استقبال از خرید مسکن در شهرهای کوچک

حجم ثبت‌نام از صندوق پس‌انداز مسکن یکم برای دریافت وام خرید مسکن، در شهرهای کوچک به بیش از دو برابر سال گذشته افزایش پیدا کرده است که این میزان تقاضا برای دریافت تسهیلات و خرید مسکن به مراتب بیشتر از شهرهای بزرگ و حتی تهران است.مدیر امور طرح و برنامه بانک مسکن با اشاره به مقایسه روند افتتاح حساب صندوق پس‌انداز مسکن یکم در بازه‌های زمانی مختلف «سال ۹۴»، «سه ماهه ابتدایی ۹۵»، «اول تیر تا هشتم شهریور۹۵» همزمان با کاهش نرخ سود به ۱۱ درصد و «دهم شهریور به بعد» همزمان با تک‌رقمی شدن نرخ سود تصریح کرد: با بررسی فرآیند افتتاح حساب در زمان‌های مختلف، میانگین افتتاح حساب روزانه صندوق پس‌انداز مسکن یکم تا پیش از تک‌رقمی شدن سود تسهیلات و با احتساب سود ۱۱ درصد با رشد ۱۳۱ درصدی از ۱۶۹ فقره به ۳۹۰ فقره افزایش یافت.

از دهم شهریور امسال نیز همزمان با تک‌رقمی شدن نرخ سود تسهیلات، میانگین افتتاح حساب روزانه با رشد ۳۳۶ درصدی نسبت به سال ۹۴ به ۷۳۶ فقره در روز رسید.وی درباره سهم مناطق شهری مختلف کشور از افتتاح حساب صندوق یکم گفت: پیش از کاهش و تک‌رقمی شدن نرخ سود، میانگین افتتاح حساب روزانه به ترتیب در تهران ۱۶۰ درصد رشد، شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر ۱۲۵ درصد رشد و شهرهای کوچک ۱۰۳ درصد رشد داشته است که شهرهای بزرگ‌تر استقبال بیشتری از این تسهیلات داشتند اما با تک‌رقمی شدن نرخ سود این تسهیلات از دهم شهریور بیشترین استقبال به ترتیب به شهرهای کوچک با ۱۶۶ درصد رشد، شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر با ۱۵۹ درصد رشد و شهر تهران با ۱۴۴ درصد رشد اختصاص داشت که نشان می‌دهد کاهش میزان تسهیلات به تبع کاهش نرخ سود در شهرهای کوچک جذابیت بیشتری داشته است.

مقایسه روند ثبت‌نام در صندوق یکم در دو بازه زمانی مربوط به قبل از کاهش نرخ سود تسهیلات و دوره بعد از تک‌رقمی شدن نرخ سود این تسهیلات، بیانگر آن است که متقاضیان مسکن در شهرهای کوچک به دلیل ناتوانی بیشتر در پرداخت اقساط ماهانه در مقایسه با ساکنان شهرهای بزرگ، واکنش مناسب‌تری به تک‌رقمی شدن نرخ سود وام صندوق پس‌انداز مسکن یکم نشان داده‌اند. کاهش نرخ سود وام صندوق یکم به ۵/ ۹ درصد تا ۸ درصد، میزان قسط ماهانه این تسهیلات را ۱۰ تا ۱۵ درصد نسبت به زمانی که سود ۱۴ درصدی اعمال می‌شد، کاهش داده است.کاهش سود تسهیلات صندوق یکم اگر چه منجر به تحریک تقاضای مصرفی خرید مسکن شده است اما ظرفیت محدود تعیین شده در صندوق برای وام دهی، خطر بر هم خوردن تعادل منابع و مصارف را جدی کرده است. در صورتی که صندوق پس‌انداز مسکن یکم نتواند در برابر حجم رو به افزایش تقاضای سپرده‌گذاری، پاسخگوی پرداخت تسهیلات باشد، یا مجبور به استقراض از بانک مرکزی خواهد شد یا در ارائه تسهیلات بعد از یکسال سپرده‌گذاری، دچار تاخیر در کارکرد می‌شود که در هر دو صورت، نظم دخل و خرج صندوق به هم خواهد خورد.البته تحت‌تاثیر ظرفیت خالی صندوق یکم در سال اول فعالیت ۹۴- تا ۹۵- رشد ثبت‌نام طی ماه‌های اخیر در کوتاه‌مدت، مشکلی برای تعادل منابع و مصارف صندوق ایجاد نخواهد کرد.

