گذر از بحران برق
روزهای گرم امسال بدون خاموشی
مدیریت بی‌سابقه در تولید و مصرف برق
در حالی دومین ماه تابستان را سپری کردیم که بر اساس آنچه تاکنون رخ‌داده است مشخص می‌شود وزارت نیرو باوجود شدت گرما و افزایش مصرف برق، توانست با مدیریت تولید و مصرف برق، امسال را به یکی از سال های موفق درزمینه تأمین پایدار برق مشترکان و ممانعت از خاموشی‌ها تبدیل کند.
موضوعی که حاکی از آن است نه‌تنها در تولید برق مدیریت انجام‌گرفته بلکه مصرف هم مدیریت‌شده است. این‌چنین که یکی از اقدامات مؤثر وزارت نیرو در این زمینه پاداش به مشترکان خوش‌حساب است و مردم در این شرایط دشوار اقتصادی، می‌توانند با بهینه‌سازی مصرف انرژی، هم در هزینه‌های جاری ماهانه صرفه‌جویی کنند و هم پاداش بگیرند.
آمارها و گزارش‌های موجود هم نشان می‌دهد تابستان امسال به‌ویژه تیرماه که در اوج گرما و مصرف بالای برق قرار داشتیم با تمرکز وزارت نیرو بر طرح‌های مشوق محور افزون بر ۱۲ میلیون مشترک طبق الگوی تعیین‌شده صرفه‌جویی عمل کرده و مشمول پاداش شده‌اند و ضمن آنکه با قطعی و خاموشی برق روبرو نبوده‌ایم شبکه هم در حالت پایدار قرار داشته است.طرحی که از ۱۵ خردادماه آغاز و تا ۱۵ شهریورماه ادامه خواهد داشت که علاوه بر سودآوری برای مشترکان، به پایداری شبکه برق امسال کمک می‌کند.
درواقع وزارت نیرو به‌جای آنکه هزینه‌های خود را افزایش دهد و تولید برق را بالاتر ببرد با پرداخت پاداش به کم‌مصرفان، ناهمخوانی تولید و مصرف را رفع می‌کند.
به‌گونه‌ای که برق مازاد مصرف نشده کم‌مصرفان، از آن‌ها، خریداری می‌شود و به‌حساب فاکتور برق آن‌ها واریز می‌شود و حتی کم‌مصرف‌ها ممکن است هزینه‌شان به صفر هم برسد.
کدام گروه از مشترکان پاداش دریافت می‌کنند؟
اما بحث اصلی مرتبط با مخاطبانی است که امکان دریافت پاداش تعیین‌شده وزارت نیرو رادارند، اینکه چه افرادی مشمول این مشوق‌ها می‌شوند و چه شرایطی برای دریافت آن لازم است؟
واقعیت آن است جزئیات طرح تشویقی وزارت نیرو هم برای پاداش صرفه‌جویی در ۴ ماه از سال، گویای رایگان شدن برق مشترکی است که زیرالگو با ۶۰ کیلووات ساعت صرفه‌جویی داشته باشد؛ پس گروهی پاداش مدیریت مصرف برق در ماه‌های گرم سال را دریافت کرده و می کنند که مطابق الگوی مصرف پیش بروند.
بر اساس اطلاعیه شرکت توانیر، در جهت ایجاد زمینه مشارکت مشترکان صنعت برق در مدیریت مصرف و پرداخت بهای برق صرفه‌جویی شده، مشترکان بخش خانگی که الگوی مصرف را در ماه‌های گرم سال رعایت کرده و نسبت به سال قبل کاهش مصرف برق داشته باشند به ازای هر کیلووات ساعت کاهش تا مبلغ ۵۰۰ تومان پاداش همکاری مدیریت مصرف دریافت خواهند کرد. مبلغ پاداش درهرصورت حساب برق درج و از بهای برق مصرفی کم می‌شود.
همچنین مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق نیز در توضیحاتی تکمیلی می‌گوید: «بر اساس طرح جدید، اگر مشترکی در مناطق عادی با الگوی ۳۰۰ کیلووات ساعت در تابستان بتواند مصرف خود را نسبت به سال گذشته به ۲۵۰ کیلووات ساعت برساند، قبض برق او رایگان خواهد شد و اگر بتواند مصرف خود را به ۲۰۰ کیلووات ساعت برساند، در کنار رایگان شدن قبض، حدود ۳۰ هزار تومان نیز از صنعت برق بستانکار می‌شود.»
