رمزخوانی کاهش ترافیک هیات‌های تجاری

گروه بازرگانی: سر و صدای ورود هیات‌های خارجی کمتر شده است. هرچند پس از انتشار بیانیه لوزان شاهد ورود هیات‌های تجاری زیادی به ایران بودیم و پس از برجام نیز مقامات ارشد بسیاری از کشورهای دنیا برای ارزیابی بازار در ایران حضور یافتند، اما چند وقتی است که با سکوت خبری درخصوص ورود هیات‌ها به ایران مواجه هستیم. به نظر می‌رسد بیماری رکود، به این بخش نیز سرایت کرده و آمد و رفت تجار خارجی به ایران را نیز تحت‌تاثیر قرار داده است. دیگر از ترافیک برنامه‌های دیدار تجار ایرانی و خارجی خبری نیست. اما محمدرضا مودودی، معاون کل سازمان توسعه تجارت اعتقاد دارد که نمی‌توان گفت با رکود آمد و رفت هیات‌های تجاری مواجه هستیم بلکه همچنان بازار حضور خارجی‌ها در ایران داغ است اما از ترافیکی که در گذشته شاهد بودیم کاسته شده است.

به گفته وی، بعد از برجام به دلیل محدودیت‌های چندساله‌ای که به‌واسطه تحریم‌ها برای همکاری خارجی‌ها با ایران به‌وجود آمده بود، همه کشورها مشتاقانه برای ورود به بازار ایران هیات‌ها و نمایندگان خود را به کشورها روانه کردند. به همین دلیل در یک برهه زمانی شاهد ترافیک بالایی درخصوص پذیرش هیات‌ها بودیم. در واقع کشورها برای حضور در ایران، با یکدیگر رقابت می‌کردند. مودودی عنوان می‌کند: ایران برای خارجی‌ها یک بازار بکر است که با توجه به رکودی که بر دنیا حاکم است، می‌تواند پایگاه خوبی برای کشورهای خارجی باشد. این در حالی است که ایران نیز قصد دارد در شرایط پس از برجام همکاری خود را با شرکت‌های خارجی دنبال کند. معاون کل سازمان توسعه تجارت می‌گوید: برجام برای تمام دستگاه‌های دولتی نیز حائز اهمیت بود، به همین دلیل تمامی دستگاه‌ها به‌صورت جداگانه میزبان هیات‌های خارجی بودند. وزارت نفت، وزارت راه و شهرسازی، وزارت نیرو، اتاق‌های بازرگانی و... همگی به‌صورت مجزا پذیرش هیات‌های تجاری را برعهده داشتند. سازمان توسعه تجارت نیز در این خصوص نقش داشته است.

وی به یکی از دلایل کاهش ورود هیات‌های خارجی به ایران اشاره کرد و گفت: دستگاه‌هایی که پیش از این میزبان هیات‌های تجاری بودند، دیگر به آن شدت گذشته عمل نمی‌کنند. وی همچنین رسانه‌ای نشدن ورود هیات‌های تجاری به ایران را از دیگر عواملی می‌داند که موجب شده برخی تصور کنند مدت‌ها است هیاتی به ایران نیامده است. مودودی اظهار می‌کند: البته هریک از استان‌ها نیز به‌صورت مجزا درخصوص پذیرش و اعزام هیات‌ها اقدام می‌کنند و آمار آنها در آمار سازمان توسعه تجارت ثبت نمی‌شود.

معاون کل سازمان توسعه تجارت آماری را از ورود هیات‌های خارجی به ایران طی ۵ ماه اخیر ارائه می‌دهد. به گفته وی، در ۵ ماه اخیر، ۳۰ هیات تجاری خارجی به ایران آمده‌اند که جمعا ۴۰۰ نفر بوده‌اند. همچنین ایران نیز ۶ هیات اعزام کرده که جمعا متشکل از حدود ۱۹۰ نفر بوده است. مودودی به هیات دولتی که هم‌اکنون از عراق به ایران آمده است اشاره می‌کند و از ورود هیات ۱۰۰ نفره عراقی در آینده نه‌چندان دور خبر می‌دهد. همچنین عنوان می‌کند که هیات‌هایی از اروپا و آفریقا نیز برای ورود به ایران اعلام آمادگی کرده‌اند.

افزایش مبادلات تجاری ایران و پاکستان

بعد از سکوتی که درخصوص ورود هیات‌های تجاری به ایران ایجاد شده بود، روز گذشته یک هیات تجاری از کشور پاکستان به سرپرستی رئیس سازمان توسعه تجارت این کشور با حضور در اتاق تهران، با فعالان اقتصادی ایرانی دیدار و گفت‌وگو کرد. در این دیدار طرفین بر لزوم توسعه همکاری‌های اقتصادی و مبادلات تجاری تا رسیدن به هدف تعیین شده پنج میلیارد دلاری و مبارزه با قاچاق کالا بین دو کشور تاکید ویژه‌ای داشتند. اعضای این هیات تجاری ۳۰ نفره که به نمایندگی از ۲۵ شرکت به ایران آمده‌اند در بخش‌های پوشاک و نساجی، مواد غذایی، برنج، میوه و سبزیجات، تجهیزات پزشکی، صنایع دستی، جواهرآلات و سنگ‌های قیمتی فعالیت دارند.

