پایداری؛ نرمال جدید صنایع

مترجم: مهدی نیکوئی در سال‌های اخیر، پایداری تبدیل به یک استاندارد کاری قدرتمند در صنایع گوناگون و حوزه‌‌‌های اقتصادی مختلف جهان شده است. اکنون بسیار عادی است که کسب‌و‌کارها در فعالیت خود، به الزامات اجتماعی و زیست‌‌‌محیطی هم توجه کنند و آینده‌‌‌ای ماندگار برای خود رقم بزنند. طبق یکی از پژوهش‌‌‌های شرکت پژوهشی و مشاوره دیلویت، در سال ۲۰۲۲ حدود ۷۵‌درصد شرکت‌ها میزان سرمایه‌گذاری در بحث پایدارسازی فعالیت‌‌‌هایشان را افزایش داده‌‌‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که همزمان با درگیری جهان با چالش‌‌‌های زیست‌‌‌محیطی و مسوولیت‌‌‌های اجتماعی، صنایع متوجه نیاز به اقتباس رویکردهای پایدار شده‌‌‌اند. شرکت‌های فعال در صنایعی مانند خرده‌‌‌فروشی، غذایی، مد و فناوری موفق به یافتن راهکارهایی نوآورانه در پایدارسازی فعالیت‌‌‌هایشان شده‌‌‌اند. به این صورت، به محیط‌‌‌زیست نفع می‌‌‌رسانند و تجربه بهتری برای مشتریان نهایی خود فراهم می‌کنند.

زنجیره تامین سبز در خرده‌‌‌فروشی

مصرف‌کنندگان بیش از همیشه به نوع کالاهای مصرفی خود و شیوه تولید آنها توجه دارند. در نتیجه، رستوران‌‌‌ها، فروشگاه‌‌‌های خواربار و فعالان صنعت غذا، تا جای ممکن به تامین اخلاقی‌‌‌تر و محلی‌‌‌تر مواد اولیه و محصولات خود روی آورده‌‌‌اند. این تغییر رویه، منجر به کاهش آلایندگی حمل‌ونقل، ‌‌‌ ترویج رویه‌‌‌های کاری منصفانه‌‌‌تر و حمایت از کشاورزان محلی می‌شود. افزایش روزافزون جمعیت جهان به همراه بحران‌های زیست‌‌‌محیطی گوناگون نیز چنین تغییر رویه‌‌‌ای را ناگزیر می‌‌‌سازد. به نظر می‌رسد که بدون آن، نمی‌توان تامین غذای جهان را برای مدتی طولانی تضمین کرد. نتیجه آن شده که روش‌های نوینی نیز در کشاورزی در حال رواج هستند که فشار کمتری به سیاره زمین وارد می‌کنند. این روش‌ها، همچنین برخلاف کشاورزی صنعت و تک‌‌‌محصولی، بیش از تاکید بر میزان کالری محصولات کشاورزی، بر غنا و ارزش غذایی آنها تمرکز دارند.

اقتصاد دورانی و مد

ایده اقتصاد دورانی، افزایش اصطکاک و مدت زمان استفاده از منابع طبیعی است. این مدل جایگزینی برای مدل خطی سنتی (تولید، مصرف و دورریز) است و راهکارهای جایگزین برای افزایش طول عمر محصولات را بررسی می‌کند. چنین مدلی را می‌توان در خدمات تعمیرات، برنامه‌‌‌های بازیافت و تشویق مشتریان به فروش یا اهدای اقلام غیرضروری‌‌‌شان استفاده کرد. به طور کلی، اقتصاد دورانی استفاده چندباره از منابع و مواد اولیه را ترویج می‌کند. اکنون بسیاری از مشتاقان صنعت مد و پوشاک از ایده‌‌‌های آن استقبال کرده‌‌‌اند. به عنوان مثال، برخی مشتاقانه فرآیند به‌‌‌یافت (upcycle) را به جای دورریز و حتی بازیافت دنبال می‌کنند. در این فرآیند، پارچه‌‌‌ها و لباس‌‌‌های قدیمی بی‌‌‌استفاده با طراحی خلاقانه به محصولاتی دیگر تبدیل می‌‌‌شوند و از میزان تولید پسماند کاسته می‌شود.

