جای کم پیاده‌روی
برای جابجایی در شهر انواع مختلفی از وسایل حمل‌ونقل عمومی وجود دارد که تردد با آن‌ها تنها بخشی از سفر درون‌شهری یک شهروند را شامل می‌شود، هر فرد برای عبور و مرور و انجام فعالیت‌های حیاتی، معمولاً نیاز دارد زمانی را هم به پیاده‌روی اختصاص دهد. این پیاده‌روی که معمولاً در پیاده‌روها یا پیاده راه‌ها انجام می‌شود، می‌تواند به‌قصد گردش، خرید یا صرفاً عبور و رسیدن به مقصدی مشخص باشد. درست است که هر فرد بنا بر شرایطی که دارد تصمیم می‌گیرد چگونه در شهر تردد داشته باشد، اما ساختار کالبدی شهرها نیز نقش تعیین‌کننده و ترغیب‌کننده در این زمینه دارد. امروزه موضوع کیفیت زندگی شهری یکی از مهم‌ترین مباحثی است که مدیریت شهری برای ارتقاء آن برنامه‌ریزی‌های گسترده‌ای را انجام می‌دهد و سعی براین است تا با تصمیم‌های درست شرایط خوبی را برای زندگی شهروندان ایجاد کنند .
پیاده و پیاده‌روها به‌عنوان دو عنصر پویایی و پایایی در فضای شهر ، جزء لاینفک زندگی شهری به شمار می‌آیند و به‌عنوان یک فعالیت مفرح و لذت‌بخش ، سهم قالب توجهی از اوقات شهروندان در شهرهای مختلف را دربرمی گیرد . توجه بیش‌ازحد به نیازهای حرکت سواره و غفلت از حفظ و ساماندهی فضای پیاده و پیاده‌رو از عمده نقایص شهرسازی به شمار می‌آید ، که سبب کاهش کیفیت محیط شهری و افول ارزش‌های اجتماعی ، فرهنگی و بصری در فضاهای شهری می‌گردد. یکی از خاصیت‌های پیاده‌روهای شهر این است که برای کودکان و افراد سالمند و کسانی که برخی معلولیت‌های جسمی دارند و ترددشان در خیابان‌ها سخت است مناسب و دلپذیر باشد و افراد به‌راحتی در معابر تردد کنند و مانعی دررفت و آمدشان وجود نداشته باشد. توجه به حرکت پیاده و نیازهای آن به‌عنوان یک موضوع فراموش‌شده مهم شهری در عرصه شهرسازی به‌عنوان جنبش پیاده گستری یاد می‌شود . امروزه در ایجاد پیاده‌روها مهم‌ترین بحثی که مطرح است این است که آن را چگونه بسازیم که مردم بیشترین تعاملات اجتماعی را داشته باشند و شهر را نیز با آن معرفی کنیم . یک پیاده‌روی مناسب شهروندان را ترغیب می‌کند که بخشی از سفرشان را در پیاده‌رو انجام دهند و این موضوع ازنظر کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی اهمیت بسیاری دارد و شهری که هوای سالم‌تری دارد طبیعتا کیفیت زندگی در آن‌هم افزایش می‌یابد؛ ضمن اینکه ازنظر روحی و روانی هم که به بعد اجتماعی کیفیت زندگی شهری مربوط می‌شود، تاثیرگذار است.
بی‌تردید باید گفت پیاده‌روها یکی از مهم‌ترین اجزای فراموش‌شده در فرایند ساخت‌وساز شهری محسوب می‌شود. وضعیت نابسامان پیاده‌روهای شهر اصفهان ، چه در بخش بافت قدیم و چه در بخش بافت جدید شهر ، گویای عدم ساماندهی آن‌هاست با احداث پیاده‌روها البته با توجه به منظر شهری و بهره‌گیری از الگوهای بومی علاوه بر بهبود وضعیت نابسامان پیاده‌روهای سطح شهر خصوصا بافت قدیم شهر، می‌توان زمینه فرهنگ‌سازی و استفاده از پیاده‌روهای شهری در اوج ترافیک را فراهم آورد البته توجه داشته باشیم نکته مهمی که باید در طراحی پیاده‌روها در نظر گرفته شود ، ایجاد فضای مناسب برای عبور معلولین است. شهری پیاده محور است که یک شهروند بتواند به‌صورت پیاده کل شهر را بدون هیچ مانعی بر سر راهش طی کند، در این راستا باید زیرساخت مخصوص حرکت پیاده داشته باشیم که در بسیاری قسمت‌ها ممکن است به‌صورت پیاده راه باشد. پیاده راه خیابانی است که تمامی مسیر آن به حرکت پیاده اختصاص دارد درحالی‌که پیاده‌رو فضایی در کنار مسیرهای عبور خودرو، دوچرخه، تراموا، اتوبوس و سایر مسیرها است، این مسیرها باید ویژگی‌های کالبدی و فیزیکی حداقلی را داشته باشد. بل توجه به اینکه دسترسی برای عابر پیاده در تمامی طول شهر باید به‌صورت مسیرهای مختص پیاده فراهم شود، لذا باید حداقل عرض پیاده برای اینکه دو نفر عابر پیاده در کنار یکدیگر شانه‌به‌شانه حرکت کنند یا یک چرخ فرد معلول بتواند به‌راحتی در آن تردد کند، طبق استانداردهای شهرسازی ۱.۲۰ تا ۱.۵ متر است. ۱.۵ متر عرض بدون در نظر داشتن مبلمان موجود مسیر است در پیاده راه‌های دنیا در صورت وجود مغازه و اماکن تجاری و اداری، یک متر به فضای مجاور ساختمان یا مکان تجاری و اداری اضافه می‌شود تا افرادی که قصد توقف یا بازدید از ویترین مغازه رادارند به‌راحتی بتوانند از فضا استفاده کنند.
