7دستور کار نشست مسکو

وزیر خارجه ایران علاوه بر شرکت در این نشست، با وزرای امور خارجه شرکت‌کننده در اجلاس دیدار و گفت‌‌‌وگو خواهد کرد. امیرعبداللهیان بامداد سه‌شنبه و در بدو ورود به مسکو گفت: ما در این نشست بر موضوعاتی که تقویت‌‌‌کننده همکاری‌های اقتصادی و تجاری بین کشورهای ساحلی خزر باشد، تمرکز خواهیم داشت. دیپلمات عالی‌‌‌رتبه جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه در جریان این سفر با «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه نیز دیدار و رایزنی می‌کند، خاطرنشان کرد: یکی از موضوعات مهمی که در این دیدار مورد بررسی قرار خواهیم داد، پیگیری روند اجرای توافقاتی است که سال گذشته بین روسای جمهور دو کشور انجام شد. در چارچوب این هدف، مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه، وزیر را در این سفر همراهی می‌کند.

 سند مقابله با تحریم‌ها

امضای بیانیه مشترک جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در زمینه شیوه‌های مقابله و پیامدهای اقدامات قهر‌آمیز یکجانبه رهاورد دیدار دوجانبه امیرعبداللهیان با سرگئی لاوروف در حاشیه این اجلاس بود. بیانیه‌ای که برخی آن را سند مقابله با تحریم‌‌‌ها عنوان کرده‌اند. قرار است روز پنج‌شنبه نیز رئیس‌جمهور سید‌ابراهیم رئیسی در پاسخ به دعوت رئیس‌جمهور روسیه ولادیمیر پوتین در رأس یک هیات سیاسی و اقتصادی به مسکو سفر کند. این دومین سفر رئیسی به مسکو پس از تصدی ریاست جمهوری است. این سفر در شرایطی صورت می‌گیرد که برخی آن را در راستای نشست سران کشورهای ساحلی دریای خزر محسوب کنند. این در حالی است که ششمین دور اجلاس سران سال گذشته ۸ تیر ماه به میزبانی عشق‌آباد برگزار شد. بر اساس تاریخ اجلاس‌های قبلی، تقریبا هر ۴ تا ۵ سال یک‌بار این نشست به میزبانی یکی از کشورهای عضو برگزار می‌شود.

امیرعبداللهیان همچنین درباره رایزنی با دیگر وزیران امور خارجه حاضر در نشست کشورهای ساحلی خزر، گفت: بررسی آخرین تحولات فلسطین و جنایت‌‌‌های صورت گرفته توسط رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه یکی از محورهای رایزنی با شرکت‌کنندگان در این اجلاس خواهد بود. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اظهار کرد: در خصوص راه‌‌‌های توقف فوری نسل‌‌‌کشی و جنایات جنگی علیه مردم نوار غزه و کرانه باختری رود اردن، گشایش معبر انسانی برای ارسال کمک‌‌‌های مستمر انسان‌‌‌دوستانه و جلوگیری از کوچ اجباری مردم غزه در دیدار با وزیران امور خارجه کشورهای حاضر در این نشست به‌ویژه روسیه میزبان اجلاس گفت‌‌‌وگو و رایزنی خواهیم کرد.

لزوم توقف اقدامات یکجانبه در خزر

در ادامه وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست وزرای امور خارجه کشورهای ساحلی حوزه خزر گفت اقدامات یکجانبه در دریای خزر بدون توجه به حقوق سایر کشورهای ساحلی موجب تضییع حقوق و منافع دیگران می‌شود. حسین امیرعبداللهیان بر ضرورت شتاب گرفتن روند همکاری‌‌‌های پنج‌جانبه کشورهای ساحلی خزر تاکید کرد. امیرعبداللهیان در مسکو گفت: دریای خزر میراث مشترک و کانون دوستی میان ما و منشأ خیر و برکت برای بیش از ۲۷۰ میلیون جمعیت کشورهای حاشیه این دریاست. وزیر خارجه ایران با تاکید براینکه باید تلاش کنیم که این میراث با ارزش الهی را برای نسل‌‌‌های آینده حفاظت کنیم، گفت: منطقه دریای خزر، منطقه‌‌‌ای استراتژیک و حلقه وصل کریدورهای شمال-جنوب و شرق-غرب است.

این دیپلمات عالی‌‌‌رتبه جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه امنیت در دریای خزر تفکیک‌ناپذیر است و همه ما نسبت به حفظ ثبات، امنیت و توسعه پایدار امنیت در دریای خزر مسوولیت داریم، اظهار کرد: بیش از یک سال از برگزاری شانزدهمین اجلاس سران کشورهای ساحلی خزر در عشق‌آباد ترکمنستان می‌‌‌گذرد و تصمیمات مهمی در آن اجلاس گرفته شد و اقدامات خوبی در قالب گروه کاری مقامات عالی‌‌‌رتبه انجام شد. وی در بخش دیگری از سخنان خود بر ضرورت ترسیم خط مبدأ در دریای خزر تاکید کرد و افزود: گرچه تاکنون شش دور نشست و مذاکرات در قالب گروه کاری مقامات عالی‌رتبه در مسائل خزر برای مذاکره و نهایی کردن موافقت‌نامه روش تعیین خطوط مبدأ مستقیم در دریای خزر برگزار شده است، ولی باید اذعان کنیم که روند مذاکرات برای تکمیل این سند با کندی پیش می‌رود و رضایت‌بخش نیست.

لزوم توجه به چالش‌های مشترک

وزیر خارجه روسیه نیز در نشست وزرای خارجه پنج کشور ساحلی دریای خزر گفت که فقط این کشورها صلاحیت انحصاری برای حل مسائل مربوط به دریای خزر را دارند. سرگئی لاوروف به موضوع ترانزیت و اهمیت راهبردی راه‌‌‌اندازی کریدور حمل‌ونقل شمال - جنوب اشاره کرد و گفت: تعمیق همکاری‌‌‌های کاربردی در دریای خزر به‌خصوص در راستای شکل‌گیری جهان چندقطبی دارای اهمیت است. وی به چالش‌‌‌های مشترکی که کشورهای ساحلی دریای خزر با آن روبه‌رو هستند از جمله امنیت محیط‌زیست، کاهش سطح آب دریای خزر و حفظ منابع زنده آبی آین دریا اشاره کرد و افزود: حل این مشکلات نیازمند یکسان‌سازی مقررات بر اساس کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر است که  سال ۲۰۱۸ امضا شد. وی همچنین عنوان کرد که شورای خزر می‌تواند به ارتقای همکاری‌‌‌ها بین کشورهای ساحلی دریای خزر کمک کند.