ظریف به تحرکات ضدبرجامی ترامپ واکنش نشان داد
نه انتخاب‌های آمریکا بی‌نهایت است نه انتخاب‌های ایران محدود
دنیای‌اقتصاد: تهدیدات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده آمریکا مبنی‌بر خروج از برجام این روزها جدی‌تر از هر زمان دیگری مطرح می‌شود و این مساله باعث شده است که طرف ایرانی نیز با جدیت بیشتری اوضاع را رصد و سناریوهای مطلوب را مورد بررسی قرار دهد. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در گفت‌وگویی، «حفظ برجام و مدیریت اجرای آن در داخل و عرصه بین‌الملل» را در چارچوب مهم‌ترین برنامه‌های وزارتخانه متبوعش در دوره جدید برشمرد و گفت: «ما نیازمند برخوردی هوشمندانه در مقابله با اقدامات عهدشکنانه آمریکا هستیم.
عکس: مجتبی سرانجام‌پور، دنیای اقتصاد
دنیای‌اقتصاد: تهدیدات دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده آمریکا مبنی‌بر خروج از برجام این روزها جدی‌تر از هر زمان دیگری مطرح می‌شود و این مساله باعث شده است که طرف ایرانی نیز با جدیت بیشتری اوضاع را رصد و سناریوهای مطلوب را مورد بررسی قرار دهد. محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در گفت‌وگویی، «حفظ برجام و مدیریت اجرای آن در داخل و عرصه بین‌الملل» را در چارچوب مهم‌ترین برنامه‌های وزارتخانه متبوعش در دوره جدید برشمرد و گفت: «ما نیازمند برخوردی هوشمندانه در مقابله با اقدامات عهدشکنانه آمریکا هستیم.» او درباره اقدامات و فرصت‌های متقابلی که در واکنش به بدعهدهی‌های آمریکا در اختیار ایران وجود دارد می‌گوید که «انتخاب‌های ما محدود به برجام نیست».
ظریف در گفت‌وگو با «ایسنا» که بخشی از آن روز چهارشنبه منتشر شد، به سیاست هوشمندانه ایران در برخورد با چنین سناریویی اشاره کرد و گفت: «ما باید نشان دهیم که انتخاب‌های ما محدود به برجام نیست، برجام تنها انتخاب ما نیست و ما انتخاب‌های دیگری نیز داریم.» او همچنین با اشاره به اینکه ایران نباید در زمین آمریکا بازی کند، تاکید کرد: «باید در مقابله با اقدامات خصمانه و عهدشکنانه احتمالی و بعدی آمریکا مانع از آن شویم که آمریکا کاری کند برجام با هزینه ایران ادامه یابد یا آن را با هزینه ایران به هم زند.» ظریف ادامه داد: «باید موارد و اقدامات خلاف آمریکا را در کمیسیون مشترک برجام ثبت کنیم که تاکنون این کار با دقت و جدیت انجام گرفته است. اگر به همین شکل پیش رویم انتخاب‌های آمریکا در تقابل با برجام و ایران محدود خواهد بود.»
در همین راستا رئیس دستگاه دیپلماسی گفت که آمریکا هیچ گاه نمی‌تواند مدعی شود که ایران نقض برجام کرده و این همان سیاست هوشمندانه ایران است که ضمن حفظ همه انتخاب‌هایش در پیش گرفته است. ظریف ادامه داد: «همان‌طور که رئیس‌جمهوری در مجلس شورای اسلامی مطرح کردند، انتخاب‌های ما آن‌قدر زیاد است که در فرصت بسیار اندکی می‌توانیم به شرایط بهتر از قبل در حوزه فناوری برگردیم. اما این ترجیح ما نیست در عین حال که انتخاب این گزینه برای ایران محفوظ است و وجود دارد.»
