الهام بادپا (بیتا)
تحلیلگر بازارهای جهانی

هفته گذشته در حالی آغاز شد که فعالان بازار با توجه به تصمیم اخیر اوپک مبنی بر حفظ تولید در سطح فعلی نگران تشدید مازاد عرضه در بازار نفت بودند و این مساله از ریسک‌پذیری آنان می‌کاست. با این حال اگرچه به علت کاهش واردات نفت چین، ترس از کند شدن رشد اقتصادی در جهان، تمایل برای شناسایی سود، دلار قوی و همچنین احتمال افزوده شدن بر تولید عربستان سعودی بهای نفت کاهش یافت اما انتشار خبرهای مثبتی از بهبود تقاضا، کاهش حجم ذخایر نفتی آمریکا و گمانه‌زنی‌ها از کند شدن روند تولید در این کشور، پیش‌بینی امیدوارکننده EIA، افت شاخص دلار و احتمال افزایش سیاست‌های انبساطی دولت چین منجر به افزایش قیمت آن شد. به‌طور کلی در این هفته، بهای نفت برنت و WTI هفته‌ای صعودی را پشت سر گذاشتند و هرکدام به ترتیب با یک و ۲ درصد افزایش در قیمت‌های ۸۲/ ۶۳ و ۹۹/ ۵۹ دلار بسته شدند.در ماه مه ‌نه تنها میزان خرید نفت چین به‌عنوان بزرگ‌ترین‌ واردکننده این کالا در جهان به یک چهارم ماه پیش از آن رسید و ۱۱ درصد در مبنای سالانه کاهش یافت، بلکه واردات فرآورده‌های نفتی نیز بیش از ۶ درصد و صادرات آنها ۱۰ درصد کاهش نشان داد. چنین افت ۲۰ درصدی واردات از ۳۷/ ۷ میلیون بشکه در ماه آوریل به ۴۷/ ۵ میلیون بشکه در ماه مه ‌علاوه بر اینکه نشا‌ن‌دهنده ضعف شدید در تقاضا بود، از سوی دیگر از آنجاکه واردات نفت خام کشور فوق از محرک‌های اصلی حمایت‌کننده قیمت در سال جاری محسوب می‌شد، کاهش آن تاثیری منفی بر بهای این کالای استراتژیک گذاشت.در عین حال عربستان سعودی که عرضه نفت آن در ماه مه ‌به ۳/ ۱۰ میلیون بشکه رسید، اعلام کرد آماده افزایش تولید خود در ماه‌های آینده و ثبت رکوردی جدید است که این مساله همراه با رشد کند تولید صنعتی در کشورهای اروپایی فشار رو به پایینی بر قیمت وارد آورد.در پی افزایش مصرف پالایشگاه‌ها و کاهش واردات نفت به آمریکا، آمار و ارقام حاکی از افت موجودی ذخایر نفتی آمریکا بود، به‌طوری‌که نه تنها به گزارش مرکز اطلاعات انرژی آن طی هفته گذشته از موجودی ذخایر کشور مزبور ۸/ ۶ میلیون بشکه و چهار برابر بیشتر از آنچه انتظارش می‌رفت کاسته شد بلکه انجمن نفت آمریکا هم ۷/ ۶ میلیون بشکه کاهش در موجودی ذخایر آمریکا گزارش کرد؛ که البته هنوز سطح این ذخایر حداقل ۲۰ درصد بالاتر از دوره مشابه آن در سال گذشته قرار دارد. همچنین درحالی‌که خبرها حاکی از کاهش حجم ذخایر پایانه نفتی کوشینگ و تعداد دکل‌های حفاری فعال در آمریکا بود، به گزارش EIA تولید آمریکا در این هفته تا ۱/ ۹ میلیون بشکه افزایش نشان داد. ناگفته نماند علت افزایش دلار، اظهارات صندوق بین‌المللی پول درخصوص ادامه مشکلات مالی یونان و درنتیجه کم شدن ارزش یورو بود که از قدرت خرید دارندگان سایر ارزها و نهایتا تقاضا برای نفت کاست.


