ترمز بورس موقتی یا ادامه‌دار؟
سمفونی شاخصها در بورس
علی محمدی / دنیای اقتصاد
با توجه به محدوده مقــــــاومتــــــی ۲.۲میلیون واحد به‌‌‌نظر می‌رسد در روزهای پیش رو بازار از فاز اصلاحی خارج شود اما فرصت خوبی برای اصلاح پرتفو ایجاد می‌کند زیرا شاخص در بلندمدت در یک کانال صعودی قرار دارد. نماگر اصلی بازار با برخورد به میدلاین این کانال، وارد روند استراحت شده و هدف بعدی شاخص محدوده ۲میلیون و ۳۰۰هزار واحد است. روز گذشته بازار سهام از روند مثبت ابتدای هفته عقبنشینی کرد. رفتار پرنوسان این بازار از ابتدای سال و رفت و برگشت‌‌‌های مکرر حاکی از این است که بورس به شدت متاثر از رفتار سیاستگذار اقتصادی است و انتظار برای رشد مستمر نه برای سرمایه‌گذاران و نه برای صنایع در کوتاهمدت محقق‌شدنی نیست. این موضوع خود از عواملی است که بر ریسکهای بازار می‌‌‌افزاید. از اواسط اردیبهشت ماه و همزمان با توقف روند صعودی بازار، ورود نقدینگی به گردونه معاملات سهام نیز با نوسانات بسیاری همراه بود و سبب شد در مجموع مبلغی به میزان ۳۸۱۰۳ میلیارد تومان از بازار خارج شود. در این بازه زمانی شاخص کل در حدود ۹.۱۷درصد بازدهی را کسب کرده که عدد قابل‌توجهی طی زمان یاد‌شده محسوب نمی‌شود در این میان وضعیت کلان اقتصادی همچون سیاست‌های ضد تورمی سبب شد تا صاحبان نقدینگی با احتیاطی مضاعف به سراغ بازار سهام بیایند. ازاین‌رو افرادی که در پی حفظ ارزش پول خود بودند در این مدت راهی بازارهای دیگر شدند. اما اکنون که بورس با محرک دلار سمت و سوی جدیدی به خود گرفته است آیا می‌توان انتظار داشت که شاهد ورود جذاب پول‌‌‌های سرگردان به دنبال پیشروی انتظارات تورمی به گردونه سهام باشیم؟
مسیر پر‌پیچ و خم بورس
امروز بورس پس از دو روز توفانی متوقف شد. اما برخلاف این اتفاق بازارهای رقیب رکوردشکنی‌‌‌های جدیدی را از خود برجای گذاشتند. با این حال برخی از کارشناسان معتقدند که بورس به زودی وارد رالی بازارها خواهد شد. روز گذشته همه شاخص‌‌‌های سهام نزول کردند. این در حالی است که بورس تهران بعد از ریزش جدی زمستانی خود در هفته دوم اسفند توانست روند متعادل‌‌‌تری را تجربه کند. گرچه نوسان قیمت‌ها در بورس طی روزهای اخیر بیشتر متاثر از رشد بازار ارز بوده است، اما همزمان روند بازارهای دیگر نیز به دقت از سوی سهامداران دنبال می‌شود. کارشناسان معتقدند در صورت تثبیت سطوح کنونی بازار ارز، بورس پتانسیل تازه‌‌‌ای برای صعود پیدا خواهد کرد. در همین رابطه محمد غفوری، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» گفت: آنچه حائز اهمیت است، انعکاس افزایش نرخ ارز در قیمت‌های سهام شرکت‌های مرتبط است. تجربه نشان می‌دهد همبستگی جدی بین بورس و ارز به معنای افزایش ارزندگی سهام و ایجاد پتانسیل رونق بازار سرمایه در افق میان‌‌‌مدت وجود دارد.
فعالان بازار سهام در روزهای اخیر یک چشم به تابلوی بورس دوخته‌‌‌اند و یک چشم به تحولات بازار ارز و نرخ‌های تابلوی صرافی‌‌‌ها. تا دوماه قبل به نظر می‌‌‌رسید سیاستگذار اقتصادی بتواند تا پایان سال روند تضعیف ریال را ادامه دهد اما تغییر ریل نرخ سود سپرده ۳۰ درصدی نیز نتوانست روند صعودی قیمت ارز و طلا را پایان بخشد. بنابراین صبر بازار برای اطمینان خاطر از تداوم رشد قیمت دلار آزاد حکایت متفاوتی از سیاستگذاریهای ضد‌تورمی دارد. اما چرا با وجود این پول وارد بازار نمی‌شود؟ آنچه باعث تردید در میان ورود پول به بورس شده است به طور مشخص به پیچیدگی رفتار سیاستگذار بازمی‌گردد که تحلیل وضعیت بورس را برای سرمایه‌گذاران سخت کرده این در حالی است که بازار از منظر ارزندگی در نقاط جذابی قرار دارد. تاکید مکرر تیم اقتصادی دولت بر حباب بودن قیمت ارز در بازار آزاد و به کار بستن ترفندهای مختلف برای توقف رشد قیمت در این بازار یکی از موضوعات مهمی است که پیش‌بینی وضعیت بازار سهام را به امری سخت مبدل کرده است. اما از سوی دیگر با توجه به اینکه در دو هفته اخیر راهکارهای ریزشی دلار محقق نشده است؛ می‌توان در مورد عقبنشینی این ارز پرحاشیه کمی تامل کرد. چراکه تاکنون بازارهای ارز و طلا نسبت به تدابیر سیاستگذار واکنش معکوس نشان دادند و پافشاری ویژه‌‌‌ای به پرواز قیمتی خود در ارتفاعات بالاتر دارند.
در حالی که بحث‌‌‌های مختلفی بین اهالی بازار سرمایه بر سر سرنوشت بورس جریان دارد، اصلی‌ترین سمت و سوی مباحث، به جای تحلیل تکنیکال به سمت بازی‌خوانی رفتار سیاستگذار، اولویت‌‌‌‌‌‌ها و دغدغه‌‌‌های کوتاهمدت آنها معطوف شده است. سوت پایان بازارها در ۱۴۰۲ درآستانه نواخته شدن است اما فعالان اقتصادی با ابهامات فراوانی پیرامون برخی مباحث مواجه هستند. به جرات می‌توان گفت عواملی همچون نرخ حامل‌‌‌های انرژی در سال آینده، قیمت خوراک پتروشیمی‌‌‌ها، نحوه عرضه و قیمت‌گذاری خودرو و سمت و سوی کلی سیاستگذاریهای اقتصادی از جمله مواردی هستند که دستیابی به چشم‌انداز مشخص و کسب منافع کوتاهمدت از بازارهای گوناگون به‌خصوص بورس را سخت خواهند کرد. اما واقعیت این است که مهاجرت سرمایه به سمت بازار ارز و نیز نگرانی از وجود ریسکهای حاکم بر فضای کلان سرمایه‌گذاری سهامی جزو سناریوهایی هستند که می‌توانند در کوتاهمدت تاثیر منفی بر بازار بگذارند. اما به‌هرحال انتظار می‌رود با تثبیت نسبی قیمت ارز در سطوح جدید، مسیر رونق بهویژه در شرکت‌های کالایی که از تضعیف ریال منتفع می‌‌‌شوند در بورس تهران ادامه یابد.
