بازگشت اعتماد حقیقی‌ها به بازار؟

رکوردشکنی دوباره نماگر بورس تهران

شاخص‌کل بورس تهران طی روز چهارشنبه، با رشد ۸۷/ ۰درصدی به ۲میلیون و ۱۳۷‌هزار واحد رسید. شاخص هم‌‌‌‌‌‌وزن نیز پس از رشد ۰۹/ ۲درصدی از ۶۵۱هزار واحد عبور کرده و بازار سهام دوباره شاهد یک سقف‌‌‌‌‌‌شکنی جدید بود؛ به‌طوری که ارزش کل بازار به مرز ۸هزار همت نزدیک شده‌است. با این تفاسیر، بازدهی نماگر اصلی بازار، از ابتدای اسفند ماه و با شروع رالی صعودی اخیر، به ۳/ ۳۹درصد و بازدهی شاخص هم‌‌‌‌‌‌وزن به ۷/ ۳۶‌درصد رسیده‌است. نمادهایی که بر شاخص‌کل بورس موثر واقع‌شده و موجبات حرکت آن را فراهم‌کردند، شامل «فارس»، «میدکو» و «پارس» بوده‌است، به‌طوری‌که نماد «فارس» جزو نمادهایی بود که با بیشترین استقبال از طرف حقیقی‌‌‌‌‌‌ها مواجه شد. همچنین نماد «فولاد» و «فملی» نیز تاثیر منفی بر نماگر اصلی بورس گذاشتند. با توجه به افزایش سهم پول در نقدینگی کل اقتصاد و هدایت این نقدینگی به سمت بازارهای موازی موجب شد تا انتظارات تورمی همچنان بسیار بالا مانده و با توجه با تداوم انتظارت رشد سودآوری صنایع، بورس نیز از میزبانی این نقدینگی جانمانده و از ابتدای سال‌جاری تاکنون نماگر اصلی بورس نوسان مثبت روزانه را به‌ثبت رسانده است. علاوه‌بر این بورس تهران، امروز شاهد اولین عرضه اولیه خود در سال‌جدید بود. این عرضه اولیه مربوط به نماد «پی‌‌‌‌‌‌پاد» بوده و انتظار می‌رود، با توجه به بهبود اوضاع بازار، علاوه‌بر افزایش عرضه‌های جدید، استقبال از آنها نیز بیشتر شود.

بورس از دریچه آمار

آمارها نشان می‌دهد که طی روز معاملاتی گذشته، بورس تهران شاهد ورود ۴۳۹‌میلیارد‌تومان پول حقیقی به بازار بود و پس از دو روز متوالی خروج پول حقیقی و رکوردشکنی شاخص‌کل، چهارشنبه بازار سرمایه با استقبال حقیقی‌‌‌‌‌‌ها مواجه شد. بیشترین ورود پول حقیقی‌‌‌‌‌‌ها نیز نصیب بانک‌ها شد. رشد تراز عملیاتی بانک‌ها و گزارش‌های مالی خوبی که از بانک‌های بورسی منتشر شد، موجبات ورود پول حقیقی را به این صنعت فراهم کرده‌است. ارزش معاملات خرد نیز، ۷هزار و ۶۰۰میلیارد ‌تومان بوده‌است. از ابتدای سال‌جاری تاکنون ارزش معاملات اعداد پایین‌تر از ۶هزار همت را به خود ندیده و این امر نشان از تداوم اقبال به بازار سرمایه دارد و در صورتی‌که روند شاخص‌کل ادامه‌دار باشد، این احتمال وجود دارد که ارزش معاملات نیز رکوردهای بالایی را به‌ثبت برساند.  در میان صنایعی که با بیشترین ورود پول حقیقی همراه شدند، می‌توان به بانک‌ها، مواد دارویی و مخابرات اشاره کرد. با توجه به دریافت مجوز افزایش نرخ توسط دارویی‌‌‌‌‌‌ها و صنایع غذایی، انتظار می‌رفت که این گروه بورسی مورد‌توجه سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران حقیقی قرار بگیرد. عمده صنایع دلاری نیز با توجه به نوسان‌های منفی بازارهای جهانی به‌خصوص محصولات فولادی و پتروشیمی و همچنین کاهش قیمت‌ها در بورس‌کالا طی روز گذشته با خروج پول حقیقی همراه شدند.

