اجازه براندازی حکومت اسد را نمی‌دهیم

دنیای‌اقتصاد- مرجان توحیدی: این صریح‌ترین و شفاف ترین جمله در دفاع از بشار اسد است که بر زبان علی‌اکبر صالحی وزیر امور خارجه جاری شد: «ایران هرگز اجازه نمی‌دهد هیچ پروژه غربی برای براندازی به زور بشار اسد به موفقیت برسد.» به گفته صالحی روسیه و چین هم همین موضع را دارند و در این زمینه قاطع و جدی هستند. او همچنان تاکید کرده است که گفت‌وگوی سوری -سوری تنها راه‌حل برای حل بحران سوریه است. این قاطعیتی که در لحن صالحی در حمایت از بشار اسد مشاهده شده شاید هیچ گاه این چنین در اقوال وزیر امور خارجه یا مسوولان دستگاه دیپلماسی کشورمان دیده نشده بود، چه مدت زیادی است که ایران از رییس‌جمهور گرفته تا مسوولان دستگاه دیپلماسی بارها بدون آنکه نامی از بشار اسد بیاورد ضمن تقبیح فعالیت‌های کشورهای غربی در سوریه از جمله ارسال سلاح برای بخشی از مخالفان دولت اسد؛ همواره تاکید کرده است که قبل از هر چیز باید آتش بسی پایدار اعلام شده و پس از آن بحران سوریه در گفت‌وگو میان مخالفان و موافقان دولت سوریه حل و فصل شود و نتیجه این گفت‌وگوها هم باید در برگزاری انتخابات مشخص شود. البته ایران همواره تاکید داشته که تضعیف دولت بشار اسد، تضعیف جبهه مقاومت علیه اسرائیل است. با این حال تلاش کرده بود تا حمایت خود را تنها از گفت‌وگوها و راه‌حل سیاسی برای حل بحران مورد تاکید قرار دهد. ایران در این مسیر حتی دو نشست را در تهران ترتیب داد. یکی نشست مشورتی سوریه و دیگری نشست معارضان و مخالفان سوری که به تازگی برگزار شد. دستاورد این نشست‌ها هم ادامه گفت و گو‌ها بین مخالفان و موافقان بشار البته نه در تهران و ترجیحا در سوریه اعلام شده است. ایران البته اعتقاد دارد که مخالفانی که دعوت کرد، شامل مخالفان مسلح دولت سوریه نبوده‌اند.

تمام این تحرکات ایران در شرایطی است که بخشی از مخالفان دولت بشار علنا خواستار کناره‌گیری اسد از قدرت هستند. این عده از مخالفان با تشکیل ائتلافی به نام ائتلاف ملی انقلابیون و مخالفان سوریه تاکنون دو نشست مهم را برگزار کرده‌اند که اولین آن در دوحه قطر بود و اعلام موجودیت این گروه و دیگری هم به تازگی در مراکش برگزارشد. مهم‌ترین موضوعی که این ائتلاف خواستار آن است، کناره‌گیری اسد از قدرت است. این گروه تاکنون موفق شده حمایت ۱۲۰ کشور را جلب کند و آنها ائتلاف مخالفان اسد را به عنوان «تنها نماینده» مشروع ملت سوریه به رسمیت شناخته‌اند. آمریکا، بریتانیا، فرانسه، اتحادیه اروپا و اتحادیه عرب از جمله این کشورها هستند.

در کنار تشکیل این ائتلاف، اما ترکیه یکی از مهم‌ترین مخالفان دولت اسد که به مهم‌ترین کشور پناهجویان سوری نیز تبدیل شده است، خواستار استقرار موشک‌های پاتریوت ناتو در مرز خود با سوریه شده است با این هدف که بتواند در هنگام اوج‌گیری بحران به سوریه از آن استفاده کند. ناتو نیز با این پیشنهاد موافقت کرده است. این در شرایطی است که از ابتدای طرح این موضوع ایران در همه سطوح مخالفت خود را با این موضوع به ترکیه ابلاغ کرده است. از علی لاریجانی گرفته تا علی اکبر ولایتی و این اواخر هم سرلشکر رحیم صفوی و سرلشکر فیروز آبادی. صفوی که مشاور عالی مقام معظم رهبری در امور نظامی است، گفته است آمریکا با تحریک کردن ترکیه ناامنی را در منطقه گسترش می‌دهد. علاوه بر آن رییس ستادکل نیروهای مسلح، سامانه پاتریوت را تهدیدزا دانسته و گفته است: عاقلان و نخبگان اروپا و آمریکا و ترکیه باید زودتر از اینکه آتشی برافروخته شود، پاتریوت‌ها را از این منطقه جمع کنند و ببرند.

