ظروف ویترینی
محمدرضا غفوری
در دوره اول سفالگری، ظرف‌های چینی که از چین به ایران آورده شد، سبب تشویق و تحریک ایرانیان در توسعه صنعت سفال‌سازی شد و سفال‌سازان ایرانی در تقلید از چینی سبک «تانگ» آن قدر استاد شدند که در نظر اول، همه مصنوع آنها را به جای چینی اصل می‌گرفتند.

کوششی که سفال‌سازان ایرانی در تقلید چینی‌های کشور چین در دوره‌های اولیه صنعت سفال‌سازی کردند منجر به کشف مجدد لعاب مینایی قلع گردید که هر آن به سرعت به تمام کشورها از جمله ایتالیا، آلمان، هلند، اسپانیا و انگلستان رفت.
شاید بتوان گفت عصر طلایی چینی‌سازی در ایران به زمان سلجوقیان بازمی‌گردد. در این دوره انواع سبک‌های شناخته‌شده تا آن زمان از جمله حکاکی، برجسته‌کاری، شبکه‌کاری، قلمزنی، مطلاکاری و میناکاری بر روی ظروف سفالی و چینی انجام می‌گرفت. از این رو تاریخچه تولید چینی در ایران بسیار کهن است و از قرون گذشته، هنرمندان ایرانی در این زمینه کوشیده‌اند که آثار نفیس و ارزشمندی از خود بر جای گذارند. امروزه تولیدکنندگان چینی با بهره‌گیری از تکنولوژی جدید و استفاده از پیشینه تاریخی خود در این عرصه گام‌های بزرگی برداشته‌اند.
در ایران، تعداد زیادی کارخانه تولیدکننده ظروف چینی وجود دارد که با همتایان خود از جمله ظروف چینی تولید کشور چین، ژاپن، فرانسه،‌ انگلیس و آلمان رقابت می‌کنند.
گرچه تولیدکنندگان ایرانی از جدیدترین تکنولوژی‌های تولید ظروف چینی بهره‌مندند، اما با این حال ظروف چینی خارجی همچنان به لحاظ کیفیت و زیبایی و نیز از نظر قیمت بالا، حرف اول را در بازار می‌زند. تیمچه حاجب‌الدوله در بازار سنتی تهران یکی از قدیمی‌ترین مراکز خرید و فروش ظروف چینی است که می‌توان در آن از سرویس‌های مختلف چینی از قبیل سرویس صبحانه‌خوری، سرویس عصرانه‌خوری و سرویس غذاخوری مشاهده کرد. البته اغلب تولیدکنندگان علاوه‌بر سرویس‌های جداگانه به تولید و بسته‌بندی سرویس‌های کامل چینی می‌پردازند که همه ظروف مربوط به چای خوری، غذاخوری و عصرانه خوری در آن به صورت یک جا جمع شده و اغلب مشتریان آن را هم کسانی تشکیل می‌دهند که در حال تهیه جهیزیه برای دختران دم بخت خود هستند.بسته به میزان استفاده از ظروف، سرویس‌های چینی از 6 نفره تا 24 نفره وجود دارد که البته می‌توان تعداد آنها را بر اساس گل و نقش مربوطه تعیین کرد به عنوان مثال یک سرویس 6 نفره چینی را می‌توان به مرور به سرویس 12 یا 18 نفره تبدیل کرد.
از طرفی برخی از خانواده‌ها ضرورتی برای خرید یک سرویس چینی به طور کامل نمی‌بینند و به عنوان مثال تنها یک دست بشقاب یا یک دست پیش‌دستی برای رفع نیازهای ضروری ‌آنها کافی است.
همان‌طور که قبلا اشاره شد، ظروف چینی بر حسب نوع کارخانه تولید کننده داخلی و خارجی از قیمت‌های متفاوتی برخوردارند. گاهی اوقات برخی از برندهای معروف ظروف چینی از شدت گرانی‌ آنها به ظروفی که شاید تنها در ویترین برخی خانه‌ها یافت شوند، تبدیل می‌شوند.
ظروف چینی لمونژ فرانسه که از طرح‌ها و رنگ‌های بسیار زیبایی برخورداراست از این دسته از ظروف چینی محسوب می‌شود که اغلب در خانه‌های افراد متمول، نه به عنوان ظروف مصرفی که بلکه تنها به عنوان ظروفی جهت قرار گرفتن در ویترین خریداری می‌شود. به عنوان مثال تنها یک بشقاب طرح ویکتوریایی لمونژ فرانسه بیش از
70 هزار تومان قیمت دارد و معمولا قیمت سرویس کامل آن چند میلیونی است یا یک سرویس چینی «ورساچه روزنتال» اصل بیش از 10 میلیون تومان قیمت دارد که طبعا کمتر کسی از این ظروف به عنوان ظروف چینی استفاده می‌کند، نوری‌تا‌که آلمان و باواریا آلمان هم از جمله برندهای معروف و مرغوب سرویس‌های چینی هستند که از قیمت‌های بسیار بالایی برخوردارند. در این بین ظروف چینی ساخت کشور چین هم انواع متفاوتی دارد که بسته به مارک معروف آن دارای قیمت‌های متفاوتی است.
مارک «یاماسن» هم از جمله برندهای معروف ظروف چینی است که نسبت به همتایان چینی از قیمت‌های بالاتری بهره برده است؛ البته در میان اجناس ارزان قیمت چینی،برخی از سرویس‌های چینی آن از کیفیت مطلوبی برخوردارند که مشتریان خاص خود را دارند.
سرویس‌های چینی ساخت داخل هم بنا بر مواد به کار رفته در تولید آن و نیز میزان مرغوبیت چینی تولید شده از قیمت های متفاوتی نسبت به هم برخوردارند. این روزها چینی‌های تولید داخل به دلیل استفاده از رنگ‌ها و طرح‌های مختلف با رقبای خارجی خود به شدت رقابت می‌کنند و حتی بسیاری از تولیدکنندگان توانسته‌اند در میان بازارهای جهانی برای خود جا باز کرده و به صادرات محصولات با کیفیت خود بپردازند.
این روزها پس از پایان ایام فاطمیه(س) بازار خرید و فروش ظروف چینی به دلیل آغاز مراسم مربوط به ازدواج جوانان داغ می‌شود و خانواده‌هایی که قصد تهیه جهیزیه برای دختران خود را دارند حتما سری به بازار فروش ظروف خانگی خواهند زد تا بلکه مایحتاج اولیه یک زندگی مشترک را فراهم کنند.
به غیر از خانواده‌ها، رستوران‌ها و هتل هم از جمله مشتریان همیشگی ظروف چینی هستند که اغلب ظروف چینی مورد مصرف این طیف دارای تنوع شکل و طرح بوده و با کیفیت بالایی تهیه می‌شود؛ چرا که علاوه بر زیبایی ظروف غذاخوری رستوران‌ها و هتل‌ها بایستی که در مقابل ضربه مقاوم باشند و از مرغوبیت بالایی برخوردار باشند.
در زیر قیمت برخی از سرویس‌ها و ظروف چینی آورده می‌شود. توجه به این نکته مهم بسیار ضروری است که این قیمت‌ها کاملا به صورت تقریبی بوده و بسته به درجه‌بندی محصول از نوع درجه یک یا ممتاز و...، طرح، رنگ و مکان خرید محصول قیمت‌ها متفاوتند.
درج قیمت‌ها تنها به منظور آگاهی خوانندگان از محدوده قیمت‌ها است.