فراخوان عمومی برای اقتصاد ایران

شهاب‌الدین رحیمی

طی هفته‌های گذشته هیأت سیاسی و اقتصادی ایرانی از چهارکشور اروپایی بازدید کردند و در دیدارهایی به بیان فرصت‌ها و ظرفیت‌های اقتصاد ایران پرداختند. در این نشست‌ها فعالان اقتصادی چهار کشور لهستان، فنلاند، سوئد و لتونی شرکت کرده و درباره نحوه فعالیت اجتماعی آنها در ایران از هیات ایرانی اطلاعات مربوطه را دریافت کردند. همچنین رئیس اتاق ایران در ادامه این سفر همراه با چند تن از همکاران اتاق بازرگانی ایران به استونی سفر کرد تا در نشست‌های فعالان اقتصادی این کشور نیز شرکت کند. محسن جلال‌پور، رئیس اتاق ایران تاکنون توانسته است با استفاده از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی با کاربران فضای مجازی ارتباط مناسبی برقرار کند.

　

جلال‌پور در استونی مساله معرفی اقتصاد ایران از طریق ابزارهای شبکه اجتماعی چون هشتگ را، مطرح کرد و طی فراخوانی عمومی از طریق انتشار یادداشتی در شبکه‌های اجتماعی از همه دلسوزان ایران خواست تا فرصت‌های سرمایه‌گذاری و ظرفیت‌های اقتصاد ایران را به فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران خارجی معرفی کنند. همچنین در صفحه اینستاگرام خود نیز هشتک‌هایی همچون#IRANECONOMY یا #INVESTMENTINIRAN یا#IRANMARKET یا #IRANINVESTMENTOPPORTUNITIES یا #IRANECONOMICPROFILE را معرفی کرده است. در این رابطه برای مشخص شدن ضرورت و ساختار چنین فعالیتی با محسن جلال پور گفت‌وگویی داشتیم که در پی می آید:

طرح پیشنهاد این حرکت در شبکه‌های اجتماعی چگونه شکل گرفت و ضرورت‌های چنین فعالیت‌هایی از کجا نشات می‌گیرد؟

این مساله را در جلسه‌ای در استونی در شبکه‌های اجتماعی مطرح کردم. در این جلسه طی برگزاری پرسش و پاسخ متوجه این مطلب شدم که در طول ۵ سفری که به ۵ کشور لهستان، فنلاند، سوئد، لتونی و استونی داشتم، آن چیزی که در تمامی این کشورها وجه‌مشترکی داشت، این بود که هیچ اطلاعی از وضعیت امروز اقتصاد ایران بین کسانی که در ملاقات‌ها و پنل‌ها شرکت می‌کنند وجود ندارد. این مساله در تمامی این کشور‌ها کاملا مشهود بود و به کشور یا کشورهای خاصی تعلق نداشت. به همین ترتیب در سفر به پنجمین کشور یعنی استونی، در پنلی که ترتیب داده شده بود، در طول طرح پرسش و پاسخ، ایده معرفی فرصت‌ها و ظرفیت‌های اقتصاد ایران از طریق شبکه‌های اجتماعی به ذهنم رسید که این نهضت اطلاع‌رسانی فرصت‌های اقتصاد ایران در دوران جدید است.

عملکرد سازمان‌های دولتی و بنگاه‌های اقتصادی کشورمان در پسا تحریم چگونه بوده است و چه گام‌هایی را باید برداشت؟

تاکنون در این زمینه بسیار ضعیف عمل کرده‌ایم و نیاز به فعالیت گسترده‌تری داریم. ابتدا اینکه بسیاری از سازمان‌ها، وزارتخانه‌ها و ارگان‌های کشورمان که در مناطق مختلف دنیا فعالیت بین‌المللی دارند، و همچنین تشکل‌ها و نهادهای مدنی و بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی کشورمان در اطلاع‌رسانی به زبان‌های مختلف دنیا عملکرد ضعیفی دارند. در وهله اول پایگاه‌های اطلاع‌رسانی نهاد‌های مختلف داخل کشور به زبان‌های بین‌المللی، چندان مناسب و قابل اتکا نیست. همچنین این پایگاه‌ها در روند کسب اطلاعات نیز با مشکلاتی مواجه هستند. علاوه‌بر زبان‌های رسمی بین‌المللی خدمات اولیه همچون سایت‌های چندزبانه، برای معرفی اقتصاد ایران در پایگاه‌های اطلاع‌رسانی نهاد‌های مختلف ایرانی برای بزرگ‌ترین شرکای اقتصادی آسیایی همچون چین و روسیه، فراهم نیست.

