ایسنا: رئیس سازمان توسعه تجارت ایران با اشاره به اینکه خارجی‌ها اعتقاد دارند ایران می‌تواند به قطب صادرات در منطقه تبدیل شود، مهم‌ترین مسائل در تجارت کشورهای خارجی با ایران را تشریح کرد. مجتبی خسروتاج در عین حال «هزینه بالای تولید محصول»، «هزینه بالای لجستیک»، «نبود یک نظام مالیاتی تشویق‌کننده بخش تولید» و «نبود موافقت‌نامه تجارت آزاد که سود بازرگانی را افزایش می‌دهد» چهار دغدغه اصلی تجار خارجی برای ورود به ایران عنوان کرد.

خسروتاج با اشاره به اینکه پس از لغو تحریم‌ها شاهد تحول جدی در روابط تجاری ایران با سایر کشورها هستیم، بیان کرد: در مقوله واردات، بازار ایران همانند سابق نیست که هر فرد یا کشوری تصور کند می‌تواند یک کالا را به‌صورت مرتب و منظم از ماشین‌آلات یا کالاهای سرمایه‌ای به ایران وارد کند. وی با بیان اینکه در بخش کالاهای مصرفی نیز اوضاع به همین منوال است، تصریح کرد: در بخش تجارت خارجی آنچه در دستور کار قرار داده‌ایم، این است که اگر کسی می‌خواهد در بازار ایران حضور داشته باشد باید مسائل مختلفی را مدنظر قرار دهد. خسروتاج تاکید کرد: فرد یا کشوری که می‌خواهد در بخش تجارت خارجی با ایران وارد همکاری شود باید در ارتباط با راه‌اندازی واحد تحقیق و توسعه با شرکای ایرانی اقدام کند و این مساله به شرکت‌های ایرانی نیز که نماینده واردکننده دارند، اعلام شده است.

به گفته وی، طرف خارجی همچنین باید امکاناتی را که در بخش صادرات دارد با شرکای ایرانی به منظور فعالیت مشترک مورد استفاده قرار دهد و در بازارهای جهانی به ویژه بازارهای منطقه حضور داشته باشد. از دیگر موارد مورد تاکید خسروتاج، این بود که درصد ساخت در داخل افزایش یابد، یعنی اگر کالایی در ایران مونتاژ می‌شود که درصد ساخت آن بالای ۵۰ درصد است، این رقم باید به ۷۰ تا ۸۰ برسد و شرکت مربوطه از این قطعات در زنجیره توزیع خود در بازارهای جهانی استفاده کند و به‌طور معمول اگر قطعه‌ای ساخته می‌شود که از استانداردهای لازم برخوردار است باید در زنجیره فروش مورد استفاده قرار گیرد. رئیس سازمان توسعه تجارت ایران در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه باید به دغدغه‌های واردکنندگان کشورهای خارجی به ایران گوش دهیم، این پرسش را مطرح کرد که چرا در مشارکت و سرمایه‌گذاری این شرکت‌ها با ایرانی‌ها به‌صورت جدی گامی برداشته نمی‌شود. وی اظهار کرد: ابتدا باید ببینیم که دلایل این افراد و شرکت‌ها چیست و در راستای رفع موانع گام برداریم. زیرا آنها معتقدند تولید محصول در ایران گران تمام می‌شود. بعضی از کشورها به آنها زمین می‌دهند و بعضا این زمین‌ها را به‌صورت رایگان به آنها واگذار می‌کنند، اما آنها معتقدند چرا در ایران چنین اتفاقی در مورد آنها شکل نمی‌گیرد. خسروتاج ادامه داد: در برخی کشورها می‌توانند خطوط مونتاژ را کنار یکدیگر قرار دهند و به این ترتیب هزینه لجستیک را پایین بیاورند. آنها عنوان می‌کنند که چنین شرایطی در ایران فراهم نیست و قطعه‌سازان و مونتاژکنندگان فاصله زیادی با یکدیگر دارند که این مساله موجب می‌شود هزینه لجستیک بالا برود. رئیس سازمان توسعه تجارت ایران تاکید کرد: نیازمند جراحی در این زمینه هستیم و باید قطعه‌سازان و مونتاژکنندگان را در کنار یکدیگر قرار دهیم تا رضایت واردکنندگان به ایران را جلب کنیم.

به گفته خسروتاج، سومین موردی که واردکنندگان خارجی به ایران عنوان می‌کنند این است که نظام مالیاتی در ایران تشویق‌کننده بخش تولید نیست. آنها در کشورهای دیگر مواد اولیه وارداتی را با تعرفه پایین محاسبه می‌کنند، اما در کشور ما چنین شرایطی وجود ندارد و تعرفه‌ها همچنان بالا است. معاون صنعت، معدن و تجارت چهارمین دغدغه واردکنندگان خارجی را این‌گونه مطرح کرد که وقتی می‌خواهند از ایران به دیگر کشورها صادرات انجام دهند به دلیل نبود موافقت‌نامه تجارت آزاد، سود بازرگانی بالایی اخذ می‌شود و اگر آنها بخواهند در کشور ما تولید داشته باشند و صادرات را مدنظر قرار دهند، مشمول این سود بازرگانی بالا خواهند شد، در صورتی که اگر در اندونزی این کار را انجام دهند مشمول سود بازرگانی پایین می‌شود. خسروتاج در عین حال تاکید کرد که بخش عمده‌ای از صحبت‌های واردکنندگان خارجی به ایران درست است. ضمن اینکه ما باید سایر کشورها را به سرمایه‌گذاری در ایران تشویق کنیم و بتوانیم واردات را با تولید گره بزنیم تا صرفا واردات صورت نگیرد و در کنار آن انتقال دانش، تکنولوژی و توسعه تولیدات داخلی داشته باشیم.

وی بابیان اینکه نگاه شرکت‌های خارجی ایجاد فضای رقابتی است، تصریح کرد: آنها معتقدند ایران می‌تواند در منطقه قطب صادرات باشد، چرا که نیروی انسانی خوبی در ایران وجود دارد و فرهنگ‌های چندگانه کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند، همین مساله فرهنگ‌های چندگانه موجب شده که تسلط به زبان‌های مختلف به منظور ارتباط مطلوب با کشورهای منطقه ایجاد شود، بنابراین این یک مزیت برای آنها محسوب می‌شود تا در جهت افزایش صادرات گام بردارند. خسروتاج در ادامه بزرگ‌ترین مشکل از دید شرکت‌های خارجی به منظور صادرات از ایران را این‌گونه عنوان کرد که نظام‌های مالیاتی، عوارض، مسائل زیرساختی و لجستیکی هزینه‌ها را بالا برده و مانع از رقابتی‌ شدن بازار می‌شود. به گفته این مقام مسوول، آنها می‌گویند که حاضرند در ایران سرمایه‌گذاری کنند، اما باید کمک‌های لازم به آنها در این بخش صورت گیرد تا فضای تجارت رقابتی شود.