کیک تولدی با طعم افزایش قیمت؟

در ســـالگرد تولــد محـــبوب‌تــرین ارز دیجیتــال، فرصتی ایجاد شده است تا تحلیلگران و علاقه‌مندان بیت‌کوین و ارز‌های دیجیتال نگاهی به شرایط شبکه این ارز دیجیتال طی سال‌های گذشته داشته باشند بررسی و روند‌های گذشته بیت‌کوین می‌تواند درس‌های مهمی را برای سرمایه‌گذاران داشته باشد و به علاقه‌مندان معاملات بیت‌کوین و ارز‌های دیجیتال برای تصمیم‌گیری‌های بهتر کمک کند. تولد بیت‌کوین همراه با آغاز سال نو میلادی، حدس و گمان از روند‌های قیمتی آینده بیت‌کوین را افزایش داده است و بسیاری امید دارند تا صعود قیمتی چند هفته گذشته در ماه‌های آینده ادامه پیدا کند.

جنسیس بلاک

جنسیس بلاک یا اولین بلاک شبکه بلاک‌چین، آغاز فعالیت ارز‌های دیجیتال به شمار می‌رود و نقطه‌ای است که ایده دارایی‌های بلاک‌چینی و ارز‌های غیرمتمرکز به واقعیت تبدیل شد. شبکه‌های بلاک‌چینی در واقع زنجیره‌هایی متشکل از بلاک‌های متصل و پیوسته هستند. هر بلاک به‌عنوان یک فضای ذخیره‌سازی عمل می‌کند که پس از تکمیل ظرفیت، به بلاک‌های قبلی متصل می‌شود که زنجیره بلاکی را می‌سازد و ذخیره‌سازی و دسترسی به اطلاعات را به شکلی ایمن و غیرقابل تغییر امکان‌پذیر می‌کند.

با توجه به اینکه بیت کوین اولین ارز دیجیتال بازار به شمار می‌رود و همچنان محبوب‌ترین باقی مانده است، سالگرد استخراج اولین بلاک شبکه این ارز دیجیتال اهمیت بسیاری پیدا کرده است و آغاز فعالیت بازار ارز‌های دیجیتال را نشان می‌دهد. درحالی‌که وایت پیپر و ایده بیت کوین مدت‌ها قبل از زمان ایجاد جنسیس بلاک منتشر شده بود، اما بسیاری زمان استخراج اولین بلاک را تولد بیت‌کوین می‌دانند؛ زیرا فعالیت شبکه این ارز دیجیتال را آغاز کرد. ساتوشی ناکاموتو در اولین بلاک شبکه بیت‌کوین، سرتیتر مجله نیویورک‌تایمز در ۳ژانویه۲۰۰۹ درباره کمک دولت آمریکا به بانک‌ها را نیز قرار داد تا علاوه بر اثبات تاریخ استخراج اولین بلاک شبکه، به شرایط بحران مالی سال‌۲۰۰۸ که ساخت و عرضه بیت‌کوین را رقم زد، اشاره داشته باشد.

بنابراین علاوه بر اینکه جنسیس بلاک نقطه شروع شبکه بیت‌کوین است، ارزش نمادین قابل توجهی نیز دارد. این بلاک نشان می‌دهد که ارز‌های دیجیتال مسیر خود را در نتیجه بحران‌های مالی و ناکارآمدی بانک‌ها و امور مالی سنتی آغاز کرده‌اند و دیدگاه ناکاموتو برای ایجاد یک سیستم مالی کارآمد و ایمن را یادآوری می‌کند. ساتوشی ناکاموتو در راستای این هدف، برای ساخت بیت‌کوین از فناوری بلاک‌چین کمک گرفت تا این ارز دیجیتال بدون وابستگی به سرور‌های مرکزی به شکل غیرمتمرکز فعالیت کند. امروزه ماهیت غیرمتمرکز به پایه و اساس فعالیت اکثر ارز‌های دیجیتال و خدمات بلاک چینی تبدیل شده است تا قدرت و نفوذ دولت و بانک‌ها را در این بازار کاهش و کنترل بیشتری را در اختیار خود کاربران قرار دهد. علاوه بر ارزش نمادین، جنسیس بلاک از نظر فنی نیز تفاوت‌هایی با دیگر بلاک‌های زنجیره شبکه بیت‌کوین دارد و تنها بلاکی است که قبل از آن بلاکی دیگر وجود ندارد. همچنین هیچ تراکنشی در آن ثبت نشده است و پاداش استخراج این بلاک که ۵۰بیت‌کوین بود، برای همیشه خرج‌نشدنی است. در سالگرد جنسیس بلاک، توجه سرمایه‌گذاران به اتفاقات مهم سال‌های گذشته و روند‌های قیمتی احتمالی آینده بیت‌کوین نیز جلب شده است.