اطلاعات ارائه شده باید چه چیزهایی را دربر بگیرند؟

در مورد اقتصاد ایران، تولید ناخالص داخلی، ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری، قوانین سرمایه‌گذاری، قوانین مالیاتی، قوانین مرتبط با کار و نوع حضور در ایران جزو اطلاعات اولیه و اساسی برای فعالان اقتصادی در صحنه بین‌المللی است. بسیاری از سوال‌ها از سوی تجار و فعالان اقتصادی در این کشورها حول چگونگی حضور آنها در اقتصاد ایران مطرح شدند. از جمله اینکه چگونه می‌توانند سرمایه خود را وارد ایران کنند، ملک خریداری کنند و همچنین مساله صدور روادید. این سوالات دامنه گسترده‌تری را در برمی‌گرفت و حتی به مسائل فرهنگی و ویژگی‌های آب و هوایی و جغرافیایی کشورمان نیز ورود پیدا کرد. بنابراین اطلاع‌رسانی و معرفی فرصت‌های اقتصاد ایران از طریق زبان‌های بین‌المللی اولین گام در این مسیر است. مجموعه بنگاه‌های داخلی کشورمان که در این نشست‌ها شرکت می‌کنند، اولین گام ضروری، یعنی معرفی خود به سرمایه‌گذاران خارجی را برنداشته‌اند و حتی بروشوری از مجموعه کاری خود به زبان انگلیسی ارائه نمی‌کنند. در این رابطه بلافاصله بعد از بازگشت از سفر احساس کردم باید این اقدامات پیگیری و انجام شوند. البته چنین اقدامی را سابقا در اتاق ایران پایه ریزی کرده بودیم و کتابی به نام «ایران» در این رابطه منتشر شد ولی به جهت نیازی که احساس کردم هم سایت انگلیسی و هم اطلاع‌رسانی را برای اتاق‌های دیگر ابلاغ کردیم تا همه اتاق‌های کشورهای دیگر نیز بتوانند از اطلاعات اتاق ایران بهره‌مند شوند .

در جلسه دیروز هیات نمایندگان، به فعالان اقتصادی پیشنهاد کردم هرچه زودتر اقدامات لازم را در جهت بین‌المللی شدن فضای اقتصاد ایران پیگیری کنیم و اطلاعات مربوط به مسائل بنگاه ها، واحد‌ها و صنعت و صنف خودمان را به اطلاع فعالان بازار‌های بین‌المللی برسانیم. امروزه شرکتی که در دورافتاده‌ترین منطق دنیا کالایی را تولید می‌کند اطلاعات کاملی از آن را در اختیار قرار می‌دهد اما در داخل کشورمان بزرگ‌ترین شرکت‌ها از این امکان خود را محروم کرده‌اند. در این راستا پیشنهاد کردم که از فضای رسانه‌های مجازی که ظرفیت مناسبی دارند و در عین حال هزینه‌ای نیز نخواهد داشت، بهره‌مند شویم. از جمله امکانات این نوع رسانه‌ها وجود ساختارهایی است که هر مخاطبی را می‌تواند به کلیه اطلاعات در یک زمینه خاص متصل کند که با عنوان هشتگ نام‌گذاری شده‌اند. به این‌صورت که هر فردی می‌تواند اطلاعاتی که از فرصت‌ها و ظرفیت‌های اقتصاد ایران دارد که نزد خود اوست، در شبکه‌های اجتماعی قرار دهد تا سایر فعالان اقتصادی نیز از اطلاعات موجود بهره‌مند شوند.

چه کسانی مسوولیت این کار را به‌عهده خواهند داشت؟

طبق آن چیزی که در کانال قرار داده‌ام، فراخوان به‌صورت عام صورت گرفته است و در اتاق ایران هم اعلام کرده‌ام که تمامی اعضای اتاق بازرگانی ایران از جمله بالغ بر ۴۰ تا ۵۰ عضو آن، در این زمینه فعالیت کنند. در این رابطه ضرورت ورود رسانه‌ها و اقتصاددانان در این زمینه مطرح شد. با توجه به حجم بالای فعالیت‌های دو هفته گذشته و سفرهای خارجی هیات ایرانی به کشورهای اروپای شرقی، زمان کافی برای پرداختن به این موضوع وجود نداشت. در این راستا قرار است طی هفته‌های آینده جلسه‌ای مشترک با اعضای اتاق، دانشگاهیان و رسانه‌ها جهت بررسی ابعاد این مساله و طرح ایده‌های احتمالی تشکیل شود. درصورت لزوم شاید کمیته یا شورایی زیر نظر کارشناسان و مشاورین برای پیگیری این مساله ایجاد شود تا این فعالیت علمی، دقیق و دارای ابعاد فنی و حقوقی دقیق‌تری باشد. یکی از اصلی‌ترین خاستگاه‌ها و اولین مجموعه‌هایی که می‌توانند در این زمینه با انگیزه و با علاقه وارد شوند، تشکل‌های مدنی خواهند بود.