ترامپ غیرقابل پیش‌بینی است
همچنین وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به این پرسش که ممکن است ترامپ از برجام طی یکی، دو ماه آینده خارج شود؟ گفت: «نمی‌توان در این‌باره پیش‌بینی داشت، چراکه یکی از مبانی رفتار سیاسی ترامپ غیرقابل پیش‌بینی بودن اوست؛ البته شاید این رفتارش به عمد باشد و می‌خواهد غیرقابل پیش‌بینی به‌نظر آید.» ظریف ادامه داد: «البته فکر می‌کنم کم‌کم نخبگان سیاسی آمریکا به این نتیجه رسیده‌اند که نمی‌توانند با جهان این‌گونه تعامل کنند که دنیا نسبت به رفتار ایالات‌متحده همواره در اضطراب باشد. این روند باعث می‌شود دنیا یاد بگیرد نقش و میزان وابستگی‌اش به ایالات‌متحده را کم کند. امروز متحدان قدیمی آمریکا در اظهارات علنی اعلام می‌کنند که آمریکا متحد قابل‌اعتماد برایشان نیست و این هزینه سنگینی برای ایالات‌متحده دارد.» در ادامه ظریف به اجماع‌سازی آمریکا در گذشته برای پیگیری تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه علیه ایران اشاره کرد و افزود: اما امروز اروپایی‌ها به‌طور علنی با این روند مخالفت می‌کنند که این یک تحول بنیادین است که به‌خاطر برجام شاهد آن هستیم. وزیر امور خارجه ایران با اشاره به اظهارات نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل متحد و پیش از آن برخی سناتورهای آمریکایی مبنی بر اینکه «برجام ساز و کاری ایجاد کرد که انتخاب آمریکا برای اعمال فشار اقتصادی بر ایران بسیار بسیار محدود شده است»، گفت: «با توجه به این اظهارات همه باید بدانیم که انتخاب‌های آنها (آمریکایی‌ها) بی‌نهایت نیست و انتخاب‌های ایران هم محدود نیست.»
خروج یکجانبه آمریکا از برجام
در این گفت‌وگو ظریف درباره واکنش ایران به خروج یکجانبه آمریکا از برجام نیز پاسخ داد و گفت: «اگر آمریکا به سمت خروج یکطرفه از برجام پیش رود خود را در مقابل جامعه جهانی قرار داده است، در حالی که همه ساختارهای نهادینه آمریکا به دولت کنونی نصیحت می‌کنند، اگر یکجانبه برجام را لغو کند، حتما هزینه‌اش برای آمریکا «انزوا» خواهد بود.»
انتظار شقالقمر از برجام نداشته باشند
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این پرسش که در روند مذاکرات هسته‌ای و پس از توافق، توقعات و انتظارات از برجام بیش از حد معمول و واقعی‌اش بالا رفت و امروز با ادامه فعالیت وی در وزارت خارجه و تشکیل معاونت اقتصادی این تصور ممکن است برای برخی ایجاد شود که قرار است در حوزه تعاملات اقتصادی و سیاسی اتفاق بزرگی بیفتد و شقالقمر شود؛ حال تا چه اندازه تحولات جدید در وزارت خارجه از چنین ظرفیتی اساسا برخوردار است، گفت: «از بنده هیچ وقت قبل و بعد از برجام جز اینکه گفته‌ام برجام در پی حذف موانع اقتصادی است، جایی حرفی نشنیده‌اید و در این‌باره مثالی را بارها گفته‌ام. فردی پایش شکسته بود، رفت پیش دکتر. به دکتر گفت بعد از اینکه گچ پایم را باز کردم می‌توانم فوتبال بازی کنم، دکتر گفت بله می‌توانید. سپس آن فرد گفت، ولی من که فوتبال بلد نیستم.» ظریف با تاکید بر اینکه «برجام گچ را از پای ایران باز کرد» افزود: اینکه بتوانیم پس از باز کردن گچ از پا، قهرمان دو و میدانی شویم به خیلی از عوامل دیگر نیاز دارد. البته دستاوردهای برجام هم کم نبوده است؛ میزان سرمایه‌گذاری و ورود منابع مالی به کشور حتی با زمان قبل از تحریم‌ها قابل مقایسه نیست و شرایط جدیدی ایجاد شده است. وزیر امور خارجه کشورمان تاکید کرد: «به‌خاطر مخالفت‌های داخلی از همان ماه ابتدای اجرایی شدن برجام به ویژه منتقدان توقع شقالقمر از برجام داشتند که بخشی از این توقعات سیاسی بود، البته در همان زمان با بدعهدی‌های آمریکا نیز مواجه بودیم.»