روند رو به رشد سپرده‌گذاری و پس‌انداز در صندوق پس‌انداز مسکن یکم در عین حال، یک مزیت مثبت برای بازار مسکن دارد و آن، جلوگیری از هجوم تقاضای خرید به بازار معاملات است که این قضیه می‌تواند از تحریک قیمت مسکن جلوگیری کند.این اتفاق همچنین نشانه‌ای از نوع انتظارات متقاضیان مسکن نسبت به آینده قیمت است که به خوبی از مساعد نبودن فضا برای رشد قیمت حکایت دارد. در هفته‌های اخیر و درست پس از کاهش نرخ سود تسهیلات یکم از ۱۱ به ۵/ ۹ درصد، روند سپرده‌گذاری متقاضیان این تسهیلات در شهرهای کوچک با شیب تندتری نسبت به سایر مناطق شهری کشور، رشد کرده است و استقبال از این تسهیلات در شهرهای کم جمعیت بیشتر بوده است. صندوق پس‌انداز مسکن یکم در تهران به خانه اولی‌ها مشروط به ۴۰ میلیون تومان سپرده‌گذاری، ۸۰ میلیون تومان و در صورتی که هر یک از زوجین جداگانه اقدام به سپرده‌گذاری ۴۰ میلیون تومانی کنند، ۱۶۰ میلیون تومان بعد از یکسال سپرده‌گذاری تسهیلات پرداخت می‌کند. این صندوق همچنین در شهرهای بزرگ ۶۰ و ۱۲۰ میلیون تومان و در شهرهای کوچک ۴۰ و ۸۰ میلیون تومان به خانه اولی‌ها تسهیلات خرید مسکن ارائه می‌کند.

آنچه باعث استقبال بیشتر متقاضیان ساکن در شهرهای کوچک از این تسهیلات شده، قدرت بالاتر وام یکم در پوشش قیمت مسکن در این شهرها است. میانگین قیمت مسکن در شهرهای کوچک حدود یک میلیون تومان به ازای هر مترمربع است. با توجه به الگوی خرید مسکن و مساحت خانه‌ها در این شهرها که حدود ۱۰۰ مترمربع برآورد می‌شود، یک خانه اولی ساکن در شهرهای کوچک می‌تواند با سپرده‌گذاری ۲۰ میلیون تومانی بعد از یکسال ۴۰ میلیون تومان تسهیلات به اضافه اصل سپرده خود را دریافت کند و به این ترتیب با در اختیار داشتن ۶۰ میلیون تومان پول نقد، ۶۰ درصد هزینه خرید خانه خود را تامین خواهد کرد. همچنین چنانچه هریک از زوجین جداگانه سپرده‌گذاری کنند، عملا ۱۰۰ درصد قدرت خرید مسکن آنها تامین خواهد شد. این تناسب بین میزان تسهیلات و قیمت مسکن در شهرهای کوچک سبب سبقت حجم ثبت‌نام در صندوق یکم این مناطق نسبت به سایر شهرهای کشور شده است.

در این باره،‌ مدیر امور طرح و برنامه بانک مسکن از افتتاح ۹۱۰ فقره حساب صندوق پس‌انداز مسکن یکم دریک روز بعد از تک‌رقمی شدن نرخ سود این تسهیلات خبرداد. محمدحسن مرادی با بیان اینکه از تاریخ ۱۸ خرداد سال گذشته همزمان با تاسیس صندوق پس‌انداز مسکن یکم، تا ۲۱ شهریورماه امسال ۷۵ هزار و ۹۵ فقره حساب در این صندوق افتتاح شده است گفت: بعد از تک‌رقمی شدن نرخ سود این سپرده‌ها و کاهش آن به ۵/ ۹ درصد برای مناطق شهری و ۸ درصد برای بافت فرسوده، در مدت یک ماه و بازه زمانی ۱۸ مرداد تا ۱۷ شهریور ۱۳ هزار و ۳۱۵ فقره حساب در این صندوق افتتاح شد تا تعداد متقاضیان رشد قابل‌توجه داشته باشد که دو برابر میزان افتتاح حساب در نخستین ماه از تاسیس این صندوق است. وی از شکسته شدن رکورد افتتاح حساب صندوق پس‌انداز مسکن یکم در تاریخ بیست ویکم شهریورماه با افتتاح ۹۱۰ فقره حساب پس‌انداز خبرداد و افزود: این در حالی است که تا پیش از آن میانگین افتتاح حساب روزانه ۳۸۴ فقره و در بهترین حالت ۵۷۰ فقره در روز بود.