ارزش صادرات کالا و خدمات به 15 هزار و 405 میلیارد دلار رسید

گروه بازرگانی - تازه‌ترین گزارش سازمان تجارت جهانی (WTO) حاکی از آن است که در سال 2009 ارزش صادرات کالا و خدمات به 15 هزار و 459 میلیارد دلار رسیده است. طی سال گذشته میلادی 12 هزار و 147 میلیارد دلار کالا صادر و 12 هزار و 385 میلیارد دلار کالا وارد شده است. براساس این گزارش، ارزش تجارت جهانی طی سال 2009 در قیاس با سال پیش از آن 2/12 درصد کاهش یافته که بسیار بیشتر از پیش‌بینی کارشناسان WTO بوده است.
ارزش صادرات و واردات خدمات بازرگانی نیز به ترتیب ۳۳۱۲ و ۳۳۱۵ میلیارد دلار برآورد شده است. کشور چین با صادرات ۱۲۰۲ میلیارد دلار کالا برای نخستین بار قهرمان صادرات جهانی شده و پس از این کشور، آلمان و آمریکا به ترتیب با ۱۱۲۱ و ۱۰۵۷ میلیارد دلار در رتبه‌های دوم و سوم قرار گرفته‌اند.
سهم چین از تجارت جهانی 10 درصد بوده است؛ با این حال در سال 2009 آمریکا همچنان بزرگ‌ترین صادرکننده خدمات بازرگانی به ارزش 470 میلیارد دلار بود. این کشور همچنین با واردات 1604 میلیارد دلار کالا در صدر فهرست بزرگ‌ترین واردکنندگان جهان قرار دارد. کارشناسان WTO در گزارش خود از بحران مالی جهانی در سال 2008 و ادامه سیاست حمایت‌گرایانه کشورهای توسعه یافته از تولیدات داخلی‌شان در مقابله با پیامدهای این بحران به عنوان مهم‌ترین دلیل افت چشمگیر تجارت جهانی یاد کرده‌اند، بحرانی که در 70 سال گذشته بی‌سابقه بوده است. آنها همچنین هشدار داده‌اند که محافظه‌کاری در عرصه تجارت جهانی و تشدید یارانه‌ها، حقوق ورودی و تعرفه‌های وارداتی می‌تواند کماکان مانع رشد تجارت جهانی در سال جاری شود. کاهش قدرت تقاضا از سوی بخش‌های خصوصی و فرآیند «دولتی‌سازی اقتصاد» که در نظام مالی آمریکا بروز کرد از دیگر عوامل موثر در کاهش تجارت جهانی ارزیابی شده است. این گزارش همچنین نشان می‌دهد که 30 کشور بیش از 80 درصد تجارت کالا و خدمات جهانی را در اختیار خود دارند.
در این میان بیشترین میزان کاهش در بخش کالاهای کارخانه‌ای، آهن و فولاد، مواد شیمیایی، تجهیزات مخابراتی و اداری، خودرو،‌ ماشین‌آلات صنعتی، نساجی و پوشاک گزارش شده است؛ به طوری که صادرات این محصولات به ترتیب با رشد منفی ۵/۲۱، ۵۵، ۶/۱۶، ۳/۱۷، ۹/۳۱، ۶/۲۸، ۳/۱۵ و ۱/۱۲ درصد روبه‌رو شده است. در تجارت خدمات نیز ارزش حمل‌و‌نقل، توریسم و دیگر بخش‌های بازرگانی به ترتیب ۷۰۴، ۸۵۴ و ۱۷۵۷ میلیارد دلار برآورد شده که بیشترین کاهش در بخش حمل‌ونقل (۲۱- درصد) رخ داده است.
بر اساس این گزارش، تمام کشورها و مناطق جهان طی سال 2008 با کاهش صادرات مواجه شدند که بالاترین میزان کاهش صادرات کالا در ایالات‌متحده (9/13- درصد)، اتحادیه اروپا (8/14- درصد) و ژاپن (9/24- درصد) برآورد شده است.
میزان کاهش صادرات در آسیا و خاورمیانه به دلیل اینکه صادرکنندگان بزرگ این منطقه متکی به تولید و صادرات انرژی و نفت هستند کمتر از میانگین جهانی بوده است.
بیش از ده کشور آسیایی در فهرست بزرگ‌ترین صادرکنندگان و واردکنندگان کالا و خدمات قرار دارند، از چین که بگذریم باید به عربستان و ترکیه اشاره کرد که به ترتیب از نظر صادرات کالا و خدمات در فهرست 30 کشور برتر قرار گرفته‌اند. کارشناسان WTO پیش‌بینی کرده‌اند که در سال 2010 تجارت جهانی رونق گرفته و 5/9 درصد رشد را تجربه خواهد کرد.