محمدصادق جنان‌صفت

ولادیمیر پوتین ساعتی قبل از حرکت به سوی ترکمنستان بار دیگر نقشه جهان را نگاه کرد و بخشی از پازل خویش را تکمیل کرد و آن گاه به یاد سارکوزی فرانسوی، مرکل آلمانی و بلر انگلیسی افتاد که چگونه با خشم و اندوه و حسرت رفتار او را زیرنظر دارند. این سیاستمدار ورزیده به ترکمنستان رفت و در اوج سرخوشی نظربایف قزاق و قربان‌ قلی‌بردی محمداف ترکمن را در آغوش کشید و از آنها ممنون شد که قرارداد خط لوله انتقال گاز را از جایی که پوتین دلش می‌خواست، با او منعقد کردند.

پوتین با این اقدام چند کار را با هم انجام داد. از یک طرف اتحادیه اروپا را در منگنه قرار می‌دهد و به آنها یادآور می‌شود که برای تامین انرژی مورد نیازشان راهی جز سازش با روسیه ندارند. پوتین از سوی دیگر به دوستان چینی خود نیز یادآور شد که امید چندانی به اغوای کشورهای همسایه دارای منابع گاز روسیه نداشته باشد. او اما آخرین و مهم‌ترین پیام خویش را به کشورهایی مثل ایران داد که نباید با این شرایط امیدی برای کسب بازار جدید گاز داشته باشید. اگر به رفتارهای دو سه سال اخیر پوتین توجه کنید، خواهید دید که او چقدر هوشمندانه در صحنه اقتصاد جهانی گاز حرکت کرد و بخش عمده‌ای از نیروی خود را برای تکمیل کردن پازل خویش برای فرمانروایی بر اقتصاد گاز متمرکز کرده است.

من با کشورهای دیگر کاری ندارم و نمی‌توانم داشته باشم ولی می‌توانم از سیاستمداران جامعه‌ام بپرسم شما برای آینده صنعت و اقتصاد گاز ایران چه طرح و نقشه‌ای دارید؟ می‌توان پرسید با این گام‌های کوتاه و شتاب کند در عرصه توسعه صنعت گاز بیم نداریم که این ذخیره بی‌نظیر خداوندی بدون استفاده بماند. آیا تردیدی اندک در دل‌ها پدیدار شده است که پوتین در حالی دست دوستی به سوی ما دراز می‌کرد و می‌کند که با دست دیگر در مسیر توسعه صنعت گاز ایران سنگ می‌اندازد.

به نظر می‌رسد اگر آینده‌نگر باشیم و یادمان باشد سرشت و سرنوشت بخشی از تحولات آتی جهان را قدرتمندان دارای گاز تعیین می‌کنند و یادمان باشد که منافع ثابت ملی را نباید دستخوش رقابت‌های سیاسی داخلی کرد، حتما نگاه تازه‌ای به صنعت گاز خواهیم داشت. شاید مدیران و مسوولان بگویند ایران نیز بیکار نیست و تکاپو می‌کند اما به نظر می‌رسد اخبار منتشر شده در این باره نشان می‌دهد که فاقد شتاب کافی و منطقی هستیم.

منابع و ذخائر گازی ایران می‌تواند برگ برنده‌ای باشد که شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران و سیاستمداران غربی به ویژه اتحادیه اروپا را متقاعد کند که برای بیرون کشیدن گلوی خویش از چنگال پوتین و امنیت انرژی خود به سوی ایران بیایند. ایجاد سردرگمی و به تاخیر و اشتباه انداختن ایران از سوی روسیه در سال‌های اخیر شاید با همین هدف باشد که رقیب اصلی‌اش در اقتصاد جهانی گاز به این فکر نباشد که از این برگ خویش استفاده کند.

سرزمین پهناور، پربرکت و زیبای ایران شایستگی دارد که سرافرازتر و بالنده‌تر و با گام‌هایی پرشتاب در جاده پیشرفت حرکت کند. این آرزوی همه ایرانیان است که ضمن حفظ ارزش‌ها و علاقه‌های خویش ژرفای میهن‌دوستی را نیز درک می‌کنند. سیاست‌ورزان حرفه‌ای ایران می‌توانند برای حفظ و توسعه قدرت خویش با حزب خود رقابت و منازعه کنند اما باید در این منازعه نگاهی از سر دوراندیشی به منافع بلندمدت و ثابت ایران نیز داشته باشند. تردید نکنید، صنعت گاز می‌تواند برگ برنده ما در آینده باشد و نباید آن را سوزاند.