ارزیابی وزیر دفاع از برجام و اجرای آن

گروه دیپلماسی: با گذشت بیش از ۶ ماه از اجرایی شدن برجام و با وجود اینکه برخی مقامات ایرانی بارها نسبت به برخی خلف وعده‌های آمریکا به‌خصوص در بحث مربوط به تبادلات بانکی هشدار داده‌اند، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ضمن دفاع از توافق هسته‌ای و دستاوردهای آن برای کشور گفت: «اگر برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) نبود هر ۶ ماه یک‌بار از فروش ۲۰درصد از نفت جلوگیری می‎شد، اما امروز کسانی که ما را تحریم کردند نفت ما را می‎خرند.» سردار حسین‌دهقان دوشنبه شب در یادواره شهدای مسجد اعظم همدان با اشاره به مشکلاتی که ایران در حوزه بانکی دارد، تاکید کرد: «البته در جابه‌جایی پول مشکل داریم که این موضوع ربطی به برجام ندارد و مربوط به تحریم ایران در زمان تسخیر لانه جاسوسی (سفارت آمریکا) است.»

او همچنین ادامه داد در برجام هر‌چه پذیرفته شده با نظر نظام بوده و کسی جرات اینکه «کار مخفیانه و پنهانی» بکند را ندارد. از سوی دیگر کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران، روز سه‌شنبه پنجم مردادماه، با انتقاد از اجرای برنامه جامع اقدام مشترک، آمریکا را به «عهدشکنی و فشار بر دیگر کشورها» متهم کرد. خرازی با بیان اینکه برجام آن‌طور که باید و شاید تاکنون اجرا نشده است، گفت: «طرف مقابل ابزارهایی در اختیار دارد و به شیوه‌های مختلف این ابزارها را به کار می‌برد تا برجام به درستی اجرا نشود.» رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس درباره روند اجرای برجام با اشاره به زحمات فراوان تیم‌ مذاکره‌کننده هسته‌ای برای به سرانجام رساندن پرونده هسته‌ای ایران تاکید کرد: «برجام یک موفقیت و یک ضرورت برای کشور بود و تیم مذاکره‌کننده با حمایت‌های مقام معظم رهبری توانستند این موضوع را به سرانجام برسانند.»

همزمان علی‌اکبر ولایتی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، هرگونه اقدام عملی در مقابل بدعهدی‌های طرف ۱+۵ در مساله برجام را منوط به مشورت‌هایی دانست که در هیات نظارت بر اجرای برجام انجام می‌شود و گفت: «متناسب با بدعهدی که به‌خصوص آمریکایی‌ها می‌کنند، دست ما بسته نیست»

در برجام هرچه پذیرفته شده با نظر نظام بود

سردار حسین دهقان همچنین در بخشی از سخنرانی‌اش به این موضوع اشاره کرد که در برجام هر چه پذیرفته شده با نظر نظام بوده و کسی جرات اینکه «کار مخفیانه و پنهانی» بکند را ندارد و این اتفاق هم رخ نداده است. به گفته وزیر دفاع ایران پس از مذاکرات هسته‌ای، مدرک‎سازی‎های عریض و طویل غرب علیه فعالیت‎های صلح‎آمیز هسته‎ای ایران در جهان برملا شده‌است. او ادامه داد: «اگر در مذاکرات هسته‎ای موردی به دست نیاورده باشیم جز اینکه ثابت کرده باشیم آمریکا دغل‌کار و حیله‌گر است، باز هم برنده بوده‌ایم.»

او با بیان اینکه وقتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که هیچ گونه نشانه‎ای در ایران مبنی بر انحراف فعالیت‎های هسته‎ای وجود ندارد، معنایی جز دروغگویی آمریکا نداشته و ندارد، افزود: «رژیم صهیونیستی و عربستان و جریان‌های تندرو آمریکا که با اجرای برجام شکست خورده‌اند تلاش دارند به بهانه‌های مختلف و بی‎ربط اوضاع را به نفع خود تغییر دهند.» وزیر دفاع تاکید کرد که ایران در هیچ شرایطی برجام را نقض نخواهد کرد و این اعلام رسمی رهبری معظم انقلاب نیز بوده است. البته او افزود: «اگر طرف مقابل نقض برجام کند در آن صورت ما آن را به آتش می‎کشیم.»

رابطه با آمریکا، رابطه گرگ و میش است

وزیر دفاع همچنین در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه آمریکا شیطانی بزرگ است که هنوز خیانت‌های او به ملت ایران را فراموش نمی‌کنیم، افزود: «رابطه ما با آمریکا رابطه گرگ و میش است.» او با اشاره به اینکه حق غنی‎سازی ایران به رسمیت شناخته شده است، افزود: «برای اجرای برجام اجازه انهدام زیرساخت هسته‌ای به کسی داده نشد و اجازه محدودیت برای فرآیند تحقیق و توسعه را نیز ندادیم.» سردار دهقان همچنین به بحث فعالیت‎های هسته‌ای ایران اشاره و تاکید کرد: «ایران اسلامی هیچ‌گاه دنبال سلاح هسته‌ای نبوده و برای این کار هم هیچ وقت اقدامی نکرده است.» او افزود: «با وجودی که هیچ‌گونه محدودیت دانشی و فناورانه برای رفتن به این سمت و سو نداریم ولی چون رهبری معظم انقلاب، فتوا بر تحریم سلاح هسته‌ای دادند، کوچک‌ترین تمایلی به ساخت این سلاح در کشور نبوده و نیست.»

