با ادامه رقابت تنگاتنگ صادرات و واردات
تجارت خارجی، نمره منفی گرفت
صادرات و واردات کشور در پنج ماه منتهی به مرداد ماه سال جاری کاهش یافت. این نخستین پیامی بود که جداول آماری گمرک از آن حکایت داشت. بر این اساس، تجارت خارجی ایران در این مدت نسبت به مدت مشابه سال گذشته، با کاهش ۱۵میلیارد و ۷۹میلیون دلاری از ۴۱میلیارد و ۸۵میلیون دلار در سال ۹۳، به ۳۳میلیارد و ۸۵۰میلیون دلار رسید. به این ترتیب، بر اساس آمار پنج ماهه منتهی به مرداد سال جاری، صادرات کالاهای غیرنفتی به رقم ۱۶میلیارد و ۹۳۹میلیون دلار و ارزش واردات نیز به ۱۶میلیارد و ۹۱۱میلیون دلار رسید. این اتفاق نادری بود که در پنجمین ماه سال، آمار واردات و صادرات تقریبا با هم برابر شد و نسبت به سال گذشته، هم واردات و هم صادرات با کاهش مواجه شدند.
صادرات و واردات کشور در پنج ماه منتهی به مرداد ماه سال جاری کاهش یافت. این نخستین پیامی بود که جداول آماری گمرک از آن حکایت داشت. بر این اساس، تجارت خارجی ایران در این مدت نسبت به مدت مشابه سال گذشته، با کاهش 15میلیارد و 79میلیون دلاری از 41میلیارد و 85میلیون دلار در سال 93، به 33میلیارد و 850میلیون دلار رسید. به این ترتیب، بر اساس آمار پنج ماهه منتهی به مرداد سال جاری، صادرات کالاهای غیرنفتی به رقم 16میلیارد و 939میلیون دلار و ارزش واردات نیز به 16میلیارد و 911میلیون دلار رسید. این اتفاق نادری بود که در پنجمین ماه سال، آمار واردات و صادرات تقریبا با هم برابر شد و نسبت به سال گذشته، هم واردات و هم صادرات با کاهش مواجه شدند. در چند سال گذشته برابری ارقام مربوط به صادرات و واردات نهایتا تا پایان ماه سوم ادامه داشت، اما امسال اتفاق تازه‌ای در تجارت خارجی کشور روی داده است، چرا که با توافقات اولیه هسته‌ای انتظارها این بود که تجارت خارجی ایران رشد چشمگیری داشته باشد، اما نمایندگان صادرکنندگان کشور معتقدند امسال سال دشواری برای صادرات است. بر پایه آمار منتشر شده از سوی اداره کل گمرک، صادرات از نظر وزنی کاهش 32/
7درصدی و از نظر ارزش دلاری نیز کاهش 79/ 15درصدی را تجربه کرده است. واردات نیز از نظر وزنی 98/ 15درصد و از نظر ارزش دلاری 36/ 19درصد کاهش داشته است. به این ترتیب، همه ستون‌های جدول مقایسه‌ای صادرات و واردات پنج ماه نخست سال جاری علامت منفی به خود دید؛ اتفاقی که در چند سال اخیر برای اولین‌بار رخ داده است.
کاهش 15درصدی صادرات
در پنج ماه نخست سال جاری، صادرات قطعی با احتساب میعانات گازی و ۳۸میلیون و ۸۶۶هزار تن کالاهای غیرنفتی، ۱۶میلیارد و ۹۳۹میلیون دلار ارزآوری در پی داشت که از نظر وزنی ۳۲/ ۷درصد و از نظر ارزش دلاری کاهش ۷۹/ ۱۵درصدی را تجربه کرد.