اظهارات برخی از موسسات درخصوص بازار

موسسه بارکلیز انتظار دارد اگرچه از مازاد عرضه نفت در جهان در سال 2015 کاسته خواهد شد، اما چنین موضوعی همچنان از معضلات بازار فوق خواهد بود. مورگان استنلی نیز معتقد است این روزها توجه سرمایه‌گذاران بیشتر بر این مساله متمرکز خواهد بود که تولید نفت ایران در صورت لغو تحریم‌های این کشور با چه روندی به بازار بازخواهد گشت. مرکز اطلاعات انرژی آمریکا در گزارش ماهانه خود، میزان تقاضا در سال جاری را با 40 هزار بشکه افزایش، 380 هزار بشکه اعلام کرد. در عین حال چشم‌انداز نهاد مذکور در مورد قیمت نفت خام آمریکا افزایشی و برای برنت کاهشی بود و برآورد کرد میانگین بهای برنت در سال‌های 2015 و 2016 به ترتیب 53/ 60 و 67 دلار و نفت آمریکا 5 دلار پایین‌تر از این قیمت‌ها خواهد بود. در این گزارش آمده است انتظار می‌رود تولید در اوایل سال آینده قبل از آغاز روند افزایشی خود تنزل یابد و میانگین تولید آمریکا در سال‌های 2015 و 2016 به ترتیب در حدود 43/ 9 و 27/ 9 میلیون بشکه باشد. همچنین EIA پیش‌بینی ‌کرد میزان تولید در هفت منطقه اصلی نفت‌خیز در آمریکا طی ماه جولای با 91 هزار بشکه کاهش نسبت به ماه ژوئن تا 49/ 5 میلیون بشکه تنزل یابد. اوپک هم در گزارش ماهانه خود بیان کرد نه تنها عرضه تولیدکنندگان رقیب، کمتر از آنچه انتظارش می‌رفت خواهد بود، بلکه بر تقاضا نیز افزوده خواهد شد. بانک جهانی هم پیش‌بینی خود از رشد اقتصاد جهانی در سال جاری را از 3 درصد به 8/ 2 درصد کاهش داد که در این میان هند برای اولین بار در صدر جدول قرار گرفت.

در این هفته آژانس بین‌المللی انرژی اظهار کرد رشد تقاضا برای نفت در جهان در سال 2015 با حدود 280 هزار بشکه افزایش نسبت به سال گذشته به 4/ 1 میلیون بشکه خواهد رسید که در این صورت کل مصرف نزدیک به 94 میلیون بشکه برآورد می‌شود. بنا بر نظر IEA از اثر محرک‌های بهبود مصرف در نیمه اول سال 2015 که شامل کاهش قیمت‌ها، بهتر شدن وضعیت اقتصادی کشورها و هوای نسبتا سرد در فصل زمستان بود به تدریج کاسته خواهد شد. انجمن مذکور تولید کشورهای عضو اوپک در ماه مه ‌را نیز 33/ 31 میلیون بشکه اعلام کرد و آن را در بالاترین سطح خود از اوت 2012 دانست و احتمال داد در ماه‌های آینده هم در سطح بالای فعلی باقی بماند. این نهاد برآورد خود از رشد تولید کشورهای غیراوپکی را افزایش داد و آن را بین 195 هزار تا یک میلیون بشکه تخمین زد. همچنین بیان کرد به زمان نیاز خواهد بود تا کاهش قیمت نفت و افت مخارج سرمایه‌ای از عرضه کشورهای غیراوپکی بکاهد. این در حالی بود که بنا بر گزارش ماهانه اوپک، تولید سازمان مزبور در ماه مه ‌با 24 هزار بشکه افزایش به 98/ 30 میلیون بشکه رسید.


بازار نفت برنت در هفته پیش رو

در شرایطی به سر می‌بریم که چشم‌انداز بهبود تقاضا در جهان همراه با احتمال کاهش تولید نفت در آمریکا از عوامل حمایت‌کننده قیمت نفت بوده و نگرانی از تداوم مازاد عرضه همچنان از محرک‌های کاهنده بهای این کالای استراتژیک محسوب می‌شود؛ چراکه امکان دارد کم شدن تولید آمریکا در پی افزایش تولید عربستان سعودی، عراق و ایران خنثی شود.در هفته آینده اگرچه تا حدی امید به رشد مصرف مانع ریزش بهای نفت می‌شود، اما خبرهای مربوط به ایران و گزارش‌ها از عرضه نفت کشورها به ویژه آمریکا نیز مورد توجه بوده و می‌تواند نوساناتی را در قیمت کالای فوق به‌وجود آورد.

طلای سیاه بعد از نشست اوپک