بورس در عطش نقدینگی

دنیای اقتصاد- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار هفته پایانی بهمن ماه را در حالی با نیم‌درصد رشد به پایان برد که همچنان کمبود نقدینگی مهم‌ترین‌ معضل بازار سرمایه به‌شمار می‌رود. هفته گذشته بورس اوراق بهادار تهران اندکی از جو منفی خود دور شد که رشد قیمت‌ها در بازار جهانی و انتظار برای تعدیل سود شرکت‌های معدنی- فلزی مهم‌ترین‌ دلیل آن بود. با وجود این خوش‌بینی در روند شاخص کل در حالی گام به آخرین ماه سال می‌گذارد که آشکارا، مهم‌ترین معضل بازار سرمایه و کل اقتصاد کمبود منابع پولی است.

در این شرایط هر چند می‌توان به رشد قیمت‌های جهانی و به تبع آن رشد شاخص صنایع کالا محور امیدوار بود، اما موضوع کمبود نقدینگی و تلاش برای تسویه اعتبارات در پایان سال دورنمای خوشایندی را برای معامله‌گران تصویر نمی‌کند. اکثر معامله‌گران در بازار اینک در انتظار ابتکار عمل مسوولان بازار سرمایه هستند تا دریابند که بازار در چند هفته آینده چگونه می‌تواند از شرایط سخت عبور کند. در همین حال به نظر نمی‌رسد مسوولان بازار ابتکار عمل جدی را در دستور کار داشته باشند اعلام توقف عرضه‌های اولیه در هفته گذشته هر چند با هدف جلوگیری از کاهش سطح نقدینگی بازار انجام شد اما این تصمیم که در گذشته نیز در بازار سرمایه تجربه شده است تاثیر خاصی نداشته و بیشتر امتحان روشی قدیمی است که نمی‌تواند راهگشای مشکل بازار باشد.در همین حال با عقب‌نشینی بورس از پذیرش شرکت‌ها و اوراق بدهی جدید نگرانی جدی در مورد توان بازار سرمایه برای نقش‌آفرینی در کل اقتصاد کشور به وجود آمده است.در همین حال با انتشار گزارش تکان دهنده بانک صادرات انتظار می‌رود این نماد هفته جاری بازگشایی شود امری که نگرانی شدیدی را در بازار ایجاد کرده است. زیان سنگین این نماد و تداوم روند مشکلات بانک‌های کشور موجب شده خوش‌بینی چندانی نسبت به آنها شکل نگیرد.

در کنار تحولات درون بازار سرمایه در بیرون از بازار، مجلس شورای اسلامی کار بررسی لایحه بودجه را شروع کرده است که این امر می‌تواند در برگیرنده خبرهای مهمی برای بازار سرمایه باشد. در همین حال موضوع استیضاح وزیر راه و شهرسازی در حالی که کمتر از ۴ماه به پایان کار دولت باقی مانده است نیز در هفته جاری دارای اهمیت است.در تحولات اقتصادی رشد نقدینگی که طی ماه‌های مرداد تا آبان روند کاهنده به خود گرفته بود، در پایان آذر ماه به ۱۱۸۴۸/ ۶ هزار میلیارد ریال رسید که در مقایسه با آذر ماه پارسال رشد ۱/ ۲۸ درصدی نشان می‌دهد.در این میان سهم پول از رشد نقدینگی در دوره یکساله منتهی به آذر امسال ۳۳ درصد رشد داشته و به ۱۵۴۰/ ۷ هزار میلیارد ریال رسیده است. شبه‌پول نیز به‌عنوان یکی دیگر از شاخص‌های اثرگذار در رشد نقدینگی در دوره زمانی یک‌ساله منتهی به آذر‌ماه امسال ۴/ ۲۷درصد رشد داشته و به ۱۰۳۰۷/ ۹ هزار میلیارد ریال رسیده است.

