پرکردن آنتن صداوسیما با فیلم‌های دانلودی

حاشیه‌های صداوسیما که هر روز در شکلی بروز می‌یابد، اکنون بحث کلیشه‌ای رعایت نکردن کپی‌رایت را در تلویزیون در نوعی جدید داغ کرده است. به گزارش «ایسنا» برای خیلی‌ها که فیلم دیدن را به‌عنوان یک تفریح دوست دارند، نمایش تلویزیونی فیلم‌های سینمایی که چند ماه بیشتر از اکران آنها در ایالات متحده یا کشورهای اروپایی نمی‌گذرد، اتفاق خوبی است؛ مخصوصا در شرایطی که دست‌فروشان سر چهارراه‌ها قیمت هر حلقه دی‌وی‌دی را به ۲۰۰۰ تومان افزایش داده‌اند. همین اقبال هم باعث شده که در ماه‌های گذشته کار و بار شبکه «نمایش» سکه شود و از طرفی هم شبکه‌های یک تا n+۱، فیلم‌های سینمایی مختلفی را پخش کنند تا بلکه بتوانند مخاطب‌های سرگردان بین تلویزیون ملی و ماهواره‌ را پای رسانه خودشان بنشانند.

پاسخ به این پرسش همیشه در هاله‌ای از ابهام بوده است. زمانی این بحث مطرح شد که مسوولان تلویزیون، رایت فیلم‌ها را از کشورهای خاورمیانه یا آسیای شرقی و... به قیمتی بسیار کمتر از قیمت اروپا و آمریکا خریداری می‌کنند اما گویا به لطف کاهش بودجه سازمان صدا و سیما، دیگر همان رقم هم بابت نمایش فیلم‌ها پرداخت نمی‌شود و فیلم‌ها غیرقانونی پخش می‌شوند.

این روز‌ها اگر کسی به گوشه پایین و سمت راست یکسری از فیلم‌های جدیدی که در شبکه‌های سیما نمایش داده می‌شود نگاه کند، عبارت «Ganool.com» را که با فونت خیلی ریزی نوشته شده است، می‌بیند؛ به‌عنوان مثال فیلم‌های «جک غول‌کش»، «جانگوی آزاد شده»، «به دنبال مارپیچ دم»، «جزیره گنج»، «سرقت برج» و... که از شبکه‌های مختلف پخش شده‌اند، از این دست هستند. «گانول» (Ganool) یک سایت اینترنتی (یک ریلیز‌کننده اینترنتی) است که فیلم‌ها و بازی‌های روز دنیا را پس از اینکود (وارد کردن رمز) و کم کردن حجم و البته کمی کیفیت، روی سرور‌های مختلف آپلود می‌کند و شما می‌توانید آن را به صورت رایگان دانلود کنید. سرعت انتشار فیلم‌ها و همچنین به‌روز بودن این سایت باعث شده است که «گانول» به یکی از پرطرفدارترین سایت‌های دانلود فیلم در دنیا تبدیل شود.

این سایت در ایران فیلتر است اما کاربرد بسیار زیادی دارد. از یک‌سو مسوولان صدا و سیما برای پرکردن بخشی از کنداکتور پخش خود به آن متوسل می‌شوند و از سوی دیگر، جمع کثیری از کاسبان صنف دی‌وی‌دی فروشان سر چهارراه‌ها، فیلم‌های روز دنیا را از آنجا دانلود کرده و به مشتاقان عرصه هنر عرضه می‌کنند؛ حرکتی که از نظر حقوقی جرم توصیف شده و دستگاه انتظامی نیز هر چند وقت یک بار، مراسم امحای آثار این حرکت غیرقانونی را ترتیب می‌دهد.

مسوول تامین برنامه شبکه نمایش سیما،در گفت‌وگو با «ایسنا» تاکید کرد که هرگونه مصاحبه در این زمینه، باید با نامه کتبی صورت بگیرد تا او بتواند پس از مشورت با معاونت سیما به پرسش‌ها پاسخ دهد.

یکی از کارمندان گروه تامین برنامه شبکه نمایش هم در این باره توضیح داد تمام فیلم‌هایی که از شبکه‌های مختلف از جمله شبکه نمایش پخش می‌شوند، از معاونت سیما دریافت می‌شوند و همه شبکه‌ها فیلم‌های خارجی را از یکدیگر می‌گیرند و آنها را پس از ری‌مسترینگ روی آنتن می‌برند. در حال حاضر مدیر تامین شبکه نمایش بنا یا علاقه‌ای برای پاسخگویی در این‌باره ندارد. حال باید پرسید که آیا نمایش این حجم از فیلم‌ها که سرنوشت حق رایت‌ آنها مشخص نیست، به چهره فرهنگی کشور خدشه وارد نمی‌کند؟ اگر پاسخ منفی است و هزار و یک دلیل مانند تحریم، بودجه و غیره برای این کار آورده می‌شود، باید به این پرسش پاسخ داد که آیا تلاشگران عرصه دانلود در صداوسیما، حداقل نمی‌توانند آن آدرس سایت در زیر تصویر را کمی محو کنند که همه‌چیز آنقدر «اظهر من الشمس» و به قول حقوقدانان، جرم مشهود نباشد یا حداقل یک سایت فیلترشده را تبلیغ نکنند؟

البته این حرکت تلویزیونی‌ها فقط به نمایش نسخه دانلودی فیلم‌ها خلاصه نمی‌شود. موسیقی متن فیلم‌ها و سریال‌های دزدان دریایی کارائیب، بازی تاج و تخت (Game of Thrones)، دکستر، فرار از زندان، اینسپشن و... بارها و بارها از تلویزیون پخش شده است و جالب آنکه متاسفانه گاه موسیقی فیلمی مانند دزدان دریایی کارائیب یا بازی تاج و تخت بدون توجه به محتوای فیلم، روی تصاویری از حماسه‌ انتخابات، رژه‌ نیروهای مسلح و... هم میکس می‌شود!

در سال‌های گذشته بارها و بارها بحث رعایت قانون کپی‌رایت و مشکلاتی که ممکن است به‌وجود بیاورد، مطرح شده است اما در کنار تمام محدودیت‌های این قانون، عده‌ای معتقدند که رعایت نکردن آن به چهره فرهنگی کشور خدشه وارد می‌کند؛ مخصوصا در شرایطی که بعضی از کپی‌کاران عرصه فرهنگ و هنر، تلاش شبانه‌روزی در کپی ایده‌های خارجی دارند و گهگاه هم این کپی‌کاری‌ها ابعاد بین‌المللی به خود می‌گیرد که آخرین نمونه‌اش مربوط به کپی یکی از سریال‌های معروف آمریکایی در شبکه سه بود.