اونس در انتظار آمار کشورهای پیشرو

الهام بادپا (بیتا) تحلیلگر بازارهای جهانی - شرکت کارگزاری بهمن در هفته‌ گذشته میلادی بیانیه بانک مرکزی آمریکا و ادامه درگیری‌ها در عراق همراه با انتشار گزارش‌هایی از اوضاع اقتصادی آمریکا، اروپا و چین نوساناتی را در نرخ برابری ارزها و کالاها از جمله طلا موجب شد. با اینکه در اولین روز هفته، رضایت‌بخش‌بودن گزارش‌هایی از وضعیت بخش تولیدی آمریکا تاثیر مثبتی بر جو روانی موجود گذاشت، اما در نهایت تشدید تنش‌ها و تداوم جنگ داخلی در عراق به عنوان مهم‌ترین‌ عامل در کاهش ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران، بازارهای سهام روز دوشنبه را از رونق انداخت. به علاوه در حالی‌که از یکسو خبرها از چین حاکی از افت ۷/۶ درصدی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در دومین اقتصاد بزرگ دنیا بود، از سوی دیگر نرخ تورم پایین در اروپا و تصمیم اخیر بانک مرکزی اروپا (ECB) در اجرای سیاست‌های انبساطی موثرتر، فشار رو به پایینی بر ارزش یورو وارد کرد. در‌خصوص طلا نیز اگرچه همچنان ابهام و عدم اطمینان نسبت به وضعیت عراق بر خرید طلا به عنوان کالایی با حاشیه ایمنی بالاتر می‌افزود، بااین حال انتشار گزارش‌های امیدوارکننده‌ای از اقتصاد آمریکا بهای این کالای گرانبها را به افت واداشت.

در شرایطی که نزدیک شدن به نشست فدرال رزرو و عدم ثبات در عراق تا حدی احتیاط و محافظه‌کاری فعالان بازار را برانگیخته بود و نگرانی در حال و هوای معامله‌گران روز سه‌شنبه احساس می‌شد، مثبت بودن آمار و ارقام منتشر شده از اوضاع اقتصادی اروپا به بهبود کلیت بازارهای سهام کمک کرد.

به علاوه در حالی که میانگین تورم در آمریکا طی سال ۲۰۱۳ معادل ۵/۱ درصد بود، آمارها نشان داد نرخ مذکور در ماه مه سال جاری به ۱/۲ درصد رسیده است و در نتیجه چنین گمانه‌زنی را در میان سرمایه‌گذاران تقویت کرد که شاید بانک مرکزی آمریکا به خاطر ترس از تورم و به‌منظور مقابله با خطرات ناشی از آن، سیاست پولی انقباضی خود را زودتر از زمانی که بازارها انتظار آن را دارند اجرایی کند.

همچنین در عین حال که احتمال افزایش زودهنگام نرخ بهره آمریکا بر تقاضا برای دلار می‌افزود، رشد این ارز و بازارهای سهام همراه با خبر پیشروی نیروهای عراقی در مقابله با شورشیان از خرید طلا به عنوان کالایی با حاشیه ایمنی بالاتر کاست؛ اگرچه آرامش در عراق هنوز برقرار نشده بود.

سرانجام روز چهارشنبه انتظارها به پایان رسید و جانت یلن در مقام ریاست بانک مرکزی آمریکا پرده از برنامه بعدی فدرال رزرو در اجرای سیاست‌های پولی و مالی خود برداشت. همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد بنا بر اعلام بانک مزبور، روند کاهشی خرید ماهانه اوراق قرضه بر قوت خود باقی ماند و با کاهش ۱۰ میلیارد دلار دیگر، میزان خرید اوراق به ۳۵ میلیارد دلار در ماه رسید.