این در حالی است که صادرات کالاهای غیرنفتی در مرداد ماه ۶میلیون و ۴۲۴هزار تن و به ارزش ۲میلیارد و ۹۲۴میلیون دلار بود. بر اساس جداول منتشر شده، مهم‌ترین اقلام صادراتی در این مدت شامل «گازهای نفتی و هیدروکربورهای گازی شکل مایع شده» به ارزش ۸۵۹میلیون دلار و سهم ارزشی ۴۲/ ۶درصد، «پروپان مایع‌شده» به ارزش ۶۳۶میلیون دلار و سهم ارزشی ۷۵/ ۴درصد و «قیر نفت» به ارزش ۵۶۱میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۹/ ۴درصد بوده است. به این ترتیب، «متانول»، «بوتان مایع‌شده» و «سنگ آهن» که پیش از این سهم حدود ۵درصدی در صادرات داشتند، از جایگاه سه کالای مهم صادراتی به رتبه‌های بعدی تغییر جایگاه دادند.
بر این اساس، در پنج ماه نخست سال جاری ۸میلیون و ۲۰۵هزار تن میعانات گازی به ارزش ۳میلیارد و ۵۶۲میلیون دلار صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، از نظر وزنی با کاهش ۵۸/ ۵درصدی و از نظر ارزش دلاری نیز با کاهش ۸۱/ ۴۰ درصدی همراه بوده است. با توجه به اینکه نسبت به سال گذشته میزان وزنی صادرات میعانات گازی تفاوت چندانی نداشته، شاید بتوان گفت مهم‌ترین دلیل کاهش ارزش دلاری صادرات میعانات گازی کاهش جهانی قیمت نفت و فرآورده‌های نفتی باشد که تاثیر زیادی بر میزان صادرات و به تبع آن تجارت خارجی کشور داشته است.
همچنین صادرات محصولات پتروشیمی در این مدت 9میلیون و 993هزار تن به ارزش 5میلیارد و 739میلیون دلار بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد 32/ 35درصدی از نظر وزن و کاهش 77/ 2درصدی از نظر ارزش دلاری همراه بوده است. صادرات سایر کالاها شامل کالاهای صنعتی، کشاورزی، معدنی، فرش و صنایع دستی نیز در این مدت 20میلیون و 668هزار تن به ارزش 7میلیارد و 638میلیون دلار بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی کاهش 08/ 20 درصدی و از نظر ارزش دلاری کاهش 80/ 6درصدی داشته است.
در این مدت کشورهای چین، عراق، امارات متحده عربی، هند و افغانستان عمده مقاصد صادرات کالاهای ایرانی بودند. طی پنج ماه نخست سال جاری، 9میلیون و 702هزار تن کالا به ارزش 3میلیارد و 57 میلیون دلار به کشور چین، 6میلیون و 192هزار تن کالا به ارزش 2 میلیارد و 464میلیون دلار به عراق، 3میلیون و 516هزار تن کالا به ارزش 2میلیارد و 201میلیون دلار به امارات متحده عربی، 2 میلیون و 741هزار تن محصول غیرنفتی به ارزش یک میلیارد و 127میلیون دلار به هند و یک میلیون و 518هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و یک میلیون دلار به کشور افغانستان صادر شده است. به این ترتیب، در این مدت صادرات ایران به چین با کاهش 34/ 21درصدی از نظر وزن و کاهش 73/ 23درصدی از نظر ارزش دلاری همراه بوده است. صادرات به کشور عراق، هم از نظر ارزش دلاری و هم از نظر وزنی با افزایش روبه‌رو بوده و افزایش 46/ 2درصدی را از نظر وزن و افزایش 17/ 19درصدی را از نظر ارزش دلاری تجربه کرده است.
این در حالی است که صادرات کالاهای غیرنفتی به کشور امارات متحده عربی با رشد 82/ 54درصدی از نظر وزن و افزایش 88/ 58 درصدی از نظر ارزش دلاری در مدت مورد بررسی همراه بوده است. صادرات به کشورهای افغانستان و هند نیز در این مدت با افزایش وزن و ارزش دلاری همراه بوده اند، به این ترتیب که صادرات به هند از نظر وزنی افزایش 20/ 52درصدی در پی داشته و از نظر ارزش دلاری با رشد 06/ 25درصدی همراه بوده است. صادرات به کشور افغانستان نیز به عنوان پنجمین مقصد صادراتی کالاهای ایرانی با افزایش 73/ 19درصدی از نظر وزن و افزایش 08/ 18درصدی از نظر ارزش دلاری همراه بوده است. به این ترتیب، در این مدت کشور ترکیه از فهرست پنج مقصد صادراتی ایران حذف شد.
متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی در این مدت ۴۳۶دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش ۸۳/ ۵درصدی در ارزش دلاری داشته است.
روند نزولی واردات
در پنج ماه نخست سال جاری، میزان واردات به رقم ۱۳میلیون و ۸۵۸هزار تن به ارزش ۱۶میلیارد و ۹۱۱میلیون تن رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با کاهش ۹۸/ ۱۵ درصدی از نظر وزن و کاهش ۳۶/ ۱۹ درصدی از نظر ارزش دلاری همراه بوده است. این در حالی است که حجم واردات در مردادماه ۲میلیون و ۴۶۶هزار تن به ارزش ۳میلیارد و ۸۹میلیون تن بود. مهم‌ترین اقلام وارداتی طی پنج ماه نخست سال جاری، شامل «ذرت دامی» به ارزش ۵۲۸میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۲/ ۳ درصد، «برنج» به ارزش ۳۵۴میلیون دلار و سهم ارزشی ۰۹/ ۲درصد، «کنجاله سویا» به ارزش ۳۳۸میلیون دلار و سهم ارزشی ۲درصد، «لوبیای سویا» به ارزش ۳۲۷میلیون دلار و سهم ارزشی ۹۴/ ۱درصد و «دانه گندم به جز گندم دامی» به ارزش ۲۹۱میلیون دلار و سهم ارزشی ۷۲/ ۱درصد بوده است. به این ترتیب، «وسایل نقلیه با موتور پیستونی درونسوز تناوبی جرقه‌ای- احتراقی با حجم سیلندر بیشتر از ۱۵۰۰ سانتی‌متر مکعب (نه بیشتر از ۳۰۰۰ سانتی‌متر مکعب)» پس از مدت‌ها از فهرست نخستین کالاهای وارداتی کشور حذف شد. با این حال همچنان «برنج» به عنوان یکی از مهم‌ترین کالاهای وارداتی کشور است.
در این مدت چین، امارات متحده عربی، جمهوری کره، ترکیه و هند، مهم‌ترین کشورهای مبدا کالاهای وارداتی به ایران بوده‌اند. به این ترتیب در این مدت، کشور چین نه تنها نخستین مقصد صادرات ایران، بلکه به نخستین مبدا وارداتی ایران نیز تبدیل شده است. این نکته می‌تواند زنگ خطری در امر تجارت خارجی باشد و مسوولان ذی‌ربط باید در این زمینه تمهیدات لازم را بیاندیشند.
در پنج ماه نخست سال جاری، 2میلیون و 16هزار تن کالا از کشور چین به ارزش 4میلیارد و 300میلیون دلار وارد ایران شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش 68/ 0 درصدی در وزن و کاهش 89/ 8درصدی در ارزش دلاری همراه بوده است. در این مدت، واردات از کشور امارات متحده عربی به عنوان دومین مبدا کالاهای وارداتی ایران نیز 2میلیون و 799هزار تن به ارزش 3میلیارد و 591میلیون دلار بوده که 11/ 19درصد از نظر وزن و 87/ 28درصد از نظر ارزش دلاری کاهش داشته است. در این مدت 730هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و 267میلیون دلار از کشور جمهوری کره وارد ایران شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد 71/ 36درصدی در وزن و کاهش 41/ 1درصدی از نظر ارزش دلاری همراه بوده است.
همچنین در این مدت متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی 1220دلار بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش 01/ 4 درصدی در ارزش دلاری داشت.
کاهش 15درصدی صادرات
در پنج ماه نخست سال جاری، صادرات قطعی با احتساب میعانات گازی و ۳۸میلیون و ۸۶۶هزار تن کالاهای غیرنفتی، ۱۶میلیارد و ۹۳۹میلیون دلار ارزآوری در پی داشت که از نظر وزنی ۳۲/ ۷درصد و از نظر ارزش دلاری کاهش ۷۹/ ۱۵درصدی را تجربه کرد.
