افق گروه‌های اصلی در بورس

روز یکشنبه نشست مشترک رئیس سازمان بورس و مدیران عامل بورس تهران و فرابورس با مدیران عامل شرکت‌های کارگزاری برگزار شد و وضعیت بازار سرمایه و مسائل مربوط به صنعت کارگزاری مورد بحث و بررسی قرار گرفت. دائمی شدن برخی احکام بودجه

علی صالح‌آبادی، رئیس سازمان بورس اوراق بهادار گفت: دولت در لایحه‌ای که به مجلس داده است احکامی را پیشنهاد کرده که دائمی باشد و هر سال تکرار نمی‌شوند. در لایحه‌ای که دولت به مجلس داده است اسمی از نرخ گاز نبرده و همچنین در لایحه دولت نامی از حق پروانه بهره‌برداری معادن نیست. همچنین در طرح مجلس درخصوص معدن مطلبی که آمده همان است که حقوق دولتی در قانون معادن دیده است و موضوعی به نام حق پروانه بهره‌برداری در قانون جدید دیده نشده است. همان مواردی که قبلا در قانون معادن بوده و حقوق دولتی که از قدیم‌الایام پرداخت می‌کردند، همان را پرداخت می‌کنند.

صالح‌آبادی درباره نرخ تحویلی نفت خام که به پالایشگاه‌ها داده می‌شود، اظهار کرد: در لایحه دولت ۹۵ درصد فوب خلیج فارس آمده، ولی در طرح مجلس که نمایندگان پیشنهاد می‌دهند ۹۰ درصد فوب خلیج فارس دیده شده است که در صورت تصویب مسوولان ذی‌ربط دولتی با آن موافق هستند و امیدواریم آن لایحه و این طرح پس از تعطیلات تابستانی و بازگشایی مجلس به‌زودی تعیین تکلیف شود.

پیشنهاد برابری نرخ گاز صنعت با خانگی

رئیس سازمان بورس به برابری نرخ گاز صنعت و خانوارها اشاره کرد و افزود: پیشنهادی که در طرح مجلس آمده نسبت نرخ گازی که به صنعت داده می‌شود معادل نرخی است که به خانوارها می‌دهند و اختیار تعیین آن با دولت است. دولت هر تصمیمی برای خانوارها بگیرد روی صنعت هم باید همان تصمیم را بگیرد و نباید نسبت به خانوار‌ها بیشتر دریافت کند.

وی ادامه داد: یک نظر دیگر وجود دارد که فرمولی شود که نظرات خاصی وجود دارد و قطعا نرخ ثابت به دلیل بلندمدت بودن تعیین نمی‌شود و نرخ درنمی‌آید و احتمالا با روشی خاص یا با فرمول تعیین می‌شود.

وی گفت: درخصوص نرخ خوراک مایع جلساتی با شرکت‌های پتروشیمی ذی‌ربط برگزار شد و ما فقط نظرات آنها را دریافت کردیم و موضوع به وزیر نفت منعکس شد. وزیر نفت هم یکی از مسوولان حوزه نفت را مسوول کرد که نرخ خوراک مایع را تعدیل کنند. جلساتی در این زمینه توسط آن مسوولان برگزار و نکات مدنظر بازار سرمایه در مورد نرخ خوراک مایع اطلاع رسانی شده است و مدنظر قرار می‌گیرد. رئیس سازمان بورس خاطرنشان کرد: درباره هزینه‌های تامین مالی شرکت‌های کارگزاری امیدواریم به زودی بخشنامه‌ای ارائه شود که هزینه تامین مالی حل و فصل شود و از هزینه‌های وام به‌خصوص وامی که برای اعتبار به مشتریان دریافت می‌شود به‌عنوان هزینه قابل قبول مالیات محسوب شود. وی از تدوین آیین‌نامه‌ای برای ماده ۲۵ قانون کسب‌و‌کار خبر داد و گفت: در آیین‌نامه ماده ۲۵ قانون فضای کسب‌و‌کار در جایی که گاز، برق یا مخابرات صنعت قطع بشود، دولت موظف است که جبران خسارت کند. قانون آن مصوب اسفند سال ۹۰ مجلس است، ولی آیین‌نامه آن نوشته نشده است. از طرف وزرای اقتصاد پیش قدم شدیم و برای تدوین این آیین‌نامه کارگروهی تشکیل شده است. همچنین انتظار می‌رود با راه‌اندازی فاز ۱۲ پارس جنوبی در آینده نزیک مشکل قطع گاز صنایع به‌خصوص پتروشیمی‌ها تا حدود زیادی بر طرف شود. صالح‌آبادی به کاهش نرخ سود بانکی اشاره کرد و توضیح داد: با مدیران عامل بانک‌هایی که بورسی و فرابورسی هستند جلسه‌ای برگزار شد و مشکلات آنها را مطرح می‌کردیم. صورت‌جلسه‌ای از مشکلات همراه با پیشنهاد راه‌حل تنظیم شد و به وزیر امور اقتصاد و دارایی ارائه شد.