در بازارهای جهانی نیز بهای هر بشکه نفت برنت با کاهش به ۵۵دلار و ۷۰سنت رسیده است بهای مس، روی و سرب نیز به ترتیب ۵هزار و ۹۹۱دلار، ۲ هزار و ۸۶۷ دلار و ۲هزار و ۲۹۵دلار بالغ شده است. در بازار جهانی سنگ‌آهن، سنگ‌آهن وارداتی در چین در اوج قیمت خود از آگوست ۲۰۱۴ تاکنون قرار دارد. آخرین قیمت سنگ‌آهن خلوص ۶۲ درصد استرالیا ۹۱.۷۵ دلار هر تن سی‌اف‌آر چین ثبت شده که با توجه به ثبات بازارهای فیوچرز مواد‌اولیه و فولاد و کاهش جزئی بیلت در بازار چین حدود ۵/ ۱ دلار هر تن افت کرده است.فعالیت بازار نیز نسبت به دوشنبه اخیر کمتر شده است. تقاضای فولاد ساختمانی به‌زودی بالاتر می‌رود، از این‌رو فعالان بازار معتقدند خرید سنگ‌آهن دوباره رونق می‌گیرد. به گزارش «ایفنا» برای درازمدت نظرها متفاوت است. برخی معتقدند قیمت سنگ‌آهن نیمه‌دوم سال کاهش می‌یابد چون تولید سنگ‌آهن رو به بالاست ولی تولید فولاد به همین میزان رشد نخواهد داشت.

در بازار چه خبر بود؟

بازار روز چهارشنبه بازاری مثبت بود که در آن شاخص کل به مدد نمادهای نظیر فولاد مبارکه، همراه‌اول، کگل‌گهر، ایران ترانسفو، پتروشیمی‌جم و پالایشگاه بندرعباس توانست به رشد ۱۸۹واحدی دست یابد. با این رشد ۲۵/ ۰درصدی شاخص کل به رقم ۷۷هزار و ۱۸۹واحد رسید. در بازار چهارشنبه انتشار گزارش‌های پیش‌بینی سود شرکت‌ها برای سال ۹۶موجب جلب توجه به نمادهای دارای رشد سود شد. نمادهای فولادی و معدنی و پتروشیمی عمده نمادهایی هستند که می‌توانند گزارش‌های مثبتی برای سال آینده اعلام کنند.در بازار روز چهارشنبه وضعیت صادرات شرکت‌های فولادی ایران مورد توجه بود. براساس خبرها، اتحادیه اروپا، ایران را به دلیل صادرات فولاد ارزان قیمت به این منطقه متهم به دامپینگ کرد.به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز، چندی پیش مقامات ایرانی اعلام کردند که این کشور قرار است تا سال ۲۰۲۵ میلادی صادرات سالانه فولاد خود را به ۲۰ تا ۲۵ میلیون تن افزایش دهد که این رقم بیش از هدف‌گذاری قبلی ایران برای صادرات فولاد خود تا سال ۲۰۲۵ میلادی است.

این در حالی است که یک مقام آگاه در انجمن تولید‌کنندگان فولاد اروپا موسوم به «یوروفر» اعلام کرده که ایران صادرات فولاد تخت رولی گرم خود را در بازار اتحادیه اروپا افزایش داده، اما متهم به برهم‌زدن اصول تجاری است. این مقام آگاه که خواست نامی از او برده نشود، گفت: «قرار است اتحادیه اروپا تا هفتم آوریل (بیست و هشتم فروردین سال آینده) در این‌باره تصمیم بگیرد که آیا جریمه ضد‌دامپینگ علیه ایران وضع کند یا نه؛ ضمن اینکه تحقیقات خود را برای بررسی این موضوع که آیا ایران فولاد خود را با قیمت پایین در بازار می‌فروشد آغاز کند.» مقامات اروپایی معتقد هستند که ایران صنعت فولاد خود را توسعه داده و منابع کشتیرانی هم می‌گویند که بسیاری از شرکت‌ها با همتاهای ایرانی خود دارای تعامل تجاری هستند اما همچنان بانک‌های غربی به دلیل ترس از اعمال جریمه از سوی آمریکا بر آنها نسبت به مبادلات تجاری بی میل هستند.

