شماره روزنامه ۵۹۹۴
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • عباس کشاورز شکری

    تدا اسکاچپول نظریه خود را هنگامی طرح کرد که ایران و نیکاراگوئه درگیر چالش‌های انقلابی بودند. پیروزی انقلاب در ایران، اسکاچپول را شدیدا تحت تاثیر قرار داد، چرا که وقایع انقلابی در ایران با فرضیه‌های اسکاچپول درباره علل انقلابات جور در نمی‌آمد. اسکاچپول به همین دلیل، در مقاله‌ای با عنوان «دولت رانتیه و اسلام شیعی در انقلاب ایران» به تجدید نظر در برخی از مولفه‌های نظریه خود دست زد، اما جوهره ساختارگرایانه نظریه خود را همچنان حفظ کرد. وی در نظریه اولیه خود پس از مقایسه کشورهای روسیه، فرانسه و چین به نتایجی رسیده بود که وقوع انقلاب اسلامی در ایران بسیاری از این نتایج را زیر سوال برده بود.

  • الکساندر تئودور برونیار (15 فوریه 1739 - 6 ژوئن 1813) معمار بزرگ فرانسوی و طراح بوری پاریس و قبرستان پرلاشز بود. برونیار نقشی مهم در شکل‌گیری فضای شهری جدید پاریس داشت. او در سال 1871 به‌عنوان عضو آکادمی معماری فرانسه انتخاب شد و بناهای مختلفی از قبیل چند هتل و مسافرخانه را طراحی کرد که هنوز هم باقی مانده‌اند. مهم ترین اثر او طراحی ساختمان بورس پاریس بوده که امروز یکی از نمادهای مدرنیته در فرانسه محسوب می‌شود.

    .

  • اصفهان صفوی پایتخت ایران بود و به همین دلیل مردم برای تحصیل علم و تجارت از دیگر نقاط به این خطه می‌آمدند یا سلاطین آنان را به اصفهان کوچ می‌دادند، چنان‌که تبریزی‌ها را شاه عباس به اصفهان آورد، چنان‌که ارامنه را در جلفای اصفهان سکنی داد. مهاجرت در این دوران موضوعی جالب برای پژوهشگران دوره صفوی است. قزوینی می‌نویسد: «و امروز حال آنان که به صفاهان می‌آیند، حال آنان است که به بغداد می‌آمدند و آن وقت قاعده سلطنت آن‌جا بود. » البته بسیاری از ایرانیان نیز به هند می‌رفتند که جاذبه آن‌جا مانع از بازگشت به وطن می‌شد: « و آنان که از ایران به هند می‌روند، غالبا از این جهت اهل و وطن از یاد بنهند و دل از کار ایشان بپردازند.

  • شاید در سده اخیر هیچ شهری مانند هرات دچار ترس و هراس محاصره نشده باشد. این شهر در جلگه‌ای واقع در کوه‌های بلند محصور است. در حدود جبال شمالی که ناحیه هرات را از سرزمین بلخ و بخارا جدا می‌سازد. جلگه مزبور لااقل سی مایل از شرق تا غرب وسعت دارد، پانزده مایل پهنای آن است و از رودخانه‌ای که در کوه‌ها سرچشمه دارد، مشروب می‌شود. این رودخانه از میان دره تنگی عبور می‌کند. جلگه هرات بسیار حاصلخیز و سراسر آن پر از دهات و باغات است و به‌وسیله برج و باروهای گلی بلند و خندقی پر از آب دفاع می‌شود، در سمت شمالی آن ارگی بر بالای حصار واقع شده است و آن قصر کوچکی است با برج‌هایی در چهارگوشه که از آجر ساخته شده و محصور به خندق پر آبی است که پلی روی آن است بالاتر از آنجا دیوار خارجی و خندقی خشک هست.

  • اشاره: سفرنامه آمبروسیو کنتارینی شرح احوال دوره‌ای از تاریخ کشور ما را بازگو می‌کند که تا اندازه‌ای تاریک و ناشناخته است؛ چرا که آغاز قرن پانزدهم دوره‌ای از تاریخ شرق و به خصوص کشور ایران است که اندکی از آن آشکار و روشن است. چون تندباد حمله مهاجمان تیموری چنان بر سراسر این قسمت از سرزمین‌های تاریخی وزیده است که آنها را برای سال‌های متمادی در گمنامی و ظلمت فرو برده است. ولی از گزارش‌هایی که کنتارینی و سایر فرستادگان ایتالیایی در طول سفر خود به ایران داده‌اند، می‌توان بسیاری از نکات تاریک آن عصر را روشن کرد.

جستجوی پیشرفته