به نوشته اعتماد، به نظر می‌رسد روس‌ها قصد دارند از فرصت تحریم‌های تازه سنای امریکا استفاده کرده و بخشی از بازار ایران را در اختیار خود بگیرند. در شرایطی که دو غول بزرگ هواپیما ساز یعنی ایرباس و بویینگ و البته ‌ای‌تی‌آر ایتالیا برای فروش هواپیما به ایران قراردادهای محکمی بسته‌اند و مسوولان وزارت راه و شهرسازی امیدوارند که این قراردادها زیر سایه تحریم‌های تازه کاخ سفید قرار نگیرند، اما یک سناریو هم می‌تواند این باشد که اگر خللی در اجرای این قراردادها رخ داد، با خرید از روسیه بخشی از نیاز کشور برای نوسازی ناوگان هوایی برطرف شود. اگرچه پیش از تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران، روس‌ها علاقه‌مندی بسیاری برای حضور در بازار ایران نشان داده بودند، اما به نظر می‌رسد مذاکره برای خرید از این کشور در اولویت‌های بعدی وزارت راه و شهرسازی قرار داشته است. حالا با شرایط مبهمی که ایجاد شده، روس‌ها تمایل دارند تا جا پای خود را با انعقاد قراردادهای خاص در ایران محکم‌تر از قبل کنند.

خرداد ماه سال گذشته بود که برای نخستین‌بار موضوع خرید هواپیماهای روسی بر سر زبان افتاد و دنیس مانتوروف، وزیر صنعت روسیه پیشنهاد داد که «اگر تهران خریدار هواپیماهای سوخو سوپرجت ١٠٠ شود، می‌توان درباره راه‌اندازی مرکز ارایه خدمات فنی به این هواپیماها در ایران مذاکره کرد و سپس امکان بررسی تشکیل شرکت مشترک تولیدی قطعات آن نیز وجود دارد.» مسکو بارها برای فروش ١٠٠ فروند هواپیمای پیشرفته سوخو سوپرجت ١٠٠ به ایران که با همکاری شرکت‌های بزرگ غربی در روسیه تولید می‌شود، ابراز علاقه کرده است. امکان تاسیس مرکز ارایه خدمات فنی این هواپیماها در ایران وجود دارد. این موضوع می‌تواند پس از خریداری هواپیما‌ها مورد بحث قرار گیرد، اما مساله تشکیل شرکت مشترک برای تولید قطعات را فقط پس از حصول تفاهم درباره حجم صادرات سوپر جت ١٠٠ می‌توان مطرح کرد. تاکنون اطلاعی درباره بررسی پیشنهادهای روسیه برای فروش هواپیمای سوپر جت ١٠٠ یا تصمیم‌گیری ایران در این زمینه منتشر نشده است.

پس از آغاز اجرای برجام، برخی مقام‌های روس برای فروش این هواپیما به ایران اعلام آمادگی کرده‌اند. در آن زمان ولادیسلاو ماسلوف، معاون شرکت متحده هواپیما‌سازی روسیه در نمایشگاه هوایی بین‌المللی سنگاپور از برنامه این شرکت برای فروش هواپیماهای سوپرجت ١٠٠ به ایران خبر داد.

به دنبال این خبر، در آبان ماه سال گذشته ایلیا تاراسنکو، رییس شرکت هواپیماسازی مسافری سوخو اعلام کرد: «با رفع تحریم‌های ضد ایرانی امکان تحویل حدود ١٠٠ فروند سوپر جت ١٠٠نفره به ایران بررسی خواهد شد.» هر چند که وی از قطعی شدن این موضوع خبر نداد و صحبتی نکرد اما به پشتوانه همکاری‌های قبلی بحث خرید هواپیمای روسی برای ایرانی‌های جدی‌تر از قبل شد.

شاید به همین دلیل بود که الکساندر روبتسف، رییس شرکت لیزینگی «ایلیوشین فینانس» نیز با اعلام این خبر که «با سفارش‌دهنده‌های ایرانی در حال مذاکره است تا با رفع تحریم‌ها، به احتمال زیاد تا پنج فروند هواپیمای سوپرجت ١٠٠ به صورت لیزینگی به ایران تحویل شود»، موضوع خرید هواپیماهای روسی را جدی‌تر از قبل کرد. البته در بازار داغ لیزینگ‌کننده‌های هواپیما در آن زمان «کریل تساریف» رییس شرکت «اسبربانک لیزینگ» روسیه نیز از تمایل شرکتش برای تحویل هواپیما به ایران خبر داد.