نگاهی به بازارهای جهانی

هرچند طی هفته گذشته، بازار کامودیتی شاهد افت اندک محصولات فولادی و زنجیره فولادی بود، اما در این میان، کاهش انتظارات تورمی در اقتصاد آمریکا و کاهش انتظارات از افزایش نرخ بهره توسط فدرال‌رزرو، موجب ‌شده‌است تا قیمت‌های جهانی، با افت قابل‌توجهی همراه نبوده و برخی از کامودیتی‌‌‌‌‌‌ها نیز با رشد قیمتی طی هفته‌های اخیر مواجه شوند. حدود ۶۰درصد از کارشناسان اقتصادی بر این عقیده هستند که احتمالا فدرال‌رزرو، دوباره نرخ بهره را ۲۵/ ۰واحد افزایش داده و ۴۰درصد نیز بر این عقیده هستند که نرخ بهره آمریکا، روی عدد ۵درصد ثابت باقی‌بماند، با این حال تحلیلگران بر این عقیده هستند که در نیمه دوم ۲۰۲۳، اقتصاد آمریکا شاهد کاهش نرخ بهره باشد. در این‌صورت انتظار می‌رود، دوباره قیمت دارایی‌های پایه قله‌‌‌‌‌‌های جدید قیمتی را به خود دیده و این رشد قیمتی در آینده می‌تواند محرک خوبی برای بازار سرمایه به‌شمار آید.

اشتباهات سیاستگذار؛ تخریب بازار سرمایه

در حال‌حاضر که دلار به‌عنوان اصلی‌ترین محرک بازار سرمایه به‌حساب آمده و نگاه‌ها به نوسان قیمتی دلار است، متاسفانه طی چند روز اخیر اظهارات برخی از سیاستگذاران و مسوولان اقتصادی می‌توانست به افزایش نااطمینانی‌‌‌‌‌‌ها در بازار دامن زده و مشکلات گذشته را دوباره تکرار کند. انتظار می‌رود، سیاستگذار به این نتیجه برسد که سرکوب نرخ دلار موجب کاهش انگیزه تولیدشده و این امر با شعار سال‌جدید نیز متناقض است. در صورتی‌که به بهانه مهار تورم، سیاست سرکوب قیمتی درپیش گرفته شود، دوباره این رویکرد بازار سهام را با تلاطم‌های منفی مواجه خواهد کرد؛ این در حالی است که با شرایط فعلی نیز بورس تهران به دلیل دخالت‌های دولت در بازار ارز، کاملا دستوری است.  با افزایش نرخ دلار موثر بر شرکت‌ها به‌نظر می‌رسد، انتظارات از افزایش سودآوری نیز افزایش‌یافته و احتمالا صنایع با رشد بسیار بالایی مواجه خواهند شد، به‌طوری‌که به عقیده عمده کارشناسان با افزایش نرخ دلار، نسبت قیمت به سود پیش‌‌‌‌‌‌روی بازار نزدیک ۵/ ۶واحد بوده و با توجه به سابقه تاریخی این نسبت، هنوز بازار سهام پتانسیل رشد خوبی داشته و می‌تواند رکوردهای جدیدی را به‌ثبت برساند. علاوه‌بر این، تعیین نرخ ۲۸هزار و ۵۰۰تومان نیز برای نرخ گاز خوراک پتروشیمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به نفع این صنعت بوده و همین امر، دیدگاه معامله‌گران را به بازار، مثبت نگه داشته‌است.  در صورتی‌که طی روزهای پیش‌رو، بازار با ریسک بالایی از طرف سیاستگذار اقتصادی مواجه نشود و دوباره اشتباهات گذشته که ثمره خوبی برای بازار برجای نگداشته است تکرار نشود، بورس تهران به مسیر حرکتی خود ادامه داده و می‌تواند سال‌خوبی برای سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران رقم بزند، به‌طوری‌که مانند گذشته، بازار سهام گوی سبقت را از بازارهای موازی ربوده و بازدهی بالاتری را به‌ثبت برساند، چراکه همواره بازار به افزایش نرخ دلار، واکنش بسیار بهتری نشان داده و بازدهی بالایی را نصیب سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران صبور خود کرده‌است.