جنون به توان ۴۰۰ !

بیایید منصف باشیم؛ خودروسازانی که در زمینه اسپرت‌های کوچک فعالیت دارند عمیقا به لوتوس مدیونند. سبک منحصر به فردی که این انگلیسی ریز اندام باب کرد، به‌عنوان یک دانشگاه علمی قلمداد شد. در مکتب لوتوس بود که اسطوره‌هایی مثل مزدا میاتا، آلفارومئو ۴سی و حتی پورشه کیمن تولید شدند. تردید نکنید که الیسه، پرفروش‌ترین محصول لوتوس تاثیر شدیدی بر دنیای اسپیدسترهایی مانند کاترهام و آریل اتم گذاشت. لوتوس استاد بی‌چون و چرای هندلینگ بوده و هست. سلطان کاهش وزن و یکی از جذاب‌ترین اسپرت‌های مسابقه‌ای. حالا چندی است که شرکت می‌خواهد دنیای خودش را گسترش دهد. آنها با بهره‌گیری از تجربه فوق‌العاده‌ای که الیسه در اختیارشان قرار داده بود، خود را یک سر و گردن بالا کشیده‌اند. باورکردنی نیست که این شرکت با معرفی کوپه جدیدی به اسم «اِوورا» خون رقبای غول‌آسایی مثل نیسان جی‌تی-آر، شورولت کوروت، پورشه ۹۱۱ و به طرزی شوکه‌کننده، فراری ۴۵۸ را هم به جوش آورده است. اوورا در اوج بحران مالی لوتوس برایش حکم یک ناجی را ایفا کرد. وضعیت مالی شرکت بعد از حضور او در خیابان، از این رو به آن رو شد. اما نسخه استاندارد این کوپه، نهایت توانایی‌های مهندسان نبود. آنها اخیرا با معرفی یک مدل جدید، سقف آرزوهایشان را در‌هم شکسته‌اند و رکورد خودشان را جابه‌جا‌ کرده‌اند.

از کجا آمد؟

سال ۲۰۰۷ میلادی، لوتوس قله فتح‌نشده‌ای را باقی نگذاشته است. الیسه چنان می‌فروشد که انگار نه انگار یک اسپرت خاص با مشتریان خاص است. شاید در آلمان نماد جوانان ماجراجو پورشه ۹۱۱ باشد ولی در انگلستان این افراد گزینه دیگری غیر از این خودرو ندارند. شرکت می‌خواهد ویرایش جدیدی از الیسه را با پیشرانه تقویت‌شده ۱۸۹ اسب‌بخاری روانه بازار کند. این اقدام در حالی رخ می‌دهد که مشتریان دیگر با این اعداد و ارقام راضی نمی‌شوند. بنا بر این همان سال یک نمونه بهینه‌سازی شده ۲۱۸ اسب‌بخاری سوپرشارژر را هم به لیست فروش اضافه می‌کند. در ظاهر این یک اقدام خارق‌العاده از یک خودروساز متخصص در زمینه اسپرت‌سازی است. ولی غافل از اینکه به گونه‌ای ناخودآگاه در حال بالا بردن سطح انتظار مشتریان است. روشی غیر قابل کنترل که دیگر با تولید مدل‌های قوی‌تر راضی‌کننده نیست. لوتوس خوب می‌داند که سقف توانایی‌های الیسه در همین حد است. تقویت بی‌مورد آن می‌تواند با از دست رفتن قابلیت‌های فنی و در حقیقت ضربه به بزرگ‌ترین مزیت آن همراه باشد. پروژه‌هایی مثل «اگزیج» و «اروپا اِس» باید در حد یک استثنا باقی می‌ماندند. بنا بر این در اقدامی عقلانی، کار روی یک پلت‌فرم جدید را آغاز می‌کند. ولی واقعیت آن است که طراحی یک محصول متفاوت، آزمون‌های میدانی و اخذ مجوزهای لازم، کاری است که کمتر از ۶ ماه به سرانجام نمی‌رسد. استارت کار از همان اواسط سال ۲۰۰۷ می‌خورد. طرح‌های اولیه می‌آیند و می‌روند و ایرادهای فنی در سکوت کامل خبری مرتفع می‌شوند. هیچ‌یک از نمونه‌های پیشنهادی به مدیران، قابل قبول نیستند. اگرچه محصول جدید جایگزین الیسه نیست ولی در صورتی که این خودرو نتواند حداقل به اندازه آن موفقیت کسب کند، کار شرکت تمام است. ابتدای سال ۲۰۰۸ اعلام می‌شود که مهندسان و مدیران خودروی آینده را به سرانجام رسانده‌اند. آزمون‌ها با موفقیت پشت سر گذاشته شده و همه‌چیز آماده رونمایی است. خودرویی مبهم با چهره‌ای دیده‌نشده با کد مرموز «پروژه عقاب». تا اینکه در جولای همان سال لوتوس از محصول جدید خود طی نمایشگاه بیرمنگام پرده‌برداری کرد. کوپه‌ای چشمگیر به اسم Evora.