سوخو ١٠٠ چطور هواپیمایی است؟

سوخو سوپرجت ١٠٠، نخستین هواپیمای صد نفره دنیاست که به‌صورت «FLY-BY-WIRE» هدایت می‌شود. سطوح فرامین هواپیما توسط فرمان‌های الکترونیکی هدایت می‌شوند و در نتیجه با کمترین میزان فشار بر خلبان بیشترین میزان دقت را دارد. این هواپیما محصول همکاری مجموعه‌ای از صنایع هواپیمایی غرب و شرق است و تمامی سازندگان قطعات اصلی آن مثل موتورهای فرود، سامانه‌های الکترونیکی و دیگر قطعات توسط کمپانی‌های معروف آمریکایی و اروپایی مانند Goodrich, Sutton و... هستند.

براساس مشخصات اعلام شده و با توجه به تعداد صندلی‌ها، قدرت موتور و همچنین فرکانس‌های مختلف می‌تواند در تمامی فرودگاه‌های ایران با وضعیت جغرافیایی متفاوت تا سقف ٦ پرواز در روز فعالیت کند. روسیه از هفت سال پیش به بهره‌برداری از این نوع هواپیما می‌پردازد و تاکنون سفارش ساخت ١٩٧ فروند سوخو سوپرجت ١٠٠ داده شده که ٤٩ فروند آن ساخته شده و در اختیار شرکت‌های هوایی روسی و کشورهای مختلف قرار گرفته است.

خریدها ادامه دارد

خرید سوخو زمانی جدی شد که الکساندر نوواک، وزیر انرژی روسیه در فروردین ماه امسال در حاشیه نشست اوپک از توافق ایران و روسیه برای خرید ١٢ هواپیمای مسافربری و ١٠٠ فروند هواپیمای مسافربری سوخو سوپرجت ١٠٠ (SSJ١٠٠) خبر داد.

نوواک گفته بود: «ما با همتایان ایرانی خود درباره فروش هواپیماهای سوخو سوپرجت ١٠٠ در حال مذاکره‌ایم. همکاران ما تایید کرده‌اند که تاکنون توافق ملموسی برای فروش ١٢ فروند هواپیما حاصل شده است. در کوتاه مدت، ما فروش ٣٠ فروند از این نوع هواپیما را بررسی می‌کنیم. این صرفا آغاز کار است، زیرا در مجموع، ایرانی‌ها علاقه‌مند به خرید ١٠٠ فروند هواپیمای سوخو سوپرجت هستند.» به دنبال آن ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه بر این خبر مهر تایید گذاشت. در نهایت آنکه دیروز این قرارداد در دیدار نمایندگان وزارت دفاع ایران از نمایشگاه بین‌المللی هوایی روسیه در حومه مسکو منعقد شد.

الکساندر نوواک، عضو هیات رییسه کمیسیون دولتی روسیه و ایران با تایید این خبر گفت: در آینده‌ای نزدیک قرارداد دیگری برای فروش ۳۰ فروند هواپیمای مسافربری ساخت روسیه به ایران نیز به امضا خواهد رسید. وی پیش‌تر خواهان تشکیل کارگروهی برای تولید مشترک برخی قطعات یدکی و تجهیزات هواپیماهای روسی با ایران شده بود.

با این حال، پیش‌تر برخی مقامات روس اعلام کرده بودند که به دلیل وجود قطعات تولیدی کمپانی‌های امریکایی در هواپیمای مسافربری سوخو ۱۰۰، برای صادرات آن به ایران نیازمند مجوز دولت امریکا هستند.

روسیه در نمایشگاه بین‌المللی هوایی ماکس ۲۰۱۷ موفق شد قراردادهایی به ارزش بیش از ۷.۶ میلیارد دلار با خریداران خارجی به امضا برساند.

اس‌اس‌جی ١٠٠ یک هواپیمای دو موتوره ساخت شرکت هواپیماسازی سوخو روسیه است. این هواپیما ظرفیت حمل ٩٨ مسافر را در مسافتی تا ٢٧٠٠ مایل دارد و قیمت پایه آن حدود ٣٦ میلیون دلار است. این هواپیما نخستین پرواز خود را در مه ٢٠٠٨ انجام داد.

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.