بیکاری ساختمانی با دامنه‌دار شدن رکود مسکن
انبوه‌سازان تغییر شغل می‌دهند
لیلا درخشان
از ۷ شهر بزرگ کشور خبر رسیده که انبوه‌سازان موضوع «تغییر شغل» را در دستور کار خود قرار داده‌اند.
پیشنهاد انجمن‌های ساختمانی ۷ شهر بزرگ کشور به دولت برای پایان دادن به رکود مسکن
لیلا درخشان
از ۷ شهر بزرگ کشور خبر رسیده که انبوه‌سازان موضوع «تغییر شغل» را در دستور کار خود قرار داده‌اند. اعضای هیات مدیره انجمن انبوه‌سازان در تهران، اصفهان، قم، کردستان، گیلان، بوشهر و همدان در گفتوگو با دنیای اقتصاد ضمن اشاره به وخامت اوضاع در بازار مسکن از خروج تعدادی از سازندگان انبوه از چرخه ساخت‌وساز خبر دادند و اعلام کردند: ادامه رکود می‌تواند به تعطیلی کامل ساختمان‌سازی در کشور منجر شود.
دلیل تغییر شغل انبوه‌سازان، فروش نرفتن واحدهایی که از سال گذشته برای فروش آماده شده عنوان می‌شود. این موضوع باعث شده سرمایه لازم برای ادامه کار و شروع پروژه‌های جدید در دسترس نباشد و سازندگان مجبور به ادامه فعالیت در حوزه‌ای غیر از ساخت‌وساز شوند.
در تهران و اصفهان اوضاع ساختمانی‌ها بدتر است. در خیابان‌های این دو کلان‌شهر، تعداد ساختمان‌هایی که نیمه‌کاره رها شده‌اند رو به افزایش است.
انبوه‌سازانی که مجبور به تغییر شغل شده‌اند می‌گویند از اواخر سال گذشته تاکنون حتی یک مورد هم فروش نداشته‌اند.
پیشنهاد انجمن‌های انبوه‌سازی در ۷ شهر بزرگ کشور این است که دولت برای پایان دادن به رکود مسکن باید وام ساخت را در مقیاس وسیع در اختیار‌سازندگان قرار دهد.
بر این اساس اعضای برجسته تشکل‌های حرفه‌ای ساخت‌وساز در سراسر کشور به تشریح آخرین وضعیت بازار مسکن و اوضاع انبوه‌سازان و چشم‌انداز آینده در این حوزه در ماه‌های پیش رو پرداخته‌اند. اعضای تشکل انبوه‌سازی از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب کشور همگی اوضاع ساخت‌وساز را در مقایسه با سال گذشته وخیم توصیف می‌کنند، به طوری که به دولت هشدار داده‌اند در صورت تداوم روند فعلی صنعت انبوه‌سازی در آستانه ورشکستگی قرار خواهد گرفت. انبوه‌سازان که از سال گذشته با قحطی مشتری برای فروش واحدهای خود مواجه بودند در سال جاری آنقدر عرصه برایشان تنگ شده است که بسیاری از آنان برای همیشه با صنعت ساخت‌وساز خداحافظی کرده‌اند. در این بین البته آن دسته هم که در بازار دوام آورده‌اند همگی تاکید می‌کنند که با کراهت در این بازار موجودیت خود را در قالب انبوه‌ساز حفظ کرده‌اند. انبوه‌سازان سراسر کشور تاکید دارند وضعیت فعلی بازار مسکن شبیه بیمار سرطانی است که اجرای طرح‌هایی نظیر مسکن مهر همانند تزریق داروی آرام‌بخش به بیمار لاعلاج است، اما بدترین اتفاقی که در حال حاضر برای بازار مسکن رخ داده فرار سرمایه‌ها از این بخش و انتقال آنها به سایر بخش‌های غیرمولد است که با توجه به نیاز به تولید ۵/۱میلیون واحد مسکونی در سال، این اتفاق می‌تواند بسیار ناخوشایند باشد. از همین روست که سازندگان حرفه‌ای مسکن به دولت هشدار داده‌اند که اگر دولت تمهیدات اساسی برای برون رفت از بازار مسکن نیندیشد بازار مسکن دچار مشکلات لاینحل خواهد شد. مشروح اظهارات انبوه‌سازان از ۸گوشه کشور را در ذیل بخوانید:
عدم ساخت واحدهای نیمه‌کاره
مهندس کامروز پرچم آزاد، عضو انجمن انبوه‌سازان استان تهران، در گفتوگو با دنیای‌اقتصاد پیش‌بینی کرد با توجه به شرایط فعلی، ساخت‌وساز در سال جاری حدود ۴ الی ۵ماه به طور کامل تعطیل خواهد شد. وی تاکید کرد: اگر سال گذشته بازار مسکن دچار رکود در معاملات مسکن بود امسال متاسفانه بازار مسکن یک درجه پیشرفت منفی نیز داشته است به طوری که پیش‌بینی می‌شود تا چندین ماه کاملا به حالت تعطیل درآید. عضو انجمن انبوه‌سازان استان تهران تاکید کرد: اوضاع نابسامان مسکن باعث شده است تا بسیاری از انبوه‌سازان واحدهای خود را به صورت نیمه‌کاره رها کنند؛ چرا که هیچ چشم‌انداز مثبتی برای آینده بازار مسکن متصور نیستند. وی تاکید کرد: در حال حاضر شرایط به گونه‌ای است که برخی می‌پندارند ضریب امنیت سرمایه‌گذاری کاهش یافته است و همین امر می‌تواند صدمات جبران‌ناپذیری به بازار مسکن وارد سازد، از این رو دولت باید تدابیر ویژه‌ای برای حل مشکلات زیرساختی مسکن اخذ کند.