این در حالی است که صادرات کالاهای غیرنفتی در مرداد ماه ۶میلیون و ۴۲۴هزار تن و به ارزش ۲میلیارد و ۹۲۴میلیون دلار بود. بر اساس جداول منتشر شده، مهم‌ترین اقلام صادراتی در این مدت شامل «گازهای نفتی و هیدروکربورهای گازی شکل مایع شده» به ارزش ۸۵۹میلیون دلار و سهم ارزشی ۴۲/ ۶درصد، «پروپان مایع‌شده» به ارزش ۶۳۶میلیون دلار و سهم ارزشی ۷۵/ ۴درصد و «قیر نفت» به ارزش ۵۶۱میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۹/ ۴درصد بوده است. به این ترتیب، «متانول»، «بوتان مایع‌شده» و «سنگ آهن» که پیش از این سهم حدود ۵درصدی در صادرات داشتند، از جایگاه سه کالای مهم صادراتی به رتبه‌های بعدی تغییر جایگاه دادند.
بر این اساس، در پنج ماه نخست سال جاری ۸میلیون و ۲۰۵هزار تن میعانات گازی به ارزش ۳میلیارد و ۵۶۲میلیون دلار صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، از نظر وزنی با کاهش ۵۸/ ۵درصدی و از نظر ارزش دلاری نیز با کاهش ۸۱/ ۴۰ درصدی همراه بوده است. با توجه به اینکه نسبت به سال گذشته میزان وزنی صادرات میعانات گازی تفاوت چندانی نداشته، شاید بتوان گفت مهم‌ترین دلیل کاهش ارزش دلاری صادرات میعانات گازی کاهش جهانی قیمت نفت و فرآورده‌های نفتی باشد که تاثیر زیادی بر میزان صادرات و به تبع آن تجارت خارجی کشور داشته است.
همچنین صادرات محصولات پتروشیمی در این مدت 9میلیون و 993هزار تن به ارزش 5میلیارد و 739میلیون دلار بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد 32/ 35درصدی از نظر وزن و کاهش 77/ 2درصدی از نظر ارزش دلاری همراه بوده است. صادرات سایر کالاها شامل کالاهای صنعتی، کشاورزی، معدنی، فرش و صنایع دستی نیز در این مدت 20میلیون و 668هزار تن به ارزش 7میلیارد و 638میلیون دلار بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته از نظر وزنی کاهش 08/ 20 درصدی و از نظر ارزش دلاری کاهش 80/ 6درصدی داشته است.
در این مدت کشورهای چین، عراق، امارات متحده عربی، هند و افغانستان عمده مقاصد صادرات کالاهای ایرانی بودند. طی پنج ماه نخست سال جاری، 9میلیون و 702هزار تن کالا به ارزش 3میلیارد و 57 میلیون دلار به کشور چین، 6میلیون و 192هزار تن کالا به ارزش 2 میلیارد و 464میلیون دلار به عراق، 3میلیون و 516هزار تن کالا به ارزش 2میلیارد و 201میلیون دلار به امارات متحده عربی، 2 میلیون و 741هزار تن محصول غیرنفتی به ارزش یک میلیارد و 127میلیون دلار به هند و یک میلیون و 518هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و یک میلیون دلار به کشور افغانستان صادر شده است. به این ترتیب، در این مدت صادرات ایران به چین با کاهش 34/ 21درصدی از نظر وزن و کاهش 73/ 23درصدی از نظر ارزش دلاری همراه بوده است. صادرات به کشور عراق، هم از نظر ارزش دلاری و هم از نظر وزنی با افزایش روبه‌رو بوده و افزایش 46/ 2درصدی را از نظر وزن و افزایش 17/ 19درصدی را از نظر ارزش دلاری تجربه کرده است.