بنابراین اگر مشترکی سال گذشته ۳۰۰ کیلووات برق مصرف می‌کرده و امسال با کاهش ۵۰ کیلوواتی به عدد ۲۵۰ کیلووات برسد به ازای هر کیلووات ساعت صرفه‌جویی ۵۰۰ تومان پاداش گرفته که معادل ۲۵ هزار تومان می‌شود. هزینه قبض این مشترک برای مصرف ۲۵۰ کیلووات ۲۵ هزار تومان است یعنی آنکه قبض این مشترک رایگان می‌شود؛ و اگر همین مشترک به‌جای ۲۵۰ کیلووات ۲۰۰ کیلووات مصرف کنند به‌غیراز رایگان شدن قبضش، مشمول ۳۰ هزار تومان پاداش شده که در قالب بستانکاری یا به‌صورت نقدی می‌تواند پاداش خود را دریافت کند. در این حال موضوع قابل‌توجه دیگری هم در این طرح وجود دارد مبنی بر تفاوت الگوی مصرف مناطق گرمسیر با دیگر مناطق کشور به‌طوری گرمسیرنشینان امکان دریافت پاداش بیشتری رادارند. به‌نحوی‌که ساکنان مناطق گرمسیر با انجام صرفه‌جویی، امکان دریافت پاداش بهتری هم خواهند داشت.
مسوولان این بخش هم از پاداش قابل‌توجه کم‌مصرفان مناطق گرمسیری خبر می‌دهند.
بنا به گفته رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق الگوی مصرف در مناطق عادی یا معتدل کشور که ۸۰ درصد کشور را شامل می‌شود در ماه‌های گرم سال ۳۰۰ کیلو وات‌ساعت است که تقریباً ۷۵ درصد مشترکان زیر این الگو قرار دارند اما برای مناطق گرمسیر که استان‌های حاشیه خلیج‌فارس و دریای عمان هستند مانند استان‌های خوزستان، بوشهر، هرمزگان، سیستان و بلوچستان، کرمان و سایر شهرهای گرمسیر این الگو ۱۰ برابر می‌شود یعنی ۳ هزار کیلو وات‌ساعت در ماه می‌توانند مصرف داشته باشند؛ که در این بخش نیز بیش از ۹۰ درصد از مشترکان زیرالگوی تعیین‌شده هستند که درخواست ما این است که این دسته از مشترکان نیز برای تأمین برق سایر مشترکان تا جای امکان مصرف خود را کاهش دهند یعنی اگر سه کولرگازی دارند، با خاموش کردن یک کولر، ضمن کمک به برق‌رسانی به سایر مشترکان، ماهیانه ۵۰۰ هزار تومان از صنعت برق بستانکار شوند.
موضوع قابل‌تأمل دیگر، برخورد با مشترکان پرمصرف است که به گفته سخنگوی صنعت برق، در بخش خانگی تنها دو درصد از مشترکان بیش از دو برابر الگو مصرف دارند و این یعنی بیش از ۱۴ تا ۲۰ برابر مصرف مشترکان متعارف است که در برخورد با این دسته از مشترکان ابتدا به آن‌ها تذکر خواهیم داد و در صورت کاهش ندادن مصرف، مجبور به قطع برق آن‌ها خواهیم شد.
میزان همکاری مردم اصفهان در مدیریت مصرف برق
بنا به گفته یاقوتی مدیرکل فروش و خدمات مشترکان توانیر، برنامه پاداش پنج برابر تعرفه که به ازای هر کیلووات ساعت کاهش مصرف اجرا شد، ابتکار خوبی بود که با توجه به آمارها حدود ۴۰ درصد از مشترکان مشمول پاداش شدند که ازاین‌بین، قبض ۱۲ درصد از مشترکان رایگان شده و حتی بستانکار شدند.
براین اساس به نظر می‌رسد ۹۰ درصد از مشترکان برق ظرفیت این را دارند که تا پایان دوره تابستان حداقل در یک دوره مشمول جایزه شوند؛ زیرا طبیعی است که مشترکان برای کاهش مصرف و رساندن آن به الگوی تعیین‌شده انگیزه لازم را داشته باشند و حالا پرسش آن است ارائه این مشوق‌ها تا چه حد در کاهش خاموشی‌های اصفهان مؤثر بوده است؟
تا چه میزان مردم این استان در کاهش مصرف برق، همکاری داشته و تاکنون چه تعداد از کم‌مصرفان موفق به دریافت پاداش شده‌اند؟
آیا خاموشی صنایع این استان در کاهش خاموشی‌های خانگی مؤثر بوده است؟
و مورد دیگر مرتبط با تأثیر ماینرها بر مصرف برق استان است اینکه آیا اجرای قوانین در راستای کاهش فعالیت ماینرها، درافت مصرف برق مؤثر بوده است؟
به گفته سید محمدرضا نوحی سخنگوی صنعت برق اصفهان با مدیریت بار صنایع و ارائه مشوق‌ها امسال با خاموشی برق مواجه نبوده‌ایم.
