یخ زدایی از سرمایه‌گذاری صنعتی

دنیای‌اقتصاد: جدیدترین گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت از وضعیت صدور جواز تاسیس و پروانه بهره‌برداری صنعتی حکایت از ثبت رشدهای مثبت در این بخش‌ها در نیمه تابستان دارد. با این شرایط می‌توان گفت یخبندان صنعتی که در ابتدای تابستان آغاز شده بود، در نیمه تابستان از بین رفت و بخش صنعت و معدن توانست گرمای تابستان را تجربه کند.

براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در پنجمین ماه سال جاری، جوازهای تاسیس صادره نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد نزدیک به ۵ درصدی را تجربه کرد. روندی که در بخش پروانه‌های بهره‌برداری صنعتی نزدیک به ۱۳ درصد بوده است. پروانه اکتشاف صادره در این دوره نیز رشدی بیش از ۶ درصدی را تجربه کرده است و گواهی اکتشاف نیز به رشدی ۴/ ۰ درصدی دست پیدا کرد اما درخصوص پروانه بهره‌برداری معدنی نیز (پروانه‌های بهره‌برداری معدن شامل پروانه‌های بهره‌برداری صادره جدید است) شاهد رشدی بیش از ۲۱ درصدی بوده‌ایم. آمار مذکور بیانگر آن است که اظهار خوش‌بینی فعالان اقتصادی نسبت به بهبود روند صدور مجوز و سرمایه‌گذاری صنعتی با اجرایی شدن برجام در حال تحقق است؛ به‌طوری که براساس آمار اعلام شده در پنج ماه منتهی به مرداد امسال، در مجموع ۶هزار و ۴۱۲ فقره جواز تاسیس صنعتی در کشور صادر شد که این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشد حدود ۵ درصدی را تجربه کرده است. در مرداد ماه نیز در مجموع هزار و ۵۰۳ فقره جواز تاسیس در کشور صادر شده است که در مقایسه با هزار و ۴۹۷ فقره جواز تاسیس صادر شده در تیرماه، شاهد رشدی ۴/ ۰ درصدی در این بخش بوده‌ایم. علاوه‌بر رشد جوازهای تاسیس و پروانه‌های بهره‌برداری صنعتی در مدت زمان مورد بررسی، سرمایه پیش‌بینی شده برای این دو بخش نیز در پنج ماه منتهی به مرداد امسال رشد داشته است. براساس آمار اعلام‌شده در مدت زمان مورد بررسی در مجموع بیش از ۶۶۰ هزار میلیارد ریال سرمایه برای جواز تاسیس پیش‌بینی شده که این رقم در مقایسه با بیش از ۳۹۳ هزار میلیارد ریال سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده در مدت مشابه سال قبل، رشدی نزدیک به ۶۸ درصدی داشته است. رشد سرمایه‌گذاری در پنج ماه منتهی به مرداد سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته در حالی است که در مرداد ماه امسال سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده نسبت به ماه ماقبل آن (تیرماه) افت ۵/ ۵۴ درصدی را ثبت کرده است. از سوی دیگر در پنج ماه منتهی به مرداد سال جاری پروانه‌ بهره‌برداری صنعتی نیز از رشد سرمایه‌گذاری محقق شده بی‌نصیب نبوده و در این مدت رشدی بیش از ۱۲۶ درصد را تجربه کرده است. براساس آمار اعلام شده، سرمایه‌گذاری صورت‌گرفته در این بخش بیش از ۱۰۷ هزار میلیارد ریال بوده است. با این حال، سرمایه‌گذاری محقق شده برای پروانه بهره‌برداری صنعتی در مرداد ماه امسال نسبت به تیرماه روند نزولی داشته است؛ به‌طوری که براساس آمارهای اعلام شده در مرداد ماه، شاهد افت ۵/ ۳۵ درصدی سرمایه‌گذاری در بخش پروانه‌ بهره‌برداری صنعتی بوده‌ایم.