فقط وام چاره‌ساز است
در همین حال مهندس محمدعلی ربانی قائم‌مقام انجمن انبوه‌سازان استان قم در گفتوگو با دنیای‌اقتصاد، تصریح کرد: اگر دولت برای بهبود اوضاع اقتصادی کشور اقدامی عاجل انجام ندهد اوضاع مسکن وخیم تر خواهد شد. وی تاکید کرد: اما اگر دولت تصمیمات شفاف و کارشناسی دقیقی اتخاذ کند احتمال دارد که یک تحول شفاف و مثبتی در بازار مسکن رخ دهد. ربانی اظهار داشت: پیش‌بینی می‌شود وضع از سال گذشته نیز بدتر شود. قائم‌مقام انجمن انبوه‌سازان استان تهران گفت: در این صورت تولیدات انبوه‌سازان کماکان روی دستشان خواهد ماند. وی بهترین اقدام کارشناسی دولت در این زمینه را تخصیص وام ساخت مسکن در مقیاس وسیع به انبوه‌سازان دانست و گفت: ارائه وام ساخت به انبوه‌سازان باعث می‌شود تا عرضه مسکن افزایش یابد و در نهایت یک تعادل نسبی بین عرضه و تقاضا ایجاد شود، اما اگر قرار باشد همانند سال گذشته بانک‌ها سه قفله و فاقد تسهیلات مسکن باشند وضعیت بسیار بدتر خواهد شد.
ساخت‌وساز با کراهت
در همین رابطه مهندس فرزام فاروقی، عضو هیات‌مدیره انجمن انبوه‌سازان استان کردستان در گفتوگو با دنیای‌اقتصاد تصریح کرد: متاسفانه اوضاع بازار مسکن آنقدر ناامید‌کننده است که سپرده‌گذاری در بانک و اخذ نرخ بهره از نظام بانکی به مراتب باصرفه‌تر از سود حاصل از ساخت‌وساز در شرایط فعلی است. فاروقی افزود: انبوه‌سازان در حال حاضر با اکراه در بازار مسکن فعالیت می‌کنند و با توجه به احتمال تداوم بلوکه شدن سرمایه‌های آنان، این صنف با احتیاط فراوان در بازار نابسامان حرکت می‌کنند که در نهایت به تعبیر عامیانه در حال حاضر حرکت انبوه‌سازان در بخش مسکن با چراغ خاموش است. وی گفت: در حالی در سراسر ایران کلیه بانک‌ها از پرداخت وام به انبوه‌سازان به بهانه طرح مسکن مهر طفره می‌روند، که این طرح هیچ عملکرد قابل دفاعی ندارد و به عنوان مثال در استان کردستان حدود ۲سال است که در حال خاکبرداری از یک کوه هستند تا بلکه آن را به زمین مبدل کنند، اما هنوز اتفاقی نیفتاده است. وی با تاکید بر اینکه انبوه‌سازان هیچ رغبتی برای تولید مسکن ندارند، گفت: در حال حاضر اگر افرادی نیز اقدام به خرید مسکن کنند فقط برای پاسخگویی به نیاز اضطراری است و هیچ کس به منظور سرمایه‌گذاری خرید و فروش نمی‌کند. عضو انجمن انبوه‌سازان استان کردستان تاکید کرد: هزینه‌های اولیه ساخت مسکن شامل تراکم، نقشه، جواز و همچنین دستمزد منابع انسانی در شهرستان‌ها در مقایسه با کلان شهرها به مراتب بسیار گران تر است. علاوه بر این هزینه حمل مصالح ساختمانی را به این موارد باید افزود و مجموعه این موارد باعث شده تا انبوه‌سازان شهرستانی برای مهیا کردن سرمایه اولیه خود به مراتب در مضیقه بیشتری باشند. وی تاکید کرد: با توجه به اینکه بار تولید مسکن بر روی شانه‌های انبوه‌سازان است و با توجه به اکراه این قشر برای سرمایه‌گذاری در شرایط فعلی طبیعی است که تولید مسکن کاهش یابد و با توجه به انباشت تقاضا، جهش قیمت‌ها در بازار مسکن طی سال‌های آینده کاملا قابل پیش‌بینی است.
