عراقچی پس‌از ۶ ساعت مذاکره هسته‌ای با مقامات آمریکایی در ژنو:
فضای جلسات بسیار خوب است
گروه دیپلماسی: گفت‌وگوهای هسته‌ای ژنو در دوره تمدید هفت ماهه در شرایطی امروز چهارشنبه با دیدار معاونان وزرای خارجه ایران و ۱+۵ وارد سومین روز خود می‌شود که در دو روز گذشته، تیم‌های هسته‌ای ایران و آمریکا نزدیک به چهار دور باهم به مذاکره نشستند. ظرفیت غنی‌سازی و جدول زمانی لغو تحریم‌ها همچنان از موضوعات اختلافی و محل مذاکرات فشرده در نزدیک به یک سال از امضای توافق موقت ژنو موسوم به برنامه اقدام مشترک است. در همین ارتباط معاون وزیر امور خارجه و رئیس هیات مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران دوشنبه شب از فضای حاکم بر مذاکرات هسته‌ای در ژنو ابراز رضایت کرد، اما گفت که برای رسیدن به راه‌حل هنوز فاصله وجود دارد. همزمان روزنامه گاردین نیز در تحلیلی با اشاره به گفت‌وگوهای ایران و آمریکا نوشت بسیاری از موارد فنی و نسخه‌های مختلفی از یک توافق نهایی تاکنون تعیین شده است، اما آنچه باقی‌مانده توافقات سیاسی است که اکنون روی میز مذاکره ژنو قرار دارد.
پیش‌تر هم فرانسوا اولاند رئیس‌جمهوری فرانسه در کنفرانس خبری با «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی ادعا کرد که فرانسه طرفدار توافقی مقدماتی با ایران است اما این توافق باید با رعایت ۴ شرط همراه باشد؛ از جمله اینکه تمامی تاسیسات هسته‌ای ایران از هم اکنون زیر نظارت بین‌المللی قرار گیرد، غنی‌سازی ۲۰ درصد به تعلیق درآید، ساخت رآکتور آب سنگین اراک متوقف شود و ذخایر اورانیوم غنی شده ایران نیز کاهش یابد.
به گزارش «ایرنا»، سیدعباس عراقچی معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت خارجه ایران پس از پایان مذاکرات روز اول ایران و آمریکا در ژنو که ۶ ساعت و نیم به طول انجامید، با بیان اینکه در این نشست، درباره تمامی مسائل مطرح به‌خصوص موضوع تحریم‌ها، بحث‌های مفصلی در سطح معاونان و کارشناسان صورت گرفت، گفت: «عصر سه‌شنبه (دیروز) گفت‌وگوهای دوجانبه با سایر کشورهای عضو ۱+ ۵ ادامه یافت و چهارشنبه (امروز) نیز جلسه‌ای با همه اعضا خواهیم داشت.»
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه بحث‌ها اکنون بسیار جزئی و ریز شده است، تاکید کرد: «در برخی موارد راه‌حل‌هایی وجود دارد و در بعضی از مراحل باید بیشتر تلاش و بحث شود.» او با اشاره به اینکه هنوز در موقعیتی نیستیم که درباره نتایج نهایی آن قضاوت کنیم، گفت: «فضای جلسات بسیار خوب است، اما برای رسیدن به راه‌حل هنوز فاصله وجود دارد.»
