جایگاه «تهران و مسکو» در رنکینگ «اکونومیست»
بحران هزینههای زندگی از سال 2022 شروع شد امروز تا حد زیادی به بخشی از واقعیت زندگی روزانه تبدیل شده است. تازه‌ترین بررسی جهانی هزینههای زندگی توسط واحد اطلاعات اکونومیست (EIU) نشان می‌‌‌دهد که تورم در سراسر جهان همچنان بالاست: قیمت 200 کالا و خدماتی که این شرکت مورد بررسی قرار داده است به طور میانگین در سال گذشته 7.4درصد رشد داشته است. این مقدار رشد نسبت به 8.1درصد در سال 2022 اندکی کاهش یافته است اما بسیار بالاتر از میانگین 2.9 درصدی در5 سال گذشته است. بررسی‌‌‌های واحد اطلاعات اکونومیست از هزینههای زندگی در شهرهای مختلف جهان نشان می‌‌‌دهد که شهرهای زوریخ و سنگاپور هر دو در سال 2023 در جایگاه نخست گرانترین شهرهای جهان قرار گرفته‌‌‌اند. سنگاپور با این رتبه غریبه نیست؛ این شهر 9بار در طول 11سال گذشته به عنوان گرانترین شهر جهان برای زندگی شناخته شده است. مواد غذایی، نوشیدنی و پوشاک در این قطب کسب و کار جهانی می‌تواند هزینه گزافی داشته باشد. زوریخ اما نسبت به سال گذشته پنج پله جهش داشته است. بزرگ‌ترین شهر سوئیس همیشه گران بوده است؛ در 2020 نیز این شهر به عنوان گرانترین شهر جهان مطرح شد و به ندرت از 10 رتبه برتر خارج شده است. جهش این شهر به رتبه اول شاخص هزینههای زندگی به این دلیل است که فرانک سوئیس در سال گذشته در مقابل دلار آمریکا 10درصد تقویت شده است. گفتنی است شهر معیار این بررسی نیویورک است، بنابراین اگر واحد پول کشوری تقویت شود شهرهای آن به طور کلی در رتبه‌بندی بالاتر هزینه‌‌‌ای می‌‌‌روند.
شهرهای اروپای غربی، از جمله کپنهاگ، دوبلین و وین حدود نیمی از 20 جایگاه بالا را به خود اختصاص داده‌‌‌اند. افزایش قیمت اما یکی از دلایل آن است. مورد دیگر این است که بانک مرکزی اروپا نرخ 6 بار در طول سال 2023 افزایش داد که سبب شد یورو تا 7درصد در مقابل دلار تقویت شود. شهرهای آمریکای شمالی امسال در رتبه‌بندی نزول کردند؛ نیویورک که سال گذشته به همراه سنگاپور گرانترین شهر جهان شناخته شده بود، به جایگاه سوم سقوط کرده است.
پکن اما به همراه سه شهر دیگر این کشور در میان شهرهایی بود که رتبه آن در شاخص هزینههای زندگی افت کرده است. این مساله نشان‌دهنده کاهش ارزش پول این کشور و تزلزل در روند بهبود چین از همه‌گیری است. مسکو نیز با 105 پله کاهش به رتبه 142 و سن پترزبورگ با 74 پله نزول به رتبه 147 سقوط کرده‌‌‌اند. روبل به دلیل تحریم‌‌‌های غرب علیه نفت روسیه و همچنین سطوح بالای هزینههای نظامی در برابر دلار افت ارزش داشته است. تهران اما مانند سال گذشته در میان ارزان‌‌‌ترین شهرهای جهان قرار گرفته است، به‌‌‌طوری که بعد از دمشق پایتخت سوریه، با رتبه 172 دومین شهر ارزان جهان شناخته شده است. این درحالی است که سال گذشته تهران بعد از دمشق و طرابلس سومین شهر ارزان جهان بوده است.
واحد اطلاعات اکونومیست سال گذشته پیش‌بینی کرده بود که قیمت‌های انرژی و مشکلات زنجیره تامین در 2023 کمتر خواهند شد. ولی امسال پیش‌بینی بدبینانه‌تری دارد؛ بعید به نظر می‌رسد نرخ بهره به زودی کاهش یابد، که سبب محدود شدن رشد اقتصادی می‌شود. اگر جنگ اسرائیل و حماس در خاورمیانه گسترش یابد، قیمت انرژی ممکن است دوباره افزایش یابد. و پدیده اقلیمی «ال‌نینو» که در ژوئن آغاز شد و تا سال آینده ادامه خواهد داشت، هنوز می‌تواند بر قیمت مواد غذایی اثرگذار باشد.