البته آنچه تاثیر زیادی بر جو روانی این روز گذاشت چیزی نبود جز بی‌پاسخ ماندن یک گمانه‌زنی که بیش از حد فضای موجود را پر کرده بود. بدین صورت که طی روزهای اخیر، رشد تورم و انتشار گزارش‌هایی مثبت از اقتصاد آمریکا چنین انتظاری را برانگیخته بود که فدرال رزرو سیاستی انقباضی نظیر افزایش نرخ بهره را در پیش خواهد گرفت، اما از آنجاکه بانک مذکور در کنفرانس خبری روز چهارشنبه خود اظهار کرد فعلا قصدی برای انجام چنین کاری ندارد، امیدواری و خوش‌بینی سرمایه‌گذاران از ادامه برنامه‌های حمایتی موجب تقویت ریسک‌پذیری شد و بازارهای سهام را به رونق واداشت. همچنین بانک فوق تاکید کرد فاصله زمانی قابل توجهی بین پایان دور سوم تسهیلات مقداری فدرال رزرو و اولین افزایش نرخ بهره وجود خواهد داشت و البته رشد تورم هم نگران‌کننده نیست؛ شاید به این دلیل که احساس می‌کرد بر مهار تورم بیشتر از مهار رکود تبحر دارد.

در نهایت حاصل چنین خبری به افت شاخص دلار انجامید و همراه با شدت یافتن درگیری‌ها در عراق بهای طلا را قوت بخشید.

سخنان روز چهارشنبه یلن مبنی بر اینکه باوجود بهبود اوضاع و رشد تورم همچنان نیازی به افزایش نرخ بهره از سوی فدرال رزرو احساس نمی‌شود، بر فعالیت سرمایه‌گذاران در روز پنج‌شنبه نیز تاثیر گذاشت و با افزودن بر ریسک‌پذیری معامله‌گران به بازارهای سهام رونق بخشید. این مساله نه‌تنها از تقاضا برای دلار ‌کاست بلکه به همراه تشدید تنش‌ها در عراق، بهای طلا را به بالاترین سطح خود طی دو ماه اخیر رساند. به علاوه در حالی‌که از یکسو انتشار گزارش‌های مثبتی از وضعیت کار و بخش تولیدی آمریکا به قوت گرفتن حجم معاملات کمک می‌کرد ادامه درگیری‌‌ها در عراق بر نگرانی‌ها می‌افزود. در روز پایانی هفته امیدواری سرمایه‌گذاران نسبت به روند بهبود در اقتصاد آمریکا، اگرچه با سرعت کندتر، به نوعی با تزریق آرامش به جو روانی موجود از رشد بازارهای سهام حمایت کرد. در واقع اینکه بانک مرکزی آمریکا شاید تا سال ۲۰۱۶ نرخ بهره را بالا نبرد و به این وسیله به اجرای سیاست‌های انبساطی خود به این شکل ادامه دهد خبر خوبی برای معامله‌گران محسوب ‌شد و سطح ریسک‌پذیری آنان را بیشتر ‌کرد. البته در اروپا مطلوب نبودن گزارش‌های اقتصادی نتیجه دیگری را برای بازارهای آن رقم زد و موجب افت آنها شد. همچنین روز جمعه بستن موقعیت‌های خرید و افزایش شاخص دلار از بهای طلا کاست. این درحالی بود که تقاضا از سوی بخش خصوصی چین که در سال گذشته نقش زیادی در پیشی گرفتن مصرف طلای کشور چین از هند داشت، هنوز در سال جدید قدرت چندانی از خود نشان نداده است.

تحولات پیش رو در بازار جهانی طلا

همان‌طور که در هفته گذشته شاهد بودیم عوامل اقتصادی مازاد بر تحولات سیاسی، بار دیگر نقش طلا را در رقابت با سایر ارزها و بازارها پررنگ کرد؛ به‌طوری‌که ترس از رشد تورم، تقاضا برای آن را به عنوان کالایی با حاشیه ایمنی بالاتر فزونی بخشید.

هفته آینده قرار است آمار و ارقام مهمی از وضعیت کشورهای پیشرو اعلام شود که قطعا جو روانی بازار را تحت تاثیر قرار خواهد داد. با این حال بعید نیست وخیم‌تر شدن اوضاع عراق قدرت آن را داشته باشد تا با معطوف کردن توجهات به سوی تاثیر افزایش احتمالی بهای نفت خام بر رشد اقتصادی، ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران را کاهش دهد و نوساناتی در قیمت طلا به‌وجود آورد.