ایران تاکید دارد که حضور ناتو نه تنها موجب تقویت امنیت در منطقه نشده بلکه ناامنی را هم تشدید می‌کند و هدف نصب این سامانه از سوی ترکیه کمک به مخالفان مسلح است. اگرچه ترکیه در واکنش به اظهارات مقام ایرانی خاطرنشان کرده که از این سامانه حتما تنها در قالب دفاعی استفاده خواهد کرد. به هر روی موضوع نصب این موشک‌ها هم به تفاوت دیدگاه ایران و روسیه و چین با کشورهایی نظیر ترکیه در مورد حل بحران سوریه دامن زده است. چه روسیه و چین هم مخالفت خود را با این اقدام ترکیه ابراز کرده بودند.

صالحی: از تمام ابزارها استفاده می‌کنیم

اکنون در سایه این تفاوت دیدگاه ها، وزیر خارجه ایران در گفت‌وگو با سایت خبری عربی پرس که مقر آن در پاریس است و در چندین کشور نیز شعبه دارد، بیان کرد که ایران هرگز اجازه نخواهد داد که هیچ پروژه غربی برای براندازی به زور بشار اسد، رییس‌جمهور سوریه اجرا یا به موفقیت برسد چه به واسطه دخالت‌های فعلی و ارسال اسلحه و اجاره کردن گروه‌های مسلح و چه با استفاده از دخالت‌های مستقیم.

به گزارش ایسنا، علی اکبر صالحی ادامه داد: قدرت‌های بیگانه از تمام تلاش‌شان برای تغییر نظام در سوریه استفاده می‌کنند تلاشی که اکنون به اوج خود رسیده است، اما ما تمام تلاش‌مان را به کار می‌بندیم و از تمام ابزارها استفاده می‌کنیم تا مانع از بروز آن شویم.

صالحی افزود: معتقدیم که روسیه و چین در این زمینه قاطع و جدی هستند و در کنار ما همین موضع را دارند، چرا که بر اساس قوانین سازمان ملل این تنها راه‌حل مشروع و قابل قبول است و هرچیزی غیر از آن چالشی آشکار است و هرگز اجازه آن را نخواهیم داد.

وزیر امور خارجه کشورمان گفت: تهران به حمایت و توسعه امر گفت‌وگوی سوری- سوری در چارچوب آشتی ملی، آن هم به اصرار خود سوری‌ها و به دست خودشان، ادامه می‌دهد. بر این باوریم که تنها راه انجام اصلاحات و تحقق خواسته‌های مشروع ملت بزرگ سوریه، انجام گفت‌وگوی داخلی به دور از هرگونه دخالت خارجی تحت هر نوع بهانه‌ای است.

وی افزود: ما پاسخ‌هایی را از سوی اندیشمندان جهان در خصوص طرح‌مان مبنی بر توقف فوری ورود اسلحه و نشستن در پای میز مذاکره ملی در داخل سوریه و بعد از آن برگزاری انتخابات پارلمانی و به دنبال آن انتخابات ریاست جمهوری، دریافت کردیم. صالحی بیان کرد که طی چند ماه آینده مستکبران و ناقضان قوانین بین‌المللی مجبور خواهند شد تا راه‌حل‌های سیاسی را به عنوان تنها راه‌حل موجود بپذیرند.

اجماع نظر در نشست ۴جانبه خصوصی

یکی دیگر از تلاش‌های تازه و البته مستقل ایران برای حل بحران سوریه برگزاری نشستی چهارجانبه و تا حدودی خصوصی در منزل سفیر ایران در لبنان یعنی غضنفر رکن‌آبادی بود. سفرای روسیه، چین، سوریه در این نشست که روز جمعه هفته گذشته برگزار شده بود ،شرکت و بر راه حل سیاسی برای بحران سوریه تاکید کردند.

به گزارش خبرگزاری فارس، رکن‌آبادی در این خصوص در گفت‌وگو با شبکه لبنانی «المنار» با بیان اینکه تسلیح و حمایت از تروریست‌ها و همچنین دخالت خارجی در سوریه باید متوقف شود، خاطرنشان کرد: پس از طی این مراحل باید گفت‌وگو برای حل بحران سوریه آن هم گفت‌وگوی سوری-سوری آغاز شود.

همچنین الکساندر سازبیکن، سفیر روسیه نیز در این خصوص اظهار کرد: این دیدارها به طور طبیعی وجود داشته و در راستای همکاری و روابط کشورهای حاضر در نشست درباره موضوع سوریه بود.

وی ادامه داد: ما در این دیدار بر راه‌حل سیاسی برای بحران سوریه تمرکز کرده و تاکید کردیم که این بحران جز از طریق دیپلماسی حل نخواهد شد. سفیر روسیه یادآور شد: شرکت‌کنندگان در این نشست مخالف تروریسم و تسلیح معارضه بوده و خاطرنشان کردند که باید گفت‌وگوها را برای حل بحران سوریه در پیش گرفت و این بحران از طریق تلاش برای سرنگونی نظام این کشور حل نخواهد شد.