شهرداری وجود فروشگاه‌ها و مکان‌های فروش مواد غذایی که مبلمانی در مجاور آن باشد را باهدف افزایش سرزندگی و نشاط شهری ضروری می‌داند، اما این در صورتی است که این کاربری‌ها در پیاده‌رو یا پیاده راهی چهار یا شش متری باشد درحالی‌که برخی مواقع نیم متر یا یک متر نیز برای فضای سبز و مبلمان شهری در نظر گرفته نمی‌شود. قرار نیست که ایستگاه اتوبوس، کیوسک تلفن و سایر مبلمان شهری در داخل مسیر باشد بلکه باید یک تا دو متر برای استقرار مبلمان شهری و فضای سبز در نظر گرفته شود و چنانچه مغازه‌داری بخواهد از پیاده‌رو استفاده کند، باید به عرض مسیر عابر پیاده اضافه شود. نه‌تنها داشتن عرض مناسب پیاده‌رو مهم است بلکه باید در تمامی طول مسیر، انقطاعی وجود نداشته باشد، پل عابر پیاده تنها برای بزرگراه‌ها و آزادراه‌هایی است که تردد عابر پیاده در آن ممنوع است، اما در سایر مکان‌ها، پیاده‌رو باید هم‌سطح زمین حرکت کند و در صورت نیاز لازم است سایر وسایل حمل‌ونقلی خودشان را با سرعت عابر پیاده تطبیق دهند درحالی‌که در شهرهای کشور برای افزایش سرعت خودروها، اولویت با عابر پیاده و مسیر حرکت او نیست. با توجه به اینکه تأمین امنیت و ایمنی شهروندان نیز در یک شهر پیاده محور باید در نظر گرفته شود، لذا در این راستا باید توجه ویژه‌ای به کف سازی، نورپردازی و مبلمان شهری مسیر حرکت عابر پیاده کرد، بخصوص در شهر دوستدار سالمندان و کودکان، وجود نیمکت در فواصلی معین لازم است تا افرادی که دچار ناتوانی جسمی هستند و نمی‌توانند مسیر را به‌صورت پیوسته طی کنند روی نیمکت‌ها استراحت کنند. اصفهان به‌عنوان یک شهر مطرح در میان شهرهای گردشگری سهم مناسب شهروندان برای پیاده‌روی و استفاده از امکان شهری به‌صورت فردی را نداده است و تنها در محیط‌های تاریخی مانند میدان نقش‌جهان و چهارباغ عباسی و جلفا محیط‌هایی برای پیاده‌روی فراهم است؛ منظور نیز صرفا پیاده‌روی شهری نیست بلکه مسئله بر سر دسترسی مردم محلی با استفاده از گذرهای شهری است. اگر نگاهی به پیاده‌روهای شهری در خیابان‌های شرق اصفهان داشته باشیم منظور مشخص می‌شود. مشخصا حدفاصل خیابان گلزار تا احمدآباد، شهروندان سهم اندکی از پیاده‌رو برای عبور و مرور دارند که باعث حس نارضایتی از قدم زدن در سطح شهر می‌شود. شهروندان باید بااحساس رضایت به این نکته دست یابند که شهرداران آن‌ها را به رسمیت می‌شناسند و اصفهان فقط متعلق به ماشین‌سواران نیست. یک شهروند باید باانگیزه کافی از خودرو خود استفاده نکرده و به پیاده‌روهای شهر بیاید که در آن صورت از حمل‌ونقل عمومی نیز استفاده می‌کند اما اگر قرار باشد مسیر روزمره افراد همراه با پیاده‌روهای کوچک، مداخله کسبه در حریم پیاده‌رو، فقدان امکانات رفاهی و طبیعی و بی‌کیفیت بودن مسیر باشد، مسلما یک شهروند کارهای روزمره خود را با ماشین شخصی تلفیق می‌کند و هیچ‌گاه تن به پیاده‌رو نمی‌دهد.
