بازگشت موج منفی به بازارهای جهانی

گروه بورس- هادی خسروی‌فر: بورس‌های جهان به دلیل ترس از ادامه بحران اقتصادی بعد از دو روز رشد روند نزولی را در پیش گرفتند.

بورس‌های اروپایی و آسیایی روز گذشته بعد از دو روز رشد نسبت به سایر بورس‌ها با افت بیشتری روبه‌رو شدند و تلاش‌های جهانی برای بازگشت اعتماد به سیستم‌های مالی کافی نبود. به طوری که شاخص FTSE۱۰۰ شاخص اصلی بورس انگلیس با ۱۳۴ واحد و (۳درصد) افت به ۴هزار و ۲۶۰ واحد و شاخص داکس آلمان با ۱۲۱ واحد (۳درصد) افت به ۵هزار و ۷۲ واحد و کک ۴۰ فرانسه با ۸۵ واحد و ۴/۲درصد کاهش به ۳هزار و ۵۴۳ریال تنزل یافت و این کاهش همانند افت شاخص‌ها در آمریکا بود و همین روند در بورس‌های آسیایی به غیر از بورس نیکی ژاپن در جریان بود.

مت باکز، مدیر بورس CMC می‌گوید: بعد از رشد سریع شاخص‌ها در ابتدای هفته که بر اثر طرح کمک به بانک‌ها به وجود آمد، این رشد پشتوانه قوی نداشته و نمی‌تواند برای درازمدت اثرگذار باشد. وی افزود: همه ما دیدیم که بعد از آن سود، شاخص‌ها بازگشت و دلیل اصلی آن ترس از ادامه بحران در آینده است. بنابراین گزارش، حمایت دولت آمریکا در اولین مرحله کمک به بانک‌ها آغاز شده و تصمیماتی که نمایندگان ۱۸۵ کشور عضو صندوق بین‌المللی پول در واشنگتن و نمایندگان کشورهای حوزه پولی یورو در پاریس و اقدام تزریق پول در بازارهای شرق آسیا همانند آرام‌بخشی بود که در این بازارها تزریق شد.

در آمریکا شاخص داوجونز با ۷۶ واحد (۸۲/۰درصد) کاهش به ۹هزار و ۳۱۰ واحد و شاخص نزدک با ۶۵ واحد (۵/۳درصد) افت و Pا&S با ۵ واحد (۵/۰درصد) کاهش روبه‌رو شد. دولت بوش، قصد دارد در نخستین گام در حمایت از بازارهای مالی با ۲۵۰میلیارد دلار به سراغ خرید سهام بانک‌ها بزرگ برود که در این میان از بانک‌های مطرحی همچون سیتی‌گروپ، بانک آمریکا و جی‌پی مورگان دولت قصد دارد سهامی را در این بانک‌ها خریداری کند که صاحبان آنها در مجمع عمومی سهامداران موسسه مربوطه فاقد حق رای هستند.

در ماه گذشته، دولت آمریکا بیشترین دخالت در بازار را از زمان دهه ۱۹۳۰ تاکنون انجام داد. در زمانی که هنوز مشخص نبود که اقتصاد وارد دوران رکود شده است و نرخ بیکاری به ۱/۶درصد رسیده بود، فدرال رزرو و خزانه آمریکا دو شرکت عظیم اعطای وام یعنی

Fannie Mae و Freddie Mac را ملی کرد؛ AIG، بزرگ‌ترین شرکت بیمه را تسخیر کرد که به دنبال آن سپرده‌های بیمه دولت در صندوق‌های بازار پول به ۴/۳تریلیون دلار افزایش یافت؛ فروش استقراضی را به طور موقت در بیش از ۹۰۰سهام ممنوع کرد و بدتر از همه، ۷۰۰میلیارد دلار دارایی رهنی را وثیقه گذاشت. اکنون در کمتر از سه هفته بدهی‌های ناخالص دولت آمریکا به بیش از یک تریلیون دلار رسیده که این میزان تقریبا دو برابر هزینه جنگ عراق است. بحران کنونی ناشی از حباب موجود در بخش دارایی حقیقی و اعتبارات است. قیمت خانه‌های آمریکا تا یک پنجم کاهش یافته است. همچنان انتظار می‌رود که قیمت‌ها ۱۰درصد دیگر نیز کاهش پیدا کند.

این وضعیت در دیگر کشورها نیز تکرار شده است. در بریتانیا، خانوارها حتی متحمل قرض بیشتری شده‌اند، طبق شاخص قیمت مسکن محاسبه‌شده در اکونومیست، قیمت مسکن در ۲۰ کشور در این فصل به نصف رسیده است.

براساس این گزارش، بخش بزرگی از دنیای ثروتمند در رکود است، علت آن نیز اعطای کم اعتبارات و افزایش قیمت نفت در ابتدای سال است. اقتصاد آمریکا در حال منقبض شدن بوده و انگلیس، فرانسه و آلمان و ژاپن درگیر این رکود شده‌اند. تاکنون دولت آمریکا میزان قابل‌توجهی پول (۷درصد GDP) وارد بازار کرده است. اما این میزان باز هم از هزینه تقریبی بحران سیستم بانکی (۱۶درصد GDP) کمتر است. عملکرد برنامه آمریکا هنوز واضح نیست. خزانه آمریکا تصمیم دارد که از طریق مزایده معکوس مقدار زیادی از بدهی‌ها را خریداری کند به این ترتیب که بانک‌ها قیمتی را پیشنهاد می‌دهند و دولت پایین‌ترین قیمت را برای خرید انتخاب می‌کند. البته این فرآیند با وجود هزاران دارایی رهنی بسیار پیچیده می‌شود.

آمریکا با بیشترین کسری بودجه حساب جاری به تامین مالی خارجی بسیار محتاج است. خوش‌اقبالی آمریکا در این است که در بحران کنونی مالی دلار آمریکا که ارز رایج دنیا است، تقویت شده است. البته اگر سایر کشورها تصمیم به تغییر ذخایر ارزی خود را از دلار به واحد پولی دیگری دهند، آن گاه بحران پولی و بانکی جدیدی حاکم خواهد شد.

بنابراین گزارش در سایر بورس‌ها روند حرکتی به دلیل ترس از ادامه بحران به سمت سقوط حرکت کرد.

روز گذشته شاخص هنگ‌کنگ با ۸۳۴واحد افت بیشترین کاهش را در میان بورس‌های دنیا تجربه کرد و شاخص ۲۰۰×S&P/AS با ۳۵واحد افت به ۴هزار و ۳۰۰واحد رسید.

کاهش قیمت نفت ادامه دارد

قیمت نفت در آینده به زیر ۷۸دلار خواهد رسید. بررسی‌ها نشان می‌دهد که به دلیل احتمال ادامه بحران در دنیا قیمت نفت از ۷۸دلار هم پایین‌تر رفته است و در آخرین پیش‌بینی‌ها از سوی بلومبرگ نسبت به قیمت جهانی نفت با توجه به بحران مالی که از دهه ۱۹۳۰ تاکنون بی‌سابقه بوده موجب خواهد شد که قیمت نفت در سال ۲۰۰۹ میلادی کمتر از ۱۰۰دلار باشد. بحران مالی جهان آثار منفی بر تقاضای قیمت در سال ۲۰۰۹ میلادی خواهد داشت و روند نزولی ادامه داشته باشد؛ بنابراین گزارش، قیمت نفت نسبت به جولای بیش از ۴۵درصد کاهش داشته است.