بدعهدی‌های برجامی

از سوی دیگر سیدکمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس با بیان اینکه در مذاکرات، ایران با دشمنانش روبه‌رو بود، گفت: «ما نباید تصور کنیم که اگر در برجام موفق شدیم و با آنها به نتیجه و توافق برسیم، مشکلاتمان با آنها برطرف شده است.» خرازی با تاکید بر هوشیاری مسوولان در مقابل طرف غربی عنوان کرد: «چه در اجرای برجام و چه در سایر مسائلی که با دیگران داریم، هیچ‌گاه نباید یک خوش‌بینی زائدالوصفی به ما دست دهد.» همچنین خرازی در گفت‌وگو با خبرگزاری صداوسیما در مورد بدعهد‌ی‌های برجامی آمریکا تاکید کرد: «از ابتدا پیش‌بینی می‌شد به صرف امضای یک سند، همه مشکلات حل نشود و ابزارها در اختیار آنها باشد تا از طریق آن برای خوب اجرا نشدن برجام فشار بیاورند.» او تاکید کرد: «آنها (آمریکایی‌ها) ابزارهایی در اختیار دارند که نانوشته است ولی بر عملکرد برجام تاثیر می‌گذارد.» به گفته خرازی، آمریکایی‌ها با عهدشکنی‌ها و فشارهای نانوشته‌ای که به دیگر کشورها وارد آورده‌اند، باعث شده‌اند برجام به خوبی اجرا نشود. او افزود: «هنوز برای شناسایی «گیر کار» راه بسیار زیادی وجود دارد.» خرازی گفت: «بخشی از «گیر کار» اینجااست که ما در مدت چند سال که تحت تحریم بودیم از سیستم‌های مالی بین‌المللی عقب ماندیم و باید این موضوع را جبران کنیم.»

اقدام عملی ایران در مقابل آمریکا

شامگاه دوشنبه نیز، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در سخنانی، هرگونه اقدام عملی مقابل بدعهدی‌های طرف ۱+۵ در مساله برجام را منوط به مشورت‌هایی دانست که در هیات نظارت بر اجرای برجام انجام می‌شود و گفت: «متناسب با بدعهدی که به خصوص آمریکایی‌ها می‌کنند دست ما بسته نیست.» به گزارش «ایرنا»، علی‌اکبر ولایتی این مطلب را ظهر دوشنبه در پایان دیدار خود با ناصرخان جنجوعه مشاور امنیت ملی نخست‌وزیر پاکستان در جمع خبرنگاران و در پاسخ به این سوال که شما به‌عنوان عضو هیات نظارت بر اجرای برجام با توجه به اینکه طرف مقابل در اجرای برجام عهدشکنی می‌کند آیا این هیات نمی‌خواهد یک اقدام عملی در این ارتباط داشته باشد، بیان کرد.

ولایتی گفت: «ملاحظه کرده‌ایم که بعضی اعضای هیات مثل روس‌ها گاهی از فریبکاری آمریکایی‌ها سخن گفته‌اند و اینها (آمریکایی‌ها) طوری کار را جلوه داده‌اند که بعضی دیگر از اعضا را فریب داده‌اند مبنی بر اینکه ایرانی‌ها به سمتی می‌روند که آن سمت، خلافکارهای مربوط به استفاده صلح‌آمیز در امر هسته‌ای است و بعد معلوم شد که این فریبکاری بوده و دروغ است.»

ولایتی ادامه داد: «به هر حال اینکه بعضی از اعضای ۱+۵ به این نتیجه رسیده‌اند که آمریکایی‌ها فریبکاری کرده‌اند، این خودش پیشرفت است و باید در روشن کردن وضعیت موجود در صحنه بین‌المللی در رابطه با فریبکاری‌های آمریکایی‌ها در قضیه هسته‌ای تلاش کنیم و دیگر اعضای۱+۵ را از دیگر کارهایی که آمریکایی‌ها می‌کنند آگاه و آنها را وادار کنیم به وظایفشان عمل کنند؛ همان‌طور که گفته‌ام دست ما در عمل متقابل باز است.»

علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی ایران نیز، روز ۳۰ تیرماه، ضمن ابراز تاسف از گزارش اخیر دبیر کل سازمان ملل درباره قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، به دولت، مجلس نمایندگان و سنای آمریکا هشدار داد که «اقدامات ایذایی در مقابله با توافق هسته‌ای به نقطه‌ای رسیده که راهی جز مقابله برای ایران باقی نمانده است.»

برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به «برجام» که ۲۳ تیرماه سال گذشته، میان ایران و گروه ۱+۵ به امضا رسید، در ایران و آمریکا منتقدانی دارد. در پی اجرایی‌شدن برجام در دی ماه گذشته، مقرر شد به ازای لغو تحریم‌های بین‌المللی، ایران نیز فعالیت‌های هسته‌ای خود را محدود کند. اما طی ۱۰ ماه که از آغاز اجرای برجام می‌گذرد، برخی از مقام‌های ایرانی از «عدم همکاری» برخی موسسات مالی و بانک‌های بزرگ دنیا با بانک‌های ایران انتقاد کرده‌اند. عباس عراقچی، رئیس تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران، روز سه‌شنبه ۲۹ تیر در پایان چهارمین نشست کمیسیون مشترک برجام با حضور دیپلمات‌های آمریکایی و کشورهای دیگر در نشست کمیسیون برجام در وین، اعلام کرد که طرف‌های مذاکره با تهران، موافقت کردند که موانع مبادلات بانکی با ایران را رفع کنند.