مذاکره جنگلی‌ها و بلشویک‌ها

«... در همان وقتی که بلشویک‌ها سرگرم ورود و پیاده شدن به خاک ایران بودند... حکمران گیلان، آقای احمدخان اشتری [که به جای احمدخان آذری منصوب شده بود] و جمعی از معاریف رشت برای دیدن میرزا کوچک خان به فومن آمدند و مشارالیه را به نام صیانت اهالی دعوت به آمدن به رشت کردند. به علاوه در همان روزها مراسلاتی چند از طرف ملیون و آزادی‌خواهان تهران رسید که مشعر برآن بود که همکاری با بلشویک‌ها مساعد به حال ملت و مخصوصا تقویت دستجاتی است که علیه قرارداد ۱۹۱۹ مشغول مبارزه بوده و اهتمام دارند آن را لغو کنند و همچنین چند نفر از آزادی‌خواهان به نمایندگی از احزاب مختلفه، از بیراهه به جنگل آمده، حامل پیغاماتی نظیر مفاد مکاتیب بالا بودند و ضمنا عده‌ای از بلشویک‌ها از راه گسگر به فومن آمدند و تقاضا داشتند میرزا‌کوچک‌خان زودتر به انزلی بیایند و با روسای قشون سرخ مذاکره کنند. بالاخره همه این عوامل باعث شدند که میرزا کوچک به انزلی برود و با بلشویک‌ها به مذاکره بپردازد...»

- منبع: محمدعلی گیلک، «تاریخ انقلاب جنگل.»