گروه بنگاه‌ها- آزاده حسینی: بازار فولاد از آن دسته بازارهایی است که هنوز کفه بخش سنتی در آن سنگین‌تر است، البته در سال‌های اخیر فعالیت‌های زیادی برای پیشرفت و ارتقای این بازار انجام شده که می‌توان راه‌اندازی رینگ فولادی بورس کالا را از آن دسته اقدامات دانست، اما هنوز سهم بازار سنتی از بازار فولاد بیشتر است. از این رو بسیاری از مشکلات در این بخش تاکنون حل نشده و امکان نظارت و بررسی دولت نیز اندک بوده است. این مشکل به خصوص در بخش مالیات محسوس بوده که در سال‌های اخیر اعتراض فعالان این صنف را به دنبال داشت. در همین حال تولیدکنندگان فولاد در قالب تعاونی‌ها نقش پررنگی در توسعه بازار و ارتقای تکنولوژی و ورود فضای مدرن به بازار سنتی ایفا کرده‌‌اند و علاوه بر سرمایه‌گذاری در راستای ورود تکنولوژی‌های جدید با عرضه محصولات در بورس کالا و در کنار آن با راه‌اندازی سایت «بها» به نظر می‌رسد روز به روز شاهد تحولات مثبتی در این زمینه در صنعت و بازار فولاد باشیم.

در همین راستا به تازگی برای انسجام بیشتر فعالیت تعاونی‌های مختلفی که در زمینه فولاد وجود دارند؛ تعاونی‌های فولادی قرار است در قالب یک اتحادیه فعالیت خود را ادامه داده و بر مبنای کار کارشناسی و مطالعاتی که صورت گرفته خلأهایی را که در بخش فولاد وجود دارد مورد بررسی قرار داده و اقدام کنند.

استفاده از ظرفیت‌های قانونی با ایجاد اتحادیه

در همین راستا عزیزاله طلاوری، مدیرعامل شرکت تعاونی معین که از بزرگ‌ترین تعاونی‌های فولادی به شمار می‌رود در خصوص اهداف تشکیل اتحادیه فولادسازان گفت: این اتحادیه به منظور انسجام بیشتر اعضای تعاونی‌های فعال در حوزه فولاد شکل گرفته و در واقع با ایجاد این اتحادیه سعی شده تا نیازهایی که برای اعضای تعاونی‌های فعال در این بخش وجود دارد، مرتفع شود. طلاوری گفت: متاسفانه با وجود آنکه بخش تعاون همواره در کنار بخش خصوصی و دولتی مطرح بوده و حتی در قانون نیز بر آن تاکید شده است، اما نتوانسته آن‌طور که باید در اقتصاد کشور سهم عمده‌ای داشته باشد و در تصمیم‌سازی‌ها مشارکت کند؛ به طور مثال هنوز بخش تعاون نتوانسته از امکانات صندوق توسعه ملی به واسطه عدم تعریف مشترک از بخش تعاون فیمابین دو وزارتخانه تعاون و صنعت‌ومعدن به صورت شایسته‌ای بهره‌مند شود.

وی ادامه داد: با ایجاد اتحادیه قصد داریم از حقی که قانون‌گذار برای ما قائل شده بهره برده و با هم افزایی درون تشکلی از ظرفیت‌های قانونی موجود بهره‌مند شویم. وی افزود: این تعاونی قصد دارد با بهره‌گیری از ظرفیت‌های بخش تعاون اعضای تعاونی را در استفاده از ظرفیت‌های فراوانی که در قانون بخش تعاون وجود دارد و ورود تکنولوژی‌های جدید و سرمایه‌گذاری در طرح‌های فولادی و ابزارهای جدید معاملات یاری رساند. طلاوری گفت: تعاونی معین در حال حاضر ۲۷ عضو دارد که از تولیدکنندگان بزرگ فولادی تشکیل شده است.

طلاوری در خصوص فعالیت تعاونی معین گفت: از جمله اهداف تعریف شده برای این تعاونی بررسی خلأهای موجود در این صنعت است که تاکنون در آن سرمایه‌گذاری صورت نگرفته است. وی در ادامه توضیح داد: اساس صنعت آهن و فولاد کشور بر تولید آهن به روش احیای مستقیم گازی بر اساس روش میدرکس بنا نهاده شده است که در این روش کنسانتره سنگ آهن طی فرآیندی با کمک گاز طبیعی احیا شده (اکسیژن آن گرفته می‌شود) و محصول آهن اسفنجی به‌دست می‌آید که این محصول بسیار فعال بوده و با قابلیت اکسایش مجدد لازم است که بلافاصله پس از تولید در کوره‌های فولادسازی مورد استفاده قرار گیرد تا با کاهش درجه خلوص‌فلز و خطر مشتعل شدن مواجه نشود.

