افشاگری اسد از «یک پیشنهاد» عربستان

دنیای اقتصاد: در شرایطی که بحران سوریه به یک جنگ فرسایشی تبدیل شده‌ است، برخی از بازیگران منطقه‌ای، این صحنه آشفته را فرصتی برای انتقام‌جویی از برخی رقبای منطقه‌ای می‌دانند؛ اقدامی که نتیجه آن کشته، زخمی و آواره شدن صدها هزار غیرنظامی بوده است. در همین ارتباط، بشار اسد رئیس‌جمهوری سوریه در یک گفت‌وگو تشریح کرد که پس از بروز بحران در سوریه، عربستان با «پیشنهاد ارائه کمک» و فرانسه با «وارد کردن فشار» خواهان قطع روابط دمشق و تهران شدند تا در حل مشکلات سوریه همکاری کنند. این اظهارات در شرایطی مطرح می‌شود که حمایت‌های پاریس و ریاض از اپوزیسیون، شبه‌نظامیان و تروریست‌ها در سوریه باعث شده تا پنج سال از این بحران بگذرد و راه‌حل سیاسی همچنان در هاله‌ای از ابهام باشد.

به گزارش «ایرنا» روزنامه روسی «ﮐﺎﻣﺴﺎﻣﻮﻟﺴﮑﺎﯾﺎ ﭘﺮاودا» در سومین بخش از مصاحبه با بشار اسد که دیروز (جمعه) منتشر شد، به نقل از رئیس‌جمهوری سوریه، نوشت: «عربستان سعودی به من پیشنهاد کرد که در ازای دریافت کمک، روابط سوریه با ایران را قطع کنم.» او ادامه داد: «این پیشنهاد صریح و مستقیم، پس از آغاز بحران، به دمشق ارائه شد، زیرا دشمنان می‌خواستند از مشکلات و درگیری‌ها برای فشار بر سوریه با هدف رسیدن به خواسته‌های خود استفاده کنند.»

رئیس‌جمهوری سوریه ادامه داد: «پیش از آغاز درگیری‌ها نیز آنها (ریاض و پاریس) می‌خواستند غیرمستقیم از سوریه استفاده کنند و بدون ارائه پیشنهاد، تلاش می‌کردند دمشق را به انجام اقدام‌هایی که خود مهم می‌دانستند، وادار کنند.»بشار اسد افزود: «آن زمان مهم‌ترین مساله جهانی پرونده هسته‌ای ایران بود و سعودی‌ها از دمشق خواستند، تهران را برای انصراف از منافع خود متقاعد کند.» اسد در همین زمینه گفت: «پس از این مرحله نیز فرانسه و عربستان با ارائه پیشنهادی ساده، صریح و مستقیم از سوریه خواستند بدون ارائه هرگونه توضیحی از ایران فاصله بگیرد تا به دمشق برای حل مشکلاتش کمک کنند.» رئیس‌جمهوری سوریه همچنین گفت: «اکنون تهران، مسکو و حزب‌الله، متحدان همیشگی دمشق هستند که حضوری قانونی در سوریه دارند و به ما در مبارزه علیه تروریست‌ها کمک می‌کنند، ولی کشورهای دیگری نیز با هدف حمایت از تروریست‌ها مداخله می‌کنند.»

تکرار اتهامات الجبیر علیه ایران

در شرایطی که رئیس‌جمهوری سوریه از نقش مخرب عربستان در سوریه پرده برداشته است، وزیر خارجه عربستان بار دیگر اتهامات خود علیه ایران را تکرار کرد و مدعی شد که شرط ریاض برای برقراری رابطه با تهران، دست برداشتن ایران از «دخالت در امور داخلی عربستان» است. به گزارش خبرگزاری «تسنیم» به نقل از روزنامه الحیات عربستان، «عادل الجبیر» گفت که شرط برقراری رابطه عربستان با ایران آسان است و التزام تهران به این شروط، در را برای برقراری بهترین روابط با تهران باز می‌کند. الجبیر در کنفرانس خبری با مولود چاوش اوغلو همتای ترکیه‌ای خود گفت: «ایران می‌داند که عربستان برای برقراری رابطه بین دو کشور چه می‌خواهد و این خواسته شامل دست برداشتن ایران از دخالت در امور عربستان و متحدان این کشور است.» در حالی که عربستان به دلیل حمله هوایی به صنعا و شهادت بیش از ۱۴۰ غیرنظامی یمنی تحت فشارهای بین‌المللی قرار دارد، الجبیر افزود ایرانی‌ها نباید از تروریسم حمایت و در امور کشورهای منطقه دخالت کنند و اختلاف‌های طائفه‌ای را شعله‌ور نکنند.

تاکید ظریف بر آتش‌بس فوری

همزمان و به گزارش «ایرنا» در شرایطی که تحولات میدانی در حلب به مرز تعیین‌کننده‌ای رسیده است، وزیر امور خارجه در ادامه تماس‌ها و رایزنی‌ها در مورد تحولات سوریه با مقامات کشورهای خارجی از جمله سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه و فدریکا موگرینی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، ضمن بیان مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران در مقابله همه‌جانبه با تروریسم، بر تحقق آتش‌بس انسانی فوری و پایدار و یافتن یک راه‌حل سیاسی فراگیر برای حل بحران سوریه تاکید کرد.