برادر جنگجو

تصور نمی‌شد شرکتی که بیش از یک دهه نتوانسته بود تغییر محسوسی در ظاهر الیسه ایجاد کند، توانمندی خیره‌کننده‌ای در خلق چنین مدل منحصر به فردی داشته باشد. اوورا دنیایی متفاوت و شخصیتی مستقل از الیسه را به نمایش گذاشته بود. یک سوپراسپرت واقعی که خود را به هیولاهای رقیب نزدیک می‌کرد. هدف از تولید این خودرو ساخت یک کوپه بزرگ‌تر با قابلیت‌هایی مسابقه‌ای‌تر و همچنین سرعت و قدرت بیشتر بود. در حقیقت مدل قبلی یک کوپه دو درب دو نفره بود و این مدل یک نسخه دو درب 4 نفره. این اهداف نمی‌توانست با دنیای الیسه منافاتی داشته باشد. شرکت طی یک بیانیه تمام نگرانی‌ها بابت پایان یافتن تولید الیسه را از بین برد و اعلام کرد که این خودرو همچنان به موازات اوورا تولید خواهد شد. با راحت کردن خیال مشتریان سنتی،‌ تمرکز شرکت روی مسائل مهم‌تر جلب شد. الیسه خودرویی بود که با توجه به ساختار طراحی‌اش، حتی اگر خودش هم می‌خواست، نمی‌توانست سنگین باشد. اما اوورا با توجه به ابعاد بزرگ‌تر با چالش وزن بالا روبه‌رو بود. محصولات اولیه ناگهان به وزنی حدود 1400 کیلوگرم رسیدند. اتفاقی شوم برای کارنامه درخشان شرکت. لوتوس برای سر و سامان دادن به اوضاع بار دیگر سراغ تویوتا رفت. آنها در گام اول تصمیم گرفتند از ژاپنی‌ها امتیاز آن پیشرانه 5/ 3 لیتری 6 سیلندر Vشکل 276 اسب‌بخاری را خریداری کنند. این موتور قدرتمند روی آن بدنه سنگین، کارآیی خوبی از خود به نمایش می‌گذاشت. همان روال جنون‌آمیزی که با الیسه شروع شده با اوورا نیز استارت خورد. آنها در گام بعدی تصمیم به استفاده از پیشرانه 5/ 3 لیتری 6 سیلندر Vشکل سوپرشارژی گرفتند که 345 اسب‌بخار نیرو داشت. شرکت برای اینکه هماهنگی خوبی بین پیشرانه و جعبه‌دنده ایجاد شده باشد، حتی گیربکس‌های جدید را هم از «آیسین» ژاپن تهیه کردند. اوورا زودتر از پیش‌بینی‌ها خودش را در دل مخاطبان جا کرد. مدل اولیه 276 اسب‌بخاری می‌توانست صفر تا صد را در 8/ 4 ثانیه بپیماید و سپس به سرعت نهایی 262 کیلومتر در ساعت برسد. اوورای 345 اسب‌بخاری نیز می‌توانست صفر تا صد را در 4/ 4 ثانیه طی کند و از مرز سرعت نهایی 285 کیلومتر در ساعت نیز بگذرد. سال 2012 اولین حضور این خودرو در قامت یک ریسر تمام عیار با نام جی‌تی‌ای در رقابت‌های 24 ساعته لومان بود. این حضور شاید با موفقیت چشمگیری همراه نشد ولی دریچه جدیدی را به دنیای او گشود. شرکت فهمید که هنوز به سقف توانمندی‌های خودروی فوق نرسیده‌اند. بنا بر این کار روی یک مدل بسیار متفاوت به اسم اوورا 400 را شروع کردند. خودرویی که نام‌گذاری‌اش به دلیل قدرت 400 اسب‌بخاری‌اش بود. نسخه‌ای که همان اول کار تبدیل به لوتوس رکورددار شد.