سیدعباس عراقچی و مجید تخت‌روانچی معاونان وزیر امور خارجه ایران و وندی شرمن قائم مقام موقت و معاون سیاسی وزیر خارجه آمریکا دور جدید گفت‌وگوهای هسته‌ای خود را از عصر دوشنبه در شهر ژنو آغاز کردند. در این دور از مذاکرات که نخستین دور مذاکرات جامع در دوره تمدید هفت ماهه است و احتمالا آخرین دور مذاکرات در سال ۲۰۱۴ میلادی خواهد بود، ریاست هیات ایرانی را «سیدعباس عراقچی» و «مجید تخت‌روانچی» به ترتیب معاونان حقوقی و بین‌الملل و اروپا و آمریکای وزیر امور خارجه برعهده دارند. ریاست هیات آمریکایی را نیز «وندی شرمن» برعهده دارد. علاوه بر عراقچی و روانچی، «حمید بعیدی‌نژاد»، «داود محمدنیا»، «محمد امیری»، «حسین زمانی نیا» و یک کارشناس حقوقی اعضای تیم هسته‌ای ایران را در این مذاکرات تشکیل می‌دهند.
اعضای تیم مذاکره‌کننده آمریکا نیز در این دور از مذاکرات علاوه بر شرمن، عبارتند از: مدیرکل ارشد شورای امنیت ملی آمریکا در امور ایران، عراق و کشورهای خلیج فارس، مشاور ارشد معاون وزارت امورخارجه در امور کنترل تسلیحات و امنیت بین‌المللی، مدیرکل شورای امنیت ملی آمریکا در امور عدم اشاعه، مشاور حقوقی وزارت امور خارجه، مدیرکل دفتر ایمنی و امنیت اتمی وزارت انرژی، مشاور ارشد وزارت خزانه داری در امور تحریم ها و مشاور ارشد معاون وزارت امور خارجه. همچنین هلگا اشمید و استفان کلمنت به ترتیب معاون و دستیار ویژه کاترین اشتون مشاور ویژه اتحادیه اروپا در این دور از مذاکرات حضور دارند.
دور قبلی گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران و ۱+۵، ۲۶ آبان ماه تا سوم آذرماه در شهر وین اتریش در سطح وزیران امور خارجه برگزار شد، ولی طرفین نتوانستند در سوم آذرماه(۲۴ نوامبر) که دومین ضرب‌الاجل تعیین شده برای دستیابی به توافق نهایی بود، به تفاهم برسند. از این رو، وزیران امور خارجه ۱+۵ با وجود تایید پیشرفت مذاکرات اعلام کردند که برای رسیدن به توافق جامع نیاز به زمان بیشتری است و تهران با پیشنهاد تمدید مذاکرات برای هفت ماه دیگر موافقت کرد تا طرفین در چهار ماه نخست به توافق سیاسی یا کلی دست یابند و در سه ماه دیگر، جزئیات تفاهم را مکتوب کنند.
گفت‌وگوهای فشرده ایران و آمریکا
هیات‌های هسته‌ای ایران و آمریکا روزهای دوشنبه و سه‌شنبه چهار دور گفت‌وگوهای مستقیم و فشرده را در نوبت‌های صبح و عصر با رایزنی معاونان وزرای امور خارجه بر سر موضوعات اختلافی برگزار کردند. همچنین تیم مذاکره‌کننده ایرانی دیروز ساعت ۱۹ به وقت محلی با هیأت فرانسوی به گفت‌وگو پرداخت.
توافق سیاسی روی میز مذاکره در ژنو
همزمان با گفت‌وگوهای هسته‌ای ژنو، روزنامه گاردین در گزارشی نوشت که دیپلمات‌های ایران و گروه ۱+۵ پس از آنکه مذاکرات خود را در وین یک بار دیگر تمدید کردند، اکنون به ژنو آمده‌اند تا به تلاش خود برای رسیدن به یک توافق هسته‌ای ادامه دهند.
به گزارش «ایسنا»، به نقل از روزنامه گاردین، ایران و گروه ۱+۵ مذاکرات هسته‌ای خود را تا ۳۰ ژوئن سال ۲۰۱۵ تمدید کردند و قرار است تا اوایل ماه مارس به یک چارچوب کلی دست پیدا کنند. این جریان تا ضرب‌الاجل جدید تعیین شده در حالی ادامه دارد که جنگ‌طلبان جمهوری‌خواه در کنگره آمریکا با اعمال فشارهای بیشتر خود را برای مداخله در اولین ماه ژانویه آماده می‌کنند.
