بسته اقتصادی پیشنهادی«مودی»

روزنامه‌های هند سفر تاریخی «نارندرا مودی» نخست‌وزیر هند به ایران را بسیار مهم و سرآغاز فصل نوینی از روابط تاریخی، فرهنگی و اقتصادی بین تهران - دهلی نو دانستند. نویسندگان و تحلیلگران هندی با انتشار مقالات و تحلیل‌های مختلف در روزنامه‌های کثیرالانتشار این کشور، سرمایه‌گذاری در بندر چابهار، انرژی، کریدور شمال و جنوب و همکاری فرهنگی را از مهم‌ترین محورهای سفر نخست‌وزیر هند به ایران عنوان کردند. «نارندرا مودی» نخست‌وزیر هند برای سفری دو روزه و گفت‌وگو با مقامات عالی‌رتبه کشورمان دوم خرداد وارد تهران شد. روزنامه« ایندین اکسپرس» روز پنجشنبه با انتشار مطلبی با اشاره به دیدار نخست‌وزیر هند بامقام معظم رهبری نوشت: موافقت رهبرعالی ایران برای دیدار «مودی» نشان دهنده اهمیت روابط ایران و هند در دوران جدید است. درادامه مطلب اضافه شده است: سفر نخست‌وزیر هند به ایران فصل نوینی در روابط بین ایران و هند می‌گشاید.

به نوشته این روزنامه، ایران و هند با روابط تاریخی، تمدنی و پیشینه فرهنگی چند هزار ساله آماده توسعه روابط در همه زمینه‌ها هستند. در بخش دیگری از این مطلب آمده است: روابط ایران و هند در دوران جدید روی ستون‌های امنیت، اقتصاد، انرژی و تسهیلات زیربنایی استوار است. به نوشته این روزنامه، برای هند بندر چابهار، کریدور شمال - جنوب و همکاری سه جانبه با ایران و افغانستان از اهمیت بالایی برخوردار است. «میلینیوم پست » دیگر روزنامه انگلیسی زبان هند نیز با انتشار مقاله‌ای نوشت: مشارکت هند در توسعه حوزه گازی فرزاد ب و بندر چابهار از مهم‌ترین محورهای گفت‌وگوی نخست‌وزیر در سفر به ایران است. دربخش دیگری از این مقاله با اشاره به روابط ایران و هند در دوران پساتحریم آمده است: لغو تحریم‌های ایران باعث می‌شود که هند به راحتی بتواند در بخش نفت و گاز ایران سرمایه‌گذاری کند. به نوشته این روزنامه، بسته اقتصادی پیشنهادی «مودی» در سفر به ایران برای مقامات ایرانی جالب خواهد بود. روزنامه «نیو ایندین اکسپرس» نیز با انتشار مطلبی با اشاره به فرصت‌های اقتصادی سفر «مودی» به ایران نوشت: هند از امتیاز نزدیکی جغرافیایی با ایران برخوردار است و می‌تواند به‌عنوان شریک قابل اعتماد این کشور تلقی شود. در ادامه این مطلب اضافه شده است: هند باید در تصمیم‌گیری سریع عمل کند، وگرنه از قافله عقب می‌ماند.

این روزنامه درادامه سفر مستقل «مودی» به ایران را نشان‌دهنده اهمیت تهران برای هند دانسته و اضافه کرده است سرمایه‌گذاری در بندر چابهار از اهمیت بالایی برای هند برخوردار است. در ادامه این مطلب با اشاره به اهمیت سفر نخست‌وزیر هند به ایران آمده است: این سفر جان تازه‌ای به روابط دو کشور در دوران پسا تحریم می‌بخشد. روزنامه انگلیسی زبان «هندو» نیز نوشت: دولت هند مشتاق تقویت بیش از پیش روابط با ایران بعد از لغو تحریم‌ها است. لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران باعث بازگشت ایران به صحنه اقتصاد بین‌المللی و دیپلماتیک می‌شود. در بخش دیگری از این مقاله با اشاره به سفر سه وزیر دولت هند به ایران در مدت کوتاهی، آمده است که این دیدارها نشان دهنده تصمیم جدی هند برای احیای روابط دو کشور و فرصتی برای برقراری تعادل در سیاست خارجی هند است. در این رابطه « نیتین گادکاری» در گفت‌وگویی با روزنامه انگلیسی زبان «هندو» افزود: موانع بر سر اجرای این توافق‌نامه که در ماه مه ‌امضا شده بود با سفر دو هفته‌ای محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران رفع شد. هیات دولت هند در مهرماه سال گذشته مبلغ ۸۵ میلیون دلار برای سرمایه‌گذاری در توسعه لنگرگاه و چند طرح مهم دیگر در چابهار اختصاص داد.

