کشف پشت صحنه‌ آشفتگی بازار ارز و طلا

دنیای اقتصاد- به فاصله یک روز پس از آنکه محمود احمدی‌نژاد از پشت پرده اختلالات بازار ارز و سکه خبر داد و آن را به دلالان و برخی سیاسیون نسبت داد، دو عضو کابینه یعنی وزیر اطلاعات و معاون پارلمانی رییس‌جمهور در گفت و گوهایی از شناسایی عوامل این اختلال خبر دادند. اگرچه وزیر اطلاعات از ارائه توضیحات بیشتر درباره اینکه اختلالگران چه کسانی هستند خودداری کرد و گفت که این اطلاعات قابل بیان نیست. معاون پارلمانی هم تهدید کرد آنها که گفتند دولت برای تامین کسری بودجه قیمت ارز و سکه را افزایش داده با شکایت مدعی‌العموم مواجه خواهند شد.

اواسط هفته گذشته بازار ارز و طلای ایران پس از پشت سر گذاشتن چند هفته پرتنش رکورد بیش از یک میلیون تومان برای سکه تمام بهار آزادی و بیش از دوهزار تومان برای دلار را ثبت کرد. رییس‌جمهور هم روز پنج‌شنبه هفته گذشته در سفر خود به کرمان پس از مدت‌ها سکوت درباره بازار متلاطم ارز و سکه، افزایش قیمت‌ها را متوجه دلالان و برخی سیاسیونی دانست که برای رفتن به مجلس دست به هر کاری می‌زنند و در بازار اختلال ایجاد می‌کنند. به گفته احمدی‌نژاد در این میان برخی رسانه‌ها هم با ارسال پیامک لحظه به لحظه‌ای صعود قیمت‌ها به التهاب بازار دامن زدند و بازی کثیف سیاسی-اقتصادی-رسانه‌ای به راه انداختند.

پس از این اظهارات احمدی‌نژاد، وزیر اطلاعات از اقدامات سربازان گمنام امام زمان (عج) برای شناسایی پشت صحنه‌های آشفتگی بازار ارز و طلا خبر داد و گفت: به لطف خداوند در پی این اقدامات، نتایج خوبی هم گرفته‌ایم که در زمان مناسب اعلام خواهد شد. حجت‌الاسلام حیدر مصلحی در گفت‌وگو با مهر در پاسخ به اینکه تشدید نوسانات بازار ارز و طلا از سوی چه کسانی صورت گرفته است، گفت: برای دریافت پاسخ به این سوال، باید حوصله کنید، الان قابل بیان نیست. وزیر اطلاعات همچنین در پاسخ به این سوال که برخی کارشناسان اقتصادی در پی تشدید نوسانات بازار ارز و طلا، این وضعیت را به جریانی تحت عنوان جریان انحرافی اقتصادی نسبت دادند، آیا عنوان جریان انحرافی اقتصادی را تایید می‌کنید؟ گفت: بالاخره اقداماتی توسط عناصر بیرون و داخل در جهت ایجاد روح ناامیدی در مردم دارد دنبال می‌شود و از جمله اقداماتشان این است که تنش‌هایی در مسائل اقتصادی کشور ایجاد کنند.

آثار شکستن حباب به زودی آشکار می‌شود

اما معاون پارلمانی رییس‌جمهور، عضو دیگر کابینه هم روز گذشته از وجود تشکیلات سازماندهی شده برای اخلال در بازار ارز و سکه خبر داد و افزود: ایجاد اخلال و التهاب در بازار ارز و سکه از سوی برخی سازماندهی شده بود که عوامل به خوبی شناسایی شدند و به اطلاعاتی در خصوص عوامل اقتصادی و رسانه‌ای و نقش آنها دست پیدا کرده‌ایم. به گزارش ایسنا، حجت‌الاسلام سیدمحمدرضا میرتاج‌الدینی در خصوص اختلالات اخیر در بازار ارز و سکه اظهار کرد: بنده از نزدیک شاهد برگزاری جلسات متعدد در دولت به منظور رسیدگی و تنظیم بازار قیمت ارز و سکه حتی در ایام تعطیل بودم که خوشبختانه به نتایج خوبی منتج شد و حباب به‌وجود آمده شکسته خواهد شد و آثار آن به زودی آشکار می‌شود. وی همچنین در واکنش به ادعای برخی مبنی بر اینکه دولت برای تامین کسری بودجه نرخ ارز را افزایش داده، گفت: این افترا یکی از ناجوانمردانه‌ترین تهمت‌هایی بوده که تاکنون به دولت زده شده است. وی اظهار کرد: چطور امکان دارد دولت برای تامین کسری بودجه خود دست به چنین اقدامی بزند که زیان‌هایش بیشتر از منافعش باشد و به التهاب و اخلال در اقتصاد کشور دامن بزند. وی ضمن تاکید بر محفوظ بودن پیگیری حقوقی این افترا خاطرنشان کرد: مدعی‌العموم باید به چنین تهمت بزرگی واکنش نشان داده و روند رسیدگی به آن را در دستور کار قرار دهد.