در گروه معدنی، مدیرعامل گل‌گهر با تکذیب بدهی ۲۰۰۰میلیارد تومانی گل گهر و چادرملو به دولت از برنامه تولید ۵۰۰ هزار تن فولاد آلیاژی خبر داد. ناصر تقی‌زاده در حاشیه همایش چشم انداز صنعت فولاد و معدن ایران با اشاره به لغو سفر رئیس‌جمهوری به کرمان به دلیل بارندگی گفت: ظرف این چند روزه بیش از ۵۱میلیمتر بارندگی در گل‌گهر رخ داده که منجر به وقوع سیل هم شده است. بنابراین اگر هم سفر انجام می‌شد اصولا امکان بازدید از گل‌گهر و پروژه‌ها وجود نداشت. قرار بود در این سفر دو پروژه آهن اسفنجی شرکت توسعه آهن و فولاد با ظرفیت ۷/ ۱میلیون تن و نیروگاه ۳۳۰ مگاواتی در گهر انرژی افتتاح شوند و دو قرارداد ۲/ ۱ میلیون تن آهن اسفنجی جهان فولاد سیرجان و ۳ میلیون تن ورق فولادی و ذوب در توسعه آهن و فولاد امضا شوند. وی در مورد عوارض یک درصد فروش شرکت‌های معدنی گفت قطعا با هر نوع پولی که از ما گرفته شود، مخالفیم چون در حال توسعه هستیم. حداقل باید این شرط را می‌گذاشتند که شرکت‌های توسعه‌ای را از این قانون معاف می‌کردند.

در گروه پتروشیمی، پتروشیمی فجر پیش‌بینی مناسبی از عملکرد سال آینده شرکت اعلام کرده است این شرکت سود ۹۴۰ریالی خود را به ۱۱۲تومان افزایش داده است.در این گروه پتروشیمی آبادان با توجه به اعلام پیش بینی درآمد هر سهم سال مالی ۹۶ متوقف شد. این نماد در گزارش اولین پیش‌بینی خود سود هر سهم منتهی به ۲۹/ ۱۲/ ۹۶ شرکت را مبلغ ۱۵۲ ریال اعلام کرده است؛ این در حالی است که در سال مالی مشابه قبل ۴۶۵ ریال زیان شناسایی کرد. گروه شیمیایی توکارنگ سپاهان در اولین پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به ۲۹/ ۱۲/ ۹۶ (حسابرسی نشده) تعدیل مثبت ۱۱ درصد داد.

در گروه کاشی بورس تصمیم به انتقال کاشی اصفهان به بازار پایه گرفته است. این شرکت درگیر مسائل سختی است که ماه‌ها است با عدم پرداخت دستمزد کارکنان نیز مواجه است و احتمالا در بازار پایه بازگشایی خواهد شد.در مجموع بازار روز چهارشنبه بازاری مثبت بود که ارزش معاملات در بورس به ۳۴۸میلیارد تومان و در فرابورس به ۵۲۲میلیارد تومان بالغ شد. با این کارنامه در کل هفته،‌ تعداد ۴۳۵۶ میلیون انواع اوراق بهادار به ارزش ۹۶۷۵ میلیارد ریال در ۲۰۸ هزار و ۱۸۴ دفعه مورد معامله قرار گرفت که به ترتیب ۸ درصد افت، ۴۳ درصد رشد و ۳۱ درصد کاهش را نسبت به هفته قبل‌تر تجربه کرد.شاخص کل نیز با ۳۹۷ واحد رشد معادل ۵/ ۰ درصد افزایش را در هفته پایانی بهمن ماه به ثبت رساند و در رقم ۷۷ هزار و ۱۸۹ واحد قرار گرفت.