شهرسوخته؛ شهر تمدن 5 هزارساله ایران
بخشی از مردم ایران، پیرو کمپینی که آنها را به دیدن ایران در نوروز پیش‌ رو به جای ترکیه و دبی دعوت می‌کند تصمیم دارند به سفرهای داخلی بپردازند؛ اما مساله این است که بسیاری از جاذبه‌های ایران برای آنها ناشناخته است. از این ‌رو «دنیای اقتصاد» تصمیم دارد تا نوروز 60 جاذبه عمدتا ناشناخته کشور را معرفی کند. در بیست و یکمین سفر خود راهی شهر سوخته در زابل می‌شویم.

در ۵۶ کیلومتری شهر زابل و در حاشیه جاده زابل - زاهدان، شهری باستانی واقع شده که نامش شهر سوخته است و بنا بر تخمین‌های باستان‌شناسان بیش از پنج هزار سال قدمت دارد. این شهر در ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد پایه‌گذاری شده و مردم در چهار دوره بین سال‌های ۳۲۰۰ تا ۱۸۰۰ قبل از میلاد در این شهر سکونت داشته‌اند. وسعت شهر سوخته و یافته‌های کاوشگران، این محوطه باستانی را از صورت یک محوطه عادی دوران مفرغ خارج کرده و به این نتیجه رسانده که زندگی در شهر سوخته با دوران آغاز شهرنشینی در فلات مرکزی ایران و بین‌النهرین همزمان است. سند یا کتیبه‌ای که نام واقعی و قدیمی این شهر را مشخص کند هنوز به دست نیامده و به‌دلیل آتش‌سوزی در دو دوره زمانی بین سال‌های ۳۲۰۰ تا ۲۷۵۰ قبل از میلاد، شهر سوخته نامیده می‌شود. بر مبنای یافته‌های باستان‌شناسان، شهر سوخته ۱۵۱ هکتار وسعت دارد و بقایای آن نشان می‌دهد که این شهر دارای پنج بخش مسکونی بوده است. مساحت بخش مسکونی شهر سوخته، هشتاد هکتار بوده است. از عجایبی که در اکتشافات شهرسوخته به دست آمده، می‌توان به نخستین چشم مصنوعی جهان، جراحی مغز در شهر سوخته، خط کش ۵ هزار ساله در شهر سوخته، قدیمی‌ترین تخته نرد جهان، نخستین انیمیشن جهان، جواهرسازی و گورستان آن اشاره کرد. برای رفتن به زابل و رسیدن به شهر سوخته می‌توانید با وسیله شخصی، قطار یا تور راهی سفر شوید. این راه طولانی را برای دیدن زیبایی‌هایی در دل کویر و طبیعت خشک سیستان و در نهایت رسیدن به شهر ۵ هزارساله سوخته را باید به جان خرید و یکی از عجایب و شگفتی‌های تمدن و معماری ایران را از نزدیک دید.