مانیفست صنایع‌دستی برای رشد اقتصادی

دنیای اقتصاد- اصفهان: هجدهمین شورای جهانی صنایع‌دستی درحالی از روز گذشته در اصفهان آغاز به‌کار کرد که تبادل علمی، توسعه تجاری و حضور در مدیریت جهانی مهم‌ترین اهداف برگزاری این اجلاس عنوان شده است. برهمین اساس، کارشناسان اقتصادی بر این باورند که این اجلاس می‌تواند نقش مهمی در توسعه ارتباط ایران و دنیا در عرصه صنایع‌دستی و رشد اقتصادی در این زمینه داشته باشد.

به گزارش خبرنگار «دنیای اقتصاد»، رئیس‌سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در مراسم افتتاحیه این اجلاس، نقش صنایع‌دستی را در رشد اقتصادی کشورها مهم دانست و گفت: «با وجود مشکلات اقتصادی روزافزون که گریبان ملل را گرفته، نگاه جهان‌شمول برنامه اقتصاد مقاومتی و تکیه بر صنایع‌دستی می‌تواند به عنوان راه حل جهانی در نظر گرفته شود.» به گفته مسعود سلطانی‌فر، جهان امروز نیازمند توجه به صنایع سبز و صنایع کوچک از جنس صنایع‌دستی با عنوان صنایع پایدار برای تحقق توسعه پایدار است و این امر فرصتی را به جهان می‌دهد تا با تقویت مشاغلی که زیرمجموعه صنایع خرد محسوب می‌شوند، علاوه‌بر ایجاد اشتغال و درآمدزایی، تعاملات فرهنگی را به صورت سازنده افزایش دهند و امنیت، آرامش و همکاری و محبت و شادی را به دنیا اهدا کنند.

وی با اشاره به اینکه هزاران انسان می‌توانند از راه صنایع‌دستی ارتزاق کنند و با مبادله محصولات، دروازه‌های دوستی ملل را با یکدیگر بگشایند، تصریح کرد: «صنایع‌دستی از فعالیت‌هایی است که مزایای مواد اولیه فراوان و ارزان، دوره آموزشی کوتاه و مهارت‌محور، نسبت به دیگر صنایعی که به مواد گران‌قیمت و منابع عظیم انرژی و دوره آموزشی طولانی نیاز دارد، به آن برتری می‌بخشد.» معاون رئیس‌جمهوری با اشاره به اینکه ایران از سه سال پیش اقدام به آسیب‌شناسی وضعیت صنایع‌دستی کرده، گفت: «ما با برنامه‌ریزی موفق شدیم وضعیت این رشته را که در بسیاری از عرصه‌های تولید و ترویج روندی نگران‌کننده داشت، کنترل کنیم.»

سلطانی‌فر تاکید کرد: «آمار‌های موجود در زمینه میزان تولیدات همه موید این ارتقای وضعیت است و برگزاری نمایشگاه‌ها نقش بارز در معرفی صنایع و خیزش مجدد برای به دست آوردن بازارهادر اقصی‌نقاط گیتی داشته است.» وی ادامه داد: «نکته مهم حرکت سریع تکنولوژی است که هر لحظه به واسطه کشف و اختراعی جدید، نحوه تولید و استفاده سنتی دچار تنش شده است. این امر عزم بازبینی تعاریف را می‌طلبد که باید با دید عمیق‌تری به آن نگریست و چاره‌اندیشی کرد.» رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور همچنین با اشاره به جایگاه صنایع‌دستی به عنوان عنصر هویت‌بخشی ملی در ارتباط با صلح جهانی یادآور شد: «می‌توان با کمترین هزینه، بالاترین باب گفت‌وگو و تعامل و افزایش دوستی و مراودات بین‌المللی دنیا را فراهم کرد.»

سلطانی‌فر همچنین با اشاره به اهمیت میزبانی اصفهان از این رویداد مهم افزود: «امروز به یمن سیاست‌های مدبرانه دولت و تعامل سازنده ایران با جهان که یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای بین‌المللی آن به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته‌ای، لغو تحریم و اجرای برجام بود، شاهد افتخار بزرگ دیگری هستیم؛ افتخاری که امروز اصفهان آن را نصیب خود کرده است.» وی خاطرنشان کرد که برای نخستین بار است شهری در ایران به عنوان میزبان مجمع جهانی صنایع‌دستی انتخاب شده است. رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور با اشاره به جایگاه اصفهان به عنوان شهر جهانی صنایع‌دستی، برگزاری این اجلاس را فرصتی مغتنم برشمرد که از طریق آن می‌توان رشته‌های هنری، اقتصادی، فرهنگی و تجاری را بیش از پیش تحکیم کرد و با بهره‌گیری از فضای ایجاد شده، به کم و کیف نگاه‌های گوناگون به این عرصه پرداخت. این مقام عالی‌رتبه گردشگری و صنایع‌دستی در پایان تاکید کرد: «این اجلاس فرصتی است که سیاست‌های جهانی برای رشد، تحول و تطور طراحی، تولید و بازرگانی صنایع‌دستی در زمینه‌های گوناگون مورد بررسی و بازنگری قرار گیرد.»

