۵محرک صعود دلار
تحلیلگران بانک مریل‌لینچ معتقدند برخلاف دیدگاه‌هایی که سال گذشته وجود داشت، امسال شاخص دلار رشد خواهد کرد و نسبت یورو به دلار پایان سال کاهش می‌یابد؛ به‌طوری‌که هر یورو با ۱۵/ ۱ دلار معاوضه خواهد شد. این درحالی است که در وال‌استریت تحلیلگران روی رقم ۲۵/ ۱ اتفاق نظر دارند. رشد نسبت یورو به دلار به معنای افزایش ارزش یورو یا افت ارزش دلار است. در سال‌جاری میلادی شاخص دلار افزایش یافته و طبیعی است که نسبت یورو به دلار کاهش پیدا کرده است. ابتدای سال این نسبت ۲۳/ ۱ بود و اخیرا به زیر ۲/ ۱ رسیده است. تحلیلگران بانک‌مریل‌لینچ از پیش درباره رشد ارزش دلار در سال‌جاری خوش‌بین بودند؛ اما اخیرا دلایلی برای این خوش‌بینی به‌وجود آمده است. در مطلب حاضر به ۵ دلیلی که مبنای این دیدگاه مثبت است، اشاره می‌کنیم. نخستین عامل، تفاوت سیاست‌های پولی بانک‌مرکزی آمریکا و بانک‌مرکزی اروپاست. بانک‌مرکزی آمریکا طی یک سال اخیر اقدامات متنوعی برای حمایت از اقتصاد این کشور انجام داده است؛ برای مثال نرخ‌های بهره را به نزدیک صفر پایین آورده و به خرید اوراق قرضه اقدام کرده است؛ اما به نظر می‌رسد این نهاد درحال نزدیک شدن به پایان دوران اجرای سیاست‌های به شدت انبساطی است. برخی مقامات این نهاد در هفته‌های گذشته به موضوع توقف خرید اوراق قرضه اشاره کرده‌اند. البته بانک‌مرکزی فورا تلاش کرد نگرانی‌ها درباره توقف زودهنگام برنامه‌های حمایتی را از میان ببرد؛ اما اظهارنظرهای گوناگونی که شده است، نشان می‌دهد روند عادی شدن سیاست‌های پولی اوایل سال آینده آغاز می‌شود. این دیدگاهی است که استراتژیست‌های بانک مریل‌لینچ بیان کرده‌اند.
اما در آن سوی اقیانوس اطلس شرایط به‌گونه‌ای دیگر است. در هفته‌های اخیر بانک‌مرکزی اروپا علیه رشد ارزش یورو موضع‌گیری‌های تندتری داشته اند و بازبینی روش‌های احتمالی این نهاد برای رسیدن به نرخ تورم هدف آشکار می‌کند که از ابزارهای جدید برای تزریق یورو به اقتصاد استفاده خواهد شد. گروه استراتژیست‌های بانک مریل‌لینچ می‌گویند بانک مرکزی اروپا به سمت اجرای برنامه‌های انبساطی بیشتر حرکت خواهد کرد؛ درحالی که بانک‌مرکزی آمریکا به سوی عادی کردن سیاست‌های پولی حرکت می‌کند.
دومین دلیل پیش‌بینی رشد ارزش دلار در سال‌جاری میلادی، برنامه‌های حمایتی مالی در آمریکاست. دولت بایدن سرسختانه به دنبال به تصویب رساندن برنامه حمایتی ۱۹۰۰ میلیارد دلاری بود تا با تزریق این حجم عظیم پول به اقتصاد، رونق قابل ملاحظه در اقتصاد ایجاد شود. با آنکه تزریق نقدینگی بر ارزش دلار فشار وارد می‌کند؛ اما احتمال عادی شدن زودهنگام سیاست‌های پولی را بالا می‌برد و برآیند این دو نیرو که بر دلار وارد می‌شود، مثبت است؛ به این معنا که ارزش دلار حمایت خواهد شد. اما سیاست مالی در اتحادیه اروپا انبساطی نیست و ممکن است خیلی زود انقباضی شود؛ در نتیجه بعید است برنامه‌های حمایتی بانک مرکزی محدود شود و این به معنای تداوم فشار بر ارزش یورو است.
