گزارش پنجمین دوره جشنواره ملی بهره‌وری
یکی از مهمترین راه‌ها برای رشد و شکوفایی اقتصادی در هر جامعه، ارتقا و افزایش بهره‌وری می‌باشد. در کشور ما نیز توسعۀ اقتصادی همواره از راه افزایش سرمایه گذاری‌ها اتفاق افتاده است. به رغم هدف گذاری‌هایی که در سطح ملی ودر قالب برنامه‌های 5 سالۀ توسعه تاکنون تعریف شده است، هیچگاه و در هیچ مقطع زمانی دستیابی به اهداف بهره‌وری محقق نشده. این موضوع از مهمترین نشانه‌ها در کشور در زمینه کمبود یک عامل تشویقی و محرک برای بخش‌های مختلف اقتصادی جهت توجه بیشتر به موضوع بهره‌وری بود. جشنواره ملی بهره‌وری با هدف توسعه نظام جامع سنجش و‌اندازه گیری بهره‌وری در کشور و همچنین ایفای نقش پیش برنده در افزایش بهره‌وری سازمانها و شرکت‌های کشور به طور سالانه برگزار می‌شود. همچنین برگزاری این جشنواره باعث تشویق بنگاهها برای‌اندازه گیری و تجزیه و تحلیل شاخص‌های بهره‌وری و انجام پروژه‌های بهبود با بهره گیری از مدل مدیریت بهره‌وری سرآمد خواهد شد. از دیگر اهداف برگزاری این جشنواره افزایش توان رقابت‌پذیری سازمان‌ها و شرکت‌های ایرانی در محیط کسب و کار بین المللی و همچنین افزایش سازگاری آنها با بازارهای جهانی را می‌توان نام برد. ایجاد زیرساخت اطلاعاتی مناسب جهت توسعه فعالیت‌های بهینه کاوی در سطح ملی و بین المللی و شناسایی و تجلیل از بهره ورترین و پرتلاش‌ترین سازمانها، شرکت‌ها و مدیران کشور نیز در راستای اهداف برگزاری جشنواره ملی بهره‌وری قرار گرفته است. ایده شکل گیری این جشنواره در سال‌های ابتدایی برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، توسط گروه پارسیان هوشمند مطرح شد و در پی آن مورد حمایت و توجه ریاست اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران واقع شد.
تهیه طرح جامع بهبود بهره‌وری در شرکت‌های زیر مجموعه سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران،‌اندازه گیری شاخص‌های بهره‌وری شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، جمع آوری این اطلاعات در رشته گروه‌های صنعتی و محاسبه میانگین‌های صنعت و کلید خوردن طرح جامع جشنواره ملی بهره‌وری با همراهی اتاق بازرگانی و صنایع و معادن در ابتدای سال ۱۳۸۷ از مهمترین اقداماتی بود که در مسیر شکل گیری جشنواره ملی بهره‌وری صورت گرفت و تاکنون پنج دوره از این جشنواره برگزار گردیده است که در ادامه گزارشی از فعالیت‌های آخرین دوره برگزار شده ارایه می‌گردد:
