دنیای اقتصاد- پس از یک هفته گمانه‌زنی درباره تغییر محل برگزاری مذاکرات ایران و ۱+۵، نمایندگان طرفین توافق کردند که دور اول مذاکرات هسته‌ای ۲۶ فروردین ماه (شنبه آینده) در استانبول و دور دوم این مذاکرات در بغداد برگزار شود. بر اساس اعلام شورای عالی امنیت ملی ایران، زمان برگزاری دور دوم مذاکرات نیز در جریان نشست استانبول تعیین و در پایان آن اعلام خواهد شد. سخنگوی کاترین اشتون، مذاکره‌کننده ارشد گروه ۱+۵ نیز ضمن تایید توافق بر سر مذاکره در استانبول، ابراز امیدواری کرد که این دور از گفت‌وگوها، فضایی سازنده را برای پیشرفتی ملموس فراهم کند. در همین حال، علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران در واکنش به برخی اخبار منتشر شده در رسانه‌های غربی مبنی بر اینکه ۱+۵ در مذاکرات آتی با ایران شروطی را مطرح خواهد کرد، گفت: موارد مطرح شده تنها موضوعات رسانه‌ای است و ما نمی‌توانیم مبنای قضاوت خودمان را مسائل منعکس شده در رسانه‌ها قرار دهیم. صالحی ادامه داد: گذاشتن هر شرط و شروطی قبل از نشست یعنی نتیجه‌گیری قبل از مذاکره که کاملا بی‌معناست و هیچ یک از طرفین شروطی را که قبل از مذاکره گذاشته می‌شود، نخواهند پذیرفت. شورای‌عالی امنیت ملی اعلام کرد

توافق ایران و ۱+۵ برای مذاکره در استانبول

دور دوم مذاکرات پس از تعیین زمان آن در بغداد برگزارخواهد شد

صالحی: هیچ شرطی قبل از مذاکره با ۱+۵ پذیرفته نخواهد شد

دنیای اقتصاد- مجید اعزازی: سرانجام پس از یک هفته گمانه‌زنی درباره تغییر محل برگزاری مذاکرات ایران و ۱+۵، نمایندگان طرفین توافق کردند که دور اول مذاکرات هسته‌ای ۲۶ فروردین ماه سال جاری (شنبه آینده) در استانبول و دور دوم این مذاکرات در بغداد برگزار شود. بر اساس این توافق، زمان برگزاری دور دوم مذاکرات نیز در جریان نشست استانبول تعیین و در پایان آن اعلام خواهد شد.البته همزمان با گمانه‌زنی‌ها درباره مکان مذاکرات هسته‌ای، دولت آمریکا و برخی از رسانه‌های این کشور تلاش کردند تا با طرح برخی درخواست‌ها مبنی بر اینکه تهران باید غنی سازی ۲۰ درصد را تعلیق کرده و سایت غنی سازی فردو را تعطیل کند، دستور جلسه مذاکرات یادشده را تعیین کنند. مقامات تهران اما چنین درخواست‌هایی را غیر منطقی خواند و اعلام کردند که هیچ شرطی قبل از مذاکره با ۱+۵ پذیرفته نخواهد شد.

دیروز دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی چند ساعت پس از اظهارات سخنگوی کاترین اشتون، نماینده ۱+۵ در مذاکرات با ایران اعلام کرد: به دنبال انجام چندین دور مذاکرات فشرده میان معاونان سعید جلیلی و کاترین اشتون، دو طرف با برگزاری دور نخست گفت‌وگوها در روز شنبه ۲۶ فروردین ماه در استانبول و انجام دور بعدی آن در بغداد موافقت کردند. همچنین قرار شد زمان برگزاری گفت‌وگوها در بغداد در پایان گفت‌وگوهای استانبول اعلام شود.

سخنگوی اشتون نیز دیروز صبح اعلام کرده بود که مذاکرات ۱+۵ با ایران روز ۱۴ آوریل (۲۶ فروردین) در استانبول برگزار خواهد شد.

به گزارش ایسنا، خبرگزاری فرانسه روز دوشنبه به نقل از مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده ۱+۵ در مذاکرات هسته‌ای گزارش داد: ما توافق کرده‌ایم گفت‌و‌گوها را در استانبول در تاریخ ۱۴ آوریل برگزار کنیم. وی ادامه داد: امیدواریم که این نخستین دور از گفت‌وگوها، فضایی سازنده را برای پیشرفتی ملموس فراهم کند.