آزادسازی نرخ پتروشیمی در بورس کالا

وی به آزادسازی نرخ پتروشیمی اشاره کرد و گفت: جلسه‌ای با حضور وزیران اقتصاد، نفت و صنعت و معدن، رئیس‌کل بانک مرکزی و مشاور اقتصادی رئیس جمهور به همراه تعدادی از فعالان بازار تشکیل شد. یکی از بحث‌ها آزادسازی نرخ پتروشیمی‌ها بود که در آن جلسه تصمیم‌گیری شد. هم‌اکنون بر اساس بازخوردی که دریافت شده آزادسازی نرخ پتروشیمی در بورس کالا اتفاق خوبی محسوب می‌شود.

سخنگوی سازمان بورس افزود: پیشنهاد ما جداسازی قیمت خوراک از قیمت سوخت بود. با اصلاح مصوبه، سوخت پتروشیمی‌ها مشابه سوخت صنعت فولاد اعلام شد.

کیفی‌سازی پالایشگاه‌ها برای ۹۲

وی موضوع اثرگذار بر صنعت پالایشگاه را بحث محیطی‌سازی دانست و گفت: موضوع کیفی‌سازی برای سال ۹۲ با پیشنهاد وزارت اقتصاد و تصویب هیات دولت کلا منتفی شد. البته پیشنهاد بورس و وزارت اقتصاد منتفی شدن ۹۲ و ۹۳ بود که نظر وزارت نفت روی ۹۲ بود که با اجماع تصویب شد و ۹۳ هم دو جلسه برگزار و فرمول اولیه اصلاح شد. فرمول دومی را ارائه کردند که قرار شد محاسبات خود را انجام و به پالایشگاه‌ها بدهند تا پالایشگاه‌ها هم اظهارنظر کنند و در جلسه مستقلی بحث فرمول نفت خام که پالایشگاه‌ها می‌دهند و فرآورده‌ای که پالایشگاه‌ها می‌خرند در جلسه‌ای جدا نهایی شود. این موضوع را سازمان به طور جدی پیگیر است تا بحث پالایشگاه‌ها حل و فصل و نماد آنها بازگشایی شود.

تهاتر بدهی در بسته خروج از رکود

صالح‌آبادی ادامه داد: بسته خروج غیرتورمی از رکود که دولت به مجلس داده، مباحث مفصلی است و یک مورد آن مربوط به تهاتر بدهی است. اگر شرکتی از دولت طلب دارد و در جایی دیگر مبلغی بدهکار است این موارد تهاتر شود.

فعلا سهام عدالت نمی‌آید

صالح‌آبادی ورود سهام عدالت به بورس را زمان‌بر عنوان کرد و افزود: فعلا سهام عدالت نمی‌آید. برخی از تغییرات و اصلاحات سهام عدالت نیاز به قانون دارد که پروسه‌ای زمان‌بر است.

استاندارد ۱۵ اجرایی شود یا نشود

وی استاندارد ۱۵ را یکی از استاندارد‌های بین‌المللی عنوان و تصریح کرد: در استاندارد ۱۵ تا مباحث مالیاتی آن حل و فصل نشود لازم‌الاجرا نیست. همکاران ناشران سازمان موافق اجرا شدن استاندارد ۱۵ مشروط به حل شدن مباحث مالیاتی هستند و می‌گویند اثر مثبت دارد به شرط آنکه سود ناشی از آن مشمول مالیات نشود و تلاش می‌کنیم که استاندارد ۱۵ مشمول مالیات نشود.

راه‌اندازی صندوق‌های بازار گردانی

وی به سهامدارانی که نگران نوسانات هستند توصیه کرد از اوراق تبعی استفاده کنند و افزود: بازار گردانی جزو موارد اصولی است که در بازار سرمایه نداریم و به طور جدی دنبال راه‌اندازی صندوق‌های بازار گردانی هستیم. انواع و اقسام امتیازات را دادیم و می‌دهیم تا این صندوق‌ها راه بیفتند، از جمله هم اکنون در مجلس بحث معافیت مالیاتی این صندوق‌ها در لایحه خروج از رکود دیده شده و معاملات آنها کلا معاف از مالیات است. کارمزدها را هم کاهش دادیم.

تلاش می‌کنیم بانک مرکزی و بانک‌ها منابعی را وارد این صندوق‌ها کنند. این بانک‌ها از مقررات بانکی و شمول سرمایه‌گذاری‌ها مستثنی شوند و با وزارت اقتصاد در این مورد رایزنی شده که موافقند و از بانک مرکزی نیز پیگیری می‌شود.