ماجراجویی ۱۵ساله

محبوبیت معاملات و استفاده از شبکه بیت‌کوین طی سال‌های گذشته رو به رشد بوده است و هم اکنون با پردازش میلیون‌ها تراکنش، حدود ۸۲۵هزار بلاک در شبکه بیت‌کوین ایجاد شده است. با گذشت ۱۵سال از زمان استخراج اولین بلاک شبکه بیت‌کوین، استخراج‌کنندگان شبکه بیت‌کوین همچنان به استخراج و ایجاد بلاک‌ها ادامه می‌دهند و در ازای آن پاداش دریافت می‌کنند. هرچند میزان پاداش استخراج هر بلاک نسبت به گذشته کاهش قابل توجهی داشته است. به هدف کنترل میزان عرضه، شبکه بیت‌کوین فرآیندی به نام هاوینگ دارد تا پاداش استخراج‌کنندگان به ازای استخراج بلاک‌ها را در هر۲۱۰ هزار بلاک نصف کنند. هم‌اکنون در نتیجه ۳هاوینگ گذشته، پاداش استخراج هر بلاک از ۵۰ به ۶.۲۵بیت‌کوین کاهش یافته است. هاوینگ بعدی نیز طی چند ماه آینده انجام می‌شود تا پاداش استخراج را به ۳۱۲۵بیت‌کوین کاهش دهد.

با وجود این کاهش پاداش، افزایش‌های شدید قیمتی بیت‌کوین منجر به علاقه روزافزون افراد و شرکت‌ها به استخراج بیت‌کوین شده است و در ایران نیز مزارع و استخراج‌کنندگان مختلفی فعالیت خود را آغاز کرده‌اند. طی ۱۵سال گذشته بیت‌کوین به عنوان یک ارز مناسب برای پرداخت‌ها و تجارت‌های مالی نیز پذیرفته شده است و امروزه بسیاری از پلتفرم‌های مالی و صاحبان کسب‌وکار‌ها از پرداخت ارز‌های دیجیتال پشتیبانی می‌کنند. امروزه تقریبا در تمام بخش‌های تجاری پرداخت بیت‌کوین در ازای خدمات پذیرش می‌شود و از املاک و بلیت کنسرت گرفته تا مسافرت و تحصیل، بیت‌کوین را می‌توان تقریبا برای هر خریدی بدون دخالت بانک‌ها یا سایر نهاد‌های متمرکز استفاده کرد.البته طی سال‌های گذشته همه کشور‌ها موافق و طرفدار ارز‌های دیجیتال نبوده‌اند و درحالی‌که بیت‌کوین در برخی کشور‌ها مانند السالوادور به‌عنوان یک ارز رسمی شناخته شده است، اما کشور‌های بسیاری مانند چین استفاده و معاملات بیت‌کوین و ارز‌های دیجیتال دیگر بازار را ممنوع اعلام کرده‌اند.

از زمان ایجاد اولین بلاک، ارزش بیت‌کوین نیز تغییرات بسیار زیادی را تجربه کرده و این ارز دیجیتال طی ۱۵سال گذشته ارزش بازار تقریباً ۹۰۰میلیارد دلاری به‌دست آورده است که آن را در لیست با ارزش‌ترین دارایی‌های دنیا قرار می‌دهد. در این بازه زمانی قیمت بیت‌کوین از کمتر از یک‌دلار به بیش از ۶۸هزار دلار رسیده است و بسیاری به کمک بیت‌کوین به میلیارد‌های جدید جهان تبدیل شده‌اند. با این حال این افزایش قیمتی طی چندین سال رخ داده است و سرمایه‌گذاران بیت‌کوین چالش‌ها و سقوط‌های شدید قیمتی را نیز تجربه کرده‌اند که در نتیجه آنها میلیارد‌ها دلار از سرمایه از بین رفته است. بیت‌کوین همانند دیگر ارز‌های دیجیتال بازار به‌طور مداوم نوسانات قیمتی دارد و با وجود اینکه تا به امروز همواره موفق شده است تا به محدوده‌های قیمتی بالاتر برسد؛ اما هیچ‌کس نمی‌تواند برای شروع روند صعودی قیمتی بیت‌کوین تاریخ دقیق و مشخصی را تعیین کند.

بنابراین درحالی‌که بررسی روند قیمتی بیت‌کوین طی سال‌های گذشته آن را گزینه جذابی برای سرمایه‌گذاری و کسب سود هنگفت نشان می‌دهد؛ اما خرید و معاملات بیت‌کوین خطرات خود را نیز دارد و هیچ تضمینی برای صعود قیمت این ارز دیجیتال در یک بازه زمانی وجود ندارد. علاوه بر نوسانات قیمتی غیرقابل پیش‌بینی بیت‌کوین و ارز‌های دیجیتال، در سالگرد تولد بیت‌کوین چالشی جدید نیز برای شبکه ۱۵ساله این ارز دیجیتال ایجاد شده است. هم‌اکنون با عرضه پروتکل اوردینالز در سال۲۰۲۳ و امکان‌پذیر شدن ساخت توکن‌های غیرمثلی در شبکه بیت‌کوین، حجم تراکنش‌ها و فشار بر بلاک‌چین این ارز دیجیتال افزایش یافته است.

شرایطی که علاوه بر کاهش پردازش تراکنش‌ها، افزایش شدید کارمزد‌ها را نیز به همراه داشته و باعث شده است تا نگرانی‌هایی نسبت به آینده این ارز دیجیتال و وضعیت سلامت شبکه بیت‌کوین ایجاد شود. پس با وجود اینکه در سالگرد جنسیس بلاک روند قیمتی اخیر بیت‌کوین صعودی بوده است و بسیاری از سرمایه‌گذاران در انتظار روند صعودی آینده این ارز دیجیتال هستند؛ اما علاقه‌مندان به معاملات این ارز دیجیتال نباید خطرات بازار را نیز نادیده بگیرند و مهم است که برای هر نوسان ناگهانی قیمتی طی هفته و ماه‌های آینده آماده باشند.