سومین عامل، رشد سریع‌تر اقتصاد جهان است. به دلیل تداوم روند واکسیناسیون علیه کرونا انتظار می‌رود وضعیت اقتصاد جهان سال‌جاری میلادی به میزان چشمگیری بهبود یابد. استراتژیست‌های بانک مریل‌لینچ معتقدند سال‌جاری نرخ رشد اقتصاد آمریکا بالاتر از نرخ رشد اقتصاد اتحادیه اروپا خواهد بود. از دید آنها اقتصاد آمریکا امسال و سال آینده به ترتیب ۶درصد و ۵/ ۴درصد رشد می‌کند؛ اما اقتصاد اتحادیه اروپا رشد ۹/ ۲درصدی و ۴/ ۳درصدی خواهد داشت. البته درحال‌حاضر اقتصاددان‌ها معتقدند رشد اقتصاد آمریکا امسال و سال آینده به ترتیب ۱/ ۴درصد و ۵/ ۳درصد خواهد بود. از سوی دیگر پیش‌بینی شده است که نرخ تورم در اقتصاد آمریکا امسال به ارقام بالاتر از نرخ تورم در اقتصاد اتحادیه اروپا برسد. تحقق این پیش‌بینی‌ها به افزایش ارزش دلار در برابر یورو کمک خواهد کرد. چهارمین عامل، حرکت سرمایه‌گذاران به سمت دلار به‌دلیل تقویت شدن شاخص‌های اقتصادی در آمریکاست و پنجمین دلیل پیش‌بینی رشد ارزش دلار در سال جاری و افزایش تقاضا برای این ارز به‌عنوان حوزه امن سرمایه‌گذاری است. ریسک پذیری که سبب رشد شاخص‌های مالی در حدود یک سال اخیر شده برای همیشه ادامه پیدا نخواهد کرد و کاهش رونق بورس سبب می‌شود سرمایه‌گذاران به سمت دلار حرکت کنند. از دید تحلیلگران بانک‌مریل لینچ، جذابیت دارایی‌های پرریسک در سه ماه کنونی به اوج خود می‌رسد و در سه ماه دوم، تاثیر سیاست‌های حمایتی به انتها خواهد رسید. انتظار می‌رود در سال‌جاری میلادی شاخص‌های مالی اصلاح ۱۰درصدی داشته باشند و نتیجه این تحول، افزایش تقاضا برای دلار خواهد بود.
ابتدای سال‌جاری میلادی شاخص‌های بورس در محدوده بالاترین ارقام تاریخی قرار داشتند و اخیرا رشد این شاخص‌ها ادامه پیدا کرده است. ثبت رکوردهای جدید سبب می‌شود ظرفیت رشد شاخص‌های مالی کمتر شود. به‌رغم امیدهایی که درباره عادی شدن وضعیت اقتصادی وجود دارد، سرعت واکسیناسیون به شکلی است که جبران تمام زیان‌های همه‌گیری کرونا به گذشت سال‌ها زمان نیاز دارد و توجه به ریسک‌ها زمینه را برای حرکت صعودی ارزش دلار فراهم می‌کند. عوامل متعدد بر ارزش دلار اثر می‌گذارند؛ اما هرگونه کاهش تقاضا برای دارایی‌های پرریسک نظیر سهام به معنای افزایش ارزش دلار است؛ به‌ویژه از آن جهت که بانک مرکزی آمریکا احتمالا زودتر از زمانی که درحال‌حاضر تصور می‌شود برنامه‌های حمایتی پولی را محدود خواهد کرد.