فعالیت‌های اجرایی پنجمین دوره جشنواره ملی بهره‌وری از اول شهریور ماه سال 92 آغاز شد و دبیرخانه این جشنواره فراخوان ثبت نام در این دوره از جشنواره را برای شرکتها، سازمان‌ها و انجمن‌های صنفی ارسال نمود. سامانه ملی‌اندازه گیری شاخص‌های بهره‌وری ایران (www.irpmc.ir) نیز فعالیت مربوط به‌اندازه گیری شاخص‌های مالی، اقتصادی و بهره‌وری بنگاه‌های اقتصادی از سال 1386 تا 1391 را در ادامه فعالیت‌های جشنواره اجرا نمود. در مرحله اول پنجمین جشنواره، در بخش جایزه ملی بهره‌وری، شاخص‌های 1112 بنگاه اقتصادی در قالب 34 گروه اقتصادی مورد بررسی قرار گرفتند که از نظر تعداد بنگاه‌های مورد بررسی10درصد و از نظر گروه‌های مورد بررسی نسبت به دوره پیشین 9درصد رشد مشاهده می‌شود. مجموع ارزش افزوده شرکت‌های بخش صنعت و معدن که در جشنواره مورد بررسی قرار گرفتند در حدود 60درصد ارزش افزوده کل بخش صنعت و معدن در کشور می‌باشد. همچنین مجموع ارزش افزوده شرکت‌های بخش موسسات مالی و پولی مورد بررسی در جشنواره در حدود 85درصد کل ارزش افزوده در این بخش می‌باشد. در این دوره از جشنواره همانند دوره‌های قبلی هر یک از بنگاه‌های اقتصادی در 3 بخش با یکدیگر رقابت نمودند، در بخش اصلی شاخص‌های بهره‌وری نیروی کار، بهره‌وری سرمایه و بهره‌وری کل عوامل، در بخش جانبی شاخص‌های فروش سرانه و حاشیه سود خالص و در نهایت در بخش ویژه به دلیل اهمیت موضوع انرژی در کشور شاخص بهره‌وری انرژی مورد بررسی قرار گرفت. براساس آیین نامه تدوین شده کمیته علمی جشنواره، فهرست نامزدهای پیشنهادی در هر گروه اقتصادی توسط دبیرخانه با توجه به روند رشد پایدار و همچنین مقایسه شاخص‌های بهره‌وری بنگاه‌های اقتصادی با میانگین صنعت‌های مورد نظراز سال 86 تا 91 تهیه شد و جهت تایید نهایی در اختیار اعضای کمیته علمی قرار گرفت و با نظر این کمیته نهایتا تعداد 330 بنگاه اقتصادی به عنوان نامزد دریافت لوح تقدیر انتخاب گردیدند. فرایند داوری آنلاین نامزد‌های دریافت لوح تقدیر مرحله اول پنجمین جشنواره ملی بهره‌وری در گروه‌های مختلف از اول دی ماه 92 آغاز شد و تا ساعت 24 روز 14 دی ماه 92به طول انجامید که در این فرایند اساتید، کارشناسان و مدیران بخش‌های مختلف اقتصادی، شرکت‌های برتر را انتخاب نمودند و در تاریخ 15 دی ماه جلسه کمیته علمی جشنواره به منظور تایید نهایی برنده‌های هر صنعت در هر بخش در محل اتاق بازرگانی ایران برگزار گردید. در این مرحله، از مجموع 34 گروه اقتصادی مورد بررسی،330 بنگاه اقتصادی به عنوان شرکت‌های نامزد و از میان آن‌ها 69 بنگاه به عنوان شرکت‌های برتر برگزیده شدند و در مراسمی با حضور مقامات ارشد نهاد ریاست جمهوری، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و مدیران دیگر بخش‌های دولتی و خصوصی در روز 22 دی ماه سال 92، لوح تقدیر پنجمین دوره جشنواره به آن‌ها اهدا گردید. لازم به ذکر است در بین 34 گروه مورد بررسی به دلیل اینکه شاخص‌های بهره‌وری انرژی 5 گروه با کاهش همراه بوده است، لذا با تصویب کمیته علمی در این گروه‌ها شرکت برتر در بخش ویژه معرفی نشد. همچنین با تصویب کمیته علمی در گروه ساخت قطعات خودرو نیز به دلیل نزولی بودن شاخص‌های اکثر شرکت‌های فعال این صنعت، شرکت برتری در هیچ یک از بخش‌های جشنواره معرفی نگردید.
