ایران بورس- صندوق قابل معامله در بورس یا ETF، ابزاری برای سرمایه‌گذاری به حساب می‌آید که دربرگیرنده سبدی از سهام به صورت زیر مجموعــه‌ای از یک شاخص معین، نظیر شاخص Standard & Poors ۵۰۰ است. این نوع صندوق‌ها تنها از طریق کارگزاران به سرمایه‌گذاران حقیقی ارائه می‌شود و همانند سهام عادی در بورس قابل معامله هستند.

ETF چه تفاوتی با صندوق سرمایه‌گذاری مشترک در شاخص دارد؟

صندوق سرمایه‌گذاری مشترک نیز صندوقی است که بر اساس سبد سهام تشکیل می‌شود، اما بر خلاف ETF که به علت تشابه معامله با سهام‌، در سراسر روز دارای نوسان قیمت است، صندوق سرمایه‌گذاری مشترک تنها پس از پایان هر‌جلسه معاملاتی ارزش‌گذاری می‌شود. صندوق‌های قابل معامله در بورس ممکن است مانند سهام، به صورت استقراضی به فروش بروند

(Short Selling)، به امید آنکه که ارزش شاخص در آن افت کند یا به طور اعتباری خریداری شوند (Buying on Margin)‌.

مزایا و معایب ETF‌ها در قبال صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک چیست؟

صندوق‌های قابل معامله در بورس در مقـــایسه با صندوق‌های فعال سرمایه‌گذاری مشترک هزینه کمتری در بر دارند و بخش‌ها، مناطق جغرافیایی و راهبردهای گوناگونی را به سرمایه‌گذاران ارائه می‌کنند. بر‌‌اساس آمار Morningstar Inc. واقع در شیکاگو، متوسط هزینه سالانه سرمایه‌گذاران ETF، در ازای هر ۱۰هزار دلار سرمایه، معادل ۳۶ دلار است، در حالی که این مبلغ برای صندوق‌های سهام فعال در ایالات متحده به ۱۴۷ دلار بالغ می‌شود. سرمایه‌گذاران برای هر بار خرید یا فروش ETF هزینه‌ای را به کارگزار می‌پردازند، که چندان مطلوب معامله گران فعال نیست. نرخ کمیسیون هر معامله بین ۴ تا ۲۵ دلار است.

نحوه استفاده سرمایه‌گذاران از ETF‌ها چگونه است؟

صندوق قابل معامله در بورس ابزاری رایج در میان سرمایه‌گذاران نهادی به شمار می‌رود و به آنها امکان می‌دهد، معاملات بزرگ و سریعی را در بخش‌هایی گوناگون و تخصصی نظیر نفت، طلا، مدیریت پسماندها و تولید محصولات نیمه رسانا انجام دهند. این قبیل سرمایه‌گذاران، همچنین از ETF‌ها برای پوشش ریسک معاملات سهام، اوراق قرضه، کالا و دیگر انواع اوراق بهادار استفاده می‌کنند. این صندوق‌ها، در مقـایسه با صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، مجموعه وسیع‌تری از شاخص‌ها را در اختیار سرمایه‌گذاران حقیقی قرار می‌دهند.

میزان سرمایه‌گذاری در ETF‌ها چقدر است؟

بر‌اساس آمار گروه تجاری Investment Company Institute مستقر در واشنگتن، طی پنج سال گذشته، حجم دارایی صندوق‌های قابل معامله در بورس به میزان چهار برابر افزایش یافت، به طوری که در تاریخ ۳۰ سپتامبر ۲۰۰۶ مجموعا به ۳۵۰‌میلیارد دلار رسید. طبق پیش‌بینی شرکت تحقیقات مالی بوستون، سرمایه ETF‌ها تا سال ۲۰۱۱ با چهار برابر رشد، به ۴/۱ تریلیون دلار بالغ می‌شود.

فروشندگان اصلی ETF‌ها چه نهاد‌هایی هستند؟

Barclays Global Investors، واحد مدیریت سرمایه شرکت .Barclays Plc واقع در شهر لندن، بزرگ‌ترین فروشنده صندوق‌های قابل معامله در بورس محسوب شده و بر اساس آمار

.State Street Corp که گردش کاری ETF‌ها را بررسی می‌کند، معاملات ۵۹‌درصد از کل دارایی صندوق‌های مزبور در ایالات متحده توسط این واحد صورت می‌گیرد.

Barclays مدیریت ۲۱۴میلیارد دلار دارایی ETF‌ها را برعهده دارد. پس از این شرکت، State Street واقع در بوستون، با نظارت بر ۹۱‌میلیارد دلار از این دارایی‌ها‌، دومین فروشنده بزرگ ETF به حساب می‌آید.

بزرگ‌ترین ETF‌ها کدامند؟

برا‌ساس اطلاعات جمع‌وری شده توسط State Street در سپتامبر ۲۰۰۶، سه صندوق بزرگ قابل معامله در بورس‌ها به ترتیب زیر هستند:

۱ - S&P ۵۰۰ SPDR با ۵۷‌میلیارد دلار دارایی تحت مدیریت State Street .

۲ - iShares MSCIEAFE با ۳۱میلیارد دلار دارایی به مدیریت Barclays .

۳ - تراست Nasdaq-۱۰۰ با ۱۸‌میلیارد دلار دارایی به مدیریت

.Bank of New York Co