قرارداد سرمایه‌گذاری هند در چابهار با سفر اردیبهشت ماه «نیتین گادکاری» وزیر کشتیرانی، حمل‌ونقل و بزرگراه‌های هند به ایران و امضای قراردادی با «عباس آخوندی» وزیر راه و شهرسازی ایران نهایی شد. روزنامه انگلیسی زبان هندو به نقل از «نیتین گادکاری» وزیر کشتیرانی، حمل‌ونقل و بزرگراه‌های هند نوشت: براساس توافق‌نامه بین ایران و هند؛ قرار شد بندر چابهار برای نقل‌وانتقالات نفت خام و کود اوره مورد استفاده قرار گیرد. وی افزود: با استفاده از این بندر، در زمان و هزینه نقل‌وانتقال کالا بین دو کشور کاهش قابل ملاحظه‌ای صورت می‌گیرد. وزیر کشتیرانی، حمل‌ونقل و بزرگراه‌های هند گفت که در بندر چابهار اسکله‌ای مخصوص بارگیری، ترمینال چند منظوره برای کانتینربرها و کالاهای تجاری ایجاد می‌شود. چین رقیب منطقه‌ای هند، سرمایه‌گذاری عظیمی در بندر گوادر پاکستان در ۷۰ کیلومتری بندر چابهار انجام داده و آن را از طریق بزرگراه و فیبر نوری به این کشور متصل کرده است. اهمیت راهبردی این بندر برای هند از این جنبه است که با ساخت آن وابستگی این کشور به پاکستان برای تجارت با افغانستان کاهش خواهد یافت. به گفته کارشناسان، هند به دلیل مسائلی که با پاکستان دارد نمی‌تواند از طریق این کشور کالاهای خود را به افغانستان و آسیای میانه صادر کند به همین دلیل چند سالی است تلاش می‌کند با سرمایه‌گذاری در بندر چابهار زمینه حضور خود را در این بازارها فراهم کند. بندر چابهار، نخستین بندر اقیانوسی است که از اهمیت راهبردی برای هند برخوردار است و این کشور می‌تواند با استفاده از این بندر و با استفاده از کریدور شمال و جنوب کالاهای خود را به افغانستان، آسیای میانه، عراق، روسیه و حتی اروپا منتقل کند. به گفته مقامات هندی؛ با استفاده از کریدور شمال و جنوب هزینه جابه‌جایی کالاهای هندی در مقایسه با دیگر مسیرها حدود ۳۰ درصد کاهش می‌یابد.

ایران و هند در سال ۲۰۰۳ توافق کردند تا بندر چابهار در ساحل دریای عمان و در نزدیکی مرز با پاکستان را توسعه دهند، اما به دلیل تحریم‌ها علیه ایران، این طرح تا امروز به تاخیر افتاده است. روزنامه «نیو ایندین اکسپرس» در گزارشی از نخستین اجلاس تاسیس کریدور حمل‌ونقل بین ایران، افغانستان و هند سخن گفته است. طبق گزارش این روزنامه نخستین اجلاس کارشناسی تاسیس کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی و ترانزیتی بین جمهوری اسلامی ایران، افغانستان و هندوستان با موضوع کریدور چابهار، از روز گذشته تا امروز با حضور نمایندگان و مدیران ۳ کشور در سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای ایران در حال برگزاری است. مدیرکل دفتر ترانزیت و پایانه‌های مرزی سازمان راهداری در این‌باره می‌گوید: این اجلاس از روز گذشته با مشارکت کارشناسان و مدیران وزارتخانه‌های راه و امور خارجه ۳ کشور در تهران شروع به کار کرد. بنا به گفته محمدجواد عطرچیان، مدیر کل دفتر ترانزیت و پایانه‌های مرزی، هدف از موافقت‌نامه کریدور چابهار، توسعه تجارت و حمل‌ونقل بین ۳ کشور است. این مقام ایرانی ادامه داد: در صدد نهایی کردن مفاد این موافقت‌نامه هستیم تا روسای جمهور سه کشور یا وزرا در آینده نزدیک این موافقت‌نامه را امضا کنند. مدیرکل دفتر ترانزیت و پایانه‌های مرزی سازمان راهداری بیان کرد: موافقت‌نامه کریدور چابهار تاثیر بسزایی در توسعه اقتصادی و اجتماعی سیستان و بلوچستان، اشتغال‌زایی در این استان و ایجاد ارزش افزوده و درآمد در منطقه اقتصادی چابهار دارد.

عطرچیان افزود: با امضای این موافقت‌نامه مسیر ترانزیتی جدیدی که بازگشایی می‌شود، به تسهیل جابه‌جایی کالاهای هندوستان و افغانستان از طریق ایران و بندر چابهار می‌انجامد. وی با اشاره به اعمال تخفیف در حمل دریایی و جاده‌ای کالا از منطقه آزاد چابهار بیان کرد: امیدواریم با امضای این موافقت‌نامه مناسبات حمل‌ونقلی دو کشور توسعه یابد. مدیرکل دفتر ترانزیت و پایانه‌های مرزی سازمان راهداری بیان کرد: موافقت‌نامه کریدور چابهار که بین ۳ کشور ایران، هندوستان و افغانستان به امضا خواهد رسید، نه تنها ابعاد حمل‌ونقلی و تجاری بین ۳ کشور دارد، بلکه به توسعه و همگرایی منطقه‌ای می‌انجامد. وی اظهار کرد: ۳ کشور ایران، هندوستان و افغانستان دارای سوابق تاریخی برجسته‌ای هستند و از گذشته تعاملات سیاسی و اقتصادی مناسبی دارند. وی تاکید کرد: امضای این موافقت‌نامه نقطه عطفی در تجارت منطقه و افزایش روابط دوستانه و برادرانه ۳ کشور دارد. مدیرکل دفتر ترانزیت و پایانه‌های مرزی سازمان راهداری اظهار امیدواری کرد، با نهایی شدن این سند، زمینه‌های همکاری منطقه‌ای بیش از گذشته افزایش یابد. وی بیان کرد: هر ۳ کشور مکلف شده‌اند تاسیسات زیربنایی خود و زیرساخت‌های حمل‌ونقلی خود را در این موضوع توسعه دهند. با امضای این موافقت‌نامه و ایجاد کریدور چابهار شاهد انتقال حمل کالاهای افغانستان و هندوستان از بندر شهید رجایی به بندر چابهار و فعال شدن هرچه بیشتر این بندر خواهیم بود.