کالای قاچاق؛ تهدید صنایع داخلی

ابراهیم لطفی

عضو هیات‌مدیره شرکت هیمالیا

یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در بخش‌ها و صنایع مختلف گریبان تولیدکنندگان را گرفته قاچاق است؛ تا جایی که براساس آمارها ۳۵۰ ورودی برای کالای قاچاق شناسایی شده است. قاچاق کالا علاوه بر مشکلات عدیده در صنایع مختلف موجب بیکاری و کاهش اشتغال هم می‌شود. در صنعت لوازم خانگی نیز بسیاری از کالاها به قطعات کوچک‌تر تقسیم شده و بدون پرداخت هزینه‌های گمرکی و به‌صورت قاچاق وارد کشور می‌شود و در مناطق مختلف از جمله بانه به فروش می‌رسد.

این درحالی است که به دلیل قیمت پایین این محصولات خریداران حتی بدون دریافت خدمات پس از فروش و تنها به دلیل قیمت پایین‌تر اقدام به خرید این محصولات می‌کنند.

براین اساس واردکنندگان کالای قاچاق به دلیل عدم پرداخت عوارض و مالیات بر ارزش افزوده سود سرشاری خواهند داشت.

از سوی دیگر کمبود نقدینگی بسیاری از تولیدکنندگان را در شرایط سختی قرار داده است. در گذشته تولیدکنندگان با پرداخت ۱۰ درصد می‌توانستند برای واردات مواد اولیه به گشایش LC اقدام کنند اما در حال حاضر با ۱۳۰ درصد هم برای بازگشایی LC مشکل خواهیم داشت. این دو مساله عمده واحدهای تولیدی را به چالش کشیده است و باعث شده تا واحدهای تولیدی نتوانند برای توسعه و افزایش کیفیت محصولات، تکنولوژی جدید را وارد کنند. این در حالی است که دولت می‌تواند با اختصاص تسهیلات مناسب به تولیدکنندگان چرخ تولید را با سرعت بیشتری به حرکت درآورد.

در کنار این موارد ذکر یک نکته دیگر ضروری است و آن هم فرهنگ استفاده از لوازم خانگی داخلی است که نیازمند تبلیغات و فرهنگ‌سازی است. هر چند در بسیاری از کالاها، تولیدات ما دارای کیفیت و استانداردهای روز دنیا هستند اما به دلیل تمایل به استفاده از محصولات خارجی، مصرف‌کنندگان کالای خارجی را ترجیح می‌دهند. در این مقوله نیازمند حمایت دولت برای ترویج فرهنگ استفاده از کالای داخلی هستیم. در همین حال فرهنگ کار در کشورهای دارای برند فوق‌العاده متفاوت است به‌طوری که موجب بهره‌وری و افزایش ظرفیت تولید در محصولات مختلف می‌شود که در نهایت کاهش بهای تمام شده را به دنبال دارد. این موضوعی مهم است که به دلیل پایین بودن میزان کار مفید تولید در کارخانه‌های کشور ما در بیشتر بخش‌ها با تمام ظرفیت انجام نمی‌شود و همین امر بر بهای تمام شده محصولات ما اثرگذار است و رقابت با برندهای خارجی را حتی در بازارهای صادراتی تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. به نظر می‌رسد در صورت رفع تحریم‌ها، رقابت تولیدکنندگان و برندهای خارجی تنگاتنگ می‌شود؛ از یکسو شرایط برای نقل و انتقال پول و واردات قطعه برای تولیدکنندگان مهیا می‌شود و از سوی دیگر حضور برندهای خارجی هم تقویت می‌شود. در این بین واحدهای تولیدی می‌توانند با به‌روزرسانی تکنولوژی و استفاده از شرکای خارجی از شرایط پس از تحریم برای حضور جدی‌تر در بازارها استفاده کنند.