تاکید بر نقش دولت‌ها در ارتقای صنایع‌دستی

همچنین در این اجلاس، رئیس منطقه‌ای آسیا و اقیانوسیه شورای جهانی صنایع‌دستی، با یادآوری اینکه در شورای جهانی صنایع‌دستی طی مذاکره چند دقیقه‌ای، تمامی‌ مقامات دیپلماتیک به صورت متفق‌القول موافقت کردند که هجدهمین شورای جهانی صنایع‌دستی در اصفهان برگزار شود، برگزاری این اجلاس را در این شهر موقعیتی با ارزش ارزیابی کرد.

غدا هیجاوی با بیان اینکه مهم‌ترین ماموریت این شورا ارتقا و بهبود صنایع‌دستی است، تصریح کرد: «مهم‌ترین نقش در ارتقای صنایع‌دستی را دولت‌ها به عهده دارند. در واقع کشورهایی که به صنایع‌دستی توجه می‌کنند، بسیار خوشبخت هستند.» وی با تاکید بر نقش مقامات مسوول برای ارتقا و حفاظت از صنایع‌دستی خاطرنشان کرد: «مسافرت‌هایی به شهرهای کوچک و بزرگ ایران انجام شده تا پتانسیل شهرها برای برگزاری نمایشگاه‌های صنایع‌دستی در نظر گرفته شود.» هیجاوی ضمن اشاره به اقدامات دیگر کشورهای خاورمیانه برای ارتقای صنایع‌دستی توضیح داد: «مسوولان کشورهای عمان و کویت نیز اقدامات موثری از جمله برگزاری همایش‌ها و فراهم کردن بستر فروش صنایع‌دستی برای ارتقای جایگاه صنایع‌دستی انجام داده‌اند.»

اجلاس اصفهان، نقطه عطف صنایع‌دستی ایران

معاون صنایع‌دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کشور نیز در این مراسم ضمن ابراز امیدواری نسبت به اینکه اجلاس جهانی اصفهان آن رخداد بزرگی باشد که پس از آن، صنایع‌دستی وارد عصر تازه‌ای از حیات خویش شود، اظهار کرد: «ویژگی رخدادهای بزرگ، ممکن کردن ناممکن‌ها، ایجاد معنا و خلق فرصت‌های نو برای حل مشکلات و فراهم آوردن زمینه‌های توسعه است.» بهمن نامورمطلق ادامه داد: «این با تدبیر دولت و در سایه برجام ایجاد شده و حالا نوبت فعالان و تجار بخش خصوصی است.» وی با بیان اینکه هنرمندان صنایع‌دستی دنیا برای بهبود وضعیت‌شان به این اجلاس خیره شده‌اند، خاطرنشان کرد: «شورای جهانی بیش از هر زمانی مسوولیت مهمی ‌را می‌تواند به دوش بکشد. طراحی آینده‌ای بهتر برای میلیون‌ها هنرمند صنایع‌دستی در جهان، رقابتی مناسب‌تر با صنایع و اندیشه ماشینی نیازمند نظریه و روش‌های تازه است. برای تحقق چنین اهدافی مناسب است شورا ساختار تشکیلاتی، بنیان‌های علمی، توانمندی‌های حقوقی و منابع مالی خود را بیش از پیش تقویت کند.» معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری با یادآوری اینکه یکی از مهم‌ترین مشکلات صنایع‌دستی جهان بازار فروش است، تصریح کرد:‌ «ما نیازمند همکاری‌ها و توافقات بیشتری در عرصه تجاری هستیم، جایگاه و ساختار فعلی شورای جهانی امکان چنین حرکت‌هایی را نمی‌دهد. الگوهای موفقی در برخی از صنایع فرهنگی یا ورزشی وجود دارد که می‌توان از آنها استفاده کرد.» نامورمطلق در پایان تاکید کرد: «بشر وارد دوره نرم‌افزاری شده است و فرهنگ، صنایع فرهنگی و خلاق و در میان آنها صنایع‌دستی، روز به روز از حساسیت و اهمیت بیشتری برخوردار خواهند شد. لازم است از این فضای تازه برای گفت‌وگو، صلح، همبستگی، احترام به دیگری، توجه به صنایع سبز، توسعه پایدار به‌ویژه توسعه جوامع محلی و فقرزدایی بهره برده شود. کارگاه‌های خانگی، کوچک و متوسط مدل‌های مناسب توسعه در آینده خواهند بود.»