مدیر عامل تعاونی معین تصریح کرد: بر همین اساس این تعاونی با مطالعاتی که انجام داده اقدام به واردات تکنولوژی جدید بریکت سرد آهن اسفنجی (CBSI) به کشور کرده تا بتوان با غیرفعال کردن آهن اسفنجی، شرایط نگهداری بلند مدت آهن اسفنجی و حمل و نقل آسان و ایمن این محصول را بدون اینکه از درجه خلوص فلزی آن کاسته شود، فراهم شود.

وی ادامه داد: با این اقدام مشکل تامین بار فلزی با کیفیت، برای شارژ کوره‌های فولادسازی که خود فاقد واحد آهن‌سازی هستند و در مناطق مختلف کشور در فاصله دوری از واحدهای تولید آهن اسفنجی پراکنده هستند، فراهم می‌شود.

وی افزود: احداث اولین واحد تولید بریکت سرد آهن اسفنجی کشور توسط این تعاونی در استان یزد در نزدیکی قطب تولید آهن اسفنجی منطقه برنامه‌ریزی شده است. وی ابراز امیدواری کرد: با مساعدت مسوولان در وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و تعاون، کار و رفاه اجتماعی ورود این تکنولوژی بتواند گامی اساسی در رفع یکی از گلوگاه‌های فرا روی صنعت فولاد کشور باشد.

طلاوری در تشریح دیگر اقدامات تعاونی معین گفت: از دیگر اقدامات این تعاونی که در راستای توسعه و ارتقای بازار فولاد انجام شده، راه‌اندازی سامانه تجارت الکترونیک در بخش فولاد با نام بازار هوشمند آهن‌آلات ایران (بها) با کمک انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران و با نگاه ویژه وزارت صنعت،معدن وتجارت است که با استقبال گسترده فعالان هر دو بخش عرضه‌کنندگان و متقاضیان در این عرصه روبه‌رو شده است. طلاوری در پاسخ به این پرسش که آیا فعالیت سایت «بها» با بورس کالا موازی است یا خیر، گفت: خیر اصلا این طور نبوده و قرار نیست سایت بها جایگزین بورس کالا شود. به گفته وی، این سایت می‌تواند بسیاری از مشکلات فعالان این صنف از جمله دسترسی آسان به اطلاعات و امکان انجام معامله در هر سطحی را ولو معاملات خرد در کلیه ساعات شبانه روز و در هر مکانی بدون مراجعه حضوری خریداران و فروشندگان در شرایطی کاملا ایمن فراهم کند.

مساعدت وزارت تعاون برای ایجاد اتحادیه

در همین حال فاضل همامی مدیر عامل تعاونی هرمس پولاد بر لزوم شکل‌گیری اتحادیه فولادسازان تاکید کرد و گفت: این اتحادیه با هدف انسجام بین تعاونی‌ها شکل می‌گیرد و می‌تواند در تصمیم‌سازی‌های این بخش نقش داشته باشد. وی تصریح کرد: تا به حال ۸ تعاونی برای تشکیل این اتحادیه مشارکت داشته‌اند و در صورت دریافت مجوز، فراخوانی برای دعوت از تعاونی‌ها با فعالیت مرتبط داده می‌شود.

وی تاکید کرد: با توجه به مساعدت وزارت تعاون در این خصوص و همچنین پیگیری اعضای تعاونی‌ها، اتحادیه از پیشرفت خوبی به لحاظ اجرایی برخوردار بوده و اساسنامه آن تدوین شده و در آینده نزدیک شاهد آغاز فعالیت آن هستیم.

مشارکت اتحادیه در تصمیم‌گیری‌های صنعت فولاد

نظری، مدیرعامل تعاونی توسعه سازه فولاد ایرانیان با تاکید بر نقش اتحادیه در پیشبرد اهداف اعضای آن گفت: با توجه به نقش جایگاه اتحادیه‌ها در اقتصاد این اتحادیه در راستای اهداف اعضای آن در حال شکل‌گیری است.

وی ادامه داد: متاسفانه بخش خصوصی در ایجاد آیین‌‌نامه‌ها و تبصره‌های قانونی مشارکت داده نمی‌شود، این در حالی است که اتحادیه‌ها می‌توانند طرف مشورت قرار گرفته و دولت را در امر تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی کمک کنند. وی ادامه داد: برای شکل‌گیری این اتحادیه جلسات متعددی با حضور شرکت‌های تعاونی برگزار شده و در مراحل اجرایی است. نظری افزود: امیدواریم دولت ما را در شکل‌گیری این اتحادیه یاری رسانده و مابقی امور را به ما واگذار کند.