توکلی: مدیران بی‌کفایت بروند

احمد توکلی، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس بار دیگر درباره نوسانات اخیر نرخ ارز به سایر نمایندگان نامه نوشت و تاکید کرد که «مشکل از این عوامل ناشی می‌شود: تحریم، نقدینگی سرگردان، بی‌کفایتی مسوولان، عدم‌اعتماد مردم و فساد.» به گزارش سایت خبری الف، توکلی در این نامه می‌نویسد: بی‌کفایتی مقامات پولی و مالی دولت شاید اصلی‌ترین دلیل پیدایش این وضع بوده است. وقتی در طول چندین هفته پیاپی هر چه مقامات بانک مرکزی درباره بازار ارز و سکه می‌گویند خلاف در می‌آید، بی‌اعتمادی تشدید می‌شود و التهاب حاصل شده، انواع تقاضا را تشدید می‌کند. در فضایی چنین بحرانی، عرضه نمی‌تواند تقاضا را جبران کند، بلکه افزایش عرضه، تقاضا را افزایش می‌دهد. بانک مرکزی در طول سال‌های اخیر بسیاری از کارشناسان زبده خویش را از دست داده است. سکان هم در دست کسانی قرار گرفته که مهم‌ترین وظیفه خود را اطاعت از رییس‌جمهور می‌دانند ولو خواسته وی غیر‌علمی و غیر‌کارشناسی باشد. و حاضرند وظیفه اصلی خویش را که حفظ ارزش پول ملی است رها کنند تا مبادا به رییس‌جمهور بر بخورد. شاهد مثال، همین تصمیم اخیر است که فعلا التهاب را خوابانده است. این تصمیمات پیش از سفر آقای رییس‌جمهور به آمریکای لاتین اتخاذ شده بود، ولی به دلایلی که دولت از ابرازش امتناع دارد، با تاخیر تقریبا سه هفته‌ای اعلام شد. به نوشته رییس مرکز پژوهش‌های مجلس، علت مهم دیگر، تعلل دولت در معالجه این حادثه است. توکلی در توضیح راه‌حل‌های بازار ارز و طلا نیز می‌نویسد: در بخش فنی مشکل، که ناشی از تحریم‌هاست تلاش‌هایی تاکنون صورت گرفته است، ولی مدیریت این کار در دولت به دست کسی است که از دانش لازم برخوردار نیست و مسائل دیگر هم دارد. این مسوولیت باید به دست اهلش سپرده شود. وی می‌افزاید: وقتی به دلیل بی‌اعتمادی به مسوولان، انتظارات تورمی مخرب شکل می‌گیرد، اولین و مهم‌ترین اقدام سپردن کار به شخصیت‌هایی است که تلقی مردم را عوض کنند. این عزل و نصب باید شوک‌آور و اطمینان بخش باشد؛ یعنی دانش و توانایی و سلامت کسانی که جایگزین می‌شوند برای فعالان اقتصادی آشکار باشد. توکلی تصریح می‌کند: اگر رییس‌جمهور به جای پذیرش مسوولیت کار، با فرافکنی، تقصیر را به گردن چند منتقد دولت، دلالان و چند رسانه بیندازد و کمی هم بانک مرکزی را مقصر بشمارد، اعتماد احیا نمی‌شود. بازارها با اراده و تمایلات و انتظارات عوامل فعال در صحنه شکل می‌گیرد و اعتبار دولت و اعتماد به آن نقش تعیین‌کننده در شکل‌گیری فرآیند‌ها دارد. از نظر توکلی، «راه‌حل‌های معطوف به تقاضا، باید متوجه مهار نقدینگی باشد. دولت با جدیت باید از تحریک تقاضا در این ۴۰، ۵۰ روز آخر سال بپرهیزد. افزایش یارانه‌های نقدی، نفت روی آتش ریختن است. مجلس نباید اجازه این کار را بدهد. برای انصراف نقدینگی از بازار ارز و سکه به طرف تولید، گرچه زود جواب نمی‌دهد ولی اگر دولت تسلیم قانون شود و کمک به تولید را به طور موثر و آشکار آغاز کند، انتظارات شروع به تغییر خواهد کرد. امید می‌تواند سرمایه‌گذاری را نیز از توقف خارج کند.» توکلی توصیه می‌کند مجلس چند کار را تعقیب کند: رایزنی برای روی کار آمدن عناصر توانا و اعتمادبرانگیز؛ اعمال نظارت موثر بر اقدامات دولت؛ خودداری از تصمیماتی که نقدینگی را افزایش می‌دهد؛ جلوگیری از قانون‌شکنی‌های دولت در اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌های انرژی و پرهیز از موضع‌گیری‌هایی که بر التهاب بازار می‌افزاید.