درخصوص کفایت سرمایه برای صندوق‌های بازار گردانی اگر پیشنهادی ارسال شود با دید مثبت بررسی می‌کنیم.

رئیس سازمان بورس معتقد است ۳ گروه می‌توانند به صندوق‌های بازار گردانی کمک کنند: خود شرکت‌ها و ناشران که سهام خود را بازار گردانی کنند، دوم سهامداران عمده و سوم کارگزاران. روی سهام بزرگ بازار صندوق بازار گردانی راه‌اندازی می‌شود که کارگزاران می‌توانند کارهای آنها را انجام دهند و معامله‌گر آن صندوق خود کارگزار باشد.

حذف کارگزار ناظر

سخنگوی بورس همچنین خبر از حذف کارگزار ناظر داد و اظهار کرد: سیستم جدید سپرده‌گذاری، هیبریدی است که در آن کارگزار ناظر حذف می‌شود و این مورد از اواخر مهر ماه اجرایی می‌شود. همچنین بحث دامنه نوسان و حجم مبنا فعلا از دستور کار خارج است و در شرایط مناسب بازار انجام می‌شود. شاخص‌های جدید مانند شاخص قیمت، شاخص وزنی و ماتریسی از شاخص‌های مختلف طراحی شده است و در شورای بورس مطرح شد و این موارد نیز در شرایط عادی بازار معرفی می‌شود.

ارتقای نقدشوندگی در بازار

در ادامه این جلسه دکتر حسن قالیباف اصل صندوق‌های بازار گردانی را حوزه جدید دانست و گفت: صندوق‌های بازار گردانی ابزاری است که در بازار سرمایه فراهم شده و می‌تواند به نقد شوندگی سهام کمک شایانی کند. تاکنون هم چند صندوق تشکیل شده است. سازمان و شرکت بورس هم پیگیر تشکیل آن هستند.

وی به آتی سهام اشاره کرد و گفت: در مورد آتی سهام، امسال یک آسیب شناسی مجدد را شروع کردیم و جلساتی را تشکیل دادیم. در مورد موضوع دارایی‌های پایه جدید کار می‌کنیم تا از جذابیت بیشتری برخوردار باشند.

مدیرعامل بورس تهران ادامه داد: با شرکت‌های تامین‌کننده نرم‌افزار آتی مذاکره کرده‌ایم تا نرم‌افزارها را با شرایط بهتری در اختیار کارگزاران قرار دهند. جلساتی نیز با کانون برگزار شده تا با خرد جمعی اصلاحاتی انجام دهیم و بازار رونق بگیرد.

تسریع در صدور مجوزها

مدیرعامل بورس تهران بر تسریع صدور مجوزها تاکید کرد و گفت: صدور مجوز‌های نمایندگی‌ها، دفاتر و شعب در گذشته در هیات‌مدیره تصمیم‌گیری می‌شد. اخیرا به‌منظور سرعت بخشیدن به این امر مصوبه‌ای در هیات‌مدیره تصویب شد و این موضوع جزو اختیارات مدیرعامل بورس قرار گرفت.

معامله سهام بیش از ۲ میلیارد

مدیرعامل بورس تهران بازار بلوک را یک امکان جدید و خوب دانست و گفت: مصوبه‌ای را در هیات‌مدیره بورس گذراندیم که تسهیلاتی در مورد بازار بلوک ایجاد شود و امکان خرید سهام به میزان بیش از ۲ میلیارد تومان از طریق بازار بلوک فراهم شد.

فروش مازاد اموال بانک‌ها

در ادامه این جلسه‌هامونی، مدیرعامل فرابورس ایران به فروش مازاد اموال بانک‌ها در بازار سرمایه اشاره کرد و گفت: جلساتی در مورد فروش اموال بانک‌ها برگزار کردیم و امکان فروش اموالی مانند نیروگاه‌ها و پتروشیمی‌های غیربورسی و عرضه‌های بلوکی و بلوک‌های مدیریتی از طریق بازار سوم فرابورس فراهم شده است. هامونی ادامه داد: در مورد بازار بین بانکی و شفافیت سودهایی که بین خود

جابه‌جا می‌کنند پیشنهاد سامانه ارز را ارائه کردیم تا بازار سرمایه به بازار پول و کشف قیمت پول در بازار کمک کند.

مدیرعامل فرابورس طراحی ابزار‌های جدید را وظیفه دانست و گفت: بازار سرمایه انتظار دارد از طریق ابزار‌های جدید مانند صندوق زمین و ساختمان و ... تامین مالی کند و طراحی ابزار‌های جدید را وظیفه خود می‌دانیم تا بتوانیم تامین مالی بهتر و بیشتری داشته باشیم.