این فضا در مقایسه با امیدهایی که در زمان ورود جان کری وزیر امور خارجه آمریکا به وین برای رایزنی رودررو با محمدجواد ظریف همتای ایرانی‌اش و دیگر وزرای امور خارجه گروه ۱+۵ به وجود آمده بود، جدی و سخت‌تر است. اکنون تا حدودی از میزان و ماهیت موانعی که موجب شد توافق نهایی در نوامبر حاصل نشود مطلع هستیم. همان‌طور که انتظار می‌رفت اصلی‌ترین مساله مورد اختلاف میزان ظرفیت غنی‌سازی ایران و سرعت لغو تحریم‌ها است.
همچنین مشخص شده است که یکی از خط‌های قرمز خواست ایران برای به رسمیت شناخته شدن ظرفیت غنی‌سازی‌اش در سطح صنعتی است. اگرچه این کشور حاضر باشد برای چند سال آینده محدودیت‌هایی را بپذیرد. به علاوه ایران تاکید دارد که بدون لغو مناسب تحریم‌ها گامی غیرقابل بازگشت را بر نخواهد داشت اما موضع آمریکا این است که زیربنای تحریم‌ها علیه ایران به قوت خود باقی خواهد ماند و ظرفیت غنی‌سازی این کشور باید به اندازه نیازهایش باشد.
بنابراین، این یک شکاف بزرگ محسوب می‌شود که باید برطرف شود. اکنون مذاکرات بدون حضور کری و ظریف و دیگر وزرای امور خارجه در ژنو ادامه می‌یابد. اما آنچه مهم‌تر از این افراد است، روند مذاکرات است. رایزنی‌ها این بار به سرعت وارد موثرترین شکل خود یعنی رویارویی آمریکایی‌ها و ایرانی‌ها بدون لزوم حضور کاترین اشتون رئیس پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا شده است. به گزارش گروه بین‌المللی بحران، این یک راه میانبر ضروری است که در پایان مذاکرات وین مورد توافق قرار گرفت. بسیاری از موارد فنی و نسخه‌های مختلفی از یک توافق نهایی تاکنون تعیین شده است اما آنچه باقی‌مانده توافقات سیاسی است که اکنون روی میز مذاکره ژنو قرار دارد.
در امضای توافق‌نامه تردیدی نیست
از سوی دیگر، پل پیلار استاد دانشگاه جرج‌تاون در مقاله‌ای با اشاره به ازسرگیری مذاکرات آمریکا و ایران به منظور دستیابی به توافق هسته‌ای نوشت که در امضای یک توافق‌نامه تردیدی وجود ندارد. پیلار که سابقه فعالیت۲۸ ساله در سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا(سیا) را در کارنامه خود دارد، در مقاله‌ای در نشریه آمریکایی «نشنال اینترست» افزود: «رئوس کلی توافق‌نامه‌ای که تامین‌کننده نیازها و اهداف دو طرف باشد، در توافق‌نامه موقتی گنجانده شده است که سال گذشته امضا شد.» او پیامدهای شکست مذاکرات هسته‌ای ایران را برای منطقه فاجعه بار قلمداد کرد و گفت: «موافقت ایران با محدودیت‌ها و سازوکارهای بازرسی بیش از آنچه بر سایر کشورها اعمال شده، دستیابی به آنچه دو طرف به دنبال آن هستند، ممکن ساخته است.» پیلار با اشاره به باور رایج در میان برخی اعضای همه طیف‌های سیاسی آمریکا درباره مثبت بودن پیامد تحریم‌های اعمال شده علیه ایران برای آمریکا، گفت، این باور اشتباه است، تحریم‌ها برای آمریکا خوب نیست و برای اقتصاد این کشور تبعات منفی دارد.
ارسال نظر