تشکیل معاونت اقتصادی متاثر از برجام
وزیر امور خارجه که در نخستین روزهای کاری خود تغییرات ساختاری، محتوایی و شکلی مهمی را در این وزارتخانه کلید زده است، تشکیل «معاونت اقتصادی» در وزارت خارجه را متاثر از برجام دانست و گفت که برجام تشکیل معاونت اقتصادی را معنا داد. در عین حال او تاکید کرد که نه برجام و نه تشکیل معاونت اقتصادی قرار نیست اقتصاد ایران را سامان دهند؛ بلکه تنها موانع را از پای آن برداشته است. او همچنین تاکید کرد: «اگر بخواهیم برجام را حفظ کنیم نیاز داریم روابط اقتصادی بین ایران و سایر کشورها را تقویت کنیم؛ چراکه این روند باعث می‌شود مردم اطمینان یابند که از منافع برجام منتفع می‌شوند.»
توصیه ظریف به آژانس
از سوی دیگر شروع به کار ظریف در دولت دوازدهم مصادف شده است با جدیدترین اقدام آمریکا که این بار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را هدف قرار داده است. سفر نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل به وین، دیدارش با مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مطرح کردن درخواست بازرسی از «سایت‌های نظامی ایران» واکنش تند مقامات تهران را در پی داشته است. ظریف با اشاره به سفر نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل به وین و اهدافی که برای این سفر اعلام شده است با تاکید بر اینکه اهداف و نتایج اعلام‌شده برای سفر نماینده آمریکا در سازمان ملل به وین با مفاد مختلف برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت درخصوص نقش آژانس و ضرورت صیانت از استقلال آن و حفاظت از اطلاعات حساسی که در معرض اطلاع آژانس قرار می‌گیرد، در تعارض است گفت: «آژانس اجازه ندهد استقلال و موقعیتش در رابطه با برجام در صحنه بین‌الملل زیر سوال برود.»
واکنش نمایندگی ایران در آژانس
همچنین نمایندگی دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی عصر پنج‌شنبه در واکنش به بیانیه نمایندگی دائم آمریکا درباره سفر نیکی هیلی به وین و دیدار با مسوولان آژانس نسبت به عواقب مخرب هر گونه فشار غیرقانونی به آژانس در اجرای وظایف خود هشدار داد. در این بیانیه تاکید شده است که ایران کاملا به وظایف و مسوولیت‌های خود در ان‌پی‌تی، موافقت‌نامه پادمان، برجام و پروتکل الحاقی آشنا است و به این مسوولیت‌ها پایبند بوده و خواهد بود، اما هرگز اجازه سوءاستفاده از این قوانین را برای اغراض سیاسی بیمارگونه یک کشور خاص نخواهد داد. در عین حال ضروری است برای تداوم برجام همه اطراف به تعهدات خود پایبند باشند.
بیانیه نمایندگی آمریکا
این در شرایطی است که نمایندگی آمریکا در سازمان ملل پس از دیدار نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل با یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بیانیه‌ای منتشر کرد و نوشت: «خانم هیلی پیام حمایت قوی آمریکا از ماموریت آژانس را منتقل و بیان کرده است که یک آژانس قوی و معتبر در راستای منافع امنیت ملی آمریکا است.»
ارسال نظر