این در حالی است که صادرات کالاهای غیرنفتی به کشور امارات متحده عربی با رشد 82/ 54درصدی از نظر وزن و افزایش 88/ 58 درصدی از نظر ارزش دلاری در مدت مورد بررسی همراه بوده است. صادرات به کشورهای افغانستان و هند نیز در این مدت با افزایش وزن و ارزش دلاری همراه بوده اند، به این ترتیب که صادرات به هند از نظر وزنی افزایش 20/ 52درصدی در پی داشته و از نظر ارزش دلاری با رشد 06/ 25درصدی همراه بوده است. صادرات به کشور افغانستان نیز به عنوان پنجمین مقصد صادراتی کالاهای ایرانی با افزایش 73/ 19درصدی از نظر وزن و افزایش 08/ 18درصدی از نظر ارزش دلاری همراه بوده است. به این ترتیب، در این مدت کشور ترکیه از فهرست پنج مقصد صادراتی ایران حذف شد.
متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی در این مدت ۴۳۶دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش ۸۳/ ۵درصدی در ارزش دلاری داشته است.
روند نزولی واردات
در پنج ماه نخست سال جاری، میزان واردات به رقم ۱۳میلیون و ۸۵۸هزار تن به ارزش ۱۶میلیارد و ۹۱۱میلیون تن رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با کاهش ۹۸/ ۱۵ درصدی از نظر وزن و کاهش ۳۶/ ۱۹ درصدی از نظر ارزش دلاری همراه بوده است. این در حالی است که حجم واردات در مردادماه ۲میلیون و ۴۶۶هزار تن به ارزش ۳میلیارد و ۸۹میلیون تن بود. مهم‌ترین اقلام وارداتی طی پنج ماه نخست سال جاری، شامل «ذرت دامی» به ارزش ۵۲۸میلیون دلار و سهم ارزشی ۱۲/ ۳ درصد، «برنج» به ارزش ۳۵۴میلیون دلار و سهم ارزشی ۰۹/ ۲درصد، «کنجاله سویا» به ارزش ۳۳۸میلیون دلار و سهم ارزشی ۲درصد، «لوبیای سویا» به ارزش ۳۲۷میلیون دلار و سهم ارزشی ۹۴/ ۱درصد و «دانه گندم به جز گندم دامی» به ارزش ۲۹۱میلیون دلار و سهم ارزشی ۷۲/ ۱درصد بوده است. به این ترتیب، «وسایل نقلیه با موتور پیستونی درونسوز تناوبی جرقه‌ای- احتراقی با حجم سیلندر بیشتر از ۱۵۰۰ سانتی‌متر مکعب (نه بیشتر از ۳۰۰۰ سانتی‌متر مکعب)» پس از مدت‌ها از فهرست نخستین کالاهای وارداتی کشور حذف شد. با این حال همچنان «برنج» به عنوان یکی از مهم‌ترین کالاهای وارداتی کشور است.
در این مدت چین، امارات متحده عربی، جمهوری کره، ترکیه و هند، مهم‌ترین کشورهای مبدا کالاهای وارداتی به ایران بوده‌اند. به این ترتیب در این مدت، کشور چین نه تنها نخستین مقصد صادرات ایران، بلکه به نخستین مبدا وارداتی ایران نیز تبدیل شده است. این نکته می‌تواند زنگ خطری در امر تجارت خارجی باشد و مسوولان ذی‌ربط باید در این زمینه تمهیدات لازم را بیاندیشند.
در پنج ماه نخست سال جاری، 2میلیون و 16هزار تن کالا از کشور چین به ارزش 4میلیارد و 300میلیون دلار وارد ایران شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با کاهش 68/ 0 درصدی در وزن و کاهش 89/ 8درصدی در ارزش دلاری همراه بوده است. در این مدت، واردات از کشور امارات متحده عربی به عنوان دومین مبدا کالاهای وارداتی ایران نیز 2میلیون و 799هزار تن به ارزش 3میلیارد و 591میلیون دلار بوده که 11/ 19درصد از نظر وزن و 87/ 28درصد از نظر ارزش دلاری کاهش داشته است. در این مدت 730هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و 267میلیون دلار از کشور جمهوری کره وارد ایران شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد 71/ 36درصدی در وزن و کاهش 41/ 1درصدی از نظر ارزش دلاری همراه بوده است.
همچنین در این مدت متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی 1220دلار بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش 01/ 4 درصدی در ارزش دلاری داشت.
ارسال نظر