این مسوول در گفتگو با دنیای اقتصاد تصریح می‌کند: امسال برای نخستین بار مشوق‌هایی جذاب از سوی وزارت نیرو ارائه شد و نتایج مثبتی را هم در پی داشت. به‌طوری‌که الگوی مصرف برق ۳۰۰ کیلووات در ساعت تعریف شد و مشترکی هم که کمتر از این الگو مصرف برق داشته باشد به ازای هر کیلووات ساعت صرفه‌جویی ۵۰۰ تومان پاداش دریافت می‌کند؛ و پرداخت پاداش هم با اعمال تخفیف بر روی قبوض برق کم‌مصرفان، انجام می‌گیرد.
وی در رابطه با همکاری مردم اصفهان در صرفه‌جویی مصرف برق بیان می‌کند: ۷۰ درصد از مشترکان برق خانگی در اصفهان خوش مصرف هستند که ۴۰ درصد از این مشترکان خانگی شامل پاداش شده‌اند و ۳۰ درصد هم الگوی مصرف را رعایت نکرده‌اند.
نوحی تصریح می‌کند: به‌غیراز مشوق‌های خانگی، صنایع کوچک، ادارات، مراکز تجاری و کشاورزی هم اگر الگوی مصرف را در مدت تعیین‌شده ۱۵ خرداد تا ۱۵ شهریورماه رعایت کنند پس از پیک‌بار، پاداش خود را دریافت خواهند کرد.
این مسوول در پاسخ به این پرسش که باوجود مدیریت بار صنایع و صنعتی بودن استان اصفهان، روند فعالیت این واحدها چگونه بوده است توضیح می‌دهد: با برنامه‌ریزی و مدیریت انجام‌گرفته هیچ مشکلی برای فعالیت صنایع پیش نیامده است چون برخلاف سال‌های قبل خاموشی‌ها برنامه‌ریزی‌شده و از قبل به آن‌ها اطلاع داده می‌شود. در این حال مهم‌ترین عامل برای عدم قطعی برق خانگی، مدیریت باری است که در صنایع انجام گرفت.
ضمن آنکه تغییر ساعات فعالیت ادارات هم در صرفه‌جویی مصرف برق تأثیر بسزایی داشته است.
نوحی در رابطه با تأثیر ماینرها در مصرف برق استان می‌گوید: قطعاً ماینرها تأثیر قابل‌توجهی برافزایش مصرف برق داشته و باعث افزایش روند مصرف برق در روزهای گرم سال می‌شود.
ازاین‌رو از پانزدهم خردادماه، فعالیت مراکز مجاز استخراج رمز ارزها با هماهنگی انجام‌گرفته با خودشان تعطیل‌شده و تا پایان شهریورماه ممنوع خواهد بود. فقط مشکل فعالیت ماینرهای غیررسمی است که تا حد امکان شناسایی و جمع‌آوری شدند اما هنوز هم یکسری از این دستگاه‌های استخراج رمز ارز به‌طور غیرمجاز در حال فعالیت هستند؛ که البته گروه‌های مربوطه همچنان، در حال ادامه پیگیری‌های لازم برای شناسایی دستگاه‌های غیرمجاز هستند.
طرح دولت، جذاب بود
ارائه مشوق به کم‌مصرفان برق کشور، مصوبه‌ای است که امسال برای نخستین مرتبه با سبک و سیاق جدیدتر و جذاب‌تر از سوی هیات دولت در راستای بهینه‌سازی مصرف برق و توزیع عادلانه این منبع انرژی برای مشترکان اعمال شد. درصورتی‌که پیش از اجرای چنین طرحی به‌طور ناعادلانه هر مشترکی که پرمصرف‌تر بود یارانه بیشتری را هم دریافت می‌کرد اما با اجرای این قانون، چرخشی در شرایط به وجود آمد که مشترکان کم‌مصرف مشمول دریافت مشوق و پرمصرفان هم مشمول جریمه می‌شوند. به‌طوری‌که شاهد بودیم باوجود طرح مذکور و البته مدیریت باری که در صنایع انجام گرفت گرم‌ترین روزهای امسال را بدون خاموشی گذراندیم حال‌آنکه افزایشی هم در تولید برق صورت نگرفته است.
