نامه مولوی عبدالحمید به پادشاه سعودی

گروه دیپلماسی: در شرایطی که دور دوم مذاکرات ایران و عربستان بر سر حج ۹۵ در جده عربستان برگزار شد، مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل‌سنت زاهدان طی نامه‌ای به پادشاه عربستان سعودی، از وی خواست زمینه تشرّف حجاج ایرانی را به فریضه حج در سال جاری فراهم کند. به گزارش خبرگزاری«مهر»، در بخشی از نامه مولوی عبدالحمید به ملک سلمان آمده است: «از آنجایی‌که مردم ایران‌زمین دارای تمدن دیرینه هستند، هرگز در تردد حجاج بیت‌الله الحرام مزاحمت ایجاد نخواهند کرد و در اجرای مقررات برگزاری حج، همکاری لازم را به عمل خواهند آورد.»

مولوی عبدالحمید ضمن اشاره به آنچه اوضاع نامساعد جهان اسلام خوانده، در این نامه نوشته است: «در شرایط فعلی که تفرقه، چنددستگی و بدبینی در جهان اسلام موج می‌زند و دشمنان در صدد تشدید اختلافات هستند، خالی شدن جای حجاج ایرانی در مراسم حج هرگز به صلاح امت اسلامی نیست.» در بخشی دیگر از این نامه خطاب به ملک سلمان آمده است: «درخواست دارد در راستای اتحاد امت اسلامی، کم کردن اختلافات، عادی‌سازی روابط دوجانبه و بازگشایی سفارتخانه‌ها با حفظ احترام متقابل، زمینه تشرف حجاج ایرانی را به مراسم حج فراهم نمایید.»

در نامه مولوی عبدالحمید تاکید شده است: «با دوراندیشی و سعه صدر رهبران جهان اسلام، به توفیق و فضل الهی آتش تفرقه و چنددستگی خاموش خواهد شد و دوستی جایگزین خصومت و دشمنی می‌شود.» در پایان این نامه آمده است: «مسلم است چنانچه دو کشور مهم جهان اسلام، عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران، به توفیق الهی کنار هم باشند، می‌توانند بسیاری از مشکلات جهان اسلام را حل کنند.»

سال گذشته ۶۴ هزار زائر ایرانی برای انجام مناسک حج راهی عربستان شدند که به دلیل بی‌‌تدبیری مسوولان سعودی و رخ دادن فاجعه منا ۴۶۱تن از حجاج ایرانی جان خود را از دست دادند. فاجعه منا در دوم مهر ماه ۱۳۹۴ و روز عید قربان در مراسم رمی جمرات منجر به کشته شدن حدود هشت هزار حاجی از کشورهای مختلف شد. از آن زمان تاکنون حج به موضوع اختلاف برانگیز میان دو کشور تبدیل شده است و سعودی‌ها تاکنون با کارشکنی و مانع تراشی، سد راه زائران ایرانی بیت‌الله الحرام شده‌اند.