هیچ پیش‌شرطی پذیرفته نمی شود

علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه در واکنش به برخی اخبار منتشر شده در رسانه‌های غربی مبنی بر اینکه ۱+۵ در مذاکرات آتی با ایران شروطی را مطرح خواهد کرد، گفت: موارد مطرح شده تنها موضوعات رسانه‌ای است و ما نمی‌توانیم مبنای قضاوت خودمان را مسائل منعکس شده در رسانه‌ها قرار دهیم.

وزیر خارجه در گفت‌وگو با سایت خبری خانه ملت (وابسته به مجلس شورای اسلامی) ادامه داد: گذاشتن هر شرط و شروطی قبل از نشست یعنی نتیجه‌گیری قبل از مذاکره که کاملا بی‌معنا است و هیچ یک از طرفین شروطی را که قبل از مذاکره گذاشته می‌شود، نخواهد پذیرفت.

وی با بیان اینکه گروه مذاکره‌کننده ایران بدون توجه به این اخبار و با قدرت و عزتمندی در نشست شرکت کرده و مواضع جمهوری اسلامی را با قاطعیت مطرح می‌کند، گفت: ما در این نشست نظراتی داریم و ۱+۵ نیز نظرات خود را دارد، اما باید به مشترکاتی دست یابیم.

فقط گمانه زنی رسانه ای است

در همین حال، علاءالدین بروجردی، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه ۱+۵ برای دور جدید مذاکرات هیچ پیش‌شرطی را اعلام نکرده است، گفت: گذاشتن پیش شرط در مذاکرات از سوی غرب بیشتر گمانه‌زنی رسانه‌ای است.

بروجردی افزود: با توجه به اینکه در نامه کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هیچ پیش شرطی برای ادامه مذاکرات گذاشته نشده بود و در تماس تلفنی که اشتون با دبیر شورای عالی امنیت ملی کشور داشت هیچ اشاره‌ای به این موضوع نشده است، به نظر می رسد این اخبار تنها گمانه‌زنی رسانه‌ای باشد.

درخواست آمریکایی ها چه بود؟

همان گونه که صالحی و بروجردی گفته‌اند، مقامات آمریکایی یا سایر کشورهای دیگر تاکنون هیچ پیش شرطی را به طور رسمی برای مذاکرات آتی درخواست و اعلام نکرده‌اند. با وجود این، هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا نهم فروردین ماه سال جاری در حاشیه نشست موسوم به دوستان مردم سوریه در استانبول در یک کنفرانس مطبوعاتی گفته بود: «اگر ایران می‌خواهد غیرنظامی بودن برنامه هسته‌ای خود را ثابت کند، باید بخشی از اورانیوم غنی شده خود را در ازای دریافت سوخت برای رآکتورهای تحقیقاتی خود [به خارج از این کشور] منتقل کند.»

هیلاری کلینتون با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه تسلیحات کشتار جمعی از دید مذهبی ممنوع و مخالف اسلام است، اظهار کرده بود: ما درباره چگونگی ترجمه یک «باور بیان شده» به «طرحی عملی»، با مقامات ایرانی بحث خواهیم کرد. وی افزوده بود: این یک باور انتزاعی و غیرقابل لمس نیست؛ بلکه یک سیاست دولتی است و سیاست دولتی را نیز می‌توان از روش‌های مختلفی به تصویر کشید؛ جامعه بین‌المللی در حال حاضر می‌خواهد شاهد اقدامات ایران در رابطه با این باور بیان شده باشد.

وزیر خارجه آمریکا در توضیح بخشی از اقدامات ایران برای اثبات این باور، به باز شدن تاسیسات هسته‌ای ایران به روی بازرسان بین‌المللی و ارسال بخشی از اورانیوم غنی شده ایران در عوض دریافت سوخت برای رآکتورهای تحقیقاتی تهران اشاره کرده بود.

شنبه هفته جاری نیز روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی مشابه سخنان هیلاری کلینتون نوشته بود: غرب در مذاکرات آتی ایران و ۱+۵ ، درخواست «تعطیلی فوری و برچیدن نهایی تاسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران در نزدیکی قم (فردو)» را خواستار خواهد شد.

روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز به نقل از دیپلمات‌های آمریکا‌یی و اروپایی گزارش داده بود که این متحدان به علاوه در مذاکرات آتی با ایران خواستار توقف تولید سوخت هسته‌ای و انتقال ذخایر موجود این سوخت به خارج از ایران خواهند شد. این روزنامه همچنین به نقل از یک مقام عالیرتبه دولتی در کشورهای طرف مذاکره با ایران، نوشته بود: هیچ نظری نداریم که واکنش ایرانی‌ها چه خواهد بود. احتمالا تا بعد از اولین نشست نخواهیم فهمید که چه خواهد شد.

فریدون عباسی، رییس سازمان انرژی اتمی اما در واکنشی فوری به درخواست احتمالی تعلیق تولید اورانیوم با غنای ۲۰ درصد و نیز تعلیق کار در سایت فردو از سوی گروه ۱+۵ در مذاکرات آتی با ایران، این درخواست را «غیرمنطقی» خوانده و تصریح کرده است: «ما هیچ توجیهی برای چنین درخواستی از سوی کشورهای ۱+۵ نمی‌بینیم.»

وی در عین حال گفته است: «ما پیش‌بینی کردیم وقتی به مقدار کافی سوخت تا غنای ۲۰ درصد تولید شد، آن را متوقف کنیم و پس از آن تجهیزات مربوط به تولید سوخت تا غنای ۲۰ درصد را تبدیل به تولید سوخت با غنای ۵/۳ درصد می‌کنیم، طراحی سیستم‌های جدید ما این قابلیت را در خود دارند.»

عباسی تاکید کرده است: خواست کشورهای ۱+۵ در رابطه با تعلیق فعالیت‌های سایت فردو غیرمنطقی است. سایت فردو هیچ فرقی با سایت نطنز ندارد، هر دو برای انجام غنی‌سازی اورانیوم طراحی شده‌اند و هر دو در زیرزمین قرار دارند. تا به حال سوخت تا غنای ۲۰ درصد در نطنز تولید می‌شد؛ اما با توجه به اینکه آزمایشگاه طراحی شده برای تولید سوخت تا غنای ۲۰ درصد را برای کار دیگری نیاز داشتیم، انجام این کار را به سایت فردو منتقل کردیم. از نظر من به لحاظ مکانی این دو سایت هیچ تفاوتی با هم ندارند.

عباسی اظهار کرده است: وقتی یک سایت هسته‌ای در زیرزمین قرار می‌گیرد، به خاطر تحریم‌ها و تهدید به حمله‌ای است که از سوی برخی کشورها صورت می‌گیرد. متاسفانه برخی کشورها که در میان کشورهای عضو ۱+۵ هم هستند و سابقه جنگ‌افروزی دارند، دست به تهدید می‌زنند. اگر تهدید نکنند و تعهد دهند که حمله‌ای صورت نمی‌گیرد، دیگر لزومی ندارد کشورها تاسیسات‌شان را در زیرزمین بسازند. آنها باید رفتار و ادبیات‌شان را تغییر دهند.

رییس سازمان انرژی اتمی افزوده است: ما معتقدیم برنامه هسته‌ای ایران مشکل خاصی ندارد. همین که حاضر شدیم با آژانس گفت‌وگو کنیم بزرگ‌ترین امتیاز برای آنها است.

امیدواری به نتیجه مذاکرات

در همین حال، صالحی در بخش دیگری از مصاحبه خود با سایت خبری خانه ملت با اظهار امیدواری به اینکه نشست هفته آینده در استانبول نسبت به نشست‌های گذشته نتایج مثبتی داشته باشد، گفت: امیدوارم در مذاکره آتی یک قدم رو به جلو برداشته شود. این عضو هیات دولت افزود: امیدواریم ۱+۵ صادقانه پای میز مذاکره بنشیند و ما نیز با نیت صادقانه تلاش می‌کنیم هر دو طرف به صورت برد-برد به نتیجه مرضی‌الطرفین برسند تا هم جمهوری اسلامی ایران به حق و حقوق خود دست یابد و هم نگرانی گروه ۱+۵ از آنچه تاکنون اعلام کرده برطرف شود.

آخرین دور مذاکرات ایران و ۱+۵ اول و دوم بهمن‌ماه ۱۳۸۹ در استانبول برگزار شد/ عکس: AFP