ساختمان‌سازی تعطیل می‌شود
یک انبوه‌ساز گیلانی اعتقاد دارد اگر اوضاع بازار مسکن همین طور باشد، ساختمان‌سازی کلا تعطیل می‌شود. حمید خوجینی، عضو انجمن انبوه‌سازان استان گیلان به دنیای‌اقتصاد گفت: اگر بازار مسکن همین طور باشد و مردم فاقد نقدینگی لازم برای خرید مسکن باشند، ساختمان‌سازی تعطیل می‌شود. وی با اشاره به اینکه شرایط اقتصادی انبوه‌سازان نقش تعیین‌کننده‌ای در تداوم حضور آنان در بازار مسکن دارد، گفت: در سال جاری میزان فروش به شدت کاهش یافته است و فقط در معدود موارد به صورت اقساطی فروش مختصری انجام شده است.
داغ دلمان تازه شد
خوجینی در پاسخ به پرسش دنیای‌اقتصاد مبنی بر چگونگی تخصیص تسهیلات بانکی گفت: با این سوال داغ دلمان را تازه کردید. برای اخذ هرگونه تسهیلات بانکی، سپرده‌گذاری ۶ماهه معادل ۳۰درصد از میزان وام درخواستی ضروری است و از سویی پس از آنکه بخش اول وام پرداخت شد، از همان ابتدا کل سود وام از متقاضی اخذ می‌شود. وی تاکید کرد: بازار مسکن از سال گذشته تاکنون تکان نخورده است و بنده به عنوان یک انبوه‌ساز از سال گذشته تاکنون حتی یک مورد واحد فروش رفته نداشته‌ام.
سرمایه‌ها بلوکه شده
اما علی فاخری، عضو انجمن انبوه‌سازان استان بوشهر در گفت وگو با دنیای‌اقتصاد گفت: در حال حاضر اوضاع بازار مسکن آنقدر نابسامان شده است که بسیاری از همکاران من عطای این شغل را به لقای آن بخشیده‌اند و امثال بنده نیز به سختی حضور خود را در این بازار حفظ کرده‌اند. وی تاکید کرد: در حال حاضر به خاطر اینکه مردم قدرت خرید مسکن را ندارند، اگر هم خرید و فروشی صورت می‌گیرد در قالب معاوضه است. وی افزود: تقاضا در بخش مسکن بسیار بالا است، به طوری که بنده شاهدم مردم از اینکه قدرت خرید مسکن را ندارند به شدت حسرت می‌خورند و به دلیل عدم قدرت مالی مجبورند از تقاضای خود صرف نظر کنند، این در حالی است که بانک‌ها در این بین هیچ قدمی برای پرداخت تسهیلات به مردم بر نمی‌دارند و همچنان سیاستشان انقباضی است. فاخری تاکید کرد: در حال حاضر سرمایه انبوه‌سازان بلوکه شده است و همین امر باعث شده است تا آنها برای سرمایه‌گذاری جدید دچار مشکل باشند.
درحال دست و پازدن هستیم
در همین حال رضا فولادی عضو انجمن انبوه‌سازان استان همدان نیز در گفتوگو با دنیای‌اقتصاد گفت: هم‌اکنون بازار مسکن آنقدر آشفته است که در حال دست و پازدن در این بازار هستیم. وی تصریح کرد: بازار مسکن در مقایسه با سال گذشته ۱۰۰ برابر نابسامان‌تر شده است. به طوری که پا را از رکود فراتر گذاشته و کلا تعطیل شده است. وی افزود: بسیاری از سرمایه‌های خرد مردمی به بخش مسکن مهر منتقل شده است و در بازار مسکن هیچ خرید و فروشی صورت نمی‌گیرد.