نایب‌رئیس اتاق تهران ایجاد شعب بانک‌ها و موسسات مالی در هر دو کشور را پیش‌زمینه‌ای مناسب برای ورود به توسعه همکاری‌ها عنوان کرد و در عین حال، ایجاد مناطق ویژه اقتصادی میان دو طرف را یکی از ابزارهای ارتقای سطح مناسبات اقتصادی ایران و پاکستان دانست. مهدی جهانگیری با اشاره به حجم ۸۳۰ میلیون دلاری روابط تجاری دو کشور، این سطح روابط را با توجه به نزدیکی و ارتباط سیاسی و فرهنگی دو کشور، ناچیز عنوان کرد وگفت: برای ارتقای سطح همکاری‌ها نیاز به تدوین برنامه‌ریزی استراتژیک تجاری میان دو کشور داریم. این در حالی است که زمینه ایجاد این استراتژی به دنبال سفر چندی پیش رئیس‌جمهور ایران به پاکستان و انجام مذاکرات سازنده میان مقامات بلندپایه هر دو کشور، فراهم است. وی با بیان اینکه مقامات هر دو کشور بر رساندن حجم مناسبات اقتصادی به ۵ میلیارد دلار در سال تاکید دارند، افزود: کشور پاکستان در طول دوره تحریم‌ها، همواره در کنار ایران بود و اکنون پس از رفع تحریم، کشورهایی در صف نخست برقراری مناسبات قرار دارند که در دوره سخت گذشته، ایران را تنها نگذاشتند.

نایب‌رئیس اتاق تهران، یکی از زمینه‌های همکاری اقتصادی دو کشور را توسعه بخش حمل‌ونقل و ترانزیت عنوان کرد و علاوه بر آن، صادرات برق از ایران به پاکستان را جزو سیاست‌ها و برنامه‌های بلندمدت اقتصادی کشور دانست. از سوی دیگر، جهانگیری وجود قاچاق میان دو کشور را مانعی جدی بر سر راه گسترش مناسبات رسمی دو طرف بیان کرد و تلاش دولت‌های دو کشور برای حذف این معضل را جدی ارزیابی کرد. نایب‌رئیس اتاق تهران با تاکید بر توسعه مناطق ویژه اقتصادی میان دو کشور، افزود: دولت‌های دو طرف در این زمینه، برنامه‌های مناسبی در دست اجرا دارند و اتاق بازرگانی به‌عنوان بازوی قدرتمند بخش ‌خصوصی نیز آمادگی دارد شرایط سرمایه‌‎گذاری‌های لازم برای این بخش را فراهم کند. جهانگیری همچنین، برگزاری نمایشگاه اختصاصی ایران در پاکستان و نیز تبادل هیات‌های تجاری میان دو کشور را گامی جدی در مسیر گسترش مناسبات اقتصادی عنوان کرد. رئیس سازمان توسعه تجارت پاکستان نیز در این گردهمایی، حجم مبادلات تجاری دو کشور را اندک عنوان کرد وگفت: با ایجاد روابط بنیادی، می‌توان حجم روابط را برای سال آینده افزایش داد. «سیدمحمد منیر» با بیان اینکه ۶۰ درصد نفت و گاز پاکستان از ایران تامین می‌شود، افزود: در حال حاضر ایران از حجم ۵۰ میلیارد دلاری مبادلات تجاری با جهان برخوردار است که متاسفانه پاکستان سهم ناچیزی از آن دارد و باید تلاش بسیار بیشتری صورت بگیرد که این سهم ارتقا داده شود و در حد و اندازه ظرفیت‌ها و قرابت‌های دو کشور همسایه باشد. وی گفت: در زمان اعمال تحریم‌ها، شاهد کاهش حجم مبادلات تجاری میان ایران و پاکستان بودیم. در حالی که پاکستان در سال ۲۰۰۹ معادل یک میلیارد دلار واردات نفت وگاز از ایران داشت.

«سیدمحمد منیر» جدی‌ترین مانع بر سر راه توسعه مناسبات را تضعیف مبادلات پولی و مالی عنوان کرد و افزود: با ایجاد شعب بانک‌ها در هر دو کشور می‌توانیم این مشکل را برطرف کنیم. وی در عین حال، برقراری پروازهای مستقیم میان تهران و کراچی را یکی از زمینه‌های ارتقای سطح همکاری‌های اقتصادی برشمرد. سرپرست هیات تجاری پاکستان با اشاره به اینکه تا پیش از تحریم‌ها، عمده مبادلات دو کشور از طریق امارات انجام می‌‌شد، افزود: به‌دنبال برجام و رفع تحریم، امیدواریم که هرچه سریع‌تر روابط مستقیم تجاری میان دو کشور برقرار شود. وی با اشاره به اینکه طی روزهای جاری، نمایشگاه اختصاصی پاکستان در مشهد دایر است، گفت: بزرگ‌ترین نمایشگاه اختصاصی پاکستان طی بهمن ماه سال جاری در تهران برگزار می‌شود.

سرپرست هیات تجاری پاکستان تسهیل صدور ویزای تجاری برای تردد میان دو کشور را نیز مورد تاکید قرار داد و خواستار آن شد که ضمن برنامه‌ریزی برای اعزام هیات‌های تجاری، برای برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی، زمینه‌سازی صورت گیرد. رئیس سازمان توسعه تجارت پاکستان در نظری مشابه با نایب‌رئیس اتاق تهران، وجود قاچاق میان دو کشور را آسیب جدی برای شکل‌گیری روابط اقتصادی دو طرف دانست و تاکید کرد که تلاش برای رفع این معضل باید در اولویت همکاری‎ها باشد. در این نشست همچنین مهدی پورقاضی، رئیس کمیسیون صنعت و معدن اتاق تهران مبادله کالاهای تجاری میان دو کشور از طریق مبادی رسمی را مورد تاکید قرار داد وگفت: چنانچه بتوانیم مبادلات تجاری را برابر با استانداردها از طریق مبادی قانونی و رسمی پیش ببریم، قاچاق متوقف خواهد شد.