شروط ایران برای حج ۹۵

به همین منظور، هیات سازمان حج و زیارت ایران به‌دعوت وزیر جدید حج عربستان سعودی و به‌منظور انجام مذاکرات نهایی برای حج تمتع ۹۵ ظهر روز سه‌شنبه عازم جده در عربستان شد. سرپرستی هیات اعزامی به‌عهده سعید اوحدی؛ رئیس سازمان حج و زیارت است و معاون حج، معاون بین‌الملل بعثه و رئیس هیات پزشکی سازمان حج و زیارت نیز در این سفر او را همراهی می‌کنند. سفر هیات اعزامی ایران به عربستان بنابر دعوت مسوولان جدید حج عربستان سعودی انجام گرفته و قرار است ۲۰ شرط جمهوری اسلامی ایران از جمله صدور روادید در ایران، تاکید بر حقوق کنسولی، تامین امنیت زائران ایرانی و... مورد بحث و بررسی قرار گیرد.سعید اوحدی روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با حوزه حج و زیارت، ابراز امیدواری کرد که با توجه به تغییرات به وجود آمده در وزارت حج عربستان در صورت قبول راهکارهای پیشنهادی هیات ایرانی، مشکلات اعزام حج ۹۵ مرتفع شود. رئیس سازمان حج و زیارت با بیان اینکه صدور ویزا در داخل کشور اقدامی مثبت است، اما ۱۱ مورد دیگر اعلام شده به وزارت حج عربستان نیز باید در متن تفاهم‌نامه قید شود، تاکید کرد: «۲۰ راهکار در نشست قبلی از سوی هیات ایرانی به مسوولان حج عربستان مبنی بر حفظ امنیت، کرامت و عزت زائران ایران ارائه شد.» سعید اوحدی تاکید کرد: «امیدوار به تغییر نگرش مسوولان حج عربستان در این امور هستیم زیرا این آخرین فرصت برای حج ۹۵ است.»

پیش‌تر هیات ایرانی روز ۲۶ فروردین ماه ۹۵ برای برگزاری دور اول مذاکرات به عربستان سفر و شروطی را مطرح کرد که مورد توافق دو‌طرف واقع نشد، چون مسوولان سعودی تاکید بر صدور روادید در کشور ثالث و عدم برخورداری ایران از حقوق کنسولی داشتند که این شروط از سوی ایران مورد موافقت قرار نگرفت. پس از تغییرات اخیر در وزارت حج عربستان و انتصاب وزیر جدید حج، مسوولان سعودی دوباره و در آخرین روزهای برنامه‌ریزی برای حج تمتع ۹۵ از مسوولان حج ایران برای مذاکره دعوت به عمل آوردند. ۱۸ اردیبهشت، ملک سلمان پادشاه عربستان در ادامه تغییرات داخلی، با صدور فرمانی دستور برکناری بندر حجار وزیر حج این کشور را صادر و «محمد بنتن» را جایگزین او کرد.

این دعوت از سازمان حج و زیارت ایران در شرایطی انجام گرفته است که در هفته‌های گذشته مسوولان حج ایران از ورود به خط قرمز محدوده زمانبندی خبر داده بودند و تاکید داشتند که باید تا هشتم شعبان تمهیدات لازم برای این سفر اندیشیده شود. در همین ارتباط، علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هفته گذشته در واکنش به تحولات صورت گرفته گفت که شرایط برای انجام حج تمتع آماده نیست؛ زمان را از دست داده‌ایم؛ ما درحد توان تلاش کردیم اما کارشکنی ازسوی سعودی‌ها است.

حسین جابری‌انصاری سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز روز دوشنبه در نشست هفتگی با خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره کارشکنی‌های عربستان در موضوع حج گفت: «موضوع حج در مسیر خودش دنبال شده و متاسفانه با ادامه کارشکنی دولت عربستان سعودی، در زمینه مسائل اساسی مرتبط با امنیت حجاج ایران و نقل و انتقال حجاج ایران و صدور روادید برای آنها عملا دچار مشکل شده است.» او افزود: «ما براساس اینکه حج یک فریضه واجب اسلامی است، وظیفه دولت ایران پیگیری انجام این فریضه بوده که با حداکثر خویشتنداری، این موضوع و جنبه‌های اجرایی و فنی آن را دنبال کردیم.» سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: «اگر عربستان سعودی تغییری در رویه خود انجام ندهد، مسوول «صّد عن سبیل‌الله» و بستن راه حجاج ایران خواهد بود.» در سوی دیگر، آیت‌الله جوادی‌آملی از مراجع تقلید نیز در واکنش به این اقدام سعودی‌ها گفت که باید جواب هجمه‌های عربستان را بدهیم؛ کشورهای مختلف با سعودی‌ها مشکل دارند؛ باید به عربستان فهماند که مکان‌های مقدس در این کشور فقط مختص آنها نیست.