است. اگرچه براساس آخرین آمار منتشر شده از سوی گمرک ایران، حجم تجارت خارجی ایران در هشت ماه منتهی به آبان امسال، حکایت از سبقت گرفتن صادرات از واردات دارد، اما با توجه به هدف‌گذاری ۵۰ میلیارد دلاری صادرات کالا در سال ۹۵، هنوز حجم صادرات در بخش کالا در مدت مذکور، به هدف موردنظر نرسیده است. یعنی مطابق آمارها، حجم صادرات ایران در مدت مذکور، ۲۸ میلیارد و ۱۱۷ میلیون دلار گزارش شده است. این در شرایطی است که در همین مدت باید ۳۳ میلیارد دلار صادرات صورت می‌گرفت. به عبارت دیگر، براساس برنامه، از ابتدای سال تاکنون، تنها ۵۶ درصد از حجم تعیین شده برای صادرات کالا محقق شده است. از این‌رو متولیان تجاری کشور برای اینکه بتوانند به اهداف صادراتی محقق شده تا پایان سال ۹۵ دست پیدا کنند، باید مسیر صادرات را هموار کنند. از سوی دیگر، مطابق آمار منتشر شده، حجم واردات ایران، معادل ۲۷ میلیارد و ۳۸۳ میلیون دلار گزارش شده است. از این‌رو، حجم کل تجارت کشور در مدت مذکور، ۵۵ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار ثبت شده است.

روند تجاری ثلث دوم

براساس آمار منتشر شده از سوی سازمان گمرک ایران، در هشت ماه منتهی به آبان ۱۳۹۵، میزان صادرات قطعی کالاهای غیرنفتی کشور (به استثنای نفت خـام، نفـت کـوره و نفت سفید و همچنین بدون صادرات از محل تجارت چمـدانی)، ۸۱ میلیون و ۷۶۱ هزارتن به ارزش ۲۸ میلیارد و ۱۱۷میلیون دلار بوده است که در مقایسه بـا مـدت مشـابه سـال گذشـته، از لحاظ وزنی ۰۳/ ۲۹ درصد رشد و از نظر ارزشی رشد ۷۴/ ۵ درصدی را تجربه کرده است. از سوی دیگر، میزان واردات کشور در این مدت، از نظر وزنی ۲۱ میلیون و ۵۶۳ هزار تن به ارزش ۲۷ میلیارد و ۳۸۳ میلیون دلار گزارش شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، با افت ۲۵/ ۶ درصدی از لحاظ وزنی و با رشد ۹۴/ ۰ درصدی از نظر ارزشی روبه‌رو بوده است.

همچنین مطابق آمار گمرک، اقلام عمده صادراتی در هشت ماه منتهی به آبان ۹۵ شامل محصولات پتروشیمی به ارزش ۸ میلیارد و ۶۲۵ میلیون دلار با سهم بیش از ۳۰ درصد از حجم صادرات ثبت شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از نظر ارزشی با افت ۴۳/ ۲ درصدی مواجه بوده است. حجم صادرات میعانات گازی در مدت مذکور، از نظر ارزشی، ۴ میلیارد و ۵۱۹ میلیون دلار گزارش شده که از نظر ارزشی نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد بیش از ۴۶ درصد مواجه بوده است. همچنین میزان صادرات گاز طبیعی در همین مدت، از نظر ارزشی یک میلیارد و ۹۵۲ میلیون دلار گزارش شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حجم صادرات در این بخش، با افت بیش از ۸ درصد مواجه بوده است. همچنین مطابق آمارها، حجم صادرات سایر کالاها، ۱۳ میلیارد دلار و ۲۱ میلیون دلار با سهم ارزشی بیش از ۴۶ درصد از حجم صادرات کشور، در مدت مشابه سال گذشته با رشد ۹۲/ ۳ گزارش شده است. نکته قابل تامل در اقلام صادراتی این است که محصولات پتروشیمی و گاز طبیعی به‌رغم اینکه از نظر ارزشی با افت روبه‌رو بودند اما به لحاظ وزنی رشد را تجربه کرده‌اند. از همین‌رو سهم بالای حجم صادرات ایران را در مدت مذکور، به همراه صادرات میعانات گازی به خود اختصاص داده‌اند.