اشتغال مجوزهای صنعتی صادره

رفع مشکل بیکاری و ایجاد اشتغال را می‌توان یکی از چالش‌های تمام دولت‌ها دانست؛ چالشی که برای عبور از آن در تمام دولت‌ها برنامه‌های مختلفی در نظر گرفته می‌شود و دولت یازدهم نیز از این قاعده مستثنی نبوده است. با نگاهی به آمار پنج ماه منتهی به مرداد ۹۵ می‌توان گفت شاهد مثبت شدن روند برنامه‌های ایجاد اشتغال در کشور هستیم. براساس آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت در مدت زمان مورد بررسی، اشتغال پیش‌بینی‌شده برای جوازهای تاسیس برابر با ۱۴۲ هزار و ۴۷۶ نفر است که در مقایسه با ۱۳۲ هزار و ۸۷۴ نفر شغل پیش‌بینی شده در مدت مشابه سال قبل، در این بخش شاهد رشد ۲/ ۷ درصدی بوده‌ایم. اما در بخش پروانه بهره‌برداری صنعتی رشد نزدیک به ۳۰ درصدی را در ایجاد اشتغال شاهد بوده‌ایم. در این بخش، در مجموع برای ۳۰هزار و ۹۲۸ نفر شغل ایجاد شده، این در حالی است که سال گذشته این میزان برابر با ۲۳ هزار و ۸۰۵ نفر بوده است. بر اساس این گزارش، مجوزه‌های معدنی صادره در این دوره نیز روندی رو به رشد را تجربه کرده‌اند. براساس آمار اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی، جوازهای صادره برای پروانه اکتشاف برابر با ۲۸۶ فقره بوده که در مقایسه با ۲۶۹ فقره پروانه صادره در مدت زمان مشابه سال قبل، رشد ۳/ ۶ درصدی را تجربه کرده است. اما در بخش گواهی کشف، مجوزهای صادره برابر با ۲۳۴ فقره بوده که در مقایسه با ۲۳۳ فقره مجوز صادر شده در مدت زمان مشابه سال قبل، رشد ۴/ ۰ درصدی را شاهد بوده است. علاوه‌بر این دو بخش، در پروانه بهره‌برداری معدنی نیز ۳۳۸ فقره پروانه صادر شده است که در مقایسه با ۲۷۹ فقره پروانه صادر شده در مدت مشابه سال قبل، شاهد رشدی بیش از ۲۱ درصد برای این بخش بوده‌ایم. جمع‌بندی آمار فوق و مقایسه آن با مدت مشابه سال قبل نشان‌دهنده رشد ۶/ ۴ درصد در تعداد جواز تاسیس، رشد ۹/ ۶۷ درصد در پیش‌بینی سرمایه‌گذاری و رشد ۲/ ۷ درصد در پیش‌بینی اشتغال است. از سوی دیگر طی ۵ ماه منتهی به مرداد سال‌جاری، بیشترین تعداد جواز صادره به استان‌های یزد و خراسان رضوی به ترتیب با ۶۴۱ فقره و ۶۰۳ فقره اختصاص داشته است. همچنین در این مدت متوسط پیش‌بینی سرمایه‌گذاری برای ایجاد یک شغل برابر با ۶/ ۴ میلیارد ریال بوده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل (۳ میلیارد ریال) حدود ۶/ ۵۶ درصد افزایش یافته است.در گزارش منتشرشده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت به این نکته نیز اشاره شده که صدور جواز تاسیس واحد مشارکت تدبیر انرژی ارم در استان کهکیلویه، واحد سراج گستران رجال در استان بوشهر و واحد آب نیروی مکران منطقه آزاد چابهار از علل افزایش سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده مندرج در جوازهای تاسیس صادره نسبت به مدت مشابه سال قبل در استان‌های کهکیلویه و بویر احمد، بوشهر و منطقه آزاد چابهار است. همچنین بیشترین سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده در استان هرمزگان بوده است که به‌دلیل صدور جواز تاسیس واحد سروش انرژی پایدار است. این استان سهم ۷/ ۱۶ درصدی سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده کل کشور را به خود اختصاص داده است.

براساس آمار اعلام‌شده این نکته نیز قابل توجه است که استان خراسان رضوی بالاترین اشتغال پیش‌بینی شده را با سهم ۸/ ۱۰ درصد از کل کشور به خود اختصاص داده است. از این تعداد اشتغال پیش‌بینی شده ۳۷۸۲ نفر مربوط به گروه محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها است.