درخواست برجامی ۷۶ کارشناس از ترامپ

دنیای اقتصاد - رفیعه هراتی: ۷۶ نفر از کارشناسان امنیت ملی آمریکا از دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب این کشور خواستند مخالفت با توافق هسته‌ای ایران را کنار بگذارد و از آن به‌عنوان ابزاری برای کاستن از تنش‌های بین دو کشور استفاده کند.

به گزارش نیویورک تایمز، در گزارشی که به امضای کارشناسان امنیت ملی آمریکا، ازجمله مقامات سابق دو حزب اصلی این کشور رسیده است، تاکید شده که توافق هسته‌ای با ایران خطر وقوع جنگ در خاورمیانه را کاهش داده است. دونالد ترامپ پیشتر توافق هسته‌ای با ایران را فاجعه سیاست خارجی نامیده بود. او در طول کارزار انتخاباتی خود گفته بود درمورد مفاد این توافق‌نامه دوباره مذاکره یا به کلی آن را ملغی خواهد کرد.

در این گزارش آمده است: «این توافق ثابت کرد که به‌رغم برخی بدبینی‌ها، دیپلماسی با ایران نتیجه‌بخش است.» در این گزارش از دولت آتی ترامپ خواسته شده است از این توافق به‌عنوان مبنایی برای همکاری درمورد دیگر موضوعات، ازجمله مساله مورد علاقه دو کشور یعنی حذف گروه تروریستی داعش استفاده کند. در این گزارش گروه داعش عامل ایجاد تنش در خاورمیانه و مسوول حملات تروریستی به غرب معرفی شده است. این گزارش از سوی شورای ملی ایرانیان آمریکا تهیه شده است. تریتا پارسی، رئیس این شورا، در بیانیه‌ای گفت: «ترامپ در طول کارزار انتخاباتی خود منتقد توافق هسته‌ای ایران بود، اما اکنون باید اجازه دهد این توافق بدون تغییر بماند تا بتواند به دیگر اهدافش برسد.» اندور باچویچ، استاد روابط بین‌الملل و تاریخ دانشگاه بوستون که این گزارش را مورد تایید قرار داده است، می‌گوید:«این موضوع که آیا ترامپ گشایش به‌وجود آمده نسبت به ایران را حفظ خواهد کرد یا این فرصت را از دست خواهد داد، مسائل بسیاری را درمورد شیوه حکومتداری او آشکار خواهد کرد.» از دیگر کارشناسان برجسته‌ای که این گزارش را تایید کرده‌اند می‌توان به لورنس کرب جی. کرب، دستیار وزیر دفاع در دوره ریاست‌جمهوری ریگان، لارنس ویلکرسن، رئیس دفتر کالین پاول وزیر خارجه سابق آمریکا، چاس دبلیو فریمن جونیور، سفیر سابق آمریکا در عربستان سعودی و دستیار وزیر دفاع در امور بین‌الملل و گری سیک، استاد دانشگاه کلمبیا و عضو شورای امنیت ملی آمریکا در دوره ریاست‌جمهوری جرالد فورد، جیمی‌کارتر و رونالد ریگان اشاره کرد.

توافق هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ در سال گذشته حاصل و به موجب آن تحریم‌های اقتصادی وضع شده علیه تهران لغو شد. منتقدان این توافق‌نامه ادعا می‌کنند که ایران شریکی قابل اعتماد نیست و براساس این توافق امتیازات فراوانی به دست آورده است. هنوز مشخص نیست ترامپ می‌تواند به وعده خود عمل کند و این توافق را مورد بازنگری قرار دهد یا آن را ملغی کند. این توافق طی مذاکرات بین ایران و شش قدرت جهان ازجمله آمریکا حاصل شده و شورای امنیت سازمان ملل آن را تایید کرده است. علاوه‌بر آمریکا، کشورهای ایران، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه و آلمان، این توافق را امضا کرده‌اند. این کشورها اعلام کرده‌اند که به این توافق پایبند خواهند بود. درصورتی که آمریکا از این توافق خارج شود، منزوی خواهد شد و تحریم‌های یکجانبه این کشور علیه ایران تاثیر چندانی نخواهد داشت. این در شرایطی است که وزرای خارجه اتحادیه اروپا روز دوشنبه از این توافق حمایت کردند. کشورهای غربی ادعا می‌کنند درصورت شکست این توافق، احتمالا ایران آزادانه به توسعه سلاح‌های هسته‌ای مبادرت خواهد کرد و این مساله منطقه را بی‌ثبات خواهد کرد. نپذیرفتن این توافق از سوی ترامپ، او را در مقابل روسیه قرار خواهد داد. در شرایطی که ترامپ وعده داده است روابط واشنگتن-مسکو را بهبود خواهد بخشید، این مساله تنش‌های جدیدی را به‌وجود خواهد آورد.

از سوی دیگر واشنگتن پست معتقد است ترامپ به سرعت متوجه خواهد شد که درحال حاضر واشنگتن قدرت بسیار محدودی برای منزوی و تنبیه کردن ایران دارد. ممکن است ترامپ قادر باشد بخش آمریکایی توافق هسته‌ای را پاره کند، اما این اقدام موجب می‌شود دیگر امضا‌کنندگان این توافق، ازجمله چین و روسیه، به آن پایبند بمانند و با ایران توافق‌نامه‌‌هایی را امضا کنند. هم‌اینک فرانسه و دیگر کشورهای اتحادیه اروپا برای انجام پروژه‌های تجاری در ایران ابراز تمایل کرده‌اند. پکن و مسکو نیز در امضای قراردادهای نظامی با ایران پیشرفت‌هایی داشته‌اند. براساس گزارش خبرگزاری روسی ریانووستی، روسیه و ایران درمورد قرارداد تسلیحاتی به ارزش حدود ۱۰ میلیارد دلار در حال مذاکره هستند. همزمان سردار سرتیپ پاسدار حسین دهقان، وزیر دفاع ایران، با چانگ‌ وان چوان، وزیر دفاع چین در تهران دیدار و توافق‌نامه‌ای را امضا کردند. گرچه جزئیاتی از این دو قرارداد اعلام نشده است، اما ایران برای افزایش توان نظامی خود انگیزه‌های اساسی دارد: نگرانی از حضور ناوگان آمریکا در خلیج‌فارس و کمک نظامی آمریکا به رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی.

روسیه دهه‌هاست که تامین کننده اصلی تسلیحات ایران و سازنده رآکتور هسته‌ای این کشور محسوب می‌شود. احتمال افزایش فروش تسلیحات روسی به ایران درست پیش از اینکه ترامپ وارد کاخ سفید شود، سرسخت‌ترین حامیان او را نیز به تامل وا می‌دارد. اکنون تعهد ترامپ به عمل به وعده‌های انتخاباتی مورد آزمایش قرار می‌گیرد. اولین آزمون او این خواهد بود که حتی با توجه به اینکه روسیه به ایران تسلیحات می‌فروشد، او به تعهد خود مبنی‌بر بهبود روابط واشنگتن-مسکو عمل خواهد کرد یا خیر. اکنون به‌نظر می‌رسد روابط ترامپ با روسیه و چین با روابط او با ایران و موضع‌گیری او در برابر توافق هسته‌ای گره خورده است. این در شرایطی است که شی‌جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین، در گفت‌وگوی تلفنی با ترامپ تاکید کرده است این دو قدرت باید در مورد چالش‌ها، ازجمله رشد اقتصادی جهان، با یکدیگر همکاری کنند.

توصیه اوباما به ترامپ