جادوی 400 اسب‌بخاری

جهش خیره‌کننده ۵۵ اسب‌بخاری، فشار سنگینی را روی موتور وارد می‌کرد. با اینکه بلوک پیشرانه همان ۵/ ۳ لیتری ۶ سیلندر Vشکل سوپرشارژ تویوتا بود ولی بیرون کشیدن ۴۰۰ اسب‌بخار نیرو در ۷ هزار دور در دقیقه و ۴۱۰ نیوتن‌متر گشتاور در ۳۵۰۰ دور در دقیقه دیگر از پس ژاپنی‌ها برنمی‌آمد. با یک حساب و کتاب ساده متوجه می‌شویم که بازده این پیشرانه ۷/ ۱۱۵ اسب‌بخار نیرو و ۶/ ۱۱۸ نیوتن‌متر گشتاور به ازای هر لیتر از حجم موتور بوده است. سیلندرهای ۹۴ میلی‌متری که هر کدام گنجایش ۵۷۶ سی‌سی سوخت داشتند، یکی از دلایل ثبت این اعداد رویایی بود. البته لوتوس در اوورا ۴۰۰ بدون هیچ فوت وقتی سراغ سوپرشارژهای ادلبروک رفت تا بتواند این حجم از اسب‌بخار را یکدفعه تولید کند. اوورا ۴۰۰ با جرم ۱۴۱۵ کیلوگرمی‌اش توانست نسبت قدرت به وزن ۶/ ۲۸۲ اسب‌بخار به ازای هر تن را ثبت کند. این کوپه انگلیسی چندان هم ریزاندام نیست. طول، عرض و ارتفاعی که به ترتیب ۴۳۹۴، ۱۸۴۵ و ۱۲۲۹ میلی‌متر شده حکایت از ابعادی مانند یک هاچ‌بک دارد. تازه این در حالی است که فضای داخلی آن چیزی حدود ۲ متر مکعب بود. باید اعتراف کرد که اگرچه در ردیف عقبی دو صندلی گنجانده شده ولی تقریبا نمی‌توان از آنها استفاده کرد. فاصله محوری عدد ۲۵۷۵ میلی‌متر را نشان می‌داد که لوتوس هنوز هم تخصص ویژه‌ای در نحوه چینش المان‌های انتقال قدرت دارد. ساختار قوای محرکه در این خودرو یکی از عجیب‌ترین‌ها است. زیر کاپوت جلو رادیاتورها و خنک‌کننده‌های اصلی قرار دارند. زیر درب عقب نیز موتور قرار دارد. محفظه بار جایی است بین موتور و سپر عقب. فضایی ۱۶۱ لیتری که برای قرار دادن یکی، دو ساک کوچک کفایت می‌کند. لوتوس به خریداران معمولی توصیه می‌کند که از تایرهای ۳۵/ ۲۳۵ میلی‌متری ۱۹ اینچی در جلو و ۳۰/ ۲۸۵ میلی‌متری ۲۰ اینچی در عقب استفاده کنند. ولی در عوض برای حرفه‌ای‌ها پیشنهاد استفاده از دو جفت تایر ۳۰/ ۲۷۵ میلی‌متری ۲۱ اینچی را دارد. دیسک‌های ترمز در محور جلو ۳۷۰ میلی‌متری و در محور عقب ۳۵۰ میلی‌متر هستند. استفاده از سیستم انتقال قدرت RWD (محور متحرک عقب) و یک جعبه‌دنده ۶ سرعته دستی، به خوبی نشان می‌دهد که اوورا ۴۰۰ یک اسپرت اصیل است. چکیده توانمندی‌های فنی این لوتوس خودش را در شتاب و سرعت نشان می‌دهد. جایی که می‌توان با آن صفر تا صد را طی ۱/ ۴ ثانیه پیمود. شتاب صفر تا ۱۶۰ کیلومتر در ساعت آن نیز زیر ۱۰ ثانیه ثبت شده است. آمار رسمی در دست است که حکایت از ثبت شتاب صفر تا ۲۷۰ کیلومتر در ساعتی آن طی ۱۱/ ۱۸ ثانیه دارد. البته سرعت نهایی این خودرو کمی بیشتر از ۲۸۰ کیلومتر در ساعت است. اوورا ۴۰۰ برای پیمودن ۴۰۰ متر ۷/ ۱۲ ثانیه زمان نیاز دارد و آن را با سرعت ۱۸۲ کیلومتر در ساعت می‌پیماید. طی کردن مسیر یک کیلومتری با این خودرو فقط ۲۳ ثانیه طول می‌کشد.