رواج دوباره لباس‌‌‌های قدیمی و کلاسیک نیز روند سبز دیگری در حوزه مد بوده است که نه‌‌‌تنها محصولاتی خاص را دوباره به بازار می‌‌‌آورد بلکه به طول عمر پوشاک می‌‌‌افزاید. اوروسلا دی‌‌‌کاسترو، یکی از بنیان‌گذاران سازمان غیرانتفاعی فشن روولوشن (Fashion Revolution) که ترویج‌‌‌دهنده مد پایدار است، یک دستورالعمل ساده ارائه می‌کند: «پایدارترین پوشاک، همانی است که اکنون دارید.» شرکت‌های مختلف فعال در حوزه پوشاک و مد، به طور روزافزونی سایر رویه‌‌‌های اخلاقی را نیز در کار خود لحاظ می‌کنند. اولویت دادن به دستمزدهای منصفانه، شرایط کاری ایمن و شفافیت در زنجیره‌‌‌های تامین، بخشی از این رویه‌‌‌ها هستند. الیزابت جوی، بنیان‌گذار یک شرکت دیجیتالی متمرکز بر مد و پایداری (Conscious Life & Style) می‌‌‌گوید: «مد اخلاقی به رسمیت شناختن این موضوع است که پشت لباس‌‌‌های ما، انسان‌‌‌هایی کار و زندگی می‌کنند.» امروزه شرکت‌های بیشتری را می‌توان دید که در تولید پوشاک خود از پارچه‌‌‌های ارگانیک، مواد بازیافتی و روش‌های تولیدی فاقد خشونت بهره می‌‌‌برند.

بهره‌‌‌وری انرژی در صنعت فناوری

با گسترش خدمات دیجیتال، پایگاه‌‌‌های داده و سرورها مقادیر بیشتری از انرژی مصرف می‌کنند. غول‌‌‌های فناوری مانند گوگل، آمازون و مایکروسافت در حال سرمایه‌گذاری روی پایگاه‌‌‌های داده سبز هستند که انرژی خود را از منابع تجدیدپذیر تامین می‌کنند. آنها همچنین در جست‌وجوی روش‌های جایگزین خنک‌‌‌سازی برای کاهش مصرف آب هستند. شرکت‌های فناوری همچنین در حال سرمایه‌گذاری روی ساختن شهرهای پایدار هستند. شبکه‌‌‌های هوشمند، سیستم‌های حمل‌‌‌ونقل کارآ و مدیریت پسماند مبتنی بر اینترنت اشیا به کاهش مصرف انرژی در این شهرها و بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کنند. آنها می‌توانند پیشران‌‌‌های قدرتمندی در توسعه فناوری و رویه‌‌‌های پایدار باشند. از طرف دیگر، به شدت بر اهداف جهانی مانند صفر کردن میزان خالص آلاینده‌‌‌های گلخانه‌‌‌ای اثرگذار هستند. سرنوشت آینده بشر تا حد زیادی به تصمیمات آنها در سرمایه‌گذاری، مهارت‌‌‌های انسانی و منابع و پسماندهای آنها بستگی دارد.

پایداری، استاندارد جدید است

پایداری دیگر یک حق انتخاب برای کسب و‌کارها نیست. پایداری تبدیل به یک الزام استراتژیک شده است که رویه‌‌‌ها و اولویت‌‌‌های صنایع در گوشه‌‌‌وکنار جهان را شکل می‌دهد. مصرف‌کنندگان امروز بیش از همیشه نسبت به محیط‌‌‌زیست حساس هستند و محصولاتی پایدار می‌‌‌خواهند. آنها همچنین به کسب‌و‌کارهای دغدغه‌‌‌مند و رویه‌‌‌های دوستدار محیط‌‌‌زیست آنها پاداش می‌دهند. از صنایع غذایی و خرده‌‌‌فروشی تا فناوری و مد، کسب‌و‌کارها متوجه میزان اهمیت استراتژی‌‌‌های پایدار شده‌‌‌اند و در تلاش هستند که از طریق همگام شدن با طبیعت، بقای بلندمدت خود و موفقیت طولانی‌‌‌مدتی به‌دست آورند.