واکنش به حضور ایران در نشست لوزان

از سوی دیگر و در شرایطی که مقدمات دور جدید نشست بین‌المللی درخصوص سوریه در حال آماده شدن است، وزارت امور خارجه آمریکا درباره احتمال حضور ایران در نشست آتی حل بحران سوریه اعلام کرد :« ایران یکی از اعضای گروه بین‌المللی حمایت از سوریه است؛ اما ما نمی‌توانیم درباره حضور این کشور در نشست لوزان اظهارنظر کنیم.» به گزارش «ایسنا» مارک تونر، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در نشست خبری روز پنج‌شنبه خود در پاسخ به پرسشی درباره حضور برخی کشورها از جمله ایران در مذاکرات برای حل بحران سوریه که قرار است روز شنبه در لوزان برگزار شود، گفت: «ما نمی‌توانیم به جای دولت دیگری سخن بگوییم. من نیز قصد ندارم درباره اینکه چه کشوری در این رویداد حضور خواهد یافت، صحبت کنم. این به عهده خودشان است که درباره تصمیم‌شان حرف بزنند.»

اما همزمان پایگاه خبری صداوسیما به نقل از منابع مطلع اعلام کرد خبر منتشرشده در برخی خبرگزاری‌ها مبنی بر حضور وزیر امورخارجه ایران در نشست بررسی وضعیت سوریه در لوزان سوئیس با حضور وزرای امور خارجه آمریکا و روسیه و برخی کشورهای منطقه، مورد تایید نیست. به گفته این منابع، وزیر امورخارجه ایران هیچ برنامه‌ای برای حضور در نشست لوزان ندارد. معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به سوال دیگری درباره روند مذاکرات بین‌المللی برای حل بحران سوریه و برقراری آتش‌بس در این کشور افزود: «آنچه می‌توانم به‌طور قطع بگویم این است که یکی از نقاط اشتراک ما با تمام اعضای گروه بین‌المللی حمایت از سوریه از جمله روسیه و ایران این است که جبهه‌النصره یک گروه یا سازمان تروریستی است و هرگز بخشی از هرگونه مذاکره برای توقف درگیری‌ها نخواهد بود. من انتظارم بر این است که این رویکرد، سیاست آمریکا و تمام اعضای گروه بین‌المللی حمایت از سوریه باقی بماند.»

آمریکا با ایران مستقیم مذاکره کند

همچنین یک نشریه معتبر آمریکایی نوشت که ایران تاثیر زیادی در سوریه دارد و برای حل بحران سوریه به جای مسکو، واشنگتن باید از ابتدا با تهران مذاکره می‌کرد. به گزارش خبرگزاری فارس، نشریه آمریکایی فارین پالیسی در تحلیلی ضمن اشاره به بحران سوریه گفت در مذاکرات سوریه، آمریکا هرگز نباید روسیه را طرف اصلی مذاکرات قرار دهد؛ بلکه باید با حامی بشار اسد یعنی ایران به دلیل بیشترین تاثیرگذاری در سوریه مذاکره کرد. نویسنده این تحلیل در ادامه آورده‌است: اهداف ایران و روسیه در سوریه مانند هم نیست و دلیلی وجود ندارد که این طور برداشت شود که منافع ایران از سوی مذاکره‌کنندگان روسی بیان می‌شود. بنابراین اگر آمریکا امیدوار است به اقدامی برای دستیابی به صلح در سوریه برسد، نباید از مذاکره مستقیم با ایران امتناع کند. نویسنده فارین پالیسی افزوده است: واشنگتن نباید فراموش کند که سوریه در زمان ریاست‌جمهوری حافظ اسد تنها کشور در خاورمیانه بود که در جنگ میان ایران و عراق به تهران کمک کرد. گرچه همکاری اخیر ایران در سوریه تنها به دلیل جنگ ایران و عراق نیست، بلکه ایران و سوریه بعد از آن جنگ و در دهه ۹۰ میلادی از آنجایی که دیدگاه مشترکی در قبال اسرائیل داشتند، ‌به یکدیگر نزدیک‌تر شدند. نویسنده همچنین مدعی شده‌است که علاوه بر دلایل فوق، سوریه مجرای حمایت از حزب‌الله لبنان شد. بنابراین از دست دادن سوریه برای ایران باعث تضعیف ایران در مقابله با اسرائیل می‌شود. در ادامه این تحلیل آمده است: «از دست دادن جغرافیایی سوریه برای ایران می‌تواند قدرت بازدارندگی ایران را تضعیف کند و این کشور را در مقابل اسرائیل و آمریکا آسیب‌پذیر کند.» این نشریه آمریکایی در انتهای تحلیل خود نوشته است، جنگ سوریه تنها زمانی به پایان می‌رسد که یکی از طرفین کوتاه بیاید وگرنه این جنگ به شکل نامحدودی ادامه می‌یابد و ایران می‌تواند بخشی از راه‌حل بحران سوریه باشد.