زمین هم گران شده است
محسن رحمانی، عضو هیات‌مدیره انجمن انبوه‌سازان استان اصفهان به دنیای‌اقتصاد گفت: در حال حاضر با توجه به رکود در بازار مسکن، اکثر انبوه‌سازان دست ازساخت‌وساز برداشته‌اند و این در دراز مدت به ضرر مردم خواهد بود، چراکه وقتی تولید مسکن کاهش یابد و تقاضا انباشته شود، تولیدکنندگان مسکن نیز بنا بر سلایق شخصی خود اقدام به نرخ‌گذاری می‌کنند که این به معنی افزایش تصاعدی قیمت مسکن خواهد بود. وی تاکید کرد: در همین حال با گران شدن مسکن، احتمالا صاحبان زمین نیز می‌پندارند که بخش اعظم گرانی مسکن مربوط به زمین است و متعاقب این مساله آنان نیز اقدام به افزایش قیمت زمین می‌کنند و این امر بر روی قیمت تمام شده ملک اثر‌گذار است و مجموع این دور تسلسل به ضرر مصرف‌کنندگان خواهد بود. وی تاکید کرد: من به عنوان یک انبوه‌ساز با وجود همه این مشکلات از شغل خود انصراف نمی‌دهم، چرا که به تولید مسکن برای مردم متعهد هستم، اما مشکل اینجا است تا وقتی که بازار از رکود خارج نشود و انبوه‌سازان نیز از نظر نقدینگی تامین نشوند، تولید مسکن متوقف خواهد بود.
مسکن سرطان دارد
این انبوه‌ساز تاکید کرد: متاسفانه مشکل مسکن در کشور ما مثل یک بیمار سرطانی است که مسوولان آرامبخش‌هایی نظیر مسکن مهر به آن تزریق می‌کنند تا به هر نحو از انحا آن را از مرگ حتمی‌نجات دهند. وی تصریح کرد: جای تامل است با وجود اینکه بدنه دولت و مسوولان مربوطه از تبعات زیانبار رکود به طور کامل آگاهی دارند و به آن نیز اذعان دارند، اما اقدامی‌عاجل برای حل این بحران نمی‌کنند. وی افزود: انبوه‌سازان به دلیل کمبود نقدینگی دست از تولید مسکن بر می‌دارند و منتظر می‌مانند و ناخواسته به رکود مسکن دامن می‌زنند.
دلایل کوچ سرمایه‌ها از بخش مسکن
اما سید علیرضا قهاری، دبیر انجمن انبوه‌سازان استان تهران، نیز در گفتوگو با دنیای‌اقتصاد آغاز کوچ سرمایه‌ها از بخش مسکن و همچنین تغییر شغل انبوه‌سازان را از دو الی سه سال پیش دانست و گفت: از دو سال پیش که دستگاه‌های غیر مسوول در بخش مسکن ورود پیدا کردند، نقطه عطف کوچ سرمایه‌ها از بخش مسکن آغاز شد. وی افزود: سرمایه در جایی حرکت می‌کند که ضمانت بالایی برای بازگشت داشته باشد و با توجه به وضعیت فعلی بازار مسکن تولیدکنندگان ترجیح می‌دهند سرمایه خود را در جایی ببرندکه سرمایه آنان معطل نماند و از این رو بسیاری از تولیدکنندگان مسکن بعضا سرمایه خود رابه خارج از کشور نیز منتقل کرده‌اند.
تخصص انبوه‌سازان
در معرض خطر است
وی افزود: کسی که در زمینه ساخت‌وساز فعالیت دارد با رکود بازار مسکن فقط سرمایه‌اش در خطر نمی‌افتد، بلکه از لحاظ تخصص حرفه‌ای‌شان و نیز تعهدی که به‌سازندگی دارند نیز دچار مشکل می‌شوند. وی تاکید کرد: انبوه‌سازان بارها به دولت اعلام آمادگی کرده‌اند که با استفاده از سرمایه شخصی خود حاضرند، برنامه‌های دولت را در امر ساخت‌وساز عملی کنند، اما به‌رغم این مساله دولت خط مشی خود را در امر مسکن بر روی طرح مسکن مهر متمرکز ساخته است و سایر بخش‌ها مغفول مانده است.
ارسال نظر