صدای لرزان « نتانیاهو»

دیوید ایگناتیوس ستون نویس واشنگتن پست بنیامین نتانیاهو در ایالات‌متحده توانست به‌عنوان شخصیت سیاسی سال ایفای نقش کند و صاعقه‌وار بر باراک اوباما و سایر رقبایش درون آمریکا ظاهر شود. اما برای وی، در داخل سرزمین‌های اشغالی نمی‌توانید خبر قابل ‌توجهی از این دست پیدا کنید. پس از پیروزی شکننده نتانیاهو در انتخابات پارلمانی در ماه مارس، روز چهارشنبه نیز وی مجبور شد تا یک دولت متزلزل تشکیل دهد؛ دولتی که با رای شکننده‌ای تشکیل شده است. تحلیلگران اسرائیلی (راست و چپ) در مورد پایایی و دوام دولت وی تردید دارند و آن را زیر سوال می‌برند. نتانیاهو روز پنج‌شنبه برای پر کردن خلأ وزارت امور خارجه به رهبر حزب کار یعنی اسحاق هرزوگ نظر کرد و زمانی که از وی خواست تا جانشین آویگدور لیبرمن شود، او به این درخواست پاسخ منفی داد. همزمان، آلوف بن، سردبیر روزنامه ها‌آرتص می‌گوید که بی‌بی (لقب نتانیاهو) هیچ برنامه‌ مشخصی برای مقابله با اوباما بر سر برنامه هسته‌ای تهران ندارد. یکی از بزرگ‌ترین‌ مشکلات نتانیاهو در دقایق آخر برای وی پدیدار شد، زمانی که آویگدور لیبرمن، وزیر امور خارجه‌اش اعلام کرد دیگر قصد حضور در دولت نتانیاهو را ندارد. اگر نتانیاهو در داخل آمریکا صدایی رسا دارد، به‌نظر می‌رسد وقتی به سرزمین‌های اشغالی باز می‌گردد، دیگر نشانی از آن صدا را با خود به همراه ندارد. مشکلاتی که نتانیاهو قرار است با آن دست و پنجه نرم کند این هفته توسط دو موسسه از جمله سازمان مطالعات امنیت ملی اسرائیل و بالفور سنترِ دانشگاه هاروارد مورد بررسی قرار گرفته است.

تحلیلگران اسرائیلی می‌گویند نطق نتانیاهو در مورد توافق هسته‌ای با ایران، در عمل فضای سیاسی ایالات‌متحده را دو‌قطبی کرد؛ اما در خود انتخابات داخلی اسرائیل تاثیر چندانی نداشت. او در این انتخابات توانست با رای محافظه‌کاران پیروز انتخابات شود. آن هم در روزی که وی هشدار داد ممکن است عرب‌های اسرائیلی با رای بالا وارد پارلمان شوند. اما به‌نظر می‌رسد این دستاورد، برای سایر احزاب محافظه‌کار هزینه‌زا بوده است.

«یهودا بن مه‌یر»، یک سیاستمدار محافظه‌کار در کنفرانس سازمان مطالعات امنیت ملی اسرائیل خاطر نشان کرد که احزاب دست راستی و مذهبی نتانیاهو هر سال در حال آب رفتن هستند. در سال ۲۰۰۹ این احزاب ۶۹ کرسی کسب کرده بودند اما در سال‌ ۲۰۱۳ تعداد کرسی‌های آنها به ۶۱ و در سال جاری نیز به ۵۷ کرسی رسید.

«بن» می‌گوید انتخابات ماه مارس دو پیروز واقعی داشت؛ یکی صهیونیست‌های سکولار و دیگری اعراب اسرائیل که هر دو طیف از ارتش اسرائیل حمایت نمی‌کنند. نتانیاهو برای تقویت دولت ضعیف خود در چند هفته گذشته بارها با رقیب خود یعنی اسحاق هرزوگ گفت‌وگو کرده است اما به‌نظر می‌رسد نتانیاهو نمی‌تواند با خواسته هرزوگ، آنگونه که وی می‌خواهد دولت مستقل فلسطینی تاسیس شود، کنار بیاید. از سویی بنیامین نتانیاهو برای اتکا به یک حزب دیگر به سراغ حزب «نفتالی بنت» رفت، حزبی که مخالف تاسیس دولت فلسطین است. مذاکراتی که وی این هفته با دو طرف داشته است، به‌ویژه هرزوگ، بسیار سرد و مایوس‌کننده بوده است.

به این موارد، رابطه آمریکا و اسرائیل را هم اضافه کنید. تا زمانی که نتانیاهو قصد داشته باشد توافق هسته‌ای آمریکا با ایران را با مشکل مواجه کند، رابطه وی با اوباما احیا نخواهد شد. در حالی که پیش از این اسرائیل یک متحد سنتی آمریکا بوده، ایالات‌متحده در مورد نحوه مقابله با ایران از رهبران کشورهای حاشیه خلیج فارس دعوت کرده است تا در کمپ دیوید حضور پیدا کنند. این موضوع نشان می‌دهد که نتانیاهو برای اوباما به‌عنوان یک مخالف سرسخت باقی خواهد ماند.

بسیاری از تحلیلگران اسرائیلی نگران هستند با ادامه جدل‌های نتانیاهو با باراک اوباما، اسرائیل حمایت‌های دو حزبی را که پیش از این از آن برخوردار بود، از دست بدهد. هر چند حاصل جمع این بازی «صفر» نخواهد شد و آشکارا نتانیاهو از حمایت جمهوری‌خواهان برخوردار شده است. از سویی با کمک نتانیاهو، بسیاری از جمهوری‌خواهان ممکن است تلاش کنند تا رای حامیان اسرائیل را از آن خود کنند. محافظه‌کاران آمریکایی و اسرائیلی به‌دنبال یک آرایش جدید سیاسی هستند تا پیروزی جمهوری‌خواهان در انتخابات ریاست‌جمهوری تضمین شود.

کمپ نتانیاهو همچنین امیدوار است تا با کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس برای مواجهه با ایران به دیدگاه مشترک تازه‌تر برسند. در اسرائیل می‌گویند که تنها متحدان قابل اطمینان برای حکومت یهودی، عربستان سعودی و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس هستند زیرا مخالف ایرانی هستند که از حمایت شیعیان برخوردار است و با ترکیه نیز به دلیل حمایت از اخوان‌المسلمین مشکل دارند. یک اتحاد عربی- اسرائیلی علیه ایران می‌تواند جذاب باشد. اما مانند هر دولت نوپای دیگر، دولت نتانیاهو باید از یک دستور کار آرمانی فاصله بگیرد و با واقعیت‌ها روبه‌رو شود. اگر صدای نتانیاهو در آمریکا قوی و برنده است، صدای وی در سرزمین‌های اشغالی لرزان و ضعیف است.