مقاصد عمده صادراتی

همچنین براساس آمارها، عمده صادرات کشور در هشت ماه منتهی به آبان، به ترتیب به کشورهای چین، امارات، عراق، ترکیه و کره‌جنوبی بدون تغییر در مقایسه با آمار ۷ ماه منتهی به مهر سال جاری گزارش شده است. براساس آمار، ایران توانسته در مدت مذکور، ۵ میلیارد و ۱۱ میلیون دلار با سهم ارزشی بیش از ۱۷ درصد، صادرات به چین انجام دهد که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، از نظر ارزشی با رشد ۸۲/ ۱ درصد مواجه بوده است. همچنین ایران در مدت مذکور، معادل ۴ میلیارد و ۳۷۱ میلیون دلار، صادرات به امارات متحده عربی داشته که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، با افت بیش از ۱۵ درصدی مواجه بوده است. از سوی دیگر، در همین مدت ایران، ۴ میلیارد و ۶۸ میلیون دلار صادرات به عراق داشته که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، از نظر ارزشی رشدی نزدیک به ۲ درصدی را تجربه کرده است.

ترکیه چهارمین مقصد صادراتی ایران است که در همین مدت، معادل ۲ میلیارد و ۶۰۶ میلیون دلار صادرات از ایران به این کشور انجام شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، از نظر ارزشی با افت بیش از۱۰ درصدی اما از از نظر وزنی با رشد بیش از ۳۷ درصدی مواجه بوده است. کره‌جنوبی پنجمین مقصد صادراتی ایران است که براساس آمار گمرک، حجم صادرات ایران به این کشور، ۲ میلیارد و ۱۴۴ میلیون دلار گزارش شده که در مقایسه با سال گذشته با رشد بیش از ۷ درصد مواجه شده است.

مقاصد وارداتی

از سوی دیگر، مطابق آمار گمرک، کشورهای عمده وارد‌کننده کالا به ایران، به ترتیب چین، امارات متحده عربی، جمهوری کره، ترکیه و آلمان هستند. براساس آمارها، در ۸ ماه منتهی به آبان سال‌جاری، ایران معادل ۶ میلیارد و ۴۶۹ میلیون دلار کالا از چین وارد کرده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از نظر ارزشی و وزنی با افت روبه‌رو بوده است. دومین کشور وارد‌کننده کالا به ایران، امارات متحده عربی است که در مدت مذکور، به میزان ۴ میلیارد و ۶۷۹ میلیون دلار به ایران صادرات انجام داده که هم از نظر ارزشی و هم وزنی نسبت به مدت مشابه سال گذشته با افت روبه‌رو بوده است. همچنین ایران در مدت مذکور، معادل ۲ میلیارد و ۱۴۸ میلیون دلار کالا از کره‌جنوبی وارد کرده که میزان واردات ایران از این کشور نسبت به مدت مشابه سال گذشته، هم از نظر ارزشی و هم وزنی با افت روبه‌رو بوده است. ترکیه چهارمین کشور وارد‌کننده کالا به ایران است که در مدت مذکور توانسته معادل یک میلیارد و ۷۶۰ میلیون دلار کالا به ایران صادر کند که صادرات این کشور هم مشابه سه کشور دیگر، نسبت به مدت مشابه سال گذشته هم از نظر ارزشی و هم وزنی با افت روبه‌رو بوده است. پنجمین کشور عمده واردکننده کالا به ایران، آلمان است که در ۸ ماه منتهی به آبان سال ۹۵، توانسته معادل یک میلیارد و ۴۶۱ میلیون دلار کالا به ایران صادر کند که بر خلاف ۴ کشور ذکر شده، نسبت به مدت مشابه سال گذشته، صادرات این کشور به ایران، هم از نظر ارزشی و هم وزنی با رشد مواجه بوده است.

اقلام عمده وارداتی

اقلام عمده وارداتی طی هشت ماه منتهی به آبان سال جاری، شامل ذرت دامی به ارزش ۸۷۴ میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۹/ ۳ درصد، «لوبیای سویا» به ارزش ۵۹۴ میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۷/ ۲ درصد، «قطعات منفصله برای تولید اتومبیل سواری ردیف ۸۷۰۳ بنزینی با حجم سیلندر CC ۲۰۰۰، با ساخت داخل ۱۴ درصد تا کمتر از ۳۰ درصد به استثنای لاستیک» به ارزش ۵۳۱ میلیون دلار و سهم ارزشی ۹۴/ ۱ درصد، وسایل نقلیه موتوری با حجم سلیندر ۱۵۰۰ سی سی تا ۲۰۰۰ سی سی به جز آمبولانس و هیبریدی به ارزش ۴۵۹ میلیون دلار و سهم ارزشی ۶۸/ ۱ درصد بوده است. همچنین متوسط قیمت هرتن کالای وارداتی ۱۲۷۰ دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، حدود ۷۲/ ۷ درصد، از نظر ارزش دلاری رشد داشته است.