مرحله دوم جشنواره بخش جایزه ملی و ارایه تجربیات موفق جشنواره نیز بلافاصله پس از اختتامیه جایزه ملی بهره­‌وری در ۲۳ دی ماه سال ۹۲ آغاز گردید و بنگاه‌های اقتصادی که در طول سال گذشته اقدامات بهبودی را جهت افزایش بهره­‌وری اجرا نمودند با ارسال حداکثر سه پروژه موفق خود با دستاورد­های مشخص در زمینه بهره­‌وری به دبیرخانه جشنواره با فرمت مشخص در این بخش شرکت کردند. لازم به ذکر است هر بنگاه اقتصادی در جایزه ملی بهره‌وری حداکثر ۴۰۰ امتیاز و در جایزه ملی ارزیابی تجارب موفق نیز به ازای هر پروژه حداکثر ۲۰۰ امتیاز می­‌تواند به دست آورد، بنابراین در مجموع دو مرحله، هر بنگاه اقتصادی می‌­توانست هزار امتیاز کسب نماید. نهایتا تندیس ملی بهره­‌وری پنجمین دوره جشنواره ملی بهره‌وری به بالاترین امتیاز­ها در سی و یکم اردیبهشت ماه در مراسمی با حضور مهندس محمدرضا نعمت زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت، دکتر اسکندر زند معاون وزیر جهاد کشاورزی، و جمعی از نمایندگان بخش خصوصی و دولتی و صاحبان شرکت‌ها و سازمان‌های موفق در زمینه بهره‌وری توسط وزیر محترم صنعت، معدن وتجارت به بنگاه‌های اقتصادی برتر اهدا گردید. قابل ذکر است ۱۴۵ پروژه ارتقای بهره­‌وری از بخش‌های اقتصادی : بانک، بیمه، سیمان، خدمات فنی و مهندسی، معادن، سرمایه‌گذاری­‌ها، تولیدات رایانه و فعالیت‌های وابسته، محصولات شیمیایی، شوینده‌­ها و مواد آرایشی و بهداشتی، صنایع غذایی، انبوه سازی، تولید پلاستیک، تولیدات پتروشیمی، مواد و محصولات دارویی، ساخت قطعات خودرو، فرآورده‌­های نفتی و ... به بخش داوری جایزه راه پیدا نمودند که از این تعداد ۳۰ پروژه با آرای بیش از ۳۶۰۰ داور به عنوان منتخب این دوره از جشنواره برگزیده شدند.
145پروژه ارسال شده در این دوره از جشنواره از نظر تاثیر بر فرایند‌های سازمان مربوطه خود مورد بررسی قرار گرفتند که نتایج آن به شرح ذیل می‌باشد:

از دیگر فعالیت‌های دبیرخانه در پنجمین جشنواره ملی بهره‌وری می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
برگزاری پنجمین کمیته راهبری
امضای تفاهم نامه همکاری با سازمان بهره‌وری انرژی(سابا)
از مهم ترین دستاوردهای این تفاهم نامه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
برگزاری مستقل جایزه ملی بهره‌وری انرژی با همکاری سازمان بهره‌وری انرژی
انتشار سالنامه آمار بهره‌وری انرژی کشور
انتشار و توزیع کتاب تجربیات موفق ارتقای عملکرد و بهره‌وری انرژی در گروه‌های مختلف تولیدی در سطح کشور به صورت سالانه
سیاستگذاری در زمینه تعریف برخی مزایا و ویژگی‌ها برای شرکت‌های برتر در جشنواره در زمینه مدیریت مصرف انرژی
پیش‌نویس تفاهم‌نامه همکاری با وزارت جهاد کشاورزی
اهم موضوعات تفاهم نامه:
آغاز به کار بخش کشاورزی جشنواره با چتر حمایتی وزارت جهاد کشاورزی در یکم خرداد ماه 93
ارایه مقادیر شاخص‌های بهره‌وری برای تمامی زیر بخش‌های کشاورزی که در جشنواره ملی بهره‌وری حضور می‌یابند، به کمیته بهره‌وری وزارت جهاد کشاورزی جهت انتشار و توزیع سالنامه آمار بهره‌وری بخش کشاورزی کشور به صورت سالانه
اطلاع رسانی و معرفی عوامل و مراحل اجرایی جشنواره و توصیه به بنگاه‌های اقتصادی فعال بخش کشاورزی جهت حضور در جشنواره توسط وزارت جهاد کشاورزی
سیاستگذاری در زمینه تعریف برخی مزایا و ویژگی‌ها برای شرکت‌های برتر بخش کشاورزی در جشنواره توسط وزارت جهاد کشاورزی
استفاده از ویرایش جدید فرم مرحله دوم جشنواره
رتبه بندی داوران جشنواره بر مبنای مدل ارایه شده توسط کمیته علمی
تدوین چهارمین سالنامه آمار بهره‌وری کشور
راه‌اندازی مسابقه بهره‌وری استانی