استاندار اصفهان نیز به عنوان یکی از میزبانان این اجلاس با اشاره به تاریخ فرهنگی این استان، گفت: «سخن از اصفهان است؛ شهری که مورخان آن را سحرآمیز و افسانه‌ای خوانده‌اند. ما خود را مهد فرهنگ، هنر، تمدن، تاریخ و خلاقیت می‌دانیم؛ شهری که پلکان تاریخ است و سرزمینی با بیش از ۷هزار سال تمدن مکشوف و بیش از ۲۲ هزار جاذبه فرهنگی، تاریخی، طبیعی، مذهبی و گردشگری و ۱۰۲ اثر دارای مهر اصالت یونسکو.» رسول زرگرپور رمز و راز شکوه اصفهان را هنر دانست و خاطرنشان کرد: «آیین‌ها، باورها، آداب و سنن هنرهای بومی ‌و اصیل و ارزش‌های ژرفای فرهنگ پویا و معنویت، هستی‌بخش این بوم کهن هستند که طی قرون و اعصار متمادی به اوج پختگی رسیده است.» به باور وی، نبوغ هنری از مصادیق بارز میراث فرهنگی ملموس و ناملموس اصفهان بزرگ است و در حقیقت دست‌آفریده‌های هنری و صنایع‌دستی، تجلی معنویت جاودانه است که بیانگر ذوق هنری کمال یافته و ایمان مذهبی هنرمندان آن است.

زرگرپور افزود: «هنرمندان اصفهان میراث بزرگ هنری این دیارند که با خلق آثاری ارزشمند، برگ زرین دیگری را در کتاب جاودانه هنر رقم زده‌اند. در عصری که پدیده‌هایی همچون جهانی شدن، مرزهای مختلف ملل دنیا را درنوردیده و اصالت جوامع بشری را در حوزه‌های مختلف کمرنگ می‌کند، ضرورت حفظ و صیانت از حریم بیش از پیش آشکار می‌شود.» به گزارش «دنیای اقتصاد»، در این مراسم ۱۰ تن از هنرمندان سرشناس صنایع‌دستی ایران نشان «دست خلاق» گرفتند و همچنین از تمبر این اجلاس نیز رونمایی شد.

هجدهمین نشست بین‌المللی شورای جهانی صنایع‌دستی تا ۶مهر در هتل عباسی اصفهان ادامه خواهد یافت و حدود ۲۰۰ نفر از شخصیت‌های بین‌المللی از ۹۰ کشور در آن حضور دارند. علاوه‌بر این، در سی و ششمین مجمع عمومی آسیا و اقیانوسیه که روز شنبه در اصفهان برگزار شد، ایران به عنوان مدیر غرب آسیا در حوزه صنایع‌دستی انتخاب شد و مورد تجلیل قرار گرفت. بهمن نامورمطلق نیز مجددا در مسوولیت خود به عنوان ریاست غرب آسیا ابقا شد. همچنین برگزاری نمایشگاه بزرگ صنایع‌دستی با عنوان «سیمرغ» در فضای کاخ‌چهلستون، همایش «تکنولوژی‌های نوین و آینده صنایع‌دستی» و کارگاه تخصصی بررسی تجارب کشورهای مختلف در حوزه رنگرزی با حضور کارشناسان خارجی، از برنامه‌های این اجلاس چهار روزه است.

طبق این گزارش، شورای جهانی صنایع‌دستی در سال ۱۹۶۴ و پس از جنگ جهانی دوم تشکیل شد و اکنون به عنوان یکی از سازمان‌های زیر مجموعه سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) با عضویت ۹۰ کشور فعالیت دارد. ایران از سال ۱۳۴۷ (۱۹۶۸) عضو این شورا است اما این نخستین‌بار است که میزبانی این شورای جهانی را برعهده دارد. این شورا و عملکرد آن می‌تواند نقطه عطفی در کمک به توسعه صنایع‌دستی در کشورهای عضو باشد.