نظر دیگران

MOTOR TREND

اینکه هنوز شرکتی پیدا می‌شود که این‌گونه آزادانه و بی‌محابا دست به جنون می‌زند، یک اتفاق نادر است. لوتوس در ایامی که اغلب سوپراسپرت سازان بزرگ خود را درگیر محفاظه‌کاری کرده‌اند، دست به شاهکار زده است. کم شرکتی پیدا می‌شود که دو محصول تقریبا هم‌رده و کاملا اسپرت را به موازات هم با موفقیت و محبوبیت هم‌اندازه پیش ببرد. نه اوورا ۴۰۰ برای الیسه خطرآفرین است و نه الیسه برای اوورا ۴۰۰ یک تهدید. با این خودرو معنی واقعی سرعت حداکثری در داخل پیچ را تجربه کنید. به هر حال پرداخت ۹۴ هزار و ۵۰۰ دلار ارزشش را دارد.

CAR & DRIVER

لوتوس اوورا ۴۰۰ به تنهایی توانست مفهوم استفاده استادانه از سوپرشارژر را تغییر دهد. اگرچه از این خودرو نمونه جعبه‌دنده اتوماتیک آن نیز ساخته شده که البته به نسبت نسخه دستی زمین تا آسمان فرق دارد. تجربه نشان داده در یک سوپراسپرت معمولی قسمت اعظمی از توان خروجی صرف غلبه بر وزن خودرو می‌شود، ولی انگلیسی‌ها کاری کرده‌اند که تمام ۴۰۰ اسب‌بخار در اختیار راننده قرار بگیرد. دیگر به جرات او بستگی دارد که چگونه آن را به بازی بگیرد. این چیزی است که جگوار اف-تایپ و آئودی تی‌تی-آر.اس به دنبالش هستند.

CAR MAGAZINE

فناوری‌های مدرن خودروسازی چنان پیشرفت کرده‌اند که اگر روزی بفهمیم از یک پیشرانه ۱۰۰۰ سی‌سی ۵۰۰ اسب‌بخار بیرون آمده، دیگر تعجب نخواهیم کرد. اما برتری اوورا ۴۰۰ فقط به خاطر اعداد و ارقامی که از دل پیشرانه کم‌حجمش بیرون می‌کشد، نیست. با این خودرو هنوز هم می‌توان تجربه واقعی اسپرت‌بازی را حس کرد. چیزی که شاید در دهه ۷۰ میلادی با فراری‌ها در ایتالیا و با کاماروها در آمریکا می‌دیدیم. لوتوس بابت این حفظ این لذت تکرار نشدنی از سودهای عجیب و غریب بازار چشم پوشانده است. البته کمتر کسی پیدا می‌شود که یک دقیقه با آن رانندگی کند و عاشقش نشود.

EVO

پورشه ۱۰ سال تمام تلاش کرد تا سرانجام با تولید کیمن جی‌تی۴ خودش را راضی کرد. ولی لوتوس با یک قدم هرآنچه می‌خواست را به دست آورد. این خودرو نشان داد که خوب نیست؛ عالی است. اوورا ۴۰۰ در عین اینکه می‌تواند یک کوپه بی‌مصرف برای افراد آماتور باشد، در مقابل این پتانسیل را دارد که برای حرفه‌ای‌ها تبدیل به یک موشک ترسناک شود. آن صدا با ابهتی که از اگزوز این خودرو بیرون می‌آید، فرآیندی دستکاری‌شده از سوی مهندسان نیست. این غرش بی‌امان سوپرشارژرهایی است که در همان دور موتورهای پایین نیز اثر خود را می‌گذارند.