سهم ما چیست؟

نخستین جام جهانی خاورمیانه

بدون تردید مهم‌ترین اتفاق رخ داده در تاریخ فوتبال آسیا، میزبانی قطر از جام‌جهانی ۲۰۲۲ بود. بعد از برگزاری مسابقات ۲۰۰۲ به میزبانی مشترک ژاپن و کره‌جنوبی، این دومین باری بود که بزرگ‌ترین تورنمنت فوتبالی دنیا به آسیا می‌آمد و البته نخستین جام‌جهانی تاریخ خاورمیانه بود. این مسابقات با هزینه بیش از ۲۰۰ میلیارد دلاری، برای نخستین‌بار در نیمه دوم سال برگزار شد و با وجود همه کم‌وکاستی‌ها و مناقشات، نمره قبولی گرفت. بدیهی است که قطر از رهگذر تحمل چنین هزینه هنگفتی در پی نوسازی برند کشورش بوده و امروز منصفانه باید گفت در این زمینه موفقیت قابل توجهی به دست آورده است.

روسیه در آسیا؟

اتفاق دیگری که ممکن است به زودی سیمای آسیا را تغییر بدهد، احتمال حضور فوتبال روسیه در قاره کهن است. می‌دانید که روس‌ها در پی تجاوز به اوکراین با تحریم‌های شدید بین‌المللی در حوزه‌های گوناگون و از جام جهانی فوتبال مواجه شده‌اند. این کشور به همین دلیل بخت حضور در پلی‌آف جام‌جهانی ۲۰۲۲ را از دست داد و حالا برای خلاصی از انزوا یا لااقل کاهش بار آن، به دنبال طرحی برای پیوستن به قاره آسیا است. بررسی احتمال وقوع این اتفاق، در روسیه در جریان است و اگر نهایی شود، حضور تیم ملی روسیه و نیز باشگاه‌های این کشور می‌تواند باعث افزایش سطح کیفی فوتبال در آسیا شود.

بازگشت عراق به میزبانی

دیگر اتفاق مهم ماه‌های اخیر فوتبال در آسیا، برگزاری یک دوره مسابقات بین‌المللی در عراق بود. این کشور سال‌هاست با نظر فیفا از حق برگزاری بازی‌های خانگی محروم است، اما اخیرا توانست یک دوره از مسابقات جام کشورهای حاشیه خلیج‌فارس را در بصره برگزار کند. حضور رئیس فیفا در مراسم افتتاحیه این مسابقات، احتمالا باعث تغییر موقعیت عراق خواهد شد.

عربستان در مسیر قطر

این روزها عربستان در همان نقطه‌ای قرار گرفته که قطر ۱۰ سال پیش در آن ایستاده بود. اگر آن زمان قطر برای میزبانی از بزرگ‌ترین رویداد ورزشی دنیا خیز برداشت و با جذب امثال ژاوی هرناندس به دنبال جلب‌توجه بین‌المللی بود، حالا سعودی‌ها دقیقا در حال پیمودن همان مسیر هستند. عربستان که همیشه نامش با حواشی سیاه حقوق بشری گره خورده بود، امروز دنبال ارائه تصویری متفاوت از خود است و قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ به قطب گردشگری تبدیل شود. آنها رویاهای دور و درازی دارند و به این منظور ابزاری مناسب‌تر از «ورزش» پیدا نکرده‌اند. حضور کریستیانو رونالدو در النصر، تمام دنیا را تکان داد و نیازی به توضیح نیست که رویارویی تیم منتخب نصر و هلال با پاری‌سن‌ژرمن در همین هفته گذشته چه سر و صدایی راه انداخت. عربستان با وجود شرایط خاص اقلیمی‌اش، حتی به دنبال برگزاری المپیک زمستانی است و البته که همه می‌دانند از همین حالا برای میزبانی از جام‌جهانی ۲۰۳۰ نقشه کشیده است. آیا در اتفاقی تاریخی، طی هشت سال دو بار شاهد برگزاری جام‌جهانی در خاورمیانه خواهیم بود؟

صعود سه تیم آسیایی

آنچه در سطور بالاتر مورد اشاره قرار گرفت و البته همچنان می‌تواند با مصادیق دیگری ادامه یابد، بیشتر شامل حوزه سخت‌افزاری و مدیریتی می‌شود، اما فوتبال آسیا در بحث فنی هم دچار استحاله شده و پیشرفت آن محسوس است. بزرگ‌ترین برهان در این زمینه، می‌تواند صعود سه تیم آسیایی به مرحله یک‌هشتم نهایی جام‌جهانی فوتبال باشد؛ اتفاقی که برای نخستین بار در تاریخ این رقابت‌ها رخ داد و البته که ناظران هم بر کیفیت و شایستگی این تیم‌ها صحه گذاشتند. ما اما همان‌طور که در سایر سرفصل‌های این تحول جایی نداشتیم، اینجا هم نبودیم و تیم ملی کشورمان در آخرین دوره ۳۲ تیمی تاریخ جام‌جهانی نیز فرصت